^Adli-ÖnlemeArama ve Elkoyma

İÇİNDEKİLER
3. BASIYA ÖNSÖZ 7
2. BASIYA ÖNSÖZ 9
ÖNSÖZ 13
İÇİNDEKİLER 15
§ 1. ADLİ VE ÖNLEME ARAMA (m. 117-122)
A – GENEL BİLGİ. 24
B – ADLİ ARAMA 35
a- Hukuki Dayanak, Tanım ve Amacı 35
b- Adli Aramaya Maruz Kalacak Kişiler 36
c- Adli Aramanın Şartları 39
d- Adli Aramalarda Karar ve Emir Verme Yetkisi 48
e- Adli Arama Talebi ve Arama Kararı 100
f- Karar veya Emir Alınmadan Yapılacak Adli Aramalar 114
1- Yakalanan Kişinin Kaba Üst Araması 118
2- Gözaltına Alınan Kişinin Nezarethaneye Konmadan Önce Üst
Araması 122
3- Kaçakçılık Suçlarında Arama 124
4- Hukuka Uygunluk Hallerinde Arama 125
I- Kanununun Hükmünü Yerine Getirme 127
II- Yetkili Merciin Emrini Yerine Getirme 127
III- Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali 128
(a) Meşru Savunma: 128
(b) Zorunluluk Hali: 131
IV- Hakkın Kullanılması: 133
V- Mağdurun Rızası: 134
VI- Suçüstü Hallerinde Arama 137
VII- Kapalı Yerlerden Gelen Yardım Çağrılarına Cevap Verme 153
5- Olay Yeri İncelemesi 154
g- Adli Aramanın Zamanı 158

1- Arama Kararının Süresi 158
2- Gündüz Vakti Arama 159
3- Gece Vakti Arama 162
h- Adli Aramada Hazır Bulunabilecekler 166
1- Hakim veya Cumhuriyet Savcısı 168
2- Yerin Sahibi veya Eşyasının Zilyedi ile Avukatı 171
3- Arama Tanıkları 173
I- Genel Olarak 173
II- Arama Tanığı Olabilecek Kişiler 177
(a) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Temsilcisi 177
(b) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Hısımları 178
(c) Yer Sahibi veya Eşyanın Zilyedi İle Birlikte Oturmakta
Olan Kişi 178
(d) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Komşusu 179
(e) Arama Yerindeki İhtiyar Heyeti Üyeleri 179
4- Arama Tanıklarının Hazır Edilmemesinin Hukuki Sonuçları 180
i- Adli Aramanın Yerine Getirilmesi 196
1- Arama Öncesi Hazırlık İşlemleri 196
2- Arama Talebinin İlgili Mercie Sunulması ve Karar Alınması 198
3- Aramaya Maruz Kalanların Bilgilendirilmesi ve İlgililerle İletişime Geçilmesi 200
4- Adli Aramaların İcrası 201
I- Üst ve Eşya Aranmasının İcrası 202
II- Araç Aramalarının İcrası 205
III- Konut, İşyeri ve Eklentilerinde Aramanın Yapılması 211
IV- Bilgisayarlarda ve Bilgisayar Kütüklerinde Adli Arama 213
V- Özellik Arz Eden Hallerde Adli Arama 228
(a) Cumhurbaşkanı 228
(b) Milletvekilleri 228
(c) Hakim ve Cumhuriyet savcıları 229
(d) Vali veya Kaymakamlar ile Kamu Görevlileri 230
(e) Avukatlar ve Avukat Büroları 231
(f) Noter ve Noter Daireleri 236
(g) Diplomasi Dokunulmazlığı Bulunanlar 237
(h) Siyasi Partiler, Sendikalar ve Derneklerde Arama 238
(i) Askeri Kişiler ve Askeri Mahallerde Adli Arama 239

