İlâmlı İcrada İcranın Durdurulması(İcranın Geri Bırakılması – İİK m. 36)
Tahsin Mavzer
Türk hukukunda mahkeme kararlarının kesinleşmesi, kural olarak icra edilebilirlik için gerekmez. Bir başka ifade ile mahkeme kararları verildikleri anda kural olarak icra edilebilir. Ancak borçlu, kesinleşmeden takibe konulan mahkeme kararının icrasını durdurabilir.
İcranın durdurulması kararı, kanun yolu incelemesini gerçekleştirecek mahkeme tarafından esasa girilmeden önce acele olarak verilmektedir. İcranın durdurulması kararı öncesinde, mühletin alınması ve mehil vesikasının dosyaya sunulmuş olması gerekir. Mühlet alınmaksızın icranın durdurulması, İcra ve İflas Kanunu'nun 36. maddesi çerçevesinde mümkün değildir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 36. maddesinde düzenlenen icranın durdurulması kurumunun ele alındığı kitapta konu; icranın durdurulması kurumunun teorik temelleri, icranın durdurulmasına başvuru şartları ve icranın durdurulması usulü şeklinde üç bölüm halinde incelenmiş, güncel yargı kararlarıyla desteklenmiştir.
(Tanıtım Bülteninden)
Konu Başlıkları
İcranın Durdurulmasına Başvuru Şartları
İstinaf Kanun Yolunda İcranın Durdurulması
Temyiz Kanun Yolunda İcranın Durdurulması
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar Cetveli 15
GİRİŞ
I. ÇALIŞMANIN AMACI 19
II. TERİM SORUNU 20
III. ÇALIŞMANIN İNCELEME PLANI 23
Birinci Bölüm
İCRANIN DURDURULMASI KURUMUNUN
TEORİK TEMELLERİ
§ 1. KANUN YOLU KAVRAMI VE KANUN YOLUNA BAŞVURUNUN ETKİLERİ 25
I. KANUN YOLU KAVRAMI 26
II. KANUN YOLUNA BAŞVURUNUN AKTARICI ETKİSİ 29
III. KANUN YOLUNA BAŞVURUNUN ERTELEYİCİ ETKİSİ 32
A. Genel Olarak 32
B. Karşılaştırmalı Hukuk Bakımından Erteleyici Etki 35
C. Türk Medeni Usul Hukukunda Erteleyici Etki 41
§ 2. İCRANIN DURDURULMASININ TEMEL ÇERÇEVESİ 44
I. İCRANIN DURDURULMASININ TARİHSEL GELİŞİMİ 44
II. İCRANIN DURDURULMASININ AMACI 48
III. İCRANIN DURDURULMASININ UYGULAMA ALANI 52
IV. İCRANIN DURDURULMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 58
§ 3. İCRANIN DURDURULMASININ BENZER HUKUKİ KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 65
I. İCRANIN GERİ BIRAKILMASI (İİK m. 33, m. 33/a) İLE KARŞILAŞTIRILMASI 65
II. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 68
III. GEÇİCİ HUKUKİ HİMAYE TEDBİRLERİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI 70
A. İhtiyati Tedbir ile Karşılaştırılması 70
B. İhtiyati Haciz ile Karşılaştırılması 72
İkinci Bölüm
İCRANIN DURDURULMASINA BAŞVURU ŞARTLARI
§ 4. İLÂMLI İCRA TAKİBİNE BAŞLANMIŞ OLMASI 75
I. İLÂMLI İCRAYA KONU OLABİLECEK İLÂMLAR 75
II. GENEL OLARAK İLÂMLI İCRA TAKİBİNİN BAŞLAMASI 82
§ 5. TAKİBE KONU İLÂMIN KESİNLEŞMEMİŞ OLMASI 86
I. KESİNLEŞME KAVRAMI 86
II. KESİNLEŞMEDEN İCRA OLUNAMAYACAK İLÂMLAR 87
A. Genel Olarak 87
B. Taşınmaz Mal ile İlgili Ayni Haklara İlişkin İlâmların İcrası 89
C. Aile Hukukuna İlişkin İlâmların İcrası 93
D. Kişiler Hukukuna İlişkin İlâmların İcrası 97
