Maliye Vergi Hukuku
İsmail ENGİN
Serdar ŞAHİN
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
Maliye Teorisi
I. KAMU MALİYESİNİN TANIMI
II. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR
A. GELENEKSEL YAKLAŞIMLAR
B. GÜNÜMÜZDEKİ YAKLAŞIMLAR
III. DEVLET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR
A. MERKANTALİZM
B. FİZYOKRATLAR
C. KLASİK MALİYE YAKLAŞIMI [KLASİK-ORTODOKS MALİYECİLER, MALİ GELENEKÇİLER]
D. MÜDAHALECİ DEVLET YAKLAŞIMI [MODERN MALİYE ANLAYIŞI]
E. İKTİSADİ RASYONALİTE YAKLAŞIMI
F. MUSGRAVE YAKLAŞIMI
G. ANAYASAL İKTİSAT YAKLAŞIMI
H. DEVLET GÖRÜŞLERİ
IV. KAMU SEKTÖRÜNÜN FONKSİYONLARI
A. KAYNAK DAĞILIMINDA ETKİNLİĞİN SAĞLANMASI FONKSİYONU
B. İKTİSADİ İSTİKRARIN SAĞLANMASI FONKSİYONU
C. BÖLÜŞÜMDE ETKİNLİĞİN SAĞLANMASI FONKSİYONU
D. İKTİSADİ KALKINMANIN SAĞLANMASI FONKSİYONU
E. REGÜLASYON FONKSİYONU
V. KAMU KESİMİNİN EKONOMİDEKİ YERİ-ÖZEL SEKTÖR İLİŞKİSİ
A. KAMU HARCAMASI-ÖZEL HARCAMA ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
B. KAMU KESİMİNİN EKONOMİDEKİ GÖRELİ PAYI
C. KAMU HİZMETLERİNİN OPTİMUM ÜRETİM MODELLERİ
D. KAMU KESİMİNDE SİYASAL KARAR ALMA MODELLERİ
E. PİYASA BAŞARISIZLIKLARI
F. DEVLET BAŞARISIZLIKLARI
VI. DIŞSALLIKLAR
A. TANIM
B. DIŞSALLIK TÜRLERİ
C. DIŞSALLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE KULLANILAN YÖNTEMLER
İKİNCİ BÖLÜM
Kamu Harcamaları
I. KAMU HARCAMALARININ TANIMI
II. KAMU HARCAMALARININ ÖZELLİKLERİ
III. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI
A. İDARİ SINIFLANDIRMA
B. bİLİMSEL [EKONOMİK] SINIFLANDIRMA
C. DİĞER SINIFLANDIRMA
IV. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ VE SINIRI
A. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ
B. KAMU HARCAMALARININ SINIRI
V. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ
A. GÖRÜNÜŞTE ARTIŞ NEDENLERİ
B. GERÇEKTE ARTIŞ NEDENLERİ
VI. KAMU HARCAMALARINDA ARTIŞI AÇIKLAYAN YAKLAŞIMLAR
A. WAGNER KANUNU
B. PEACOCK-WİSEMAN'IN SIÇRAMA HİPOTEZİ
C. MUSGRAVE YAKLAŞIMI
D. MAKSİMİZASYON YAKLAŞIMI
E. SOSYAL REFAHIN ARTIRILMASI YAKLAŞIMI
F. ROSTOW YAKLAŞIMI
G. BAUMOL YAKLAŞIMI [DENGESİZ VERİMLİLİK YAKLAŞIMI]
H. BÜTÇE AÇIĞI VE KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI TEZİ
I. POLİTİK KISITLAR MODELİ
J. LEVIATHAN MODEL
K. MALİ YANILSAMA MODELİ
L. ODLE'NİN POLİTİK AŞAMALAR TEZİ
M. KAMU HARCAMALARINDAKİ ARTIŞA İLİŞKİN DİĞER GÖRÜŞLER
VII. KAMU KESİMİ TARAFINDAN ÜRETİLEN MAL VE HİZMETLER
A. TAM KAMUSAL MAL VE HİZMETLER
B. YARI KAMUSAL MAL VE HİZMETLER
C. ERDEMLİ MAL VE HİZMETLER
D. KULÜP MALLARI
E. YEREL SOSYAL MALLAR
F. GLOBAL SOSYAL MALLAR
G. ÖZEL MAL VE HİZMETLER
VIII. KAMU HİZMETLERİNİN MALİYETİ VE FİYATLAMASI
A. MALİYETİ BELİRLEYEN UNSURLAR
B. KAMU SEKTÖRÜNDE FİYATLAMA ÇEŞİTLERİ
