İçindekiler Ön Söz 5 Kısaltmalar Listesi 11 Giriş 13 Birinci Bölüm İDARENİN YARGISAL DENETİMİ YETKİSİ İLE BU DENETİMİN SINIRI VE KAPSAMINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR I. İDARENİN YARGISAL DENETİMİ 17 A. Genel Olarak 17 B. İdarenin Yargısal Denetiminin Amacı 19 II. YARGISAL DENETİM YETKİSİ VE SINIRI 21 A. Yargısal Denetim Yetkisi Kavramı 22 B. Yargısal Denetim Yetkisinin Sınırı 23 III. İDARENİN YARGISAL DENETİMİ DIŞINDA BIRAKILAN İŞLEMLER 28 A. Yasama Kısıntısı 29 1. Tanım ve Tarihçe 29 2. Yasama Kısıntısı Halleri 33 a. Anayasa’da Yargısal Denetim Dışında Tutulan İşlemler 33 b. Yasalarda Yargısal Denetim Dışında Tutulan İşlemler 43 aa. Anayasa’nın Verdiği İzne Bağlı Olarak Yasalar Gereğince Yargısal Denetim Dışında Tutulan İşlemler 43 bb. Anayasal Dayanağı Olmamakla Beraber Yasalar Gereğince Yargısal Denetim Dışında Tutulan İşlemler 46 B. Yargı Kısıntısı 49 1. Tanım ve Tarihçe 49 2. Uygulamada Yargı Kısıntısı Halleri 52 IV. İDARENİN YARGISAL DENETİMİNİN SINIRLARINA İLİŞKİN MODELLER 58 A. Kıta Avrupası Hukuk Sisteminde İdarenin Yargısal Denetimi 61 1. Fransa’da 61 a. Conseil d’Etat’nın Bir Yargı Mercii Olarak Ortaya Çıkması ve İdari Yargı Yetkisine Etkisi 61 b. Fransa’da İdari Yargı Yetkisinin Kapsamı ve Sınırı 64 2. Almanya’da 70 a. Almanya’da Yargısal Denetimin Temel Dayanağı 70 b. Almanya’da İdari Yargı Yetkisinin Kapsamı ve Sınırı 70 B. Anglo–Sakson Hukuk Sisteminde İdarenin Yargısal Denetimi 76 1. İngiltere’de Yargısal Denetimin Temel Dayanağı 78 2. İngiltere’de İdari Yargı Yetkisinin Kapsamı ve Sınırı 83 İkinci Bölüm HUKUKA UYGUNLUK DENETİMİ VE YERİNDELİK DENETİMİ YASAĞI I. HUKUKA UYGUNLUK DENETİMİ 89 A. Genel Olarak 89 B. Tanım ve Kavram 90 II. YERİNDELİK DENETİMİ YASAĞI 93 A. Yerindelik ve Yerindelik Alanı 94 B. “Yerindelik” Kavramının Hukukumuza Girişi 101 C. Yerindelik Denetimi 105 1. Tanım Olarak Yerindelik Denetimi 106 2. Kuvvetler Ayrılığı İlkesinin Bir Gereği Olarak Yerindelik Denetiminin Yasak Olması 107 3. Yerindelik Denetimi Yasağının Şartları 110 a. İdarenin Yerindelik Alanı Dâhilinde Tesis Ettiği Bir İşlemin Varlığı 110 b. İdarenin İşleminin Hukuka Uygun Olması 112 c. Hukuka Uygunluk Denetimi Sınırının Aşılması 113 III. İDARENİN YERİNE GEÇEREK İŞLEM TESİS ETME YASAĞI 116 A. İdari Eylem ve İşlem Niteliğinde Yargı Kararı Verilememesi ve İdarenin Yerine Geçerek İşlem Tesis Etme Yasağı İlişkisi 117 B. İdarenin Yerine Geçerek İşlem Tesis Etme Yasağı ve Yargısal Emir 121 IV. YÜRÜTME GÖREVİNİN