İş Yerinde Yaşanan Sendromlar
Yrd. Doç. Dr. Şafak GÜNDÜZ
- | Örgütsel Davranış |
- | Sendrom |
- | Örgütlerde Bireylerin Yaşadığı Sendromlar |
- | Örgütlerde Psikolojiyi Etkileyen Ruhsal Faktörler |
- | Patolojik Rahatsızlıkların Yol Açtığı Sorunlar |
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.v
GİRİŞ . 1
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ
1.1 Davranışın Tanımı 5
1.2 Davranış Bilimleri 5
1.3 Örgütsel Davranış Disiplini . 6
1.3.1 Örgütsel Davranışı Şekillendiren Unsurlar 7
1.3.1.1 Kişilik 7
1.3.1.2 Örgüt Kültürü. 14
1.3.1.3 Psikolojik Etmenler . 16
İKİNCİ BÖLÜM
SENDROM
2.1 Sendromun Tanımı. 21
2.2 Sendromların Ortaya Çıkış Sebepleri 21
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖRGÜTLERDE BİREYLERİN YAŞADIĞI SENDROMLAR
3.1 (Çoğunlukla) Kadınlarda Görülen Sendromlar. 25
3.1.1 Cam Tavan Sendromu (Glass Ceiling Syndrome) . 25
3.1.2 Öğrenilmiş Çaresizlik Sendromu
(Learned Helplessness Syndrome). 29
x İş Yerinde Yaşanan Sendromlar
3.1.3 Süper Anne Sendromu (Supermom Syndrome) 34
3.1.4 Kraliçe Arı Sendromu (Queen Bee Syndrome) 37
3.1.5 Görünmez Kadın Sendromu
(Invisible Woman Syndrome) 41
3.1.6 Külkedisi Sendromu (Cinderella Syndrome). 43
3.2 (Çoğunlukla) Erkeklerde Görülen Sendromlar . 46
3.2.1 Testosteron Zehirlenmesi (Testosterone Poisoning). 46
3.2.2 Helen Sendromu (Helen Syndrome). 48
3.3 Üniseks Sendromlar 49
3.3.1 Pazartesi-Cuma Sendromu (Monday-Friday Syndrome) 49
3.3.2 Kronik Yorgunluk Sendromu (Chronic Fatigue Syndrome) 51
3.3.3 Orta Yaş Kariyer Sendromu (Middle Age Career Syndrome) 53
3.3.4 Başarısız Olma Sendromu (Failure Syndrome) 56
3.3.5 Tükenmişlik Sendromu (Burnout Syndrome). 58
3.3.6 Hasta Bina Sendromu (Sick Building Syndrome) . 61
3.3.7 Statü Sendromu (Status Syndrome) 65
3.3.8 Huzursuz Bağırsak Sendromu (Irritable Bowel Sydrome) . 67
3.3.9 Vardiyalı İşçi Sendromu (Shift Work Syndrome) 69
3.3.10 Grup Düşünme Sendromu (Groupthink Syndrome) 72
3.3.11 Aşağı Çekme Sendromu (Pulling Down Syndrome) . 74
3.3.12 Şehit Sendromu (Martyr Syndrome at Work) . 76
3.3.13 Duygusal Emek Sorunsalı (Emotional Labour Problem) 78
3.3.14 Aşil Sendromu (Achilles Syndrome) 80
3.3.15 Kurumsal Stockholm Sendromu
(Corporate Stockholm Syndrome) 83
3.3.16 Kimlik Hırsızı Sendromu (Impostor Syndrome). 85
3.3.17 Batşeba Sendromu (Bathsheba Syndrome) 57
3.3.18 Kaynayan Kurbağa Sendromu
(Boiling/Boiled Frog Syndrome). 90
İçindekiler xi
3.3.19 Mağara Adamı Sendromu (Caveman Syndrome) 92
3.3.20 PMS (Post Millennium / Millennial Syndrome) . 94
3.3.21 Guguklu Saat Sendromu (Cuckoo Clock Syndrome) 95
3.3.22 Prens Charles Sendromu (Prince Charles Syndrome).97
3.3.23 Hamster Sendromu (Hamster Syndrome). 98
3.3.24 Silo Sendromu (Silo Syndrome) 99
3.3.25 TMS Sendromu (Too Many Ideas Syndrome) 100
3.3.26 Parlak Nesne Sendromu (Shiny Object Syndrome). 102
3.3.27 Kibir Sendromu (Hubris Syndrome) 104
3.3.28 Uzman Sendromu (Expert Syndrome) . 106
3.3.29 İsabetsiz CV Sendromu (Résumé Blackhole Syndrome) 106
3.4 İnsan Kaynakları Departmanı Sendromları. 107
3.4.1 Peter Sendromu (Peter Syndrome) 108
3.4.2 Stereotip Sendromu (Stereotype Syndrome) . 110
3.4.3 Posta Arabası ile Sinek Sendromu
(Stagecoach and Fly Syndrome) 110
3.4.4 Ahtapot Sendromu (Octopus Syndrome) . 112
3.5 (Çoğunlukla) Lider ve Yöneticilerde Görülen Sendromlar 112
3.5.1 Yöneticilerin Kendini “Aşırı Değerleme” Sendromu 112
3.5.2 Tek Adam Sendromu (One-man Band Syndrome) . 113
3.5.3 Despotizm (Despotism) . 115
3.5.4 Othello Patron Sendromu (Othello Boss Syndrome) . 116
3.5.5 Aile Şirketi Sendromları . 119
3.5.6 Kurucu Sendromu (Founder's Syndrome). 119
3.5.7 Sezar Sendromu (Caesar Syndrome) 122
3.5.8 Narsizm (Narcissism) 124
xii İş Yerinde Yaşanan Sendromlar
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÖRGÜTLERDE PSİKOLOJİYİ ETKİLEYEN
RUHSAL FAKTÖRLER
4.1 Örgütsel Sessizlik (Organisational Silence) 133
4.2 Mobbing. . 136
4.3 Örgütsel Sinizm . 140
4.4 Yabancılaşma (Alienation) 143
4.5 Asil-Vekil Sorunu (Agency Problem). 147
4.6 Örgüt İklimine Uyumsuzluk
(Inadaptability to Organisational Climate) . 148
4.7 Nepotizm . 149
4.8 Anemi (Anaemia) . 152
4.9 İç Savaş (Civil War) 152
BEŞİNCİ BÖLÜM
PATOLOJİK RAHATSIZLIKLARIN YOL AÇTIĞI SORUNLAR
5.1 Birey Açısından Yaşanan Sorunlar. 157
5.1.1 İş Tatminsizliği . 157
5.1.2 Depresyon 159
5.1.3 Stres . 160
5.1.4 Motivasyon Eksikliği . 161
5.2 Örgüt Açısından Yaşanan Sorunlar 163
5.2.1 Yüksek Personel Dönüşüm Oranı 163
5.2.2 Prestij Kaybı 166
5.2.3 İşe Devamsızlık 167
5.2.4 Düşük Verim 168
Kaynakça. 171