İş Hukukunda İş-Yaşam Dengesi
Av. Aysu Can EREN YÜCE
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR5
ÖZET.7
ABSTRACT8
İÇİNDEKİLER.9
KISALTMALAR LİSTESİ.13
GİRİŞ.17
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞÇİNİN MESLEKİ YAŞAMI-ÖZEL YAŞAMI AYRIMI VE
İŞ-YAŞAM DENGESİ KAVRAMI
İş Dışında Bir Yaşamın Tanınması.21
1.1. İş-Yaşam Ayrımında Mesleki Yaşam, Özel Yaşam ve
Kişisel Yaşamın Yeri25
1.1.1. Mesleki Yaşam25
1.1.2. Özel Yaşam ve Özel Yaşama Saygı Hakkı.28
1.1.3. Kişisel Yaşam-Mesleki Yaşam İlişkisi .36
1.2. Mesleki Yaşamın Kişisel Yaşam ile Uyumlaştırılması
Sorunu.41
1.2.1. İşçinin Yerleşim Yerini Seçme ve Kullanma
Özgürlüğü .42
1.2.2. İşçiye Ait Özel Zamanın Korunması 44
1.3. İşçiyi Gözetme Borcu Bağlamında Kişisel Yaşamın
Korunması 47
İş-Yaşam Dengesi Kavramı.50
2.1. Genel Olarak50
2.2. Tanım.53
İçindekiler
10
2.3. İş-Yaşam Dengesi Sorununun Ortaya Çıkışı ve
Nedenleri 57
2.4. İş-Yaşam Dengesini Etkileyen Unsurlar ve Sonuçları61
İş-Yaşam Dengesine İlişkin Hukuki Düzenlemeler.66
3.1. Uluslarüstü Hukuk Düzenlemeleri 67
3.1.1. BM Düzenlemeleri67
3.1.2. ILO Düzenlemeleri .70
2.3.1.3. Avrupa Konseyi düzenlemeleri83
3.1.4. Avrupa Birliği Düzenlemeleri 85
3.2. Türk Hukuku Düzenlemeleri.93
İKİNCİ BÖLÜM
İŞ-YAŞAM DENGESİNİ SAĞLAMAYA YÖNELİK
ÖNLEMLER
Genel Olarak 99
İzin Düzenlemeleri .102
2.1. Analık ve Çocuk Bakım İzinleri102
2.1.1. Genel Olarak.102
2.1.2. Analık İzni 103
2.1.3. Süt İzni109
2.1.4. Babalık İzni.115
2.1.5. Ebeveynlik İzni.117
2.1.5.1. Yarım Çalışma İzni121
2.1.5.2. Analık İzni Sonrası Ücretsiz İzin.124
2.1.5.3 Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş Hakkı .126
2.2. Diğer Bakım İzinleri131
2.3. Acil Durum İzinleri .135
İçindekiler
11
Gebe, Emziren ve Yeni Doğum Yapmış Çalışanların
Çalışma Koşullarının Düzenlenmesi.137
Esnek Çalışma Düzenlemeleri.144
4.1. Tele Çalışma 149
4.2. Kısmi Süreli Çalışma.153
4.3. Sıkıştırılmış İş Haftaları.157
4.4. Telafi Çalışması.160
4.5. Kayan İş Süreleri .161
4.6. Yıllık Çalışma Süreleri 162
4.7. Güvene Dayalı Çalışma .163
Dinlenme Hakkına Dair Düzenlemeler 164
5.1. Çalışma Sürelerinin Düzenlenmesi .165
5.2. Yıllık Ücretli İzin.171
5.3. Hafta Tatili.175
5.4. Ara Dinlenmesi177
5.5. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller.179
İş-Yaşam Sınırlarının Bulanıklaşması ve Ulaşılabilir
Olmama Hakkı .180
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İŞ-YAŞAM DENGESİ DÜZENLEMELERİNE AYKIRILIK
VE HUKUKİ SONUÇLAR
Ayrımcılığa Karşı İşçinin Korunması 187
1.1. Genel Olarak187
1.2. Ailevi Yükümlülüklere Dayalı Ayrımcılık188
1.3. Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık191
Çalışma Koşullarının Uygulanmaması ve Fesih198
Kişilik Hakkının İhlaline İlişkin Yaptırımlar204
İçindekiler
12
3.1. Genel Olarak204
3.2. İşçinin Kişilik Hakkının Korunması ve Fesih Hakkı 206
3.3. Psikolojik Taciz (Mobbing).209
İş-Yaşam Dengesizliği ve Psikososyal Riskler .215
4.1. Psikososyal Risk ve İşçinin Esenliği Kavramı (WellBeing).215
4.2. Psikosyal Rahatsızlıklar Bağlamında İşe Bağlı Stres ve
Sonuçları.220
4.3. İşçinin Psikososyal Risklere Karşı Korunması .226
İşten Çıkarılmaya Karşı İşçinin Korunması .229
5.1. Geçerli Nedenle Feshe Karşı Korunması 229
5.2. Haklı Nedenle Feshe Karşı Korunması.231
SONUÇ235
KAYNAKÇA 241
MAHKEME KARARLARI275