(j) Vergi Suçlarında Arama 240
5- Aramanın Sona Ermesi 246
I- Aramanın Belgelendirilmesi 246
II- Arama Sonrasında Yapılacak Usul İşlemleri 249
(a) Arama Sonunda Talep Halinde Belge Verilmesi 249
(b) Ele Geçirilen Belge ve Kağıtları İnceleme Yetkisi 250
(c) Emir veya Karar Kapsamı Dışında Elde Edilen Bulgular
veya Kişiler Hakkında Yapılacak İşlemler (Yön. m. 10) 253
C – ÖNLEME ARAMASI 256
a- Hukuki Dayanak ve Tanım 256
b- Önleme Aramasının Yapılacağı Yerler 259
c- Önleme Araması Talebi ve Kararı 263
1- Önleme Araması Talebi 263
2- Hakimden Önleme Araması Talep Edilmesi 265
3- Mülki Amir Tarafından Önleme Aramasına Yazılı Verebilmesi 270
d- Önleme Aramasına Dair Karar veya Emrin Yerine Getirilmesi 273
e- Önleme Aramalarında Elde Edilen Bilgi ve Bulgular ile Yakalanan
Şüpheliler Hakkında Yapılacakİşlemler 277
f- Yetkili Merciden Önleme Araması Kararı Alınması Gerekmeyen Haller 282
g- Denetim, Durdurma ve Kontrol İşlemleri 284
1- Denetim Yapılacak Haller 284
2- Durdurma ve Kontrol İşlemleri 291
h- Dernekler, Siyasi Partiler veya Sendikalarda Önleme Araması 303
i- Havaalanlarında Önleme Araması 304
j- Spor Müsabakalarının Yapıldığı Alanlarında Önleme Araması 312
k- Ceza İnfaz Kurumlarında Önleme Araması 313
l- Nezarethanede Önleme Araması 320
D – HUKUKA AYKIRI ARAMANIN SONUÇLARI 322
a- Hukuka Aykırı Olarak İcra Edilen Aramanın Suç Oluşturması. 336
b- Hukuka aykırı olarak Gerçekleştirilen Arama Sonucunda Elde Edilen Delillerin Ceza Muhakemesinde Kullanılamaması 342
c- Hukuka Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Aramanın Tazminat
Sorumluluğunu Gerektirmesi 364

§ 2. ELKOYMA
(m. 123-134)
A – GENEL BİLGİ 370
B – MUHAFAZA ALTINA ALMA 374
C – ELKOYMA 375
a- Hukuki Dayanak, Tanım ve Amacı 375
b- Elkoyma İşlemine Maruz Kalan Kişiler 376
c- Elkoyma Tedbirine Başvurma Şartları 377
d- Elkoyma Kararına Konu Eşya ve Elkoyma Yasağı 379
1- Genel Olarak 379
2- Elkoyma Yasağı 380
3- Elkoyma Yasağı Kapsamındaki Eşyalar 381
I- Elkonulamayacak Mektuplar, Belgeler 381
II- Devlet sırrı Niteliğine Sahip Belgeler 387
III- Basımevi ve Eklentileri, Basın Araçları İle Basılmış Eserler 387
e- Elkoyma Kararı veya Emri Verme Yetkisi 388
1- Hakim Kararı 388
2- Cumhuriyet Savcısı veya Kolluk Amirinin Emri 391
f- Elkoyma Talebi ve Elkoyma Kararı 412
g- Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesinde Dikkat Edilecek Hususlar 413
h- Elkoyma Kararına İtiraz 414
i- Elkoymanın Çeşitleri ile İcrası 415
1- Basit Elkoyma ve İcrası 415
2- Özel Elkoyma Halleri ve İcrası 418
I- İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Mahkemece
İncelenmesi 418
II- Askeri Mahalde Elkoyma ve İcrası 419
III- Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma ve İcrası 420
(a) Genel Olarak 420
(b) Uygulama Şartları 421
(1) Soruşturmaya veya Kovuşturmaya Konu Suçun
Katalog Suçlardan Olması 421
(2) Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Bulunması 423
(3) Elkonulacak Malvarlığının Şüpheli veya Sanığa Ait
Olması 424
(4) Suçtan Elde Edilen Değere İlişkin Rapor Alınması 424

