İş Kanunu Şerhi ( 2 Cilt Takım )Açıklama, Yargı Kararları, İilgili Mevzuat
Prof.Dr. Cevdet İlhan GÜNAY
İÇİNDEKİLER
Madde Sayfa Önsöz7 İçindekiler9 Kısaltmalar33 Kaynakça43 4857 SAYILI İŞ KANUNU ŞERHİ Genel Gerekçe51 BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve kapsam159 İlgili Kararlar61 Tanımlar264 İŞ KANUNUNUN TEMEL KAVRAMLARI I-İşçi68 1-İşçi Terimi 68 2-İşçi Tanımı 69 3-İşçilik Niteliği 72 II-İŞVEREN 80 1-İşveren Tanımı 80 2-Çalıştırmanın İş Sözleşmesi Gereği Olması80 3-İşçi Çalıştıran Kişi Olarak İşveren Kavramı 82 a)Genel olarak82 b)İşverenin Belirlenmesi 83 c)İşverenin Yönetim Hakkı85 aa)Genel olarak85 bb)İşverenin Yönetim Yetkisinin Farklı Kişilerde Toplanması88 III-İşveren Vekili 89 1-İşveren Vekili Tanımı 89 2- İşveren Vekilinin İşveren Niteliği91 3- İşveren Vekilinin Özellikleri92 a)İşyerinde İşveren Adına Hareket Etmek 92 b)İşin ve İşyerinin Yönetiminde Görev Almak 93 c)Aynı Kişide İşçilikle İşveren Vekilliği Sıfatının Birleşmesi94 d)Mahkemede Temsil 95 IV-Alt İşveren 96 1-Genel Olarak 96 2-Bir İşverenden İş Alınması98 3-Müteahhit – Taşeron100 4-Alt İşveren-Asıl İşveren İlişkisi104 V-İşyeri 114 1-İşyerinin Tanımı114 2-İşyeri Kavramı 116 3-İşyeri ve İşyerinden Sayılan Yerler 117 4-Eklentiler 121 5-İşyerinin veya Bir Bölümünün Devri121 İlgili Kararlar 122 İşyerini bildirme3217 I-İşyerini Bildirme 219 II-İş Kanununun Uygulanmasında Uyuşmazlıkların Çözümü 220 İlgili Karar223 -Alt İşverenlik Yönetmeliği224 İstisnalar4229 İŞ KANUNUNUN UYGULAMA ALANI DIŞINDA OLANLAR I-Genel Olarak231 II-İstisnalar ve İstisnaların İstisnaları233 1-Deniz ve Hava Taşıma İşleri233 a)Deniz taşıma işleri233 aa) İstisna Kapsamında Olanlar233 bb) İş Kanunu Kapsamında Bulunanlar233 b)Hava taşıma işleri233 aa) İstisna Kapsamında Olanlar233 bb) İş Kanunu Kapsamında Bulunanlar234 2-Tarım İşleri234 a)İstisna Kapsamında Olanlar234 b)İş Kanunu Kapsamında Bulunanlar236 aa)Genel Olarak236 bb)Tarım Sanatları ile Tarım Aletleri Makina ve Parçalarının Yapıldığı Atölye ve Fabrika İşyerleri236 cc)Tarım İşletmelerindeki Yapı İşleri237 dd)Halkın Faydalanmasına Açık veya İşyerlerinin Eklentisi Durumundaki Park ve Bahçelerde Çalışanlar237 ee)Denizlerde Çalışan Su Ürünleri Yetiştiricileri237 3-Evlerde Yapılan El Sanatları İşleri237 4-Ev Hizmetleri238 5-5362 sayılı Kanundaki Tanıma Uygun Olarak Üç Kişinin Çalıştığı İşyerleri238 6-Çıraklar240 7-Aile Ekonomisi Sınırı İçinde Tarımla İlgili Yapı İşleri241 8-Sporcular241 9-Rehabilite Edilenler242 İlgili Kararlar243 Eşit davranma ilkesi 5263 I-Genel Olarak264 II-Eşit Davranma İlkesine Aykırılığın Yaptırımı267 III-İspat Yükü268 IV-Diğer Tazminatlarla İlişkisi269 İlgili Kararlar271 -Eşit Değerde İş İçin Erkek ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında 100 Sayılı Sözleşme289 -İş ve Meslek Bakımından Ayırım Hakkında 111 Sayılı Sözleşme292 İşyerinin veya bir bölümünün devri6295 İlgili Kararlar299 Geçici iş ilişkisi7332 I-İş Sözleşmesinin Devri333 II-Ödünç İş İlişkisi335 III-Ödünç İş İlişkisinin İşçi Haklarına Etkisi339 IV-Yararlananın İşveren Niteliğini Kazanması342 İlgili Kararlar342 İKİNCİ BÖLÜM
