İnsan Kaynakları Yönetimi İnsan Kaynakları Planlaması Norm Kadro Uygulaması

"İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI NORM KADRO UYGULAMASI



Murat AKÇAKAYA



1980 Lerden İtibaren Özellikle Küreselleşmenin Etkisiyle Ulusal Ve Uluslar Arası Rekabet Artmış Ve Bunun Sonucu Olarak Örgütler, Rekabetçi Ortamda Üstünlüğü Sağlayabilmek İçin Yeni Arayışlar İçine Girmişlerdir. Örgütler Buna Bağlı Olarak Kalitenin İyileştirilmesi, Verimliliğin Artırılması Ve Maliyetlerin Düşürülmesi Yönünde Çabalarını Artırmışlardır. Teknoloji, Bilim, İletişim Başta Olmak Üzere Pek Çok Alanda Yaşanan Hızlı Değişim Ve Dönüşüm; Yönetsel Ve Örgütsel Arenada Da İnsan Odaklı Bir Bakış Açısının Ortaya Çıkmasına Yol Açmıştır. İnsan Kaynakları Yönetimi, Son Yılların Üzerinde En Çok Durulan Ve İlgi Duyulan Konuları Arasında Yer Almaktadır. Stratejik Ve Bütüncül Bir Yaklaşım Sergileyen, Örgütte Mal Ve-Veya Hizmet Üretiminde En Önemli Girdi Olan Ve İkame Edilemeyen Tek Unsur Olan İnsan Kaynağının Nasıl Daha Verimli, Etkili Ve Rasyonel Kullanılabileceğini Sağlamaya Çalışan İky; Geleneksel Personel Yönetimi Anlayışından Daha Geniş, Bütüncül, Gelişimci, İşbirlikçi, Katılımcı, Uyumlu, Örgüt Odaklı, Aktif Olma Yönleriyle Farklılık Taşımaktadır. İnsan Kaynakları Yönetiminin Temel Konularından Birisi De İnsan Kaynakları Planlamasıdır. Üretim Sürecinin En Önemli Girdisi Olan İnsan Kaynağının Planlanması, Etkili, Verimli, Kaliteli, Hızlı, Akılcı Bir Mal Ve/Veya Hizmet Sunumu İçin Son Derece Önemli Olup, Hatta Bir Zorunluluktur. Zira Örgütün Beşeri Sermayesi Diğer Kaynaklardan Farklı Olup, Her Türlü Yönetsel Ve Örgütsel Faaliyeti Olumlu Ya Da Olumsuz Yönde Etkileyen Bir Yapıya Sahiptir. İnsan Kaynakları Planlaması, Örgütün Personel İhtiyacının Belirlenmesinden Temin Edilmesine, İşe Alınmasından Geliştirilmesine, Eğitilmesinden İşten Ayrılmasına Kadar Pek Çok Süreçte Yer Almaktadır. Amaç, İnsan Sermayesini En Verimli Ve Etkili Bir Şekilde Kullanmak, Ondan En Yüksek Performans Düzeyinde Yararlanabilmektir. İnsan Kaynakları Planlamasının Uygulama Araçlarından Birisi Olan Norm Kadro Çalışmaları; İnsan Kaynağının Hem Nitelik Hem De Nicelik Olarak Doğru Bir Şekilde Belirlenmesi, Gerekli Pozisyonlarda Doğru Ve Gerekli Personelin İstihdam Edilmesi, Örgütsel Amaçlar Doğrultusunda Personelin Eğitilmesi Ve Geliştirilmesi Faaliyetlerini Kapsar. İş Analizlerine Ve Görev Tanımlarına Dayanarak Yapılan Çalışmalar Sonucunda, Örgütün İhtiyaç Duyduğu Nitelik Ve Sayıdaki Personelin Belirlenmesi Ve Standart Bir Ölçüye Bağlanması, Norm Kadro Çalışmalarının Esasını Teşkil Eder.