E. İcra Edilebilirliğin Kesinleşmeye Bağlı Olduğu Diğer Durumlar 100
1. Gemilere İlişkin İlâmların İcrası 100
2. Hakem Kararlarının İlâmlı İcrası 100
3. Yabancı Mahkeme İlâmlarının İcrası 105
4. Yabancı Hakem Kararlarının İlâmlı İcrası 106
5. Sayıştay İlâmlarının İcrası 106
6. Ceza Mahkemelerinin Kararlarının İlâmlı İcraya Konu Olması 107
7. Menfi Tespit Davalarındaki Durum 107
8. Kira Tespit İlâmlarının İcrası 108
9. İstihkak Davasının Sonucunda Verilen Birtakım Kararların İcrası 109
10. Sıra Cetveline İlişkin Kararlar 109
11. Kesinleşmemiş Kararın Doğrudan İflâs Sebebi Olması 110
§ 6. TAKİBE KONU İLÂMA KARŞI KANUN YOLUNA BAŞVURULMUŞ OLMASI 111
I. KANUN YOLLARINA BAŞVURU ANI 112
II. KANUN YOLLARINDA İCRANIN DURDURULMASININ TALEP EDİLMESİ 113
§ 7. TEMİNAT ŞARTININ YERİNE GETİRİLMİŞ OLMASI 115
I. GENEL OLARAK 115
II. TEMİNATIN TÜRÜ 118
III. TEMİNATIN MİKTARI 124
A. İlâmlı İcra Takibinin Konusunun Parayla Ölçülebildiği Durumlar 124
B. İlâmlı İcra Takibinin Konusunun Parayla Ölçülemediği Durumlar 128
1. Kesinleşmeden İcra Edilebilen Tahliye Kararlarında Teminatın Miktarı 129
2. İstihkak Davası Sonucunda Satışın Durdurulması İçin Gösterilecek Teminatın Miktarı 130
3. Bir İşin Yapılmasına veya Yapılmamasına İlişkin İlâmlar Bakımından Teminatın Miktarı 132
IV. TEMİNAT ÜZERİNDE RÜÇHAN HAKKI 135
V. KANUN YOLLARINDA VERİLEBİLECEK KARARLAR BAKIMINDAN TEMİNATIN DURUMU 138
§8. İCRA DAİRESİNDEN MÜHLET TALEP EDİLMİŞ OLMASI 142
I. GENEL OLARAK 142
II. İCRANIN DURDURULMASI İÇİN VERİLEN MÜHLETİN HUKUKİ NİTELİĞİ 143
III. İCRANIN DURDURULMASI İÇİN MÜHLET KARARI VERİLMESİ 146
Üçüncü Bölüm
İCRANIN DURDURULMASI USULÜ
§ 9. İSTİNAF KANUN YOLUNDA İCRANIN DURDURULMASI 149
I. İCRANIN DURDURULMASI TALEBİ 149
A. Talebin Biçimi 149
B. Talep Bakımından Görevli ve Yetkili Mahkeme 151
II. İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURUDAN FERAGAT 151
III. İCRANIN DURDURULMASI TALEBİNİN İSTİNAFIN AŞAMALARINA GÖRE DURUMU 154
A. İstinaf Dilekçesinin İncelemesi Aşamasında 154
1. Dilekçenin Reddi Durumunda İcranın Durdurulması Talebinin Durumu 155
2. Dilekçenin Kabulü Durumunda İcranın Durdurulması Talebinin Durumu 157
B. İstinafta Ön İnceleme Aşamasında 157
1. Dosyada Eksiklik Bulunmasının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 158
a. İstinaf İncelemesinde Başka Mahkemenin Görevli veya Yetkili Olması Durumunda 158
b. İstinaf Başvurusunun Kesin Bir Karara Yönelik Yapılmış Olması Durumunda 159
c. Başvurunun Süresi İçinde Yapılmaması Durumunda 160
d. Başvuru Şartlarının Yerine Getirilmemiş Olması Durumunda 161
e. Başvuru Sebeplerinin veya Gerekçesinin Hiç Gösterilmemiş Olması Durumunda 163
2. Dosyada Eksiklik Bulunmadığının Anlaşılması Üzerine İcranın Durdurulması Talebinin Değerlendirilmesi 164
C. İstinafta Asıl İnceleme Aşamasında 167
1. Usule İlişkin Hususlarda Duruşma Yapılmaksızın Verilebilecek Kararların İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 168
