^ThemisMaliye & Vergi Hukuku Ders Notları

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
6. Baskıya Önsöz 5
1. Bölüm
MALİYE TEORİSİ
I. KAMU MALİYESİNİN TANIMI 35
II. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR 35
A. Geleneksel Yaklaşımlar 36
1. Kurumsal Yaklaşım 36
2. Yapısal Yaklaşım 36
3. Değişim Yaklaşımı 36
4. Refah Yaklaşımı 36
5. Gelir Yaklaşımı 37
B. Günümüzdeki Yaklaşımlar 38
1. Hukuki Yaklaşım 38
2. İktisadi Yaklaşım 39
3. Siyasi Yaklaşım 39
III. DEVLET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR 39
A. Merkantilizm 40
B. Fizyokratlar 40
C. Klasik Maliye Yaklaşımı [Geleneksel–Ortodoks Maliye, Mali Gelenekçilik] 40
1. Tüketici Devlet Varsayımı 40
2. Kamu Girişimlerinin Özel Girişimlerden Her Zaman Daha Az Verimli Olduğu Varsayımı 41
3. Tarafsız Vergi ve Tarafsız Kamu Harcamaları Varsayımı 41
D. Müdahaleci Devlet Yaklaşımı [Modern Maliye Anlayışı] 42
E. İktisadi Rasyonalite Yaklaşımı 43
1. Samuelson’un Görüşü 43
2. Tabatoni ve Brochier’ın Görüşü 44
3. Chamberlin [Eksik Rekabet] Görüşü 44
F. Musgrave Yaklaşımı 44
G. Anayasal İktisat Yaklaşımı 44
H. Devlet Görüşleri [Modelleri] 46
1. Mekanik Devlet Görüşü 46
2. Organik Devlet Modeli 46
3. Kamu Hizmetleri Devleti 46
4. Kalkınmacı Devlet Modeli 47
5. Refah Devleti Modeli 47
6. Marksist Devlet Modeli 47
7. Günümüzdeki Devlet [Proaktif – Yeni Kalkınmacı Devlet] Modeli 48
IV. KAMU SEKTÖRÜNÜN FONKSİYONLARI 48
A. Kaynak Dağılımında Etkinliğin Sağlanması Fonksiyonu 48
B. İktisadi İstikrarın Sağlanması Fonksiyonu 49
C. Bölüşümde Etkinliğin Sağlanması Fonksiyonu 55
D. İktisadi Kalkınmanın Sağlanması Fonksiyonu 55
E. Regülasyon Fonksiyonu 55
1. Regülasyon Gerekçeleri 56
2. Regülasyon Biçimleri–Çeşitleri 56
3. Regülasyon Yöntemleri 57
a. Fiyat Regülasyonu 57
b. Kar Regülasyonu 57
c. Göreli Rekabet Regülasyonu 58
4. Regülasyonların Olumsuzlukları 58
V. KAMU KESİMİNİN EKONOMİDEKİ YERİ–ÖZEL SEKTÖR İLİŞKİSİ 59
A. Kamu Harcaması–Özel Harcama Arasındaki Farklılıklar 59
B. Kamu Kesiminin Ekonomideki Göreli Payı 59
C. Kamu Hizmetlerinin Optimum Üretim Modelleri 60
1. Kısmi Denge Modelleri 60
a. Bowen Modeli [Pazar Benzeri Model] 60
b. Lindahl Modeli [Gönüllü Mübadele Modeli] 62
2. Genel Denge Modelleri 63
a. Samuelson Modeli 63
b. Musgrave’in Bowen Modelini Karma Mallara Uygulaması 66
c. Wicksell’in Genel Denge Modeli 67
3. Refah Modelleri 68
a. Pigou ve Dalton’un Sosyal Refah Maksimizasyonu Yaklaşımı 68
b. Pareto Optimumu ve İkinci En İyi Teori 69
c. Sosyal Denge Yaklaşımı 71
D. Kamu Kesiminde Siyasal Karar Alma Modelleri 71
1. Oybirliği Kuralı 73
2. Basit Çoğunluk Oylaması 73