İçindekiler



- Giriş-1

- Birinci Bölüm

- İnsan Kaynakları Yönetimi-7

- A. -İnsan Kaynakları Yönetimi Kavramı-9

- B. -İnsan Kaynakları Yönetiminin Tarihsel Gelişimi-20

- 1. -Personel Yönetimi Ve İky Ye Dönüşüm Süreci-21

- 2. -Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş-27

- C. -İnsan Kaynakları Yönetiminin Amaçları-30

- D. -İnsan Kaynakları Yönetiminin Faaliyet Alanları-35

- İkinci Bölüm

- Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetiminegeçiş Süreci Ve İnsan Kaynakları Yönetimine Geçişte Etken Olan Değişimler-43

- A. -Örgüt Kuramları Ve İnsan Kaynakları Yönetiminde Gelişme-45

- 1. -Klasik Örgüt Kuramı Ve Personel Yönetiminin İlk Aşamaları-47

- 2. -Neo-Klasik Örgüt Kuramı Ve İnsan İlişkilerinin Önem Kazanması-52

- 3. -Modern Örgüt Kuramları Ve İnsan Kaynakları Yönetimi Anlayışının Doğuşu-56

- B. -Personel Yönetimi - İnsan Kaynakları Yönetimi Anlayışlarının Karşılaştırılması-63