İş Sözleşmesi, Türleri ve Feshi Tanım ve şekil8351 İŞ SÖZLEŞMESİ I-Genel Olarak352 II-İş Sözleşmesinin Özellikleri353 III-İş Sözleşmesinin Unsurları357 1-Bağımlılık357 a)Ekonomik Bağımlılık357 b)Kişisel Bağımlılık358 c)Teknik bağımlılık361 2-İş Sözleşmesi-İstisna Sözleşmesi Ayırımı362 3-İş Sözleşmesinin Vekalet Akdinden Ayrılması365 IV-İş Sözleşmesine İlişkin Koşullar368 V-İş Sözleşmesinin Askıya Alınması370 VI-Hizmet Sözleşmesinin Hükümsüzlüğü371 1-Genel Olarak371 2-Hizmet Sözleşmelerinin Butlanı371 a)Genel Olarak371 b)Kanundaki Yasaklara Aykırı Sözleşme372 c)Ahlaka Aykırı Sözleşme373 VII-Hizmet Sözleşmesinin İptali374 İlgili Kararlar375 Türü ve çalışma biçimlerini belirleme serbestisi9394 Sürekli ve süreksiz işlerdeki iş sözleşmeleri10395 SÜREKSİZ İŞLER I-Genel Olarak395 II-Süreksiz İşin Belirlenmesi396 III-Sürekli-Süreksiz İş Ayırımının Sonuçları396 İlgili Kararlar397 Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi11398 BELİRSİZ-BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ I-Genel Olarak400 II-Belirli Süreli İş Sözleşmesi402 İlgili Kararlar408 Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi ayırımın sınırları12432 İlgili Kararlar434 Kısmî süreli ve tam süreli iş sözleşmesi13446 -İlgili Kararlar449 - İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı454 Çağrı üzerine çalışma14455 İlgili Kararlar457 Deneme süreli iş sözleşmesi15460 DENEME SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ I-Genel Olarak460 II-Deneme Süreli Hizmet Sözleşmelerinin Özellikleri461 1-Sürekli İş İçin Yapılabilmesi461 2-Deneme Süresi461 3-Deneme Süresinde Fesih462 a) Fesih Yetkisinin Kullanılması462 b) Fesih Yetkisinin Kullanılmaması462 III-Deneme Süresinin Hukuki Sonuçları463 1-Deneme Süresinde Akdin Fesih Edilmemesi463 2-Deneme Süresinde Sözleşmenin Feshedilmesi463 3-Deneme Süresinin İspatı463 İlgili Kararlar464 Takım sözleşmesi ile oluşturulan iş sözleşmeleri16465 TAKIM SÖZLEŞMESİ I-Genel Olarak466 II-Takım Sözleşmesinin Tarafları467 III-Takım Sözleşmesinin Şekli467 IV-Takım Sözleşmesinin Hukuki Sonuçları468 İlgili Karar468 Süreli fesih17469 HİZMET SÖZLEŞMESİNİN FESHİ I-Hizmet Sözleşmesinin Bildirimli Feshi471 1-Genel Olarak471 2-Fesih Bildirimi İle İhbar Önelli Bildirim Arasındaki İlişki475 3-Fesih Bildiriminin Hüküm Doğurması476 II-İhbar Önelli Fesih477 1-Genel Olarak477 2-İhbar Önelleri477 a)İş Kanunundaki Süreler477 b)İş Kanunundaki Sürelerin Uzatılması478 c)Önel Süresi İçinde İş Arama İzni Verilmesi479 d)İhbar Önellerinin Bölünmezliği480 e)İhbar Önelleri Ücreti480 3-İhbar Önellerine Uymamanın Sonuçları482 a)İşçi Yönünden482 b)İşverenin Önellere Uymamasının Sonuçları484 (a)İhbar Tazminatı484 (b)İhbar Tazminatında Sorumluluk495 (c)İhbar Tazminatının Hesabı ve Tahsili496 aa) İhbar Tazminatının Hesabı496 bb) İhbar Tazminatının Tahsili497 III-İşverenin Kötüniyetli Feshinin Sonuçları498 1-Kötüniyet Tazminatı498 2-Kötüniyet Tazminatının Hesabı507 İlgili Kararlar508 -Hizmet İlişkisine İşveren Tarafından Son Verilmesi Hakkında 158 Sayılı Sözleşme660 Feshin geçerli sebebe dayandırılması18666 İŞ GÜVENCESİ I-Genel Olarak669 II-İş Güvencesinden Yararlanma Koşulları671 1- İşçi veya Gazeteci ya da İşyeri Sendika Temsilcisi Olma671 a) İş Kanunu Kapsamında İşçi Olma671 b) Basın İş Kanunu Kapsamında Gazeteci 678 c) İşyeri Sendika Temsilcisi680 2- Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi ile Çalıştırılma 681 a) İş Sözleşmesinin Kurulması681 b) Belirsiz-Belirli Süreli İş Sözleşmesi682 3-İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi685 a) Genel olarak685 b) Feshin makul süre içinde kullanılması686 4-Çalışan İşçi Sayısı687 III-İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi688 a)Genel Olarak688 b)Çalışan İşçi Sayısı 689 aa.