İş Kazası ve Meslek Hastalığı Uygulaması ve İhtilafları ile Çözüm Yolları
İsa KARAKAŞ
- | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Uygulamalarının Genel Esasları |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sayılan Haller ve Bildirim |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalığının Soruşturulması |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalığı Hallerinde Sağlanan Haklar ve Yararlanma Şartları |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalığı Hallerinde Rücu Zamanaşımı ve Diğer Özellikli Hususlar |
- | SGK Meslek Hastalığı Uygulamalarında Arıza |
- | SGK Meslek Hastalığı Listesi |
- | Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranı Tespit Cetvelleri |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesi İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İşyerinde Yapılması Gereken Çalışmalar |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalıklarında SGK Rücu Davaları ile Türk Ceza Kanunu Açısından İş Kazası Soruşturmaları |
- | Tazminat Davaları |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalıklarına Yargı Çözümleri |
- | İş Kazası ve Meslek Hastalıklarında SGK'ya İtiraz ve Yetkili Mahkeme |
İçindekiler
1.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalıkları
Uygulamalarınıngenelesasları
I. İşkazasıvemeslekhastalığıuygulamalarınailişkintemelkavramlar 45
Iı. Sgkuygulamalarıaçısındanişkazasıvemeslekhastalığısigortasıkapsamındabulunançalışanlar 55
1. (4/1-A)Grubunda Kısa Ve Uvsk Sigorta Kolları Uygulaması Bakımından Sigortalı Sayılanlar 56
2. (4/1-A)Grubundakısmensigortalıkabuledilenler 77
3. (4/1-B)Kapsamındasigortalısayılanlar(Bağ-Kur’lular) 83
4. İşkazasıvemeslekhastalığısigortasıkapsamındabulunanlarailişkinkonuözeti 92
Iıı. Kazaveişkazasıkavramları 92
Iv. İşsağlığıvegüvenliğikanunuaçısındanişkazası 94
1. 6331 Sayılı Kanuna Göre İş Kazası 94
2. İşsağlığıvegüvenliğikanunundaişkazasıvemeslekhastalıklarınınbildirilmesivekaydınıntutulmasıyükümlülüğü 96
2.1. Yasaldayanak 96
2.2. İşkazasıvemeslekhastalıklarınınkayıtlarınıntutulmasıesasları 98
2.2.1. İşkazasıveyameslekhastalığınınkayıtaltınaalınmasıuygulamasınındeğerlendirilmesi 98
2.2.2. İşkazasıveyameslekhastalığınınkayıtaltınaalınmasınınesasları 98
V. Meslekhastalığı 99
1. Sgkaçısındanmeslekhastalığı 108
1.1. Kapsamvetarifi 108
1.2. Sgkaçısındanmeslekhastalığınıntespiti 110
2. İşsağlığıvegüvenliğikanunuaçısındanmeslekhastalığı 111
2.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalığısayılan
Hallervebildirim
I. Sgkaçısındanişkazasınıntanımıveunsurları 113
1. Tanımveunsurları 113
2. İşkazasısayılmahalvedurumları 116
3. İşverentarafındangörevılebaşkabıryeregönderılme 127
4. Çocuğasütvermekıçınayrılanzamanlarda 129
5. İşverencesağlanantaşıtlaışınyapıldığıyeregıdışvegelışısırasında 129
Iı. Trafikkazası-İşkazasıilişkisi 134
1. Trafikişkazası 134
2. Trafikişkazasınailişkinözetyargıkararları 135
Iıı. Kaçak Sigortalıçalıştırılanlarıngeçirmişolduklarıişkazaları 136
Iv. Meslekhastalığınınbildirimişlemleri 138
1. Meslekhastalığınınbildirimivebildirimsüresi 138
2. Meslekhastalığınıngeçbildirilmesiveyabildirilmemesi 140
V. İşkazasınınbildirimişlemleri 141
1. İşkazasınınbildirimivebildirimsüresi 141
2. İşkazasınıngeçveyayanlışbildirilmesi 145
3. İşkazasıvemeslekhastalığınınelektronikortamdabildirilmesi 146
Vı. 6331s.K.Göreişkazasıvemeslekhastalıklarınınbildirimivebildirimineilişkinuygulanacakidariparacezaları 152
1. İşsağlığıvegüvenliğikanunundayeralanhükümlerinuygulaması 152
2. 6331sayılıkanununkapsamıveistisnaları 153
3. 6331s.Kanunagöreişkazasınınbildirimsüresi 154
4. 6331s.Kanunagöremeslekhastalığınınbildirimsüresi 154
5. 6331s.K.Göreişkazasıvemeslekhastalığınınbildirimşekli 155
6. 6331s.Kanunagöreidariparacezasınınuygulanması 158