3. Puanlı Oylama Kuralı 76
4. Nokta [Puanlı] Oylaması Kuralı 76
5. Oy Ticareti [Logrolling]–Kütük Yuvarlama 76
6. Downs Modeli 77
7. Niskanen Modeli 77
8. Romer–Rosenthal Modeli 78
9. McKean Yaklaşımı [Hükümetin/Devletin Görünmez El Teorisi] 78
E. Piyasa Başarısızlıkları 78
1. Statik Piyasa Başarısızlıkları 78
2. Dinamik Piyasa Başarısızlıkları 80
F. Devlet [Hükümet] Başarısızlıkları 80
VI. DIŞSALLIKLAR 81
A. Tanım 81
B. Dışsallık Türleri 82
1. Pozitif Dışsallıklar 82
2. Negatif Dışsallıklar 83
3. Üretim Dışsallığı 84
a. Üreticiden Üreticiye Olumlu Dışsallık 84
b. Üreticiden Tüketiciye Olumlu Dışsallık 85
c. Üreticiden Üreticiye Olumsuz Dışsallık 85
d. Üreticiden Tüketiciye Olumsuz Dışsallık 85
4. Tüketim Dışsallığı 85
a. Tüketiciden Üreticiye Olumlu Dışsallık 85
b. Tüketiciden Tüketiciye Olumlu Dışsallık 85
c. Tüketiciden Üreticiye Olumsuz Dışsallık 85
d. Tüketiciden Tüketiciye Olumsuz Dışsallık 85
5. Marjinal Dışsallık 86
6. İnfra–Marjinal Dışsallık 86
a. Marjinal ve Tek Yönlü Dışsallık 86
b. Marjinal ve Çift Yönlü Dışsallık 86
c. İnfra–Marjinal ve Tek Yönlü Dışsallık 86
d. İnfra–Marjinal ve Çift Yönlü Dışsallık 86
7. Parasal Dışsallık 86
8. Teknolojik Dışsallık 87
9. Ağ Dışsallığı 87
C. Dışsallıkların Çözümünde Kullanılan Yöntemler 88
1. Kamusal Çözümler 88
a. Vergiler 88
b. Sübvansiyonlar 89
c. Harçlar 89
d. Farklı Vergilendirme Rejimi 90
e. Atık Üzerinden Vergi Alınması 90
f. Atık Borsalarının Kurulması 90
g. Standartlar [Miktar Kısıtlaması–Kota Uygulaması] 90
h. Mülkiyet Haklarının Düzenlenmesi 91
i. Piyasa Yaratılması 91
j. Negatif Dışsallığın İçselleştirilmesi 91
k. Pazarlanabilir Kirlilik İzni [Kirlilik Hakkı] 91
2. Özel Çözümler 92
a. Hicks–Kaldor Ölçütü [Tazminat Çözümü] 92
b. Coase Yaklaşımı 93
c. Scitovsky Yaklaşımı: Pazarlık Yaklaşımı 94
2. Bölüm
KAMU HARCAMALARI
I. KAMU HARCAMALARININ TANIMI 95
II. KAMU HARCAMALARININ ÖZELLİKLERİ 95
III. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 95
A. İdari Sınıflandırma 96
1. Organik Sınıflandırma [Kurumsal Sınıflandırma] 96
2. Fonksiyonel Sınıflandırma 96
B. Bilimsel [Ekonomik] Sınıflandırma 98
1. Reel [Gerçek] Harcamalar – Transfer Harcamaları 98
2. Cari Harcamalar – Yatırım Harcamaları 99
3. Verimli Harcamalar – Verimsiz Harcamalar 103
C. Diğer Sınıflandırma 104
1. Harcamayı Yapan Birimlere Göre Sınıflandırma 104
2. Zorunlu Harcamalar – İhtiyari Harcamalar Sınıflandırması 105
3. Olağan [Adi] Harcamalar – Olağanüstü [Fevkalade] Harcamalar Sınıflandırması 105
4. Kamu Harcamalarının Yarattığı Faydaya Göre Sınıflandırılması 106
