İdarenin Sağlık Hizmetinin Yürütülmesinde Organizasyon Kusurundan Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu
Hüseyin ÜŞENMEZ ( Hakim )
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
SİMGELER VE KISALTMALAR LİSTESİ 11
GİRİŞ 13
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK İDARENİN SORUMLULUĞU BAĞLAMINDA
ÜLKEMİZDE TIBBİ HİZMETLERİN ORGANİZASYON BİÇİMİ
İDARENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU . 17
Kusur Sorumluluğu . 21
İdare Hukukunda Kusur Kavramı . 21
Hizmet Kusuru Sayılan Durumlar . 30
Hizmetin Kötü İşlemesi . 30
Hizmetin Geç İşlemesi 31
Hizmetin Hiç İşlememesi 33
Hukuka Aykırılık ve Kusur 33
Kusurun Yoğunluğu Sorunu . 34
Kusursuz Sorumluluk 37
Risk (Tehlike) İlkesi 38
Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi (Fedakârlığın Denkleştirilmesi) . 40
SAĞLIK HİZMETİ VE SAĞLIK HAKKI . 42
III. ÜLKEMİZDE MEVCUT SAĞLIK SİSTEMİNİN ORGANİZASYON BİÇİMİ 46
Kamu Tarafından Sunulan Sağlık Hizmetinin Örgütlenme Biçimi . 48
Özel Sağlık Kuruluşları . 50
8 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
İDARENİN SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNDEN
KAYNAKLANAN HUKUKİ SORUMLULUĞU
SAĞLIK HİZMETİNİN YÜRÜTÜLMESİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKİ SORUMLULUK 53
Genel olarak 53
Sağlık Hizmetinin Yürütülmesinde Ortaya Çıkan Kusurlar .58
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI VE İHLALİNDEN
KAYNAKLANAN HUKUKİ SORUMLULUK 60
Tıbbi Müdahalenin Yetkili Kişiler Tarafından Gerçekleştirilmesi Şartı ve
Sorumluluk 62
Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olma .62
Asistan Hekimlerin Yaptığı Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu 63
Aydınlatılmış Rıza Yükümlüğünün Şartları ve Sorumluluk . 66
Rıza 66
Rızanın Aydınlatma Sonucu Elde Edilmesi 66
Aydınlatmanın Kapsamı .67
Aydınlatmanın Şekli ve İspatı 71
Aydınlatmanın Zamanı 76
Aydınlatma Yükümlüsü .77
Aydınlatılacak Kişi 78
Aydınlatma Yükümlülüğünün İstisnaları 80
Hastanın Aydınlatılma Hakkından Vazgeçmesi 80
Bilgilendirmenin Tedaviyi Olumsuz Etkilemesi .81
Diğer Sınırlamalar .81
Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Hukuki Sorumluluk
Açısından Sonuçları 83
Rıza Açıklama Ehliyeti .89
Ayırt Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetlilerin Durumu 91
Ayırt Etme Gücüne Sahip Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu .91
Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlıların Durumu .91
Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçüklerin Durumu .93
Tam Ehliyetsizlerin Durumu 95
İçindekiler 9
Rıza Konusunun Hukuka ve Ahlaka Uygun Olması . 97
Rızanın Açıklanma Şekli ve Zamanı 98
Tıbbi Müdahalenin Tıp Bilimi Verilerine ve Mesleğin Gereklerine Uygun
Olarak Yapılmasının Şartları ve Sorumluluk 99
Tıbbi Gerekliliğin (Endikasyonun) Varlığı . 99
Müdahalenin Tıp Biliminin ve Mesleğin Standardına Uygun Yapılması. 100
III. İDARENİN SAĞLIK PERSONELİNİN EYLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKİ
SORUMLULUĞU . 103
Tıbbi Standartlara Aykırı Eylemlerden Kaynaklanan Sorumluluk
(Hatalı Tıbbi Uygulama) 103
Teşhis/Tanı Hatası . 105
Tedavi Hatası . 109
Tedavi Sonrası Hizmetlere İlişkin Hatalar 115
Aydınlatma Hatasından Kaynaklanan Sorumluluk 115
Sır Saklama Yükümlülüğüne Aykırılıktan Kaynaklanan Sorumluluk 116
Rücu Meselesi . 118
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SAĞLIK HİZMETİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE ORGANİZASYON
KUSURUNDAN KAYNAKLANAN HUKUKİ SORUMLULUK
ORGANİZASYON KUSURU 123
Genel Olarak 123
Sağlık Hizmeti Nedeniyle Devletin Yükümlülüklerinin Sınırı 125
ORGANİZASYON KUSURUNUN GÖRÜNÜMLERİ . 128
Sağlık Hizmetinin Etkin Personel Tarafından Yürütülmemesinden Kaynaklanan
Sorumluluk 131
Fiziki Şartlardaki Eksiklikten Kaynaklanan Sorumluluk 138
Hijyen Kurallarına Aykırılıktan Kaynaklanan Sorumluluk. 139
Tıbbi Araç ve Gereçlerin Yetersizliği ile Bakımsızlığından Kaynaklanan
Sorumluluk 146
Kişisel Sağlık Verilerinin Kayıt Altına Alınması ve Korunması Yükümlülüğü ile Bu
Yükümlülüğe Aykırılıktan Kaynaklanan Sorumluluk 153
10 İçindekiler
Kayıt Tutma ve Saklama Yükümlülüğüne Aykırılıktan Kaynaklanan Sorumluluk .159
Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinden Kaynaklanan Sorumluluk .164
Özel Hukuk Kişilerince Yürütülen Sağlık Hizmetine İlişkin Denetim ve Gözetim
Yükümlülüğüne Aykırılıktan Kaynaklanan Sorumluluk 168
Yönetimsel Eksikliklerden Kaynaklanan Diğer Sorumluluk Çeşitleri 173
SONUÇ 179
KAYNAKÇA 181