7. İşkazasıvemeslekhastalığınınişverentarafındanbildirilmemesihalindeidariparacezasıuygulanması 160
8. İşkazasıvemeslekhastalığınınsağlıkhizmetsunucularıtarafındanbildirilmemesihalindeidariparacezasıuygulanması 161
9. Uygulanacakidariparacezasıtutarlarınınhesaplanması 162
10. Çalışansayısıveişyeritehlikesınıfınıntespiti 163
11. İdariparacezalarınayapılanitirazlar 165
12. İşkazasınıngeçbildirilmesihalindesgk’nınyaptırımı 169
3.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalığının
Soruşturulması
I. İşkazasıtespitivesoruşturulması 171
1. İşkazasınıntespiti 171
1.1. Sgkkısavadelisigortaservisincetespityapılması 171
1.2. İşkazasıtespitkomisyonuncatespityapılması 173
1.3. Denetimvasıtasıylatespityapılması 173
2. Meslektekazanmagücükayıporanınıntespiti 173
3. Ölümleveyauzuvkaybıylasonuçlananişkazaları 181
4. Sigortalılıkbildirimleriyapılmamışolanlarınişkazasıgeçirmesi 182
Iı. Meslekhastalığınınsoruşturulması 182
1. Sigortalınınmeslekhastalığışüphesiylesgm’nebaşvurması 182
2. İştenayrılanlarınmeslekhastalığıiddiaları 184
3. Meslekhastalığıdosyalarınınhazırlanmasıvegönderilmesi 185
4. Meslekhastalığınınsoruşturulmasıvemeslektekazanmagücükayıporanınıntespiti 190
Iıı. Kusuroranlarınıntespitivedenetim 191
Iv. Sgksağlıkkurullarınca%10’unaltındameslektekazanmagücükayıporanıtespitiyapılandosyalarileilgiliişlemler 192
1. 5510s.Kanunun21.Maddesinin1.Fıkrasınınuygulanması 192
2. 5510s.Kanunun21.Maddesinin2.Fıkrasınınuygulanması 193
3. Kanunun21.Maddesinin3.Fıkrasınınuygulanması 193
4. Kanunun21.Maddesinin4.Fıkrasınınuygulanması 193
5. Kanunun22.Maddesinin1.Fıkrasının(A)Bendininuygulanması 194
6. Kanunun22.Maddesinin1.Fıkrasının(B)Bendininuygulanması 194
7. Kanunun22.Maddesinin1.F.(C)Bendininuygulanması 196
8. 5510s.K.22.Maddesinin1.F.(D)Bendininuygulanması 197
V. Uzunsüreliistirahatgerektirenvakalarilesgk’yabüyükmaliyükgetirenvakalar 198
Vı. Meslektekazanmagücükayıporanlarınıntespitindebirdenfazladosyasınınbirleştirilmesi 199
Vıı. İşkazasıvemeslekhastalığısoruşturmalarınınsgkmüfettişlerinceyapılması 199
4.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalığıhallerinde
Sağlananhaklarveyararlanma
Şartları
I. Sağlananhaklar 203
Iı. İşkazasıvemeslekhastalığısigortasındanyararlanmaşartları 203
Iıı. Hastalıksigortası 204
1. Hastalıkhalinintanımıvekapsamı 204
2. Sağlananhaklarveyararlanmaşartları 205
Iv. Analıksigortası 205
1. Analıkhalinintanımı 205
2. Analık Sigortasından Sağlanan Haklar 206
2.1. Geçiciişgöremezliködeneği 206
2.2. Emzirmeödeneğiveyararlanmaşartları 211
3. Analıksigortasındanyararlanmaşartları 213
V. Geçiciişgöremezliködeneğiuygulamaları 214
1. İstirahatraporlarındauygulananusulveesaslar 214
2. Özelmuayenehanehekimlerininistirahatraporudüzenlemesi 216
3. Yabancıülkelerdegörevlibulunanveyayurtdışındaçalışansigortalılaraişgöremezliködeneğiödenmesi 217
4. Kağıtortamındadüzenlenenraporlarayapılanişlemler 218
5. Yersizdüzenlenenistirahatraporları 218
6. Sgdp’yetabiolarakçalışanlaraverilecekistirahatraporları 219
7. İşgöremezliködeneğininsigortalılaraödenmeusulüveistenecekbelgeler 219
8. Geçiciişgöremezliködeneklerininişverenprimborçlarınamahsupedilmesi 220
9. Birdenfazlasigortalılıkstatüsününçakışması 227
10. İşgöremezliködeneğinemüstahaklığınfarklıkapsamlardakiçalışmalarilekazanılması 229
11. Birdenfazlaistirahatraporununçakışması 231
12. Geçiciişgöremezliködeneğininhesaplanması 232
13. Geçiciişgöremezliködeneğiödemeleri 235
14. E-Ödeneksistemiiçerisindekitahsilat/Tediyeekranlarıaltındayeralane-Rapormanuelödemesistemindenyapılacaködemelervedikkatedilecekhususlar 237
15. İşgöremezliködeneğikonusundasigortalılarınbilgilendirilmesi 239
16. Emzirmeödeneğiödemeişlemleri 239
17. Organnakillerindeorganbağışındabulunan(Donör)Sigortalılarıngeçiciişgöremezliködenekleri 239
Vı. Çalışılmadığınadairbildirimgirişi 240