IV. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ VE SINIRI 106
A. Kamu Harcamalarının Etkileri 106
1. Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri 106
a. Çoğaltan Etkisi 106
b. Hızlandıran Etkisi 107
c. Dışlama Etkisi 107
2. Ekonomik İstikrar Üzerine Etkileri 107
3. Gelir Dağılımı Üzerine Etkileri 108
4. Ekonomik Kalkınma Üzerine Etkileri 108
B. Kamu Harcamalarının Sınırı 108
V. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ 109
A. Görünüşte Artış Nedenleri 109
B. Gerçekte Artış Nedenleri 111
VI. KAMU HARCAMALARINDA ARTIŞI AÇIKLAYAN YAKLAŞIMLAR 112
A. Wagner Kanunu 112
B. Peacock–Wiseman’ın Sıçrama Hipotezi 113
C. Musgrave Yaklaşımı – Kalkınma Aşamaları Tezi 114
D. Maksimizasyon Yaklaşımı 115
E. Sosyal Refahın Artırılması Yaklaşımı 115
F. Rostow Yaklaşımı – Kalkınma Aşamaları Tezi 115
G. Baumol Yaklaşımı [Dengesiz Verimlilik Tezi] 116
H. Bütçe Açığı ve Kamu Harcamalarının Artışı Tezi 116
I. Politik Kısıtlar Modeli 116
J. Leviathan Model 117
K. Mali Yanılsama Modeli 117
L. Odle’nin Politik Aşamalar Tezi 118
M. Kamu Harcamalarındaki Artışa İlişkin Diğer Görüşler 119
VII. KAMU KESİMİ TARAFINDAN ÜRETİLEN MAL VE HİZMETLER 121
A. Tam Kamusal Mal ve Hizmetler 121
1. Tüketimde Rakip Olmama 121
2. Tüketimden Mahrum Edilmeme 121
B. Yarı Kamusal [Karma] Mal ve Hizmetler 122
C. Erdemli Mal ve Hizmetler 123
D. Kulüp Malları 124
E. Yerel Sosyal Mallar 125
F. Global Sosyal Mallar 127
G. Özel Mal ve Hizmetler 128
VIII. KAMU HİZMETLERİNİN MALİYETİ VE FİYATLAMASI 129
A. Maliyeti Belirleyen Unsurlar 129
B. Kamu Sektöründe Fiyatlama Çeşitleri 129
IX. SOSYAL FAYDA MALİYET ANALİZİ 131
A. Sosyal Fayda Maliyet Analizi 131
B. Gölge Fiyat 131
C. Sosyal İskonto Oranı 133
X. ÖZELLEŞTİRME 133
A. Özelleştirmenin Amaçları 133
B. Özelleştirme Yöntemleri 134
3. Bölüm
KAMU GELİRLERİ
(VERGİ TEORİSİ VE VERGİLEME TEKNİĞİ)
I. KAMU GELİRLERİ 137
A. Kamu Gelirlerinin Tanımı 137
B. Kamu Gelirlerinin Çeşitleri 137
1. Vergi 138
2. Resim 138
3. Harç 138
4. Şerefiye 138
5. Katılma Payı 139
6. Parafiskal Gelirler 139
7. Mali Tekeller 139
8. Para ve Vergi Cezaları 140
9. Borçlanma 140
10. Para Politikasından Doğan Gelirler (Emisyon ve Devalüasyon) 140
11. Fonlar 140
12. Mülk ve Teşebbüs Gelirleri [Mamelek Gelirleri – Patrimuan Gelirler] 141
13. Özelleştirme Gelirleri 141
14. Diğer Kamu Gelirleri 141
C. Kamu Gelirlerinin Sınıflandırılması 141
1. Cebrilik Unsuru Açısından 141
2. Sağlandıkları Kaynağın Niteliği Açısından 141
3. Gelirin Elde Edilmiş Olduğu Kaynağın Sürekliliği ya da Gelirin Sürekliliği Açısından 142
II. VERGİ TEORİSİ VE VERGİLEME TEKNİĞİ 142
A. Verginin Amaçları 142