a. Genel Olarak 168
b. İlk Derece Mahkemesi Kararının Kaldırılmasına ve Davanın Yeniden Görülmesi İçin Kararı Veren Mahkemeye Gönderilmesi Yönündeki Kararın İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 172
2. Esasa İlişkin Hususlarda Duruşma Yapılmaksızın Verilebilecek Kararların İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 174
a. İlk Derece Mahkemesinin Kararının Usule ve Esasa Uygun Olması Durumunda 174
b. İlk Derece Mahkemesi Kararında Duruşma Yapılmasını Gerektirmeyen Bir Hatanın Bulunması Durumunda 177
c. İlk Derece Mahkemesi Kararındaki Eksikliklerin Duruşma Yapmaksızın Tamamlanabilecek Nitelikte Olması Durumunda 179
3. Duruşmalı Olarak Yapılan İstinaf İncelemesi Sonunda Verilebilecek Kararların İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 180
a. İlk Derece Mahkemesi Kararının Kaldırılarak Davanın Reddine Karar Verilmesi Durumunda 180
b. İlk Derece Mahkemesi Kararının Kaldırılarak Davanın Kabulüne Karar Verilmesi Durumunda 182
D. İstinaf İncelemesinin Davaya Son Veren Taraf İşlemleriyle Sona Ermesinin İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 184
1. Davadan Feragat Edilmesi Durumunda 184
2. Davayı Kabul Etme Durumunda 186
3. Tarafların Sulh Olması Durumunda 188
E. İstinaf İncelemesi Sırasında Verilebilecek Diğer Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri ile İcranın Durdurulması Arasındaki İlişki 191
§ 10. TEMYİZ KANUN YOLUNDA İCRANIN DURDURULMASI 194
I. İCRANIN DURDURULMASI TALEBİ 196
A. Talebin Biçimi 196
B. Temyiz Yoluna Başvurma Hakkından Feragatin Talebe Etkisi 197
II. İCRANIN DURDURULMASI TALEBİNİN TEMYİZİN AŞAMALARINA GÖRE DURUMU 199
A. Temyiz Dilekçesinin İncelenmesi Aşamasında 199
B. Temyizde Ön İnceleme Aşamasında 202
1. Dosyada Eksiklik Bulunmasının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 202
2. Dosyada Eksiklik Bulunmadığının Anlaşılması Üzerine İcranın Durdurulması Talebinin Değerlendirilmesi 204
C. Temyizde Asıl İnceleme Aşamasında 206
1. Onama Kararının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 206
2. Düzelterek Onama Kararının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 207
3. Bozma Kararının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 208
a. İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararının Bozulmasının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 208
b. İstinaf Başvurusunun Esası Hakkında Verilen Kararın Bozulmasının İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 213
D. Temyiz İncelemesinin Davayı Sona Erdiren Taraf İşlemleriyle Sona Ermesinin İcranın Durdurulması Prosedürüne Etkisi 214
§ 11. HAKEM KARARLARININ İCRASINDA İCRANIN DURDURULMASI 217
I. GENEL OLARAK 217
II. HAKEM KARARLARINA KARŞI İPTAL DAVASI YOLU 219
III. İPTAL DAVASI SONUCUNDA VERİLEN KARARA KARŞI TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURULMASI ve İCRANIN DURDURULMASI 224
Sonuç 229
Kaynakça 235
Kavramlar Dizini 259