1. İlkdefaveyatekrarişegirensigortalıyaçalışılmadığınadairbildirimgirişiyapılması 252
2. Çalışılmadığınadairbildirimgirişiveçalışılmadığınadairbildirimgirişineilişkintebliğegöreişgöremezlikprogramları 254
3. Kağıtortamındaişgöremezlikbelgesiveçalışabilirbelgesinindüzenlenmesi 254
Vıı. İş Göremezlik Ödenekleri İle İlgili İşlemleri Yürütecek Birimin Tespiti 261
Vııı.Sigortalılığınsonaermesihalindeyardımlardanfaydalanılması 261
Ix.Kvsk’dadikkatealınmayansüreler 265
X. İşkazasıvemeslekhastalığısigortasındansürekligelirbağlanmasıuygulamaları 266
1. Sürekliişgöremezlikgeliri 266
1.1. Sürekliişgöremezlikgelirininhesaplanması 266
1.1.1. 4/1-(A)Sigortalılarıaçısından 267
1.1.2. 4/1-(B)Sigortalılarıaçısından 267
1.2. İşkazasıvemeslekhastalığındahizmetlerinbirleştirilmesi 268
1.3. Geliraltsınırı 272
1.4. Gelirlerdeyapılanartırımveindirimler 273
1.5. Sürekliişgöremezlikderecesiitirazlarıylailgilimahkemekararlarıhakkındayapılacakişlemler 274
1.6. Gelirinbaşlangıcı 276
1.7. Gelirinsermayeyeçevrilmesi 277
1.8. Madditazminatlarıngelirlerdenkesilmesi 278
2. Ölümgeliri 279
2.1. Ölümgelirininhesaplanması 279
2.2. Siggeliri/Ölümgeliridosyalarınıntasnifi 286
2.2.1. Siggeliridosyalarınıntasnifivedosyalardabulunmasıgerekenbelgeler 286
2.2.2. Ölümgeliridosyalarınıntasnifivedosyalardabulunmasıgerekenbelgeler 286
5.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalığıhallerinde
Rücu,Zamanaşımıvediğerözelikli
Hususlar
I. Sgköncesi(Ssk)Dönemdeişkazasıvemeslekhastalığıhallerindesorumluluk-Soruşturmaverücu 289
1. Sskuygulamasındasigortalınınyükümlülükvesorumlulukları 290
1.1. İşkazasınıbildirmevemüdavihekimtavsiyelerineuyma 290
1.2. Sigortalınınkurumunkontrolmuayenesiçağrısınauyması 290
1.3. Sigortalınınkastıvesuçsayılırhareketi 291
1.4. Sigortalınınbağışlanmazkusuru 291
1.5. Sigortalınınhaksahiplerinessk’nınrücu 292
2. Sskuygulamasındaişvereninyükümlülükvesorumlulukları 292
2.1. Kazaanındailksağlıkyardımlarınıyapmayükümlülüğü 292
2.2. İşkazasınıbildirmeyükümlülüğü 293
2.3. İşvereninsorumluluğu 294
2.4. Sigortalılarınbildirilmemişolunmasıhalindeişvereninsorumluluğu 295
2.5. İşkazasındakaçınılmazlıkhallerindeişvereninsorumluluğu 295
3. İşkazasıhalindeüçüncükişininsorumluluğu 300
4. Sskdönemindeişkazası-Meslekhastalıklarınınsigortamüfettişlerincesoruşturulması 303
Iı. Sigortalılar,İşverenve3.Kişilerinsorumluluğukonusundaortakkonular 310
1. Rücuyaesashazırlıkişlemleriniyapacakservisler 310
2. İşkazası,Meslekhastalığıvehastalıkvakalarındarücuişlemleri 311
2.1. İşvereninsorumluluğu 311
2.2. Üçüncükişilerinsorumluluğu 314
3. Sgkmüfettişlerinceişkazasıvemeslekhastalıklarınınsoruşturulmasıesasları 318
4. Trafikkazasıvakalarındarücuişlemleri 361
4.1. Hastalıksigortasıkapsamındaödenengeçiciişgöremezlik 361
4.2. Trafikişkazasındaödenengeçiciişgöremezliködenekleri 365
5. Sigortalıdankaynaklanansebeplerletedavisüresininuzamasıveişgöremezliğininartması 366
6. Adlivakadosyalarıhakkındayapılanişlemler 369
7. Sgkhukukservislerineintikaledenalacaklardarücuişlemleri 370
8. İşkazasıhalindegenelsağlıksigortasıbağlamındasorumlulukverücu 370
8.1. İşverenaçısından 370
8.2. Üçüncükişileraçısından 379
Iıı. Sgkuygulamasındapeşinsermayedeğeritablolarıvepeşinsermayedeğerininhesabı 380
1. İşkazasısonucuölenkadınsigortalınınhaksahibieşineölümgeliribağlanması 382
2. İşkazasısonucuölensigortalınınanayadababasınaölümgeliribağlanması 384
3. İşkazasısonucuölensigortalınınkızyadaerkekçocuklarınaölümgeliribağlanması 386
4. İşkazasıgeçirip,Kazasonrasıhayattakalankadınsigortalıiçingelirbağlanması 389
5. İşkazasısonucuölenerkeksigortalınınhaksahibieşineölümgeliribağlanması 391
6. İşkazasıgeçirip,Kazasonrasıhayattakalanerkeksigortalıiçingelirbağlanması 393
Iv. Sgkalacaklarındazamanaşımıveterkinişlemleri 395
1. Kurumalacaklarındazamanaşımı 395