- 1. -Benzerlikler-68

- 2. -Farklılıklar-68

- C. -İnsan Kaynakları Yönetimine Geçişte Etken Olan Değişimler-74

- 1. -Örgüt Dışı Değişimlerin Etkileri-75

- A. -Teknolojik Değişimlerin Etkisi-75

- B. -Ekonomik Değişimlerin Etkisi-76

- C. -Demografik Değişimlerin Etkisi-77

- D. -Yeni Oluşan Pazarlarda Pay Kapma Yarışı-78

- E. -Ekonomik Kalkınmada İnsan Kaynaklarının Öneminin Anlaşılması-78

- F. -Müşterilerin Bilinçlenmesi Ve Müşteri Beklentilerinin Değişmesi-79

- 2. -Örgüt İçi Değişimlerin Etkileri-80

- A. -Çalışma Sistemlerindeki Değişimin Etkisi-80

- B. -Kullanılan Yönetim Yaklaşımlarının Etkisi-81

- C. -İşlerin Kapsamındaki Değişimin Etkisi-82

- D. -Yönetim Ve Organizasyon Düşüncesindeki Gelişmelerin Etkisi-83

- Üçüncü Bölüm

- Genel Olarak Planlama-91

- A. -Planlama Kavramı-93

- B. -Planlamanın Özellikleri-96

- C. -Planlama Aşamaları-99

- 1. -Bilgi Toplama-99

- 2. -Planlama-99

- 3. -Koordinasyon-100

- 4. -Uygulama-100

- 5. -Denetleme-100

- D. -Plan Çeşitleri-100

- 1. -Sürelerine Göre Planlar-101

- A. -Uzun Süreli Planlar-101

- B. -Orta Süreli Planlar-101

- C. -Kısa Süreli Planlar-101

- 2. -Kullanım Biçimlerine Göre Planlar-102

- A. -Sürekli Planlar-102

- B. -Bir Kere Kullanılan Planlar-102

- 3. -Uygulama Biçimlerine Göre Planlar-102

- A. -Zorlayıcı Planlar-102

- B. -Demokratik Planlar-102

- 4. -Düzeylerine Göre Planlar-103

- A. -Stratejik Planlar-103

- B. -Taktik Planlar-103

- C. -Operasyonel Planlar-103

- E. -Stratejik Planlama Kavramı-103

- 1. -Stratejik Planlamanın Tanımı-103

- 2. -Stratejik Planlamanın Özellikleri-105

- Dördüncü Bölüm

- İnsan Kaynakları Planlaması-113

- A. -İnsan Kaynakları Planlaması Kavramı-121

- B. -İnsan Kaynakları Planlamasının Tarihsel Gelişimi-125

- C. -İnsan Kaynakları Planlamasının Amaçları-128

- D. -İnsan Kaynakları Planlamasının Önemi-132

- E. -Örgütlerde İnsan Kaynakları Planlamasının Kapsamı-136

- 1. -İnsan Kaynakları İhtiyacının Planlanması-136

- 2. -İnsan Kaynağının Sağlanmasının Planlanması-137

- 3. -İnsan Kaynağının Yerleştirilmesinin Planlanması-139

- 4. -İnsan Kaynağının Geliştirilmesinin Planlanması-140

- A. -Eğitim Planlaması-141

- B. -Performans Yönetimi-143

- C. -Kariyer Yönetimi-145

- 5. -İnsan Kaynağının Azaltılmasının Planlanması-147

- F. -Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması-148

- 1. -Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması Kavramı-148

- 2. -Stratejik İnsan Kaynakları Planlamasının Kapsamı-150

- 3. -Stratejik İnsan Kaynakları Planlamasının Özellikleri-151

- Beşinci Bölüm

- Örgütlerde İnsan Kaynakları Planlamasını Gerekli Kılan Nedenler-157

- A. -İnsan Kaynakları Maliyetinin Artması-159

- B. -Kaliteli İnsan Kaynakları Kıtlığı-159

- C. -Sürekli Teknolojik Gelişmeler-159

- D. -Küreselleşmenin Örgütler Üzerine Etkisi-161

- Altıncı Bölüm

- İnsan Kaynakları Gereksinim Türleri Ve İkp De Kullanılan Araçlar-167

- A. -İnsan Kaynakları Gereksinim Türleri-169

- 1. -Gerçek Personel Gereksinmesi-169

- 2. -Yedek Personel Gereksinmesi-170

- 3. -Ek Personel Gereksinmesi-171

- 4. -Yeni Personel Gereksinmesi-172

- 5. -Personel Çıkarma Gereksinmesi-173

- B. -İnsan Kaynakları Planlamasında Kullanılan Araçlar-174

- 1. -İşgücü Envanteri-175

- 2. -İşgören Değişim Hızı-176

- 3. -Devamsızlık Oranı-178

- 4. -İşgücü Dönüşümü-179

- Yedinci Bölüm

- İnsan Kaynakları Planlamasının Bir Aracı Olarak Norm Kadro Uygulaması-187

- A. -Norm Kadro Kavramı-194

- B. -Norm Kadronun Amacı-200

- 1. -Alt Yapıya İlişkin Amaçlar-201

- 2. -Personel İşlemlerine İlişkin Amaçlar-201

- A. -Personel Sınıflaması-201

- B. -Adil Bir Ücret Sisteminin Kurulması-201

- C. -Personelin Tedariki-202

- D. -Personelin Yetiştirilmesi Ve Eğitilmesi-202

- E. -Personelin Değerlendirilmesi-202

- F. -Personelin Kademe İlerlemesi Ve Derece Yükselmesi-202

- G. -Personele İlişkin Çeşitli İşlemler-203

- C. -Norm Kadronun Yararları-203

- D. -Norm Kadronun Önemi-208

- 1. -Örgüt Açısından Norm Kadronun Önemi-208

- 2. -Personel Açısından Norm Kadronun Önemi-208

- E. -Norm Kadro Çalışmalarına İlişkin Sorunlar-209

- 1. -Örgüt Dışı Faktörler-209

- 2. -Örgüt İçi Faktörler-209

- F. -Norm Kadro Tespit Süreci-212

- 1. -Norm Kadro Tespit Sürecinde Örgütün Teşkilat Yapısı-212

- A. -Örgütün Amacı-212

- B. -Örgütün Görev, Yetki Ve Sorumlulukları-213

- C. -Örgütün Teşkilatlanması-213

- 2. -Norm Kadro Tespit Sürecinde Örgütün Reorganizasyonu-214

- A. -Yeniden Belirlenen Amaç Veya Amaçlara Ulaşmak-215

- B. -Değişen Politikalara Uyum Sağlamak-215

- C. -Değişen Çevre Şartlarına Uyum Sağlamak-215

- D. -Yeni Teknoloji Almak-216

- E. -Örgütün Sunduğu Hizmetten Yararlananların Sayısında Meydana Gelen Artışa Cevap Vermek-216