(5) Hakim Kararı Bulunması 425
(c) Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının İcrası 427
(1) Taşınmazlara İlişkin Elkoyma Kararının İcrası 427
(2) Kara, Deniz ve Hava Ulaşım Araçlarına Elkoyma Kararının 427
(3) Banka veya Diğer Mali Kurumlardaki Her Türlü
Hesaba Elkoyma Kararının İcrası 428
(4) Şirketteki Ortaklık Paylarına Elkoyma Kararının İcrası 429
(5) Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının İcrası 430
(d) Elkoyma Kararına Aykırı Hareket Etmek ve Hukuki Sonuçları 431
IV- Postada Elkoyma ve İcrası 434
(a) Genel Olarak 434
(b) Postada Elkoymanın Şartları 437
(1) Yeterli Şüphe Sebeplerinin Bulunması 437
(2) Adliyenin Eli Altında Bulunmasının Zorunlu Olması 437
(3) Usulüne Uygun Verilmiş Elkoyma Kararı veya
Emrinin Olması 438
(c) Postada Elkoymanın İcrası 440
V- Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini ve İcrası 443
(a) Genel Olarak 443
(b) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayinin Şartları 446
(1) Suçun Bir Şirketin Faaliyeti Çerçevesinde İşlendiğine Dair Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin
Varlığı 446
(2) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması İçin Gerekli
Olması 447
(3) Soruşturmaya veya Kovuşturmaya Konu Suçun
Katalog Suçlardan Olması 447
(4) Hakim Kararı veya Mahkeme Kararının Bulunması 449
(c) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini Kararının İcrası 449
VI- Bilgisayar Kütüklerindeki Bilgilere Elkoyma ve İcrası 450
VII- Zorlama Amaçlı Elkoyma ve İcrası 451
VIII- Basılmış Eserlere ve Basın Araçlarına Elkoyma 454
(a) Genel Olarak 454

(b) Basılmış Eserin Tüm Nüshasına Elkonulması
(Toplatılması) Şartları ve İcrası. 456
(1) Soruşturma veya Kovuşturmanın Başlamış Olması 456
(2) Soruşturma veya Kovuşturmaya Konu Suçun
Katalog Suçlarda Olması 456
(3) Hakim Kararı Bulunması 457
IX- Kaçakçılık Suçlarında Elkoyma ve İcrası 459
(a) Genel Olarak 459
(b) Kaçak Eşya Naklinde Kullanılan Taşıt Dışında Kalan Kaçak Eşya ile Her Türlü Kap, Ambalaj ve Taşımaya Yarayan
Diğer Araçlara Elkoyma 460
(c) Kaçak Eşya Naklinde Kullanılan Taşıta Elkoyma 460
X- Bankacılık Suçlarında Elkoyma ve İcrası 463
XI- Orman Suçlarında Elkoyma ve İcrası 467
(a) Suç Konusu Orman Emvali Hakkında Yapılacak İşlemler 469
(b) Suç Aletleri Hakkında Yapılacak İşlemler 470
(c) Suç Nakil Vasıtaları Hakkında Yapılacak İşlemler 471
(d) Müsadere 474
XII- Uluslararası Adli İşbirliği Çerçevesinde Elkoyma ve İcrası 475
(a) Genel Olarak 475
(b) Elkoymanın Amacı 476
(c) Elkoymanın Konusu 476
(d) Elkoymanın Şartları 477
(e) Elkoyma Kararının İcrası 478
D – ELKONULAN EŞYANIN MUHAFAZASI VEYA ELDEN ÇIKARILMASI 480
E – ELKOYMANIN SONA ERMESİ 482
a- Elkonulan Eşyanın İadesi 482
b- Elkonulan Eşyanın Müsadere Edilmesi 485
1- Genel Olarak: 485
2- Müsadere Türleri 487
I- Eşya Müsaderesi: 487
(a) Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi 487
(b) Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi 492
II- Kazanç Müsaderesi: 492
3- Müsadere Kararı Verilmesi Usulü 495

– F – HUKUKA AYKIRI ELKOYMANIN SONUÇLARI 496
a- Genel Olarak 496
b- Hukuka Aykırı Elkoyma Sayılan Haller 496
c- Hukuka Aykırı Elkoymanın Hukuki Sonuçları 498
1- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Ceza Usulü Bakımından Hukuki Sonuçları 498
2- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Maddi Ceza Hukuku
Bakımından Hukuki Sonuçları 498
3- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Tazminat Hukuku Bakımından
Hukuki Sonuçları 500
I- Genel Olarak 500
II - Tazminat İsteminin Koşulları 500
(a) Maddi Şartlar 501
(1) Koşulları Oluşmadığı Halde Eşyaya veya Diğer
Malvarlığına Elkonulması 501
(2) Elkonulan Eşyanın veya Diğer Malvarlığı Değerlerinin Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin
Alınmaması 502
(3) Elkonulan Eşya veya Diğer Malvarlığı Değerlerinin
Amaç Dışı Kullanılması 504
(4) Elkonulan Eşya veya Diğer Malvarlığı Değerlerinin Zamanında Geri Verilmemesi 505
(b) Usuli Şartlar 507
III- Tazminatın Geri Alınması 509
Kavramlara Göre Arama listesi 511