2. Kvsk’ndansağlananyardımlardazamanaşımıvehakkındüşmesi 396
3. 5510s.Kanunung.63.M.Göre4/1-(B)Sigortalılarınakvsk’ndansağlananhaklar 397
4. Fazlaveyersizödemelerintakibi,Tahsili 398
V. Tarımişçileri,Sgdp’netabiolarakçalışanlar,İşsizliködeneğialanlariçinkvskuygulaması 399
1. 2925s.Tarımişçilerisosyalsigortalarkanununatabisigortalılar 399
2. Sgdptabiolarakçalışanlarhakkındadüzenlenensağlıkraporlarıileilgiliuygulamalar 399
3. İşkaybıtazminatıalanlar 400
4. Kısaçalışmaödeneğialanlar 400
5. İşsizliködeneğialanlar 401
Vı. Hekimyetkileri 401
Vıı. E-Ödenekuygulamaları 402
6.Bölüm
Sgkmeslekhastalığıuygulamalarında
Arıza
I. Başarızaları(Nöroloji,Nöroşirurji,Psikiyatri) 403
Iı. Gözhastalıklarıvegörmearızaları 404
Iıı. Kulak–Burun–Boğazhastalıkvearızaları 406
Iv. Solunumvedolaşımsistemihastalıkları 406
V. Karınhastalıkvearızaları 407
Vı. Hareketsistemi(Kemik,Kaseklem)Hastalıkvearızaları 408
Vıı. İçsalgıhastalıkları(Endokrin) 409
Vııı.Metabolizmahastalıkları 409
Ix. Hematolojikveonkolojikhastalıklar 410
X. Romatoloji 410
Xı. Damarhastalıkları 411
Xıı. Derihastalıklarıvearızaları 411
Xııı.Diğerarızalar 412
7.Bölüm
Sgkmeslekhastalığılistesi
I. Kimyasalmaddelerleolanmeslekhastalıkları 413
Iı. Meslekiderihastalıkları 449
Iıı. Pnömokonyozlarvediğermeslekisolunumsistemihastalıkları 451
Iv. Meslekibulaşıcıhastalıklar 456
V. Fiziketkenlerleolanmeslekhastalıkları 458
8.Bölüm
Meslektekazanmagücükayıporanı
Tespitcetvelleri
Acetveli 471
I. Başarızaları 471
Iı. Gözarızaları 475
Iıı. Kulakarızaları 478
Iv. Yüzarızaları 479
V. Boyunarızaları 480
Vı. Göğüshastalıkları 480
Vıı. Omuzvekolarızaları 483
Vııı. Elbileğiveelarızaları 487
Ix. Elparmaklarıarızaları 488
X. Omurgaarızaları 495
Xı. Karınhastalıklarıvearızaları 496
Xıı. Pelvisvealtekstremitearızaları 499
Xııı. Endokrin,Metabolizma,Kollagendoku,Periferikdamarhastalıkları,Hematolojikveromotoidhastalıkları 506
Xıv. Deriarızalarıveyanıklar 510
Bcetveli 511
I. Ağaçsanayiiveormanişletmesiişkolları 511
Iı. Ağırsanayiişkolları 512
Iıı. Aşcılık-Muhallebicilik,Fırıncılık,Pastacılık,Şekerlemecilikvebenzeriişkolları 516
Iv. Alkollüvealkolsüziçkilersanayiişkolları 516
V. Bitkiselyağsanayiiişkolları 516
Vı. Çaysanayiiişkolları 517
Vıı. Çimentosanayiiişkolları 517
Vııı. Dericilikvederimamülleriişkolları 518
Ix. Elektrikhavagazıenerjimerkezlerivesutesisleriişkolları 518
X. Et,Balıkvekonservesanayiiişkolları 519
Xı. Genelhizmetlerişkolları 519
Xıı. Giyimeşyasıdikim-Temizleme-Yıkamaveboyamayerleriişkolları 520
Xııı. İnşaatişleriişkolları 520
Xıv. Kağıtsellülozsanayiiişkolları 521
Xv. Kauçukvekauçuktanyapılaneşyasanayiiişkolları 522
Xvı. Kimyaveilaçsanayiişkolları 523
Xvıı. Kuyumculuk,Oymacılık,Aynacılıkvebenzeriişkolları 523
Xvııı. Madençıkartma,Eritme,Temizlemevebunlarlailgiliişkolları 524
Xıx. Metalsanayiiişkolları 526
Xx. Onarımişkolları 527
Xxı. Palamutsanayiiişkolları 528
Xxıı. Plastik,Yapay,İpekvebenzeriişkolları 528
Xxııı. Porselen,Çinivetopraksanayiiişkolları 529
Xxıv. Sabunsanayiiişkolları 529
Xxv. Sinema,Fotoğraf,Gazete,Basımevi,Kitapcılık,Oyuncakvekırtasiyecilikişkolları 530
Xxvı. Süt,Teryağı,Peynirveyoğurtsanayiiişkolları 531
Xxvıı. Şekersanayiiişkolları 531
Xxvııı. Şişevecamsanayiiişkolları 531
Xxıx. Tekstilsanayiiişkolları 532
Xxx. Trikotaj,Halı,Yorganvebenzeriişkolları 534
Xxxı. Tütünvesigarasanayiiişkolları 534
Xxxıı. Ulaştırmaişkolları 535
Xxxııı. Üzümveincirsanayiiişkolları 535
Xxxıv. İşkollarılisteleridışındakalanmesleklerveişler 536
Ccetveli 538
I. Başarızalarıtablosu 538
Iı. Gözarızalarıtablosu 539
Iıı. Kulakarızalarıtablosu 543
Iv. Yüzarızalarıtablosu 544
V. Boyunarızalarıtablosu 545
Vı. Göğüshastalıklarıtablosu 546
Vıı. Omuzvekolarızalarıtablosu 547
Vııı. Elbileğiveelarızalarıtablosu 548
Ix. Elparmaklarıarızalarıtablosu 549
X. Omurgaarızalarıtablosu 550