B. Verginin Tanımı ve Nitelikleri 142
C. Verginin Tarihi Gelişimi 143
D. Vergiyi Açıklayan Teoriler 144
1. Fayda Teorisi 145
a. Toplumsal Sözleşme Anlayışından Esinlenen Görüşler 145
b. Marjinal Fayda Anlayışından Esinlenen Görüşler 145
2. İktidar Teorisi 146
E. Verginin Unsurları 146
1. Verginin Konusu 146
2. Vergiyi Doğuran Olay 146
3. Vergi Mükellefi 146
4. Vergi Matrahı 147
a. Matrah Belirleme Usulleri 147
aa. Beyan Usulü 147
ab. Karineler Usulü (Dış Göstergeler Usulü) 148
ac. Götürü Usul 148
ad. İdarece Takdir Usulü 148
F. Vergilendirme Süreci 148
1. Verginin Tarhı 148
2. Verginin Tebliği 150
3. Verginin Tahakkuku 151
4. Verginin Tahsili 151
G. Vergi Alacağını Sona Erdiren Durumlar 152
1. Ödeme 152
2. Vergi Mahsubu 152
3. Vergi Takası 153
4. Vergi İadesi 153
5. Terkin 153
6. Zamanaşımı 153
7. Af Uygulamaları 154
8. Tahakkuktan Vazgeçme 154
9. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi 154
10. Yargı Kararları 154
11. Mirasın Reddi 154
12. Uzlaşma 155
III. VERGİLEME İLKELERİ 155
A. A. Smith’in Vergileme İlkeleri 155
1. Adalet [Eşitlik] İlkesi 155
2. Belirlilik [Açıklık– Kesinlik] İlkesi 155
3. İktisadilik İlkesi 155
4. Uygunluk İlkesi 155
B. A. Wagner’in Vergileme İlkeleri 155
1. Mali İlkeler 156
2. İktisadi İlkeler 156
3. Ahlaki İlkeler 156
4. Teknik ve İdari İlkeler 156
C. Çağdaş Vergileme İlkeleri 157
1. Genellik İlkesi 157
2. Adalet İlkesi 157
3. Eşitlik İlkesi 157
4. Açıklık İlkesi 158
5. Belirlilik İlkesi 158
6. Kesinlik İlkesi 158
7. Verimlilik [Yeterlilik–Yeterli Gelir] İlkesi 158
8. İktisadilik İlkesi 158
9. Uygunluk İlkesi 159
10. Esneklik İlkesi 159
11. İstikrar İlkesi 159
12. İktisadi Etkinlik İlkesi 159
13. Reel Toplam Hasılanın Yükseltilmesi İlkesi 159
IV. VERGİ ÖDEME GÜCÜ 160
A. Vergi Tarifelerinden Yararlanılması 160
1. Sınıf Usulü Artan Oranlı Vergi Tarifesi 161
2. Dilim Usulü Artan Oranlı Vergi Tarifesi 161
3. Gizli Artan Oranlılık 162
4. Tersine Artan Oranlılık 162
5. Artan Oranlı Vergi Tarifesi İle İlgili Çeşitli Kavramlar 162
a. Yükseklik Farkı 162
b. Uzunluk Farkı 162
c. Artma [Artış] Oranı 162
d. Ortalama Vergi Oranı 163
e. Marjinal Vergi Oranı 163
f. Sınırlı–Sınırsız Artan Oranlı Vergi Tarifesi 163
g. Tek–Çok Elemanlı Artan Oranlı Vergi Tarifesi 163
B. En Az Geçim İndirimi Uygulamasına Yer Verilmesi 163
1. En Az Geçim İndirimi Uygulamasını Savunanların Görüşleri 163
2. En Az Geçim İndirimi Uygulamasa Karşı Görüşleri 164
3. En Az Geçim İndirimi Türleri 164
4. En Az Geçim İndirimi Uygulama Şekilleri 164
a. Matrahtan İndirim Yöntemi 164
b. Vergiden İndirim Yöntemi 165
c. Bölme Yöntemi 165
ca. Splitting