IX. SOSYAL FAYDA MALİYET ANALİZİ
A. SOSYAL FAYDA MALİYET ANALİZİ
B. GÖLGE FİYAT
C. SOSYAL İSKONTO ORANI
X. ÖZELLEŞTİRME
A. ÖZELLEŞTİRMENİN AMAÇLARI
B. ÖZELLEŞTİRME YÖNTEMLERİ
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kamu Gelirleri
(Vergi Teorisi ve Vergileme Tekniği)
I. KAMU GELİRLERİ
A. KAMU GELİRLERİNİN TANIMI
B. KAMU GELİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ
C. KAMU GELİRLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
II. VERGİ TEORİSİ VE VERGİLEME TEKNİĞİ
A. VERGİNİN AMAÇLARI
B. VERGİNİN TANIMI VE NİTELİKLERİ
C. VERGİNİN TARİHİ GELİŞİMİ
D. VERGİYİ AÇIKLAYAN TEORİLER
E. VERGİNİN UNSURLARI
F. VERGİLENDİRME SÜRECİ
G. VERGİ ALACAĞINI SONA ERDİREN DURUMLAR
III. VERGİLEME İLKELERİ
A. SMİTH'İN VERGİLEME İLKELERİ
B. WAGNER'İN VERGİLEME İLKELERİ
C. ÇAĞDAŞ VERGİLEME İLKELERİ
IV. VERGİ ÖDEME GÜCÜ
A. VERGİ TARİFELERİNDEN YARARLANILMASI
B. EN AZ GEÇİM İNDİRİMİ UYGULAMASINA YER VERİLMESİ
C. AYIRMA İLKESİNE YER VERİLMESİ
D. VERGİ İSTİSNA VE MUAFİYETLERİNE YER VERİLMESİ
V. VERGİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR
VI. VERGİ YANSIMASI
A. YANSIMAYI BELIRLEYEN MIKRO EKONOMIK FAKTÖRLER
B. YANSIMAYI BELIRLEYEN MAKROEKONOMIK FAKTÖRLER
C. VERGI YANSIMASINI ETKILEYEN FAKTÖRLERİN AYRINTILI ANALİZİ
D. VERGİ YANSIMASI ŞEKILLERI
VII. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI
A. KONULARINA GÖRE
B. DOLAYLI-DOLAYSIZ VERGİLER
C. AYNİ, BEDENİ VE NAKDİ VERGİLER
D. OBJEKTİF VERGİLER-SUBJEKTİF VERGİLER
E. ŞAHSİ VERGİLER-MAL VERGİLERİ
F. DAĞITMA [TEVZİİ] VERGİLER-NİSPET VERGİLERİ
G. ADVALOREM VERGİ-SPESİFİK VERGİ
H. UYGULAMA SÜRELERİ AÇISINDAN
I. TARİFELERİ AÇISINDAN
J. KAPSAMLARI AÇISINDAN
K. TAHSİLATI YAPAN BİRİMLER AÇISINDAN
VIII. TEK VERGİ UYGULAMASI
A. ARAZİDEN VERGİ ALINMASI
B. HAMMADDE ÜZERİNDEN VERGİ ALINMASI
C. GELİR ÜZERİNDEN VERGİ ALINMASI
D. ARAZİDEKİ DEĞER ARTIŞINDAN VERGİ ALINMASI
E. ENERJİDEN VERGİ ALINMASI
F. SERMAYEDEN VERGİ ALINMASI
G. HARCAMALAR ÜZERINDEN VERGI ALINMASI
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Devlet Borçlanması
I. DEVLET BORCUNUN TANIMI
II. BORÇLANMA İLE VERGİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
III. KAMU BORCU İLE ÖZEL BORÇ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR
IV. DEVLETİN BORÇLANMA NEDENLERİ
V. KAMU AÇIKLARININ GELİŞİMİ VE TÜRLERİ
A. KAPSAM AÇISINDAN KAMU AÇIKLARININ TÜRLERİ
B. İŞLEVSELLİĞİ AÇISINDAN KAMU AÇIKLARININ TÜRLERİ
VI. BORÇLANMA YETKİSİ
A. BORÇLANMA YETKİSİNİN GELİŞİMİ
B. BORÇLANMA LİMİTİ
C. BORÇLANMA SINIRI
VII. İÇ – DIŞ BORÇ AYRIMINDA KULLANILAN KRİTERLER
VIII. İÇ BORÇLARIN KAYNAKLARI
IX. İÇ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI
A. VADELERİ AÇISINDAN
B. GÖNÜLLÜ OLUP OLMADIKLARI AÇISINDAN