KANUNLARDA GÖSTERİLEN ŞEKİL VE ESASLARA UYGUN BİÇİMDE YERİNE GETİRİLMESİNİN KISITLANMASI YASAĞI 126 V. YERİNDELİK DENETİMİ YASAĞI AÇISINDAN ÖZEL DURUMLAR 128 A. Kamulaştırma Hukuku ile İlgili İdari İşlemlerin Yargısal Denetimi 129 B. Kolluk ile İlgili İdari İşlemlerin Yargısal Denetimi 134 C. Sınav ve Jüri Değerlendirmelerinin Yargısal Denetimi 141 VI. HUKUKA UYGUNLUK DENETİMİ İLE YERİNDELİK DENETİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 148 VII. YERİNDELİK DENETİMİ YASAĞINA UYMAMANIN SONUÇLARI 151 Üçüncü Bölüm İDARENİN TAKDİR YETKİSİ VE YARGISAL DENETİMİ I. TAKDİR YETKİSİ KAVRAMI 155 A. Bağlı Yetki 155 1. Tanım ve Kavram 155 2. İdari İşlemin Unsurlarındaki Sakatlıkların Bağlı Yetki ile İlişkisi 157 B. Takdir Yetkisi 161 1. Tanım ve Kavram 163 2. Takdir Yetkisi ve Bağlı Yetki Etkileşimi 165 3. Takdir Yetkisinin Alanı 169 a. Takdir Yetkisinin Varlığının Tespiti Bakımından 170 b. İdari İşlemin Unsurları Bakımından 172 aa. Yetki 172 bb. Şekil 176 cc. Sebep 179 aaa. Sebebin Açıkça Gösterildiği İşlemler 180 bbb. Sebep Gösterilmesinin Öngörülmediği İşlemler 181 ccc. Sebebi Belirsiz Kavramlar ile Gösterilen İşlemler 187 dd. Konu 191 ee. Amaç 193 4. Takdir Yetkisinin Kullanımı 195 a. Seçim Serbestisi 195 b. Bilimsel İmkânlara Başvurma 196 c. Takdir Sakatlıkları 199 5. Takdir Yetkisini Sınırlama 200 a. Hukuk Normu ile Sınırlama 201 b. İçtihat ile Sınırlama 202 c. Yerindelik Gerekçesi ile Sınırlama 204 d. Takdir Yetkisinin Bağlanması 204 II. TAKDİR YETKİSİNİN YARGISAL DENETİMİ 207 A. İdari İşlemin Unsurları Bakımından Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi 209 B. Takdir Yetkisinin Yargısal Kararla Kaldırılamaması 211 1. Genel Olarak 211 2. Takdir Yetkisinin Yargısal Kararla Kaldırılması Yasağı Açısından Geçerli Olan Temel Şartlar 212 a. İlgili Mevzuatta İdarenin Takdir Yetkisinin Öngörülmüş Olması 213 b. Takdir Yetkisinin Hukuka Uygun Kullanılması 213 c. Hukuka Uygunluk Denetimi Sınırının Aşılarak Farklı Yönde Karar Verilmesi 214 C. Takdir Yetkisinin Denetiminde Uygulanan Yöntemler 215 D. Takdir Yetkisinin Denetiminde Esas Alınan Ölçüt ve İlkeler 219 1. Temel Hak, İlke ve Kurallar 223 2. Somut, Geçerli ve Yeterli Sebep 225 3. Kamu Yararı ve Hizmetin Gerekleri 229 4. Hukuk Kurallarına Uygun Yorum 231 5. Ölçülülük İlkesi 236 6. Açık Hata 237 7. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Tavsiye Kararları 240 E. Takdir Yetkisi ve Yerindelik Etkileşimi 242 Sonuç 251 Kaynakça 259 Kavramlar Dizini 281