- F. -Yeni Hizmetler Vermek Ya Da Ürünler Üretmek-216

- G. -Verimlilik Ve Etkinliği Artırmak-216

- Sekizinci Bölüm

- Norm Kadro Sürecinde Yürütülen Temel İşlemler-223

- A. -Örgüt Analizi Ve Örgütleme-225

- 1. -Örgüt Analizi-225

- 2. -Örgütleme İlkeleri-226

- 3. -Örgütleme Modelleri-228

- 4. -Örgüt Şeması Hazırlama-230

- B. -İş Analizi Ve Görev Tanımı-230

- 1. -İş Analizi-230

- A. -İş Analizinin Tanımı-231

- B. -İş Analizinin Gelişimi-234

- C. -İş Analizinin Amaçları Ve Yararları-234

- D. -İş Analizinin İçerdiği Başlıca Bilgiler-238

- E. -İş Analizinin Organizasyonu-239

- -1--Analiz Sürecinin Belirlenmesi-239

- -2--Analizcilerin Seçimi Ve Eğitimi-239

- -3--Analizin Denetimi-242

- F. -İş Analizinin Uygulanması-242

- G. -İş Analiz Yöntemleri-244

- -1--Bilgi Ve Belge Toplama Tekniği-244

- -2--Gözlem Tekniği-245

- -3--Anket Tekniği-246

- -4--Mülakat Tekniği-247

- 2. -İş -Görev- Tanımı-247

- A. -İş Tanımının Anlamı-247

- B. -İş Tanımının İçeriği Ve Uygulanması-249

- C. -İş Tanımının Kullanım Alanları Ve İş Tanımı Yapılırken Dikkat Edilecek Hususlar-249

- D. -İş Tanımının Hazırlanması-251

- 3. -İş Gerekleri-252

- A. -İş Gereklerinin Tanımı-252

- B. -İş Gereklerinin Önemi-253

- C. -İş Gereklerinin Tespiti-253

- C. -Kadro -İş- Değerlemesi-255

- 1. -Kadro -İş- Değerlemesinin Tanımı-255

- 2. -Kadro -İş- Değerlemesinin Uygulama Alanları Ve Yararları-256

- A. -Ücret Yönetimi Açısından-256

--- D. -Kadrolama -Norm Kadro Sayısının Tespiti--257

- 1. -İş Etüdü-258

- A. -Hareket Etüdü-260

- -1--İncelenecek İşin Seçimi-261

- -2--Bilgi Toplama Ve Bilgilerin Kaydedilmesi-261

- -3--Verilerin İrdelenmesi-261

- -4--Yeni Yöntemin Geliştirilmesi-262

- -5--Uygulama-262

- -6--Denetleme-262

- B. -İş Ölçümü-262

- -1--Zaman Etüdü-264

- -2--İş Örneklemesi-265

- 2. -Norm Kadro Sayısının Tespitine İlişkin Pratik Yöntemler-266

- A. -İşyükü Analizi-266

- B. -İşgücü Analizi-267

- E. -Norm Kadro Kılavuzu-270

- Dokuzuncu Bölüm

- Türkiye De Norm Kadro Çalışmalarının İnsan Kaynakları Planlamasında Kullanımı-277

- A. -Türkiye De Plan Ve Planlama Anlayışı-279

- 1. -Türkiye De Planlamanın Tarihsel Gelişimi-280

- 2. -Türkiye De Planlamanın Hukuki Boyutu-286

- B. -Türkiye De Norm Kadro Çalışmalarını Gerektiren Sebepler-288

- 1. -Kamu Yönetiminin Mevcut Yapısı Ve Sorunları-288

- 2. -Türkiye De Norm Kadro Çalışmalarını Gerektiren Diğer Sebepler-298

- A. -Araştırma Ve Denetleme Raporları-298

- B. -Kalkınma Planları, Yıllık Programlar Ve İcra Planları-300

- C. -Yasal Düzenlemeler-302

- Onuncu Bölüm

- Türkiye De Norm Kadro Çalışmalarını Yapan Bazı Kamu Kurumlarının Değerlendirilmesi-315

- A. -Sağlık Bakanlığı-318

- B. -Ptt Genel Müdürlüğü-324

- C. -Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı-327

- D. -Gençlik Spor Genel Müdürlüğü-330

- E. -Türkiye Elektrik Ticaret Ve Taahhüt A. Ş. Genel Müdürlüğü-332

- Onbirinci Bölüm

- Bir Kamu Kurumunda Araştırma-343

- A. -Kavramlar Ve Tanımlar-345

- B. -Araştırmanın Yöntemi-345

- 1. -Amaç, Önem, Kapsam Ve Sınırlılıklar-345

- A. -Amaç-345

- B. -Önem-346

- C. -Kapsam Ve Sınırlılıklar-347

- 2. -Evren, Örneklem Ve Örnekleme-347

- 3. -Varsayımlar-347

- 4. -Araştırmada Kullanılan Veri Toplama Teknikleri-348

- 5. -İstatistiksel Sınama Yöntem Ve Teknikleri-348

- 6. -Araştırmanın Süreci-348

- C. -Genel Değerlendirme-348

- 1. -İkp Ve Norm Kadro Çalışmalarında Kurumun Avantajları-349

- 2. -İkp Ve Norm Kadro Çalışmalarında Kurumun Dezavantajları-350

- Sonuç-359

- Ekler-369

- Kaynakça-381

"