İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasının Hukuki Sonuçları ve Çözüm Önerileri

Muhammed Batuhan GÜN

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ .7

İÇİNDEKİLER .9

ÖZET .13

KISALTMALAR .15

GİRİŞ .17

BİRİNCİ BÖLÜM

HUKUK DEVLETİ VE YARGI KARARLARININ UYGULANMASI

YARGI KARARLARININ UYGULANABİLMESİ AÇISINDAN HUKUK

DEVLETİNİN GEREKLERİ.19

İdarenin Kanuniliği İlkesi20

Hukuki Güvenlik İlkesi .22

Belirlilik İlkesi.23

Öngörülebilirlik ve Hukuki İstikrar İlkesi 25

Mevzuat Üzerinden Hukuka ve Devlete Olan Güveni

Zedelememe.26

Aynı Durumda Olan Kişilere Hukuka Uygun ve Eşit

İşlemlerde Bulunulması27

İdarenin Bireyin Haklı Beklentilerine Uygun Davranması28

İdari İşlemlerin ve Yargı Kararlarının Öngörülebilir Olması .29

HUKUKA AYKIRILIK HALLERİ .30

Yetki31

Şekil.32

Sebep 33

Konu35

Maksat36

III. YARGI KARARLARININ UYGULANABİLMESİ AÇISINDAN İDARENİN

YARGISAL DENETİMİ.37

Yargısal Denetim Açısından “Certiorari” İlkesinin İncelenmesi 41

Yargısal Denetim Açısından İngiltere Hukukundaki “Prohibition”

İlkesinin İncelenmesi 42

10 İçindekiler

Yargı Kararlarının Uygulatılabilmesi için İngiltere Hukukundaki

“Mandamus” İlkesinin İncelenmesi.43

İDARİ DAVA TÜRLERİ 44

İptal Davası 44

Tam Yargı Davası.45

Vergi Davası.46

İdari Sözleşmeden Doğan Davalar.48

İDARİ YARGIDA VERİLEN KARARLAR VE KARARLARIN UYGULANMASI .49

İdari Yargı Kararlarından İptal Kararlarının Uygulanması 50

İdari Yargı Kararlarından Yürütmenin Durdurulması Kararlarının

Uygulanması53

İdari Yargı Kararlarından Tam Yargı Kararlarının Uygulanması.59

İdari Yargı Ara Kararlarının Uygulanması .60

YARGI KARARLARININ UYGULANABİLMESİ AÇISINDAN İDARİ YARGI

KARARLARININ ANAYASAL GÜVENCELERİ61

Anayasa’nın 125. Maddesi.64

Anayasa’nın 129/5 Maddesi.66

Anayasa’nın 40/2 Maddesi .67

İKİNCİ BÖLÜM

İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI VE KAMU

GÖREVLİLERİ İLE İDARENİN SORUMLULUĞU

İDARENİN YARGI KARARLARINI UYGULAMAMA TEKNİKLERİ .71

Yargı Kararının Hiç Uygulanmaması 72

Yargı Kararının Eksik Uygulanması 74

Yargı Kararının Geç Uygulanması75

Yargı Kararının İcaplarına Uygun Uygulanmaması .75

Yargı Kararının Şeklen Uygulanması77

Hüküm Uyuşmazlığının Bulunması Sebebiyle Yargı Kararının

Uygulanmaması .77

İmkânsızlık Hallerinin Varlığı Sebebiyle Yargı Kararının

Uygulanmaması .78

Fiili İmkânsızlık Sebebiyle Yargı Kararının Uygulanmaması.79

Hukuki İmkânsızlık Sebebiyle Yargı Kararının Uygulanmaması79

Davacıdan yahut Üçüncü Kişilerden Kaynaklanan Sebeplerle Yargı

Kararının Uygulanmaması 82

Kamu Görevlisinin Uygulamama Kastının Varlığı Sebebiyle Yargı

Kararının Uygulanmaması 83

İçindekiler 11

İDARENİN YARGI KARARLARINI UYGULAMAMASINDAN DOĞAN

SORUMLULUĞU 85

İdarenin Yargısal Kararları Uygulamamasından Doğan Kusursuz

Sorumluluğu86

İdarenin Yargısal Kararların Uygulamamasından Doğan Hizmet

Kusuru Sorumluluğu .88

İdarenin Yargısal Kararların Uygulamamasından Doğan

Sorumluluğuna İlişkin Anayasal ve Yasal Düzenlemeler 90

III. YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI DURUMLARINDA İDARE

ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVALARI94

Maddi Tazminat.96

Manevi Tazminat.99

KAMU GÖREVLİSİNİN YARGISAL KARARLARIN UYGULAMAMASINDAN

DOĞAN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER. 101

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 13. Maddesi 102

2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28. Maddesi 2.

Fıkrası . 102

YARGI KARARINI KASTEN UYGULAMAYAN KAMU GÖREVLİSİNİN

SORUMLULUĞU . 103

Yargı Kararını Kasten Uygulamayan Kamu Görevlisinin Cezai

Sorumluluğu. 104

Yargı Kararını Kasten Uygulamayan Kamu Görevlisinin İdari

Sorumluluğu. 105

Yargı Kararını Kasten Uygulamayan Kamu Görevlisinin Hukuki

Sorumluluğu (Rücu) . 108

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASININ ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

YARGI KARARINI UYGULAMAMA SORUNLARI . 111

YARGI KARARINI UYGULAMAMA SORUNLARININ ÇÖZÜM YOLLARI 113

Yargı Kararını Uygulamama Sorunlarının Çözüm Yolu olarak

Yargısal Emir ve Yargısal Emirin Dünya’daki Örnekleri  113

İngiltere’de Yargısal Emir. 115

Amerika Birleşik Devletleri’nde Yargısal Emir . 117

Fransa’da Yargısal Emir 117

İtalya’da Yargısal Emir. 119

Yargı Kararlarını Uygulamama Sorunlarının Çözüm Yolu olarak

Cezalandırıcı Tazminat ve Cezalandırıcı Tazminatın Dünya’daki

Örnekleri 120

12 İçindekiler

İngiltere’de Cezalandırıcı Tazminat Örnekleri 123

Bir Kimsenin, Kamu Görevlilerinin Baskıcı, Keyfi veya

Anayasaya Aykırı Davranışı Sonucu Zarar Görmesi Durumu .125

Zarar Verenin, Zarar Görene Ödeyeceği Tazminatı Aşan Bir

Fayda Elde Edeceğini Hesaplayarak Fiili İşlemesi Durumu.125

Kanunla Kabul Edilen Hallerin Varlığı.126

Amerika Birleşik Devletleri’nde Cezalandırıcı Tazminat

Örnekleri.126

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “Yargı Kararları Uygulama Usul Kanunu” Düzenlenmesi128

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “Yargı Kararlarını Uygulamama Durumuna Özel Cezai

Düzenleme” Yapılması .129

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Öneri Olarak

Mahkemeler Tarafından “Yargısal Denetleme” Düzenlenmesi130

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “Danıştay Koruyucu Daire” Oluşturulması 131

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak Yargı Kararlarının Uygulanması Konusunda Mahkeme

Tarafından “(Declaration)Açıklanma” Yapılmasının Düzenlenmesi.131

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “İdari Savcılık” Düzenlenmesi .132

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “Yargısal Para Cezası” Düzenlenmesi.133

Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorununa Çözüm Önerisi

Olarak “Rücu Mekanizmasının İşletilmesi ve Müteselsil

Sorumluluk” Düzenlenmesi.133

SONUÇ135

KAYNAKÇA.139