İşyerinde Çalışan İşçi Sayısı689 bb.İşletmeye Bağlı Aynı İşkolunda En Az Otuz İşçi Çalışması691 c)İşçinin En Az Altı Aylık Kıdeminin Olması694 aa. Genel Olarak694 bb.Kıdeme Esas Süresinin Hesabı695 cc.Bir İşyerinde veya Aynı İşverenin Değişik İşyerlerinde Çalışma697 d)İşveren Vekili Olmama698 aa.Genel Olarak698 bb.İşveren Vekilinin Özellikleri698 2-Geçerli Fesih Nedenleri699 a.Genel Olarak699 b.İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Sebepler700 aa) Genel Olarak700 bb)Verimlilik701 cc)Performans Değerlendirme702 c.İşçinin Davranışlarından Doğan Sebepler 706 d.İşletmenin, İşyerinin veya İşin Gereklerinden Kaynaklanan Sebepler707 aa)Genel Olarak707 bb)İşletme İçi Nedenler709 cc)İşletme Dışı Nedenler711 3-Geçersiz Fesih Nedenleri711 İlgili Kararlar713 Sözleşmenin feshinde usul191024 FESİH BİLDİRİMİNDE ŞEKİL VE USUL I-Fesih Bildiriminin Yapılma Usulü1024 1- Fesih Bildirimi Öncesi Yapılması Gerekenler1024 a)Savunma Alınması1024 b)Fesih Hakkının Makul Süre İçerisinde Kullanılması1026 2-Fesih Bildiriminde Şekil Ve Usul Yönünden Dikkat Edilecek Hususlar1027 İlgili Kararlar1028 Fesih bildirimine itiraz ve usulü201042 FESİH BİLDİRİMİNE İTİRAZ YÖNTEMİ I-Genel Olarak1043 II-İşçinin İşten Çıkarılma Kararına Karşı Mahkemeye Başvurusu 1044 1-Genel olarak1044 2-Başvuru Süresi1046 3-İşe İade Dava Dilekçesinin İçeriği1047 a)Dava Dilekçesinde Bulunması Gerekenler1047 b)Talebe Bağlılık İlkesi Yönünden Dava Dilekçesi1048 4-İşe İade Davasının Tarafları1049 5-Başvurunun Mahkemece İncelenmesi1050 a)Genel Olarak1050 b)Delillerin Değerlendirilmesi ve İspat Yükü1051 aa)Davayı Etkileyecek Uyuşmazlık Konusunun Gösterilmesi1051 bb)İspat Külfeti1051 cc)Delillerin Değerlendirilmesi1052 c)Mahkemenin Verebileceği Kararlar1053 aa)Genel Olarak1053 bb)Davanın Reddi Kararı1054 cc)Davanın Kabulü Kararı1054 dd)Davanın Konusuz Kalması1055 6-İşe İade Kararının Temyiz İncelemesi1058 III-İşçinin Özel Hakeme Başvurması1060 İlgili Kararlar1064 Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları211124 GEÇERSİZ FESHİN HUKUKİ SONUÇLARI I-Genel Olarak1126 II-İşe İade Kararının Uygulanmasında Ortaya Çıkan Problemler1127 III-İşe İade Kararının İnfazı1138 İlgili Kararlar1140 Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi221175 ÇALIŞMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİĞİN HUKUKİ SONUÇLARI I-Genel Olarak1175 II-Çalışma Koşullarında Değişikliğin Zamanı1176 III-Çalışma Koşullarında Değişikliğin Kapsamı1178 IV-Çalışma Koşullarında Değişikliğin Kanıtlanması1180 İlgili Kararlar1182 Yeni işverenin sorumluluğu231210 İlgili Kararlar1212 İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı241215 İŞ SÖZLEŞMESİNİN İŞÇİ TARAFINDAN ÖNELSİZ FESHİ I-Genel Olarak1218 II-Hizmet Sözleşmesinin İhbar Önelsiz Feshi1218 1-Genel Olarak1218 2-İşverenin Borçlarına Uymamasına Karşı İşçinin Önelsiz Fesih Halleri1221 a)Sağlık Sebepleri1221 aa)İşin Niteliğinin İşçinin Sağlık ve Yaşayışına Tehlikeli Olması1221 bb)İşçinin Yakın İlişki İçinde Bulunduğu Kişilerin Bulaşıcı veya İşi ile Bağdaşmayacak Şekilde Hastalığa Tutulması1222 b)İşverenin Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Halleri1223 aa)Genel Olarak1223 bb)İşverenin İşçiyi Yanıltması1223 cc)Şeref ve Namusa Dokunacak Hareketler, Cinsel Taciz, Psikolojik Taciz1224 dd)İşverenin Evinde Oturan İşçi İçin İşverenin Yaşayış