İcra ve İflas Hukuku Ders Malzemesi ve Pratik Çalışmalar
Prof. Dr. Ali Cem BUDAK
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ .1
I. İcra Hukukunun Ele Aldığı Konular .1
II. İcra Hukukunun Kaynakları1
III. İcra Teşkilatı .2
A. Asıl İcra Organları2
B. Yardımcı İcra Organları .4
IV. İcra Mahkemesi Kararlarına Karşı Kanun Yolları .5
A. Genel Bilgi .5
B. İcra Mahkemesi Kararlarına Karşı Kanun Yolu Hükümleri .6
V. Şikâyet 10
A. Şikâyetin Sebepleri.10
B. Şikâyetin Tarafları 10
C. Şikâyetin Süresi 10
D. Görevli Mahkeme.11
E. Yetkili Mahkeme 11
F. Yargılama Usulü .11
G. Şikâyetin Takibe Etkisi 12
H. İflas Yoluyla Takipte Şikayet.12
VI. Tebligat12
A. Aynı Konutta Oturan Kişilere veya Hizmetçiye Tebligat 12
B.Tebliğ Yapılacak Kişinin Adreste Bulunmaması veya Tebellüğden
Kaçınması .13
C. Yaş ve Ehliyet Şartı 13
D. Adresin Değiştirilmesi .13
E. İlan Yoluyla Tebligat 14
F. Vekil Vasıtasıyla Takip Edilen İşlerde Tebligat .14
G. Usulsüz Tebliğ .15
Süreler, Tatil ve Talik Halleri 15
A. Süreler 15
B. Tatil ve Talik Halleri 15
VIII. Taraflar 17
A. Taraf Ehliyeti . 17
B. Takip (Dava) Ehliyeti . 17
C. Takip Arkadaşlığı . 18
D. Tarafların Takip Sırasında Değişmesi 18
IX. İcra – İflas Hukukunda Ceza Sorumluluğu . 18
X. Takip Yolunun Değişmesi 19
§ 1. GENEL HACİZ YOLUYLA İLAMSIZ TAKİP 21
I. Takip Talebi 21
A. Yetkili İcra Dairesi . 21
B. Takip Talebi ve Muhtevası . 21
C. Yabancı Para Borçlarının Takibi 22
II. Ödeme Emri 22
A. Ödeme Emrine İtiraz 22
B. İtirazın Hükümden Düşürülmesi 24
C. Okuma Parçası: İtirazın İptali Davasının Hukuki Niteliği 25
III. Takibin İptali ve Taliki 28
A. İtfa Sebebiyle Takibin İptali . 28
B. Alacaklının Borçluya Süre Vermesi Sebebiyle Takibin Taliki. 28
C. Zamanaşımı Sebebiyle Takibin Geri Bırakılması . 29
IV. Menfi Tespit ve İstirdat Davası . 29
A. Menfi Tespit Davası . 29
B. İstirdat Davası 30
V. Haciz . 31
A. Talep Müddeti 31
B. Yetkili İcra Dairesi . 32
C. Haczin Yapılması . 32
D. Haciz Tutanağı . 39
E. Hacizde Tertip 39
F. Haczin Etkisi . 39
G. Haczedilemeyen Mal ve Haklar . 40
VI. Hacze İştirak 43
A. Adi İştirak (m. 100) 43
B. İmtiyazlı İştirak (m. 101) 43
VII. Hacizde İstihkak Davaları . 45
A. Malın Borçlunun Elinde Olması Halinde İstihkak Davası . 45
B. Malın Üçüncü Kişi Elinde Olması Halinde İstihkak Davası 45
C. Çalınmış veya Kaybolmuş Şeylerin Durumu . 47
VIII. Mal Beyanı . 47
IX. Paraya Çevirme 48
A. Taşınır ve Taşınmazlar İçin Ortak Hükümler . 48
B. Taşınmaz Satışı. 51
C. Taşınırların Satışı . 52
X. İhalenin Feshi . 53
XI. Paraların Paylaştırılması . 55
A. Sıra Cetveli . 55
B. Teminat Karşılığı Ödeme . 57
C. Borç Ödemeden Aciz Vesikası . 58
1. Türleri . 58