Xı. Karınhastalıklarıvearızalarıtablosu 551
Xıı. Pelvisvealtekstremitearızalarıtablosu 552
Xııı. Endokrin,Metabolizma,Kollagendoku,Periferikdamarhastalıkları,Hematolojikveromotoidhastalıklarıtablosu 554
Xıv. Deriarızalarıveyanıklartablosu 555
Dcetveli 556
38-39yaşlarındakisigortalınınmeslektekazanmagücününazalmaoranı 556
Ecetveli 559
Yaşlaragöremeslektekazanmagücününazalmaoranları 559
9.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalıklarının
Önlenmesiiçinişsağlığıvegüvenliği
Açısındanişyerindeyapılmasıgereken
Çalışmalar
I. İşverenveçalışanlarınişsağlığıvegüvenliğiaçısındangenelyükümlülükleri 563
1. İşsağlığıveişgüvenliğiaçısındanişvereninyükümlülükleri 566
1.1. Sağlıkgözetimi 568
1.2. Önlemeyükümlülüğü 569
1.3. Çalışanlarınbilgilendirilmesiyükümlülüğü 569
1.4. Eğitimyükümlülüğü 570
1.5. Denetimyükümlülüğü 570
1.6. İlkyardımyapmayükümlülüğü 570
2. İşsağlığıveişgüvenliğiaçısındançalışanlarınyükümlülükleri 571
3. İşyerinderiskdeğerlendirmesiyapılması 573
Iı. Riskdeğerlendirmesiaçısındanişvereninyükümlülükleri 575
1. İşverenyükümlülüğü 575
2. Riskdeğerlendirmesiekibininteşkili 575
Iıı. Riskdeğerlendirmesininaşamaları 576
1. Tehlikelerintanımlanması 576
2. Risklerinbelirlenmesiveanalizi 579
3. Riskkontroladımları 580
3.1. Planlama 580
3.2. Riskkontroltedbirlerininkararlaştırılması 580
3.3. Riskkontroltedbirlerininuygulanması 580
3.4. Uygulamalarınizlenmesi 580
4. Dokümantasyon 581
Iv. Riskdeğerlendirmesininyenilenmesi 581
V. Riskdeğerlendirmesindediğerhususlar 582
1. Büyükkazaönlemepolitikabelgesiveyagüvenlikraporuhazırlanmasıgerekenişyerlerinderiskdeğerlendirmesi 582
2. Birdenfazlaişverenolmasıdurumundariskdeğerlendirmesiçalışmaları 582
3. Asılişverenvealtişverenilişkisininbulunduğuişyerlerinderiskdeğerlendirmesi 583
4. Çalışanlarınbilgilendirilmesi 583
5. Riskdeğerlendirmesirehberleri 583
Vı. Çalışantemsilcilerininbelirlenmesiesasları 584
Vıı. İşvereninişgüvenliğiuzmanıgörevlendirmeyükümlülüğü 589
Vııı.İşgüvenliğiuzmanlarınınniteliklerivegörevlendirilmelerineilişkinesaslar 589
Ix. İşvereninişyerihekimivediğersağlıkpersoneligörevlendirmeyükümlülüğü 595
X. İşsağlığıvegüvenliğikurullarınınteşkiliveçalışmasıaçısındanişvereninyükümlülükleri 597
Xı. Çalışanlaraişsağlığıvegüvenliğieğitimleriverilmesi 604
1. Genelyükümlülükler 605
2. Geçiciişilişkisihalindeeğitimlelgili Yükümlülükler 605
3. Asılişveren-Altişverenilişkisindeeğitimeilişkinyükümlülükler 606
4. Eğitimalamadanişebaşlatılmayacakçalışanlar 606
5. Eğitimkonuları 606
6. Eğitimleilgiliizlenecekusulveesaslar 607
Xıı. Tehlikeliveçoktehlikelisınıftayeralanişlerdeçalıştırılacaklarınmeslekieğitimleri 608
1. Meslekieğitimalmasızorunluolanişlerveçalışanlar 608
2. Meslekieğitiminbelgelendirilmesi 618
3. Meslekieğitimzorunluluğunundenetlenmesi 619
Xııı.Acildurumplanlarınınhazırlanması 619
Xıv. Acildurumplanınınhazırlanması 621
10.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalıklarındasgk
Rücudavalarıiletürkcezakanunu
Açısındanişkazasısoruşturmaları
I. Sigortalılarınsüresindekurumabildirilmemişolunmasıhalindekurumunödettirmehakkı 627
1. Sskuygulaması 627
1.1. Yasaldayanak 627
1.2. İlgilianayasamahkemesikararı 628
1.3. Yargıtaykararları 642
2. Sgkuygulaması 650
Iı. İşvereninkastı,Mevzuataaykırıhareketiveyahutsuçsayılabilirbirhareketinedeniylerücudavaları 653
1. Sskuygulaması 653
1.1. Yasaldayanak 653
1.2. Anayasamahkemesikararı 653
1.3. Yargıtaykararları 686
2. Sgkuygulaması 687
2.1. Yasaldayanak 687
2.2. Rücudavalarınıntarafları 689
2.3. Rücudavalarındaişverenve3.Kişilerinsorumluolacaklarımiktar 689
2.4. Kaçınılmazlığınrücudavalarınaetkisi 692
2.5. Rücuedilmeyecekkimseler 695
2.6. Sigortalının Tecrübeli Oluşu Ve Rücu 696
Iıı. Türkcezakanunuaçısındanişkazalarınınsoruşturulmasıileuygulananyaptırımlar 697
1. Ölümlüişkazalarındacezaiyaptırım 700