Tarzının Düzgün Olmaması1227 ee)İşverenin İşçi ve Ailesi Aleyhine Suç İşlemesi1227 ff)Ücretin Ödenmemesi1229 gg)Noksan İş Vermek ve İş Şartlarını Değiştirmek1230 3-Zorlayıcı Sebepler1235 4-Önelsiz Fesih Hakkı Veren Diğer Haller1237 İlgili Kararlar1238 İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı251312 İŞVERENİN ÖNEL TANIMAKSIZIN İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESHİ I-Genel Olarak1315 II-İşverenin İş Sözleşmesini Önelsiz Fesih Halleri1317 1-Genel Olarak1317 2-Sağlık Sebepleri1319 3-Ahlâk ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri1321 a)Genel Olarak1321 b)İşçinin İşvereni Yanıltması1324 c)Şeref ve Namusa Dokunacak Söz Davranışlar1324 d)İşçinin Yaşayış Tarzının Uygun Olmaması1325 e)İşçinin İşveren veya Ailesine veya Başka İşçisine Sataşması, Cinsel Tacizi ve Sarhoşluğu1325 f)İşçinin Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranışları1327 g)İşçinin İşyerinde İşlediği Suçtan Hüküm Giymiş Olması1329 h)Devamsızlık1331 i)Hatırlatıldığı Halde İşçinin Görevini Yapmaması1334 j)İşin Güvenliğini Tehlikeye Düşürmek ve Zarar Vermek1335 4-Zorlayıcı Sebeple Fesih1336 5-İşverene Önelsiz Fesih Hakkı Veren Diğer Haller1337 İlgili Kararlar1338 2.CİLT Derhal fesih hakkını kullanma süresi261381 AKDİ FESİH HAKKININ KULLANILMA SÜRESİ I-Genel Olarak1381 II-İhbar Önelsiz Fesihde Hak Düşürücü Süre1382 1-Genel Olarak 1382 2-Hak Düşürücü Sürenin Başlangıcı 1383 3-Sürenin Niteliği ve Hesaplanması 1383 4-Hak Düşürücü Sürenin İşlemesi 1384 5-Feshin Süresinde Yapıldığının İspatı1384 6-Süresinde Yapılan Fesihte Tazminat 1386 III-Belirli Süreli Hizmet Akitlerinin Süresinden Önce Feshinin Hukuki Sonuçları1386 1-İş Sözleşmesinde Ceza Koşulu 1386 a)Genel Olarak1386 b)İş Sözleşmesinde Ceza Koşulu Kararlaştırılması1387 c)Ceza Koşulunun İşçi Aleyhine Tek Taraflı Olarak Düzenlenememesi1388 2-Cezanın Miktarı, Geçersizliği ve İndirilmesi1390 a)Cezanın miktarı ve hükümleri1390 b)Cezanın indirilmesi1394 aa)Aşırı ceza koşulunun indirilmesi gerekliliği1394 bb)Aşırı cezanın indirilmesi yöntemi1396 3-Eğitim Giderleri 1399 İlgili Kararlar 1400 Yeni iş arama izni271449 YENİ İŞ ARAMA İZNİ I-Genel Olarak 1449 II-Yeni İş Arama İzni 1450 III-İş Arama İzninin Süresi 1451 İlgili Kararlar 1453 Çalışma belgesi 281454 I-Genel Olarak1455 II-Çalışma Belgesinin Verilmesi 1456 İlgili Kararlar 1456 Toplu işçi çıkarma 291457 TOPLU İŞÇİ ÇIKARMA I-Genel Olarak 1459 II-Toplu İşçi Çıkarma Sayılacak Haller 1460 III-Bildirim Yükümlülüğü ve İşyeri Sendika Temsilcileriyle Görüşme1461 IV-Fesih Bildirimlerinin Hüküm Doğurması ve İşe İade Davası1462 V-Yeniden İşe Alma Yükümlülüğü 1463 VI-Mevsim ve Kampanya İşçilerinin İşe Daveti1464 İlgili Kararlar1465 Özürlü, eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu301471 HİZMET AKDİ YAPMA ZORUNLULUĞU I-Genel Olarak 1474 II-İşverenin Çalıştırma Yükümlülüğü1477 1)Sakat ve Eski Hükümlü Çalıştırma Yükümlülüğü 1477 2)Maluliyeti Ortadan Kalkan İşçilerin İşe Alınması 1479 3)Sözleşme Yapma Yükümlülüğünün Yaptırımı 1480 İlgili Kararlar1480 -Sakatların Mesleki Rehabilitasyonu ve İstihdamı Hakkında 159 Sayılı Uluslararası Çalışma Teşkilatı Sözleşmesi1484 -Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Eski Hükümlü İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik1487 -Engelli Ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan İşverenlerden Tahsil Edilen İdari Para Cezalarını