2. Aciz Vesikasının Sicilden Terkini 59
§ 2. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI HACİZ YOLUYLA TAKİP 61
I. Takip Talebi 61
A. Muhtevası . 61
B. Yetkili İcra Dairesi . 62
C. Takibin Tarafları. 62
1. Takip Alacaklısı 62
2. Takip Borçlusu . 63
3. Takip Arkadaşlığı . 63
D. İcra Müdürünün İncelemesi . 64
E. Şikayet 64
II. Ödeme Emri . 64
A. Ödeme Emrinin Muhtevası 64
B. Ödeme Emrine İtiraz 64
III. Haciz 65
IV. Paraya Çevirme 65
V. Paraların Paylaştırılması . 65
§ 3. KİRALANAN TAŞINMAZLARIN İLAMSIZ İCRA YOLU İLE
TAHLİYESİ 67
I. Kira Bedelinin Ödenmemesi Sebebiyle İlamsız Tahliye . 67
A. Takip Talebi . 67
B. Ödeme Emri . 67
II. Kira Süresinin Sona Ermesi Sebebiyle İlamsız Tahliye 68
A. Takip Talebi . 68
B. Tahliye Emri . 69
C. İtiraz . 69
D. İtirazın Kaldırılması . 69
E. Kiralananda Üçüncü Kişinin Bulunması 69
III. Kiraya Verenin Hapis Hakkı. 70
A. Okuma Parçası: Kiraya Verenin Hapis Hakkının Genel Hapis
Hakkından Farkları 70
B. Hapis Hakkının Kullanılması . 72
C. Okuma Parçası: Kiralayanın Hapis Hakkı İçin Defter Tutulmasının
Kiracının Tasarruf Yetkisini Sınırlaması 73
§ 4. İLAMLARIN İCRASI 75
I. Ortak Hükümler 75
A. Yetkili İcra Dairesi . 75
B. İlam Veya İlam Niteliğindeki Belgeler 75
C. Zamanaşımı 77
D. İcranın Geri Bırakılması (Tehir-i İcra) . 77
E. İcranın İadesi 77
II. Para Alacaklına İlişkin İlamların İcrası . 78
A. Takip Talebi . 78
B. İcra Emri . 78
C. İcranın Geri Bırakılması . 78
III. Taşınırların Teslimine İlişkin İlamların İcrası 79
IV. Taşınmazların Tahliyesi ve Teslimine İlişkin İlamların İcrası . 80
A. Taşınmaz Borçlunun Elinde Bulunması (m. 26) . 80
B. Taşınmazın Üçüncü Kişinin Elinde Bulunması. 80
V. Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair İlamların İcrası 82
A. Milletlerarası Hukukta Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulması . 82
B. Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasında Ortak Hükümler 83
C. Çocuk Teslimine Dair İlamların İcrası 83
D. Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair İlam veya Tedbir
Kararlarının Yerine Getirilmesi 84
E. Şikâyet ve İtiraz . 85
VI. Bir İşin Yapılması veya Yapılmamasına İlişkin İlamların İcrası 86
A. İşin Yapılmasına İlişkin İlamların İcrası . 86
B. İşin Yapılmamasına İlişkin İlamların İcrası 87
§ 5. REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİP 89
I. Önce Rehne Müracaat Kuralı ve İstisnaları 89
A. Önce Rehne Müracaat Kuralı 89
B. İstisnaları . 89
II. Taşınır Rehninin Paraya Çevrilmesi 91
III. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Özellikleri, İpotekten Farklı ve Benzer Yönleri 91
IV. İpoteğin Paraya Çevrilmesi 94
A. Okuma Parçası: İpotek Sözleşmesinin Kayıtsız Şartsız Borç İkrarı İçermesinin Anlamı 94
B. İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamsız Takip 95
C. İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamlı Takip . 96
V. Ortak Hükümler 98
A. Satış . 98
B. Paraya Çevirme ve Paraların Paylaştırılması. 98
C. Rehin Açığı Belgesi 99
D. Okuma Parçası: Geçici Rehin Açığı Belgesi . 99
E. İpotek Alacaklısının Gaip Olması veya Borcu Almaktan İmtina Etmesi . 101
§ 6. İHTİYATİ HACİZ . 103
I. Şartları 103
A. Para Alacağı Olması . 103
B. Rehinle Temin Edilmemiş Olması . 103
C. Alacağın Vadesinin Gelmiş Olması . 103
II. İhtiyati Haciz Kararı . 103
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme 103
B. Teminat 104
C. Karar . 105
III. İhtiyati Haciz Kararına Karşı İtiraz ve Kanun Yolu . 105
A. İtiraz . 105
B. İhtiyati Haciz Talebinin Kabulü . 106
C. İhtiyati Haciz Talebinin Reddi . 106
IV. İhtiyati Haciz Kararının İcrası 106
V. İhtiyati Haczi Tamamlayan İşlemler 107
A. Davadan veya Takipten Önce İhtiyati Haciz 107
B. Davadan veya Takipten Sonra İhtiyati Haciz . 107
VI. İhtiyati Haczin Kaldırılması 108
VII. Haksız İhtiyati Hacizden Dolayı Tazminat Davası . 108
§ 7. İFLAS HUKUKUNA GİRİŞ . 109
I. İflas Teşkilatı 110
A. Asıl Organlar 110
B. Yardımcı Organlar 110
C. Özel Organlar . 110
II. İflasta Yetki 111
A. İcra Dairesinin Yetkisi . 111
B. İflas Dairesinin Yetkisi . 111
C. Asliye Ticaret Mahkemesi 111
III. İflas Sebebi . 111
A. Şekli İflas Sebebi . 111
B. Maddi İflas Sebebi . 111
IV. İflasa Tabi Kişiler . 112
A. Tacirler . 112
B. Tacir Sayılanlar 112
C. Tacirlere İlişkin Hükümlere Tâbi Olanlar 113
D. İflasa Tâbi Olan Diğer Kişiler 114
§ 8. İFLAS YOLUYLA TAKİP . 117
I. Takipli İflas . 117
A. Takip Talebi . 117
B. Ödeme Emri . 117
C. İflas Davası. 117
II. Doğrudan Doğruya İflas 120
A. Alacaklının Talebi İle İflas. 120
B. Borçlunun Talebi İle İflas. 120
§ 9. İFLASIN SONUÇLARI. 123
I. Müflisin Malvarlığına İlişkin Sonuçlar 123
A. İflas Masasının Teşkili . 123
B. İflas Masasından Çıkarılabilecek Mal, Hak ve Alacaklar 123
II. Müflisin Tasarruf Yetkisine İlişkin Sonuçlar . 124
III. Usul Hukukuna İlişkin Sonuçlar 125
A. Müflis Aleyhindeki Takiplerin Durumu 125
B. Hukuk Davalarının Durumu . 125
IV. Alacaklılara İlişkin Sonuçlar . 126
V. İflasta Takas . 128
VI. Müflisin Kefil Olduğu Borçlar 129
VII. Müşterek Borçluların İflası . 129
10. İFLAS TASFİYESİ 131
I. İflas Masasının Teşkili 131
A. Defter Tutulması 131
B. Teminat Tedbirleri 132
II. Tasfiye Şeklinin Belirlenmesi 132
A. İflas İdaresi Yönetiminde Adi Tasfiye . 132
B. İflas Dairesi Yönetiminde Basit Tasfiye 132
C. Tasfiyenin Tatili . 133
III. Adi Tasfiye Usulünün Uygulanması. 133
A. İlan . 133