X. İÇ BORÇLANMADA KULLANILAN ARAÇLAR
A. HAZİNE BONOSU [PLASMAN BONOLARI]
B. DEVLET TAHVİLİ
C. KISA VADELİ AVANSLAR
D. HAZİNE KEFALETİNİ HAİZ BONOLAR
E. GELİR ORTAKLIĞI SENETLERİ
F. GELİRE ENDEKSLİ SENETLER
G. KİRA SERTİFİKASI [SUKUK]
H. MÜTEAHHİTLİK BONOLARI
I. EMANETLER
XI. İÇ BORÇLARIN EKONOMİK ETKİLERİ
A. ENFLASYONİST ETKİLER
B. YATIRIMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLER
C. ÖDEMELER DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
D. GELİR DAĞILIMI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
XII. TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA
XIII. TAHVİL SAHİPLERİNE SAĞLANAN ÇIKARLAR
XIV. DIŞ BORÇLANMA
A. DIŞ BORÇLANMAYA BAŞVURMA NEDENLERİ
B. DIŞ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI
XV. DIŞ BORÇLARIN İKTİSADİ ETKİLERİ
A. İKTİSADİ İSTİKRAR AÇISINDAN
B. İKTİSADİ BÜYÜME AÇISINDAN
C. GELİR DAĞILIMI AÇISINDAN
XVI. TÜRKİYE'DE DIŞ BORÇLARIN GELİŞİMİ
XVII. BORÇ YÖNETİMİNİN TANIMI
XVIII. BORÇ YÖNETİMİNİN AMAÇLARI
XIX. İÇ BORÇ YÖNETİMİ
A. OLAĞAN İÇ BORÇ YÖNETİMİ
B. OLAĞANÜSTÜ [İSTİSNAİ] İÇ BORÇ YÖNETİMİ
XX. DIŞ BORÇ YÖNETİMİ
A. OLAĞAN DIŞ BORÇ YÖNETİMİ
B. OLAĞANÜSTÜ [İSTİSNAİ] DIŞ BORÇ YÖNETİMİ
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kamu Bütçesi
I. KAMU BÜTÇESİNİN TANIMI VE GELİŞİMİ
A. BÜTÇE KAVRAMI
B. ÜLKEMİZDE BÜTÇENİN GELİŞİMİ
II. BÜTÇENİN FONKSİYONLARI
III. BÜTÇE DENKLIĞI TEORILERI
IV. BÜTÇE İLKELERİ
A. KLASİK BÜTÇE İLKELERİ
B. ÇAĞDAŞ BÜTÇE İLKELERİ [5018 SAYILI KANUNA GÖRE BÜTÇE İLKELERI]
V. BÜTÇE SİSTEMLERİ [BÜTÇELEME TEKNİKLERİ]
A. TORBA [LUMP - SUM] BÜTÇE
B. GELENEKSEL [KLASİK - ÖRGÜT] BÜTÇE SİSTEMİ
C. PERFORMANS BÜTÇE [İCRAAT BÜTÇESİ] SİSTEMİ
D. PROGRAM BÜTÇE SİSTEMİ
E. PLANLAMA PROGRAMLAMA BÜTÇELEME SİSTEMİ [PPBS]
F. SIFIR TABANLI BÜTÇELEME SİSTEMİ
G. STRATEJİK PLANLARA BAĞLI PERFORMANS ESASLI BÜTÇE SİSTEMİ
VI. BÜTÇE ÇEŞİTLERİ
A. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU, ÜNİVERSİTELER VE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜLERİ
B. ÖZEL BÜTÇELİ DİĞER İDARELER
VII. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ HAZIRLANMASI
A. GELİR BÜTÇESİNİN HAZIRLANMA YÖNTEMLERİ
B. BÜTÇE KANUNUNA EKLI BELGELER
C. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU'NUN HAZIRLANMA SÜRECI
D. GEÇİCİ BÜTÇE
VIII. BÜTÇENİN UYGULANMASI
A. HARCAMALARIN YAPILMASI
B. HARCAMA SÜRECİNDEKİ GÖREVLİLER
C. HARCAMALARIN YAPILMA AŞAMALARI
D. ÖDENMEYEN GİDERLER VE BÜTÇELEŞTİRİLMİŞ BORÇLAR
E. Ödenek İşlemleri
IX. BÜTÇE KAPATMA USULLERI
A. EGZERSİZ [HESAP DÖNEMİ] YÖNTEMİ
B. JESTİYON [ZAMAN-I İDARE, YÖNETİM DÖNEMİ, SAYMAN DÖNEMİ] YÖNTEMİ
X. DEVLET MUHASEBE SİSTEMLERİ
XI. BÜTÇENİN DENETİMİ
Altıncı Bölüm
Maliye Politikası
I. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU
II. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI
III. MALİYE POLİTİKASININ ARAÇLARI
IV. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR
A. FİYAT İSTİKRARI İLE TAM ÇALIŞMA ARASINDAKİ ÇATIŞMA
B. GELİR DAĞILIMINDA ADALET [BELİRLİ BİR TÜKETİM/REFAH DÜZEYİNE ULAŞILMASI] İLE İKTİSADİ KALKINMANIN SAĞLANMASI ARASINDAKİ ÇATIŞMA
C. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI İLE EKONOMİK VE SOSYAL HAKLAR ARASINDAKİ ÇATIŞMA
D. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI İLE MALİYE POLİTİKASI ARAÇLARININ AMAÇLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMA
V. MALİYE POLİTİKASININ SINIRLARI
A. İŞLEMSEL SINIRLAMALAR
B. POLİTİK SINIRLAMALAR
C. YAPISAL SINIRLAMALAR
VI. MALİYE POLİTİKASI YÜRÜTME KOŞULLARI
VII. MALİYE POLİTİKASI VE İKTİSADİ YAKLAŞIMLAR
A. MERKANTALİZM
B. FİZYOKRASİ
C. KLASİK İKTİSAT YAKLAŞIMI
D. KEYNESYEN YAKLAŞIM
E. MONETARİST YAKLAŞIM
F. RASYONEL BEKLENTİLER YAKLAŞIMI [HİPOTEZİ]
G. ARZ YÖNLÜ İKTİSAT YAKLAŞIMI
H. POST KEYNESYEN YAKLAŞIM
I. YENİ KEYNESYEN YAKLAŞIM
J. ÇAĞDAŞ KEYNESYENLER
K. ANAYASAL İKTİSAT YAKLAŞIMI
L. YAPISALCI YAKLAŞIM
VIII. MALİYE POLİTİKASI ÇEŞİTLERİ
A. İHTİYARİ MALİYE POLİTİKASI
B. OTOMATİK STABİLİZATÖRLERE DAYALI MALİYE POLİTİKASI
1. [Artan Oranlı] [Kişisel] Gelir Vergisi
2. İşsizlik Yardımları ve İşsizlik Sigortası Kesintileri 3. Tarımsal Destekleme Alımları 4. Kurumların, Bireylerin, Ailelerin Tasarrufları ve Şirketlerin Kar Dağıtım Politikaları 5. Kendiliğinden Meydana Gelen Bütçe Açık ve Fazlaları 6. Kurumlar Vergisi 7. Stoklarda Meydana Gelen Artış ve Azalışlar C. FORMÜL ESNEKLİĞİ YÖNTEMİ D. KURALLI MALİYE POLİTİKASI IX. MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASI VE MİLLİ GELİR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ A. Çoğaltan Etkisi B. Hızlandıran Etkisi X. ENFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. ENFLASYONUN ETKİLERİ B. ENFLASYONLA MÜCADELE STRATEJİSİ 1. Enflasyonla Mücadelede Kamu Harcama Politikası 2. Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 3. Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası XI. DEFLASYONLA [DURGUNLUKLA] MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. DEFLASYONLA MÜCADELEDE KAMU HARCAMA POLİTİKASI B. DEFLASYONLA MÜCADELEDE VERGİ POLİTİKASI C. DEFLASYONLA MÜCADELEDE BORÇLANMA POLİTİKASI XII. STAGFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. Gelirler Politikası B. Vergi Temelli Gelirler Politikası C. Endeksleme D. Üretim Teşvikleri ve Subvansiyonlar XIII. EKONOMİK KALKINMA VE MALİYE POLİTİKASI XIV. GELİR DAĞILIMI VE MALİYE POLİTİKASI XV. İSTİKRAR PROGRAMLARI XVI. PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ A. DIŞA KAPALI EKONOMİ B. DIŞA AÇIK