Kullanmaya Yetkili Komisyona Dair Yönetmelik1494 -Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan İşverenlerden Ceza Olarak Kesilen Paraları Kullanmaya Yetkili Komisyonun Kuruluşu ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 1502 Askerlik ve kanundan doğan çalışma311506 İlgili Karar1509 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Ücret Ücret ve ücretin ödenmesi321511 I-Ücret Ödeme Borcu1513 1-Genel Olarak1513 2-Ücretin Niteliği1515 3-Ücret Türleri1515 a)Genel Anlamda Ücret1515 b)Geniş Anlamda Ücret1517 4-Ücret Ekleri1517 a)Genel Olarak1517 b)İkramiye1518 c)Prim1519 d)Provizyon1519 e)Kârdan Pay Alma1520 5-Ücretin Ödenmesi1521 a)Ücretin Ödenme Biçimi1521 aa) Para Olarak Ödeme1521 bb) Ayın Olarak Ödeme1522 b) Ödeme Vakti1522 c) Ödeme Mahalli1523 d)Ücretin Ödeneceği Kişi1523 e)Ücreti Ödeyecekler1524 II-Ücretin Miktarı Ve Ödendiğinin İspatı1524 1-Genel Olarak1524 2-Ücretin Miktarının İsbatı1525 3-Makbuz1526 4-Yüzdelerin Ödenmesinin İspatı1526 5-İbranameler1527 İlgili Kararlar 1528 -Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik1728 -Ücretin Korunması Hakkında 95 Sayılı Milletlerarası Çalışma Sözleşmesi1732 -Eşit Değerde İş İçin Erkek Ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında 100 Sayılı Sözleşme1737 İşverenin ödeme aczine düşmesi331740 Ücretin gününde ödenmemesi341740 1-Genel Olarak1740 2-Ücretin Ödenmemesi Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi1741 3-Ücret Ödenmemesine Karşı İşçinin İşgörmekten Kaçınması1743 a)Genel Olarak1743 b)İşçilerin Toplu Halde İş Görmekten Kaçınması1745 aa) Tarihi Gelişim1745 bb) İşgörmekten Kaçınma-Hak Grevi İlişkisi1748 cc)Türk Borçlar Kanununun 97. maddesi ile İş Kanunun 34. maddesinin Uygulanması Sorunu1750 4-Çalışılmayan Süre Ücreti1756 5-Ücretin Geciktirilmesinde Faiz1758 İlgili Kararlar1759 Ücretin saklı kısmı 351763 Kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hakedişlerinden ücret kesme yükümlülüğü361764 ÜCRETİN GÜVENCEYE ALINMASI I-Genel Olarak1766 II-Kamu Sektöründe Sorumluluk1766 III-Özel Sektörde Sorumluluk1767 IV-Ücret Hesap Pusulası1768 İlgili Kararlar1769 Ücret hesap pusulası371771 I-Genel Olarak1772 II-Ücret Hesap Pusulası1772 İlgili Kararlar1773 Ücret kesme cezası381774 İlgili kararlar1776 -İşçi Ücretlerinden Ceza Olarak Kesilen Paraları Kullanmaya Yetkili Kurulun Teşekkülü ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik1781 Asgari ücret391784 I-Genel Olarak1787 II-Asgari Ücret Tespitinin Sonuçları1789 İlgili Kararlar1791 -Asgari Ücret Tespit Usulleri İhdasına İlişkin 26 Sayılı Sözleşme1803 -Asgari Ücret Yönetmeliği1805 Yarım ücret401809 İlgili Kararlar1809 Fazla çalışma ücreti411810 I-Çalışma Sürelerinde Esneklik Uygulamaları1813 II-Fazla Saatlerle Çalışma1814 III-Günlük Çalışma Süresinin Aşılması1814 IV-Haftalık Çalışma Süresinin Aşılması1816 V-Fazla Çalışmanın Ortaya Çıkması1817 VI-İş Sürelerinin Denkleştirilmesinde Fazla Çalışma1822 a)Genel Olarak1822 b)Çalışma Süresi1825 c)Çalışma Süresinin Denkleştirilmesi1826 VII-Fazla Süreli Çalışma1830 VIII-Fazla Çalışma ve Fazla Süreli Çalışmada Onay Alınması1831 IX-Fazla Çalışmanın Sınırı ve Yasakları1835 1-Fazla Çalışmanın Sınırı1835 2-Fazla Çalışma Yasakları1843 a) Genel Olarak1843 b)Kısmi Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışanların Fazla Saatlerde Çalıştırılması Yasağı1844 c)Günde En Fazla Yedi buçuk veya Daha Az Çalışılması