B. Birinci Alacaklılar Toplantısı 133
C. İflas İdaresi . 134
D. İkinci Alacaklılar Toplantısı 136
§ 11. PARALARIN PAYLAŞTIRILMASI . 137
I. İflas Masası Mallarının Satılması . 137
II. Paraların Paylaştırılması 137
A. Pay Cetveli . 137
B. Paraların Paylaştırılması . 138
C. Aciz Vesikası . 138
§ 12. İFLASIN KAPANMASI VE KALDIRILMASI 139
I. İflasın Kapanması 139
II. İflasın Kaldırılması 139
§ 13. KONKORDATO 141
I. Türleri 141
II. Okuma Parçası: 1850 Tarihli Kanunname-i Ticarette İflas Hukuku 141
III. Adi Konkordato . 142
A. Konkordato Talebi . 142
B. Geçici Mühlet . 143
C. Kesin Mühlet 144
D. Mühletin Sonuçları . 145
E. Konkordato Komiseri ve Alacaklılar Kurulu 148
F. Konkordatonun İncelenmesi . 151
G. Konkordatonun Tasdiki 153
H. Konkordatonun Feshi . 154
IV. İflas İçi Konkordato . 155
V. Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato 155
VI. Okuma Parçası: Amerikan Hukukunda Finansal Güçlük Yaşayan
İşletmelerin Kurtarılmasına İlişkin Hukuki Çareler . 155
§ 14. TASARRUFUN İPTALİ DAVASI . 161
I. Okuma Parçası: Tasarrufun İptali Davasının Hukuki Niteliği . 161
II. İptale Tâbi Tasarruflar . 161
A. İvazsız Tasarrufların İptali . 161
B. Alacaklılar Arasındaki Eşitliği Bozan Tasarrufların İptali . 162
C. Zarar Verme Kastından Dolayı İptal 162
III. Yargılama Usulü . 163
A. Taraflar . 163
B. Özel Dava Şartları 164
IV. Anayasa Mahkemesinin E. 2021/9, K. 2022/4 sayılı ve 26/1/2022
Tarihli Kararı 165
§ 15. PRATİK ÇALIŞMALAR 169
PRATİK ÇALIŞMA – I 169
(Genel Haciz Yoluyla İlamsız Takip – Takip Talebi – Şikayet – Ödeme
Emrine İtiraz) 169
PRATİK ÇALIŞMA – II 172
(Genel Haciz Yoluyla İlamsız Takip – Takip Talebi – Şikayet – Ödeme
Emrine İtiraz – İtirazın Hükümden Düşürülmesi ) . 172
PRATİK ÇALIŞMA – III . 174
(Genel Haciz Yoluyla İlamsız Takip –Menfi Tespit Davası) 174
PRATİK ÇALIŞMA – IV . 176
(Gecikmiş İtiraz ) 176
PRATİK ÇALIŞMA – V 177
(Haciz – Haczedilmezlik - Şikayet ) . 177
PRATİK ÇALIŞMA – VI . 178
(İcra Müdürünün Yetkisi - Haciz ) 178
PRATİK ÇALIŞMA – VII . 179
(Haciz - Satış ) 179
PRATİK ÇALIŞMA – VIII 181
(Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yolu İle Takip ) . 181
PRATİK ÇALIŞMA – IX . 183
(İlamların İcrası, Çocukla Kişisel İlişki Kurulması ) 183
PRATİK ÇALIŞMA – X 185
(Kambiyo Senetlerine Mahsus Takip, İflasın Açılması ) 185
PRATİK ÇALIŞMA – XI . 187
(İflas, Konkordato) 187
§ 16. CEVAP ANAHTARI . 189
PRATİK ÇALIŞMA – I 189
PRATİK ÇALIŞMA – II . 195
PRATİK ÇALIŞMA – III . 201
PRATİK ÇALIŞMA – IV . 205
PRATİK ÇALIŞMA – V 206
PRATİK ÇALIŞMA – VI . 207
PRATİK ÇALIŞMA – VII 208
PRATİK ÇALIŞMA – VIII 210
PRATİK ÇALIŞMA – IX . 211
PRATİK ÇALIŞMA – X 213
PRATİK ÇALIŞMA – XI . 215
KAYNAKÇA . 217