2. Yaralanmailesonuçlananişkazasarındacezaiyaptırım 700
3. Tckaçısındanişkazalarınailişkinyargıtaykararları 702
3.1. Trafikişkazasındacezaisorumluluk 702
3.2. Asılişveren-Altişverenilişkisindeişkazasındandolayıcezaisorumluluk 705
3.3. Tck’yagöreverilecekcezanınmiktarı 714
3.4. Bilinçlitaksir 716
3.5. Tckaçısındanmeslekhastalığı 718
3.6. Türkcezakanunuaçısındanişgüvenliğiuzmanınınsorumluluğuveuygulanacakceza 719
3.7. Tckaçısındanişyerihekimininsorumluluğu 727
3.8. Taksirleöldürme/18yaşındanküçüğünçoktehlikeliişteçalıştırılması 728
4. Tckaçısındanişkazalarınailişkinyargıtaycezagenelkurulukararları 729
11. Bölüm
Tazminat Davaları
I. İşvereninişçiyigözetmeborcundandoğanhukukisorumluluğuveesasalınacakhükümler 753
1. Gözetmeborcuvetazminatdavalarındaesasalınacakhükümler 753
2. Sorumluluk 763
Iı. Madditazminatdavası 764
1. Genelolarakmadditazminat 764
2. İlgiliyargıkararları 769
2.1. Kurumcabağlanangelirlerinmadditazminattanmahsubu 769
2.2. İşkazalarıtazminatdavalarındaolaytarihindenitibarenfaizehükmedilmesi 775
2.3. Trafikkazasıileişverenlerineylemiarasındasebep-Sonuçbağlantısınınbulunmamasıhalindemaddi-Manevitazminattalebi 775
2.4. İşkazasında%100oranında3.Kişininkusurlubulunmasıdurumundaişverenintazminattansorumluluğu 776
2.5. Tazminatınhesabındanazaraalınacakücretler 506 777
2.6. Vesayetaltındakikişiadınavasininişkazasısonucumaluliyetindendoğanmaddivemanevitazminatdavasıaçılması 778
2.7. İşkazasınınkaçınılmazlıksonucumeydanagelmesihalindetazminattalebi 779
2.8. Madditazminattalebininharcatabiolması 783
2.9. İmamnikahlıeşemaddi-Manevitazminat 783
2.10. Maddi-Manevitazminatdavalarındakusuraidiyetiveoranınıntespiti 785
2.11. Trafikişkazasıylailgiliyargıtayhukukugenelkurulu Kararları 788
2.12. Davacıyaannenintazminatistemineilişkiny.Hukukugenelkurulukararı 802
2.13. Sürekliişgöremezlikoranınıntespitineilişkindavanıntazminatistemlidavailebiraradagörülüp-Görülemeyeceği 804
2.14. İbranameniniçeriğivekapsamıyönündendavacınıntümmadditazminatalacağınıaldığıvebusuretleborçluyuborcundankurtardığıbiçimindedeğerlendirilipdeğerlendirilmeyeceği(Hgkkararı) 809
2.15.Tazminathesabındaesasalınacakücretler 813
2.16.Madditazminatdavasıdevamederkenişçininölmesi 819
2.17.İşvereninkusursorumluluğuolmasıhalindetazminat 821
2.18. İşkazasısonucumaluliyettenkaynaklananmaddivemanevitazminat 826
2.19. Altişveren-Üstişverenilişkisindemaddivemanevitazminat 827
2.20.Maddivemanevitazminatlardausulikazanılmışhak 829
Iıı. Manevitazminatdavası 831
1. Genelolarak 831
1.1. Eskiborçlar(818sayılı)Kanunudönemi 832
1.2. Yeniborçlar(6098sayılı)Kanundönemi 834
2. İlgiliyargıkararları 836
2.1. Manevitazminatahükmedilmesişartları 836
2.2. Maddivemanevitazminatlarınkurumcakarşılanmayanzararlarıngiderilmesineyönelikolduğu 838
2.3. Eşveçocuklarınmanevitazminattaleplerininşartları 846
2.4. Manevitazminatınsaptanmasındadikkatealınacakkriterler 848
2.5. Manevitazminatdavasında“Aile”Kavramı 852
2.6. İşkazalarısonucuistenenmanevitazminatdavalarındakurumdabulunandosyadakibilgivebelgelerinindikkatealınması 854
2.7. Manevitazminatınniteliğiitibarıylabölünemeyeceği 855
2.8. Yaşlılıkaylığıbağlanankazalınınmaddi-Manevitazminatlarınınbelirlenmesi 857
2.9. İşkazasınınsgktarafındankabuledilmemesihalindeizlenecekyöntem 858
2.10. İşkazasınınsgk’yabildirilmemişolunmasıhalindetazminattalebi 863
2.11.İşgöremezliködeneklerinintazminataetkisi 865
Iv. Destektenyoksunkalmatazminatı 868
1. Genelolarak 868
2. İlgiliyargıkararları 871
2.1. Ölençocuğundestekolduğununkanıtlanmasıgereği 871
2.2. Rücudavasındaalınantavantazminatınhaksahiplerineödenecektazminattandüşürülmesi 872
2.3. Ehliyetiolmayankişialeyhineaçılandavadadavadilekçesivedavetiyenindavalınınyasaltemsilcisinetebliğedilmesigerektiği 874
2.4. Destektenyoksunkalmatazminatındahaksahipliği 875