Gereken İşlerde Fazla Çalışma Yasağı1845 d) Çocuk ve Genç İşçilerin Fazla Çalışma Yasağı1846 XI-Fazla Saatlerle Çalışmanın Boş Zaman ile Karşılanması1846 1-Genel Olarak1846 2-Boş Zaman Kullanılmadan İş Sözleşmesinin Feshi1849 XII-Fazla Çalışma Ücreti1850 1-Genel Olarak1850 2-Fazla Çalışma Ücretine Hak Kazanılması1851 3-Fazla Mesai Ücretinin Hesabı1858 XIII-Fazla Çalışma Ücretinin Ödenmesi1866 1-Genel Olarak1866 2-Fazla Çalışma Ücreti Ödenmemesinde Temerrüt 1871 3-Fazla Çalışma Ücreti-İbraname1872 4-Fazla Çalışma Ücretinden Taktiri İndirim1872 İlgili Kararlar1873 -İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürede Çalışma Yönetmeliği2006 Zorunlu nedenlerle fazla çalışma422009 Olağanüstü hallerde fazla çalışma432011 Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma44 2015 Saklı Haklar452017 Hafta tatili ücreti462018 I-Genel Olarak2020 II-Hafta Tatiline Hak Kazanma2022 III-Hafta Tatili Ücreti2023 İlgili Kararlar2024 -Sınai Müesseselerde Hafta Tatili Yapılması Hakkında 14 Sayılı Sözleşme Projesi2051 Genel tatil ücreti472055 I-Genel Olarak2055 II-Genel Tatil Ücreti2058 İlgili Kararlar2059 Geçici iş göremezlik482076 İlgili Karar2077 Ücret şekillerine göre tatil ücreti492077 İlgili Karar 2079 Tatil ücretine girmeyen kısımlar502080 Yüzdelerin ödenmesi512080 -Yüzdelerden Toplanan Paraların İşçilere Dağıtılması Hakkında Yönetmelik2082 Yüzdelerin belgelenmesi 522086 Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri532089 YILLIK ÜCRETLİ İZİN I-Genel Olarak2090 II-Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma2091 III-Ceza Yaptırımları2091 İlgili Kararlar2091 -Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İznine İlişkin 146 Sayılı Sözleşme2104 Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi542109 I-Genel Olarak2110 II-Yıllık Ücretli İzin Kullanma Zamanını Belirleme2111 İlgili Kararlar2112 Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller552116 İlgili Kararlar 2118 Yıllık ücretli iznin uygulanması562120 YILLIK İZNİN UYGULANMASI I-İzin Süreleri2121 II-İzin Hakkından Vazgeçilememesi2122 III-İzin Sürelerinin Bölünmesi2123 İlgili Kararlar2124 Yıllık izin ücreti572132 İlgili Kararlar2135 İzinde çalışma yasağı582139 Sözleşmenin sona ermesinde izin ücreti592139 İlgili Kararlar2142 İzinlere ilişkin düzenlemeler602164 İlgili Kararlar 2165 -Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği2175 Sigorta primleri612182 Ücretten indirim yapılamayacak haller622182 İlgili Kararlar 2183 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İşin Düzenlenmesi Çalışma süresi632193 I-Genel Olarak2194 II-Çalışma Sürelerinde Esneklik2195 1-Genel Olarak2195 2-Çalışma Sürelerinde Esneklik Uygulamaları2196 a)Genel Olarak2196 b)Kayan İş Süresi2196 aa) Genel Olarak2196 bb) Basit Kayan İş Süresi2197 cc) Nitelikli Kayan İş Süresi2197 c)Sıkıştırılmış İş Haftası2198 d)Yıllık İş Süresi2198 e)Yoğunlaştırılmış İş Haftası2198 III-İş Sürelerinin Denkleştirilmesi Uygulamasında Fazla Çalışma2199 a)Genel Olarak2199 b)Günlük Azami Çalışma Süresinin Aşılması2200 c)Ortalama Haftalık Çalışma Süresinin Aşılması2208 İlgili Kararlar2209 -Karayolu Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve Dinlenme Sürelerine İlişkin 153 Sayılı Sözleşme2215 -İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği2220 -Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik 2223 Telafi çalışması642229 I-Telafi Edici