İş Yargılamasında İspat ve Deliller
Nurten KEMER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
SUNUŞ 9
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 17
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞ YARGILAMASININ TEMEL ÖZELLİKLERİ VE İSPATIN GENEL İLKELERİ
I İŞ HUKUKUNUN VE İŞ YARGILAMASININ KENDİNE ÖZGÜ YAPISI 19
A İş Hukukunun Tarihsel Gelişimi ve Niteliği 19
B İş Hukukunda İspat Kurallarını Etkileyen İlkeler 21
1 İşçi Lehine Yorum İlkesi 22
2 İşçinin Korunması İlkesi 25
C İş Yargılaması ve Taşıdığı Özellikler 27
D İş Yargılamasının Emredici Yapısı 30
II İSPAT 32
A İspat Kavramı 32
B İspat Türleri 36
1 Doğrudan ve Dolaylı İspat 36
2 Asıl İspat- Karşı İspat- Aksini İspat 38
C İspat Hakkı 39
D İspat Yükü 41
1 İspat Yükü Kuralı 43
a Genel Olarak İspat Yükü Kuralı 43
b İş Yargılamasında İspat Yükü Kuralı 44
2 İspat Yükünde Genel Kuralın Dışındaki Hâller 46
a Normal Durumun Aksini İspat 46
b İspat Yükünün Kanunla Özel Olarak Belirlendiği Hâller 47
aa Eşit Davranma İlkesinde İspat Yükü 48
bb İş Güvencesi Kapsamındaki İşçinin İş Sözleşmesinin
Feshinde İspat Yükü 52
cc İş Sözleşmelerinin Sendikal Nedenle Feshinde İspat Yükü 53
c Karineler 54
d İspat Yükü Sözleşmeleri 60
E Delil İkame Yükü 61
F İspat Ölçüsü 62
İKİNCİ BÖLÜM
İŞ YARGILAMASINDA DELİLLER
I DELİLLER (İSPAT ARAÇLARI)65
II DELİL SİSTEMLERİ66
III DELİL ÇEŞİTLERİ67
A Kesin Deliller 67
1 Belge Kavramı ve Kesin Delil Olarak Senet 69
a Senet Çeşitleri73
b Senetle İspat Kuralı ve Bu Kuralın Ortaya Çıkışı 74
c Senetle İspat Zorunluluğu Kuralı ve Şartları76
d Senetle İspat Kuralının İstisnaları82
aa Genel Olarak82
bb Hukuki İşlemlerde İrade Bozukluğu ve Aşırı Yararlanma
Hâlleri 88
cc Hukuki İşlemlere ve Senetlere Karşı Üçüncü Kişilerin
Muvazaa İddiaları89
dd Senedin Kaybolması 90
ee Delil Başlangıcı92
ff Delil Sözleşmesi96
e Senede Karşı Tanıkla İspat Yasağı 97
f Senede Karşı Tanıkla İspat Yasağının İstisnaları98
2 İş Hukukunda Özellik Arz Eden Belgeler ve Bu Belgelerin Delil
Nitelikleri 100
a Ücret Bordroları ve Ücret Hesap Pusulaları100
aa İşçinin İmzasını Taşıyan/Taşımayan Ücret Bordrolarının
ve Hesap Pusulalarının Delil Niteliği102
bb İşveren Tarafından Düzenlenmiş Muvazaalı Ücret
Bordroları 105
cc Fazla Çalışma Kalemi İçeren Ücret Bordrolarının Kesin
Delil Niteliği 105
b İşçinin SGK Sicil Kayıtları 107
c İbranameler 107
d Banka Dekontları (Havale Dekontları) 112
e Müfettiş Raporları ve Tutanakları 116
f 5510 Sayılı Kanun’un 59 Maddesi Uyarınca Düzenlenen
Tutanaklar 118
g İşçi Özlük Dosyaları 121
h Yıllık İzin Kayıt Belgeleri 123
ı Ticari Defterler 127
i Devamsızlık Tutanakları 132
j Doktor Raporları 135
k Teminat Senetleri ve Açığa İmza 139
l Elektronik Belgeler 143
m Makbuzlar 150
n Puantaj Kayıtları 151
3 Senet Dışındaki Kesin Deliller 152
a Yemin 152
b Kesin Hüküm 154
B Takdiri Deliller 157
1 Tanık 158
2 Bilirkişi 164
3 Keşif 171
4 Uzman Görüşü 173
5 Kanunda Düzenlenmemiş Diğer Deliller 175
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İŞ HUKUKUNDA SIKLIKLA UYUŞMAZLIK
KONUSU OLUŞTURAN VAKIALARIN İSPATI
I İŞ İLİŞKİSİNİN VARLIĞININ VE SÖZLEŞMENİN TÜRÜNÜN İSPATI 177
II ÜCRETİN İSPATI 179
A Ücretin Ödendiğinin İspatı 179
B Ücret Miktarının İspatı 182
III EŞİT DAVRANMA BORCUNA AYKIRILIĞIN İSPATI 188
A Eşit Davranma Borcunda İspat 190
B İddianın Güçlü Şekilde Ortaya Konulması 191
IV MOBBİNGİN (PSİKOLOJİK TACİZİN) İSPATI 192
V CİNSEL TACİZİN İSPATI 195
VI HİZMET TESPİTİ DAVALARINDA İSPAT 197
A Hizmet Süresi Tespitinin Kamu Düzenine İlişkin Yönü 198
B Hizmet Süresinin Tespitinde Deliller200
VII ÇALIŞMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİĞİN İSPATI 204
VIII İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNDE İSPAT 209
A Fesihte Hayatın Olağan Akışı Kavramı 210
B İstifa Dilekçesi 211
IX HAKLI NEDENLE FESİHTE İSPAT213
A İşçi Tarafından Haklı Nedenle Fesih 214
1 Sağlık Sebepleri 214
2 Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Hâller ve Benzerleri215
3 Zorlayıcı Sebepler 216
B İşveren Tarafından Haklı Nedenle Fesih 216
1 Sağlık Sebepleri 217
2 Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Hâller ve Benzerleri218
3 Zorlayıcı Sebepler ve İşçinin Gözaltına Alınması/Tutuklanması 222
C Haklı Nedenle Feshin Süresinde Yapıldığının İspatı 222
X SENDİKAL NEDENLE FESİHTE İSPAT223
XI GEÇERLİ NEDENLE FESİHTE İSPAT 226
XII BİLDİRİMLİ FESHİN İSPATI 231
XIII FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI232
XIV YILLIK ÜCRETLİ İZİN VE DİĞER TATİL ALACAKLARINDA İSPAT238
XV MUVAZAANIN İSPATI241
A Muvazaanın İspatında İspat Yükü 241
B Muvazaanın İspatında Kullanılacak Deliller 244
XVI İBRANAMELERLE İSPAT246
SONUÇ VE ÖNERİLER249
KAYNAKLAR255