2.5. Destektenyoksunkalmatazminatınınsaklıtutulanfazlayailişkinbölümüiçinaçılanekdava 876
2.6. Tazminatınınhesabınailişkinesaslar 879
2.7. Altişverenveasılişverenilişkisindemaddivemanevitazminattalebi(Yhgk) 885
2.8. Destektenyoksunkalmavemanevitazminatdavalarında“Dahilidava”Nınsözkonusuolupolmadığı 894
2.9. Ana-Babayatazminatödenmesi 896
12.Bölüm
İşkazasıvemeslekhastalıklarına
Yargıçözümleri
I. İşkazalarınailişkinyargıçözümleri 905
1. Kalpkrizininişkazasısayılıpsayılmayacağı 905
1.1. Sgkuygulamalarındakalpkrizininişkazasısayılıpsayılmayacağı 905
1.2. Yargıaçısından 906
1.3. Kalpkrizimaddi-Manevitazminat 915
2. İntiharınişkazasısayılıpsayılmayacağı 929
2.1. Sgkuygulamaları 929
2.2. Yargıaçısından 929
3. Sigortalınınservisaracınabinmeküzereişverencebelirlenenyerdebeklediğisıradakazayamaruzkalması 932
4. İşçininuçaklayurtdışındakiişyerinegiderkenkazageçirmesi 933
5. Kazanınişleilgiliolmayanvegünlükçalışmasaatindensonraolması 943
6. Servistenindiktensonrakarşıdankarşıyageçerkenvukubulankaza 944
7. Dıştangelenbiretkeninolmaması 945
8. İşverencesağlananhususibiraraçlatekbaşınagiderkenkazageçirmesi 947
9. Kazayailişkinşahitlerdenbaşkahiçbirbelgevedelilinbulunmaması 948
10. Terörsaldırısısonucuişkazasındansorumluluk 949
11. Terörsaldırısınauğrayanköykorucusununişkazası 951
12. Servisaracındabeklerkenkalpkrizi 953
13. Motorsikletliservisişiyapansigortalınınişkazası 956
Iı. İşkazasındakaçınılmazlıkvesorumluluk 963
Iıı. Rücuantazminatailişkinihtilaflar 979
Iv. Tazminatdavalarındazamanaşımı 991
1. Rücudavalarındazamanaşımı 991
2. Maddivemanevitazminatdavalarındazamanaşımı 995
V. Kaçakişçiçalıştırmaileaynızamandaişvereninsorumlubulunması 996
Vı. (4/1-B)Bağ-Kursigortalılarınınişkazalarınailişkinkararlar 999
Vıı. İşkazasındaasılişveren-Altişverensorumluluğuveuyuşmazlıklar 1003
Vııı.İşkazasırücualacaklarındadevirhalindesorumluluk 1008
Ix. 5510s.K.İlegetirilen“Sigortalıveya
Haksahiplerininişverendenisteyebilecekleritutarlarlasınırlı”Hükmünün,Yürürlüğündenöncekidönemeuygulanıpuygulanamayacağı 1013
X. İşkazasınedeniyleişçiyeödenentazminatınvergikarşısındakidurumu 1016
1. İşkazasınedeniyleişçiyeödenentazminatınsafikurumkazancınıntespitindegiderolarakindirilipindirilemeyeceği 1016
2. İşkazasısonucuödenentazminatınkurumkazancınıntespitindeindirimkonusuyapılıpyapılamayacağı 1018
Xı. Çalışmanınhizmetakdi/İstisnaakdiniteliğininbelirlenerekişkazasınahükmedilmesi 1019
Xıı. İşkazasındaişvereninkorumatedbirialma,İşçinintedbirlereuymaödevleri 1023
Xııı.Kaçınılmazlıkvemevzuatuyarıncahangiönlemlerinalınmasıgerektiğininbelirlenmesi 1026
Xıv. Trafikkazasınamaruzkalansigortalıyaverilenişgöremezliğint.Sigortavereasüransşirketlerbirliğigarantifonuncatazminedilmesi 1029
Xv. İşkazasındaesasalınacakişsağlığıvegüvenliğimevzuatı 1031
Xvı. Meslekhastalıklarınailişkinyargıçözümleri 1034
1. Meslekhastalıklarında32yılformülü 1034
2. Meslekitenosinovithastalığınailişkinrücuantazminat 1040
3. Meslekisilikozishastalığınayakalandığınıntespiti 1042
4. Meslekhastalığısonucuölümüntespiti 1045
5. Sgkişlemininiptaliilehastalığınınmeslekiolduğununtespiti 1047
6. Meslekhastalığınedeniylebağlanangelirinrücu 1051
7. Maluliyetoranınınartmasınanedenolanişvereneaçılanmaddivemanevitazminatdavası 1053
8. Murissigortalınınmeslekhastalığındanaldığıgelirinhaksahibiolarakkendisinegüncellenerekbağlanmasıistemi 1055
9. Meslekhastalığısonucumaluliyetindendoğanmaddivemanevitazminatınödetilmesi 1056
10. Meslekhastalığısonucuaçılacakmaddivemanevitazminatdavalarındazamanaşımı 1067
11. Kottaşlamaişindenkaynaklananmeslekhastalığındakaçınılmazlık 1068
13.Bölüm
İşkazası-Meslekhastalılarında
Sgk’yaitirazveyetkilimahkeme
I. İşkazasınınişverencebildirilmemişolmasıhalindeişçininyapacağıbaşvuru 1071
1. Dilekçeilebaşvuru 1071
2. Dilekçeörnekleri 1072