Çalışma ve Dinlenme2229 1-Telafi Edici Çalışma2229 2-Telafi Edici Dinlenme2229 II-Esnek Vardiya Sistemi2230 III-Çalışma Sürelerinde Esneklik ile İlgili Hukuki Uygulama2230 1-Genel Olarak2230 2-Telafi Edici Çalışma ve Dinlenme Uygulaması2231 Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği652235 Çalışma süresinden sayılan haller662235 İlgili Kararlar2238 Günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri672241 İlgili Kararlar2242 Ara dinlenmesi682242 İlgili Kararlar2244 Gece süresi ve gece çalışmaları692247 İlgili Kararlar2250 Hazırlama, tamamlama ve temizleme işleri702251 İlgili Karar2252 -Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği2253 Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı712256 İlgili Karar2259 -Deniz İşlerinde Çalıştırılacak Çocukların Asgari Yaş Haddinin Tesbiti Hakkında 58 Sayılı Sözleşme2260 -İşçilerin İyonizan Radyasyonlara Karşı Korunması Hakkında 115 Sayılı Sözleşme2262 -Sanayi İşyerlerine Alınacak Çocukların Asgari Yaş Sınırını Belirleyen 59 Sayılı Sözleşme2266 -Trimci ve Ateşçi Sıfatıyla Gemilerde İşe Alınacakların Asgari Yaşının Tesbitine Dair 15 Sayılı Sözleşme2270 -Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 2272 Yer ve su altında çalıştırma yasağı722279 -Her Nevi Maden Ocaklarında Yeraltı İşlerinde Kadınların Çalıştırılmaması Hakkında 45 Numaralı Mukavele2280 -Yeraltı Madenlerinde İşe Alınmada Asgari Yaş Hakkında 123 Sayılı Sözleşme2282 Gece çalıştırma yasağı732285 -Kadın Çalışanların Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik2287 Analık halinde çalışma ve süt izni742290 İlgili Kararlar2292 İşçi özlük dosyası752294 Yönetmelikler762295 -Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği2297 -Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 2301 BEŞİNCİ BÖLÜM İş Sağlığı ve Güvenliği İşverenlerin ve işçilerin yükümlülükleri772305 İş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri782305 İşin durdurulması veya işyerinin kapatılması792305 İş sağlığı ve güvenliği kurulu802305 İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri 812305 İş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanlar822305 İşçilerin hakları832305 İçki veya uyuşturucu madde kullanma yasağı842305 Ağır ve tehlikeli işler852305 Ağır ve tehlikeli işlerde rapor862305 On sekiz yaşından küçük işçiler için rapor872306 Gebe veya çocuk emziren kadınlar için yönetmelik882306 Çeşitli yönetmelikler892306 ALTINCI BÖLÜM İş ve İşçi Bulma İş ve işçi bulmaya aracılık902307 -İstihdam Politikasıyla İlgili 122 Sayılı Sözleşme2309 -İşsizlik Hakkında 2 Sayılı Sözleşme2312 -İş ve Meslek Bakımından Ayırım Hakkında 111 Sayılı Sözleşme2313 -Ücretli İş Bulma Büroları Hakkında 96 Sayılı Milletlerarası Çalışma Sözleşmesi (1949 Tadili)2317 YEDİNCİ BÖLÜM Çalışma Hayatının Denetimi ve Teftişi Devletin yetkisi912323 DEVLETİN ÇALIŞMA HAYATINA İLİŞKİN GÖREVİ I-Genel Olarak2324 II-İş Hayatının Denetimi2324 -Sanayi Ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki 81 Sayılı Milletlerarası Çalışma Sözleşmesi2327 -Askerî İşyerleri ile Yurt Güvenliği İçin Gerekli Maddeler Üretilen İşyerlerinin Denetimi, Teftişi ve Bu İşyerlerinde İşin Durdurulması Hakkında Yönetmelik2335 Yetkili makam ve memurlar922338 Açıklama2339 İlgili Kararlar2340 Yetkili memurların ödevi932344 -Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki 81 Sayılı Milletlerarası Çalışma Sözleşmesi2345 Muafiyet942353 