EKONOMİ 1. Sabit Kur Rejimi-Sermaye Hareketleri Serbest 2. Esnek Kur Rejimi-Sermaye Hareketleri Serbest YEDİNCİ BÖLÜM Vergi Hukuku I. VERGI HUKUKU HAKKINDA GENEL BILGILER A. MALIYE BILIMININ HUKUKI BOYUTU 1. Mali Hukuk 2. Vergi Hukuku 3. Vergi Hukukuna İlişkin Ayrımlar B. VERGİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ C. VERGİLENDİRME YETKİSİ II. VERGİ HUKUKUNDA TARAFLAR A. VERGİ ALACAKLISI [DEVLET] B. VERGİ BORÇLUSU [MÜKELLEF] C. ARACI MÜKELLEF D. Fiili MÜKELLEF E. VERGi SORUMLUSU
III. VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
A. YASAMA ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR
B. YÜRÜTME ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR
C. YARGI ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR
D. DİĞER KAYNAKLAR
IV. KANUNLARIN UYGULANMASI
A. YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
B. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
C. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI [YORUM]
V. VERGİ HUKUKUNDA SÜRELER
A. ORGANİK TASNİF
B. HUKUKİ NİTELİKLERİNE GÖRE TASNİF
C. SÜRELERİN HESAPLANMASI
D. SÜRELERİN UZAMASI [İdari Sürelerin Uzaması]
VI. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ
A. Mükellefin Maddi Ödevi
B. Mükellefin Şekli Ödevleri
VII. VERGİ İDARESİNİN BİLGİ EDİNME YOLLARI
A. YOKLAMA
B. VERGİ İNCELEMESİ
C. ARAMA
D. BİLGİ TOPLAMA
E. İSTİHBARAT ARŞİVİ
VIII. VERGİ SUÇ VE CEZALARI
A. VERGİ SUÇ VE CEZASI KAVRAMI
B. VERGİ SUÇLARININ ÇEŞİTLERİ
C. Vergi Suç ve Cezalarıyla İlgili Ortak Hükümler
IX. VERGİ UYUŞMALIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
A. Vergi Uyuşmazlığı Kavramı
B. Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözüm Yolları
C. Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Aşamasında Çözümü
X. KAMU ALACAĞININ KORUNMASI
A. Kamu Alacağının Güvence Altına Alınması
B. Vergi Alacağının Değerinin Korunması
C. Kamu Alacaklarının Zorla Tahsili
D. Zamanaşımı
E. Tecil
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Türk Vergi Sistemi
I. VERGİ SİSTEMİ KAVRAMI VE TÜRK VERGİ SİSTEMİ
II. GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER
A. GELİR VERGİSİ
B. KURUMLAR VERGISI
C. Kurumlar Vergisinde Yer Alan Muafiyet ve İstisnalar
III. SERVET VE SERVET TRANSFERİ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER
A. EMLAK VERGİSİ
B. MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
C. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
IV. HARCAMALAR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER
A. KATMA DEĞER VERGİSİ
B. ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ
C. BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ
D. DAMGA VERGİSİ
E. GÜMRÜK VERGİSİ
F. ŞANS OYUNLARI VERGİSİ
KAYNAKÇA