2.1. Sigortalıörnekbaşvurudilekçesi 1072
2.2. Ölenişçiyakınlarıiçindilekçeörneği 1073
2.3. İşçiörnekbaşvurudilekçesi 1074
2.4. Başvurununyapılacağıüniteler 1075
3. İşkazasıhalindedüzenlenensağlıkraporlarıilemeslektekazanmagücükaybıornalarınailişkinsgkkararlarınakarşıs.S.Yükseksağlıkkurulunaitiraz 1075
3.1. Sosyalsigortayükseksağlıkkuruluncaişkazasınailişkinbakılanitirazkonuları 1075
3.2. Kurulunyasaldayanağı 1075
3.3. Kurulunyapısı 1077
3.4. Sosyalsigortayükseksağlıkkurulunungörevleri 1078
3.5. Kurulunbilirkişilikgörevi 1079
3.6. Kurulbaşkanıngörevveyetkileri 1080
3.7. Kurulunçalışmausulveesasları 1081
3.8. İşkazasıbağlamındayükseksağlıkkurulukararlarınailişkinyargıtaykararları 1082
Iı. İşkazasıvemeslekhastalığıişlemlerineitiraz 1085
Iıı. İşkazasıvemeslekhastalıklarındabaşvurulacakmahkeme 1087
1. İşkazasıvemeslekhastalıklarıihtilaflarındagörevlimahkeme 1087
2. Davaaçılacakyetkilimahkeme 1090
2.1. Davadilekçesiörnekleri 1095
2.2. Davalınınikametgahıyadaişinyapıldığıyermahkemesininyetkiliolduğukuralınınkamudüzenineaitbiryetkikuralıolduğu 1104
2.3. İşverenilearasındahizmetakdibulunmayankişilerindavalarınaişmahkemesindebakılamayacağı 1105
3. İşmahkemelerininişleyişi 1109
4. İstinafyolunabaşvurma 1110
5. Temyizyolunabaşvurma 1120
5.1. Derdestlikitirazı-Temyizsüresi 1121
5.2. İşyargılamasındatemyizsüresi 1122
5.3. Karardüzeltme 1126
6. İşkazasıvemeslekhastalığınailişkinyargılamada6100s.Hukukmuhakemelerikanununesasalınacakhükümleri 1127
6.1. Genelolarak6100s.Hukukmuhakemelerikanununesasalınacakhükümleri 1127
6.2. Davadilekçesininiçeriğindebulunmasıgerekenhususlar 1127
6.3. 6100s.Kanunagöre Cevapdilekçelerindebulunmasıgerekenzorunluhususlar 1130
A) Cevapdilekçesininverilmesi 1130
B) Cevapdilekçesininiçeriği 1130
Iv. Anayasamahkemesikararları 1131
1. Sgk5510s.Kanunun21.Maddesiilesskkanunun10.Ve26.Maddelerininanayasayaaykırılığısavıylaiptaliistemi 1131
2. Sosyalsigortalarkanununun26.Maddesininbazıhükümlerininanayasayaaykırılığınailişkinkarar 1145
3. Sosyalsigortalarkanununun26.Maddesinin1.F.Nınanayasa’yaaykırılığı 1158
4. Sosyalsigortalarkanununun110.Maddesinin,Anayasa’yaaykırılığı 1167
5. İşkazasısonucuaçılantazminatdavasının,Makulolmayanbirsüredesonuçlanması 1175
V. Danıştaykararları 1187
1. İşkazasınedeniylemahkemekararınagöreödenentazminatıngideryazılması 1187
2. Kazaolayındakamuhizmetinieksikyapandavalıidareninhizmetkusuru 1190
3. İşkazasınedeniylesakatkalançalışanınayargıkararıileödenentazminatındavalıgenelmüdürlüğekusuruoranındarücuenödenmesiistemiyleaçılandavanınidariyargıyerindeçözümlenemeyeceği 1193
4. İşkazasınınidariyargıdaişlemgöremeyeceği 1195
5. Kamuidaresindeçalışanişçininsakatkalmasıhalindeidareninzararınıtazmini 1198
Vı. İşkazası-Meslekhastalıklarınailişkinyargıtayhukukgenelkurulukararları 1201
1. İşkazasınedeniileihtiyatitedbiristemi 1201
2. Meslekhastalığınedeniylesürekliişgöremezlikoranıbakımındanzamanaşımıdefi 1216
3. Sigortalınınsüresincesgk’yabildirilmemesinedeniyleişkazasındarücuantazminat 1223
4. İşkazasındandoğanrücutazminatındaesasalınacakyasavekanunlarıngeriyeyürümesi 1228
5. Kaçınılmazlık-Kötürastlantıveişvereninrücu’ansorumluluğu 1238
6. İşkazasısonucuölensigortalınınhaksahiplerininmaddivemanevizararlarınıngiderilmesi 1247
7. İşkazasısonucuölümnedeniyleana-Babanıntazminatistemi 1261
8. Değişikişlerdeçalıştıktansonraortayaçıkanmeslekhastalığınıntespiti 1268
9. İşkazasısonucumaluliyetoranınabağlımaddivemanevitazminat 1273
10. İşkazasısonucumalulkalansigortalınıneş,Anavebabanınmanevitazminatı 1280
11. Rücudavasındasorumluolunanmiktarınbelirlenmesi 1285
12. Trafikişkazasımaddivemanevitazminat 1296
Vıı. Bilirkişiraporörnekleri 1302
Bilirkişiraporörneği-1 1302
Bilirkişiraporörneği-2 1310
Bilirkişiraporörneği-3 1318
Bilirkişiraporörneği-4 1333
Bilirkişiraporörneği-5 1338
Kaynakça 1353