Diğer merciler tarafından yapılan teftişler952353 İşçi ve işverenin sorumluluğu962353 Zabıtanın yardımı972354 SEKİZİNCİ BÖLÜM İdari Ceza Hükümleri İşyerini bildirme yükümlülüğüne aykırılık982355 Genel hükümlere aykırılık992357 Toplu işçi çıkarma ile ilgili hükümlere aykırılık1002358 İlgili Kararlar2358 Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık1012362 İlgili Kararlar2363 Ücret ile ilgili hükümlere aykırılık1022369 Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılık1032370 İşin düzenlenmesine ilişkin hükümlere aykırılık1042371 İlgili Karar2372 İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hükümlere aykırılık1052372 İş ve işçi bulma hükümlerine aykırılık1062372 İş hayatının denetim ve teftişi ile ilgili hükümlere aykırılık1072373 İdari para cezalarının uygulanmasına ilişkin hususlar1082374 DOKUZUNCU BÖLÜM Çeşitli, Geçici ve Son Hükümler Yazılı bildirim1092375 İlgili Karar2375 Konut kapıcılarının özel çalışma koşulları1102376 I-Kapıcıların İşvereni2376 II-Konutların İşveren Vekili2377 III-Kapıcı Konutlarından Kira İstenememesi2377 IV-Kapıcıların Çalışma Şartlarının Düzenlenmesi2378 İlgili Kararlar2379 -Konut Kapıcıları Yönetmeliği 2386 Sanayi, ticaret, tarım ve orman işleri1112389 -Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik 2392 Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı1122398 Açıklama2400 İlgili Kararlar2402 -Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik2403 Bazı İşlerde Çalışanların Ücretlerinin Güvencesi1132407 Üçlü Danışma Kurulu1142407 -Çalışma Hayatına İlişkin Üçlü Danışma Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik2408 Kantin açılması1152411 -Ücretin Korunması Hakkında 95 Sayılı Milletlerarası Çalışma Sözleşmesi2412 116-117-1182417 Yönetmelikler1192417 Yürürlükten kaldırılan hükümler1202417 1475 SAYILI KANUNUN 14. MADDESİ KIDEM TAZMİNATI Kıdem tazminatı142418 I-Genel Olarak2422 II -Kıdem Tazminatının Hukuki Niteliği2423 1-Genel Olarak2423 2-Ücret Görüşü2424 3-Tazminat Görüşü2424 4-İkramiye- Sigorta Görüşü2425 a)İkramiye Görüşü2425 b)Sigorta Görüşü2426 5-Kendine Özgü Bir Kurum Olduğu Görüşü2427 III-Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları2428 1-Genel Olarak2428 2-Bir Tam Yıl Çalışma Şartı2429 a)Genel Olarak2429 b)Kıdeme Esas Sürenin Hesabı2429 aa) Tek İşyerinde Çalışma2429 bb)Bir İşyerinde veya Aynı İşverenin Değişik İşyerlerinde Çalışma2433 c)Alınan Tazminatın İadesinde Kıdem Tazminatı Hesabı2434 3-Hizmet Sözleşmesinin İş Kanununa Tabi Olması2435 4-Erkek İşçinin Askere Gitmesi2436 5-İşçinin Yaşlılık Malulük Aylığı veya Toptan Ödeme Almak Amacıyla Hizmet Akdini Feshi2437 6-Bayan İşçinin Evlenmesi2437 7-İşçinin Ölümü2438 8-Hizmet Akdinin İşverenin Haklı Nedenle Feshi Dışında İşçi veya İşveren Tarafından Feshedilmiş Olması2438 a)Genel Olarak2438 b)İşçinin Feshi2439 c)İşverenin Feshi2439 IV-İşyerinin Devrinde Kıdem Tazminatından Sorumluluk2442 V-Kamu Kuruluşlarındaki Hizmet Birleştirmesi2446 VI-Kıdem Tazminatının Hesabı2451 VII-Kıdem Tazminatı Tavanı Sorunu2454 VIII-Kıdem Tazminatı Faizi2455 IX-Kıdem Tazminatının Sigorta Ettirilememesi, Fon Tesisi Esasları2459 X-Kıdem Tazminatına İlişkin Cezai Yaptırımlar2459 İlgili Kararlar2460 Geçici MaddelerGeç. Md. 1-62697-2698 Yürürlük1212699 Yürütme1222699 Korumalı işyerlerinde çalışan engellilerin ücretleriEk Md.12699 Mazeret izniEk Md. 22700 AÇIKLAMA2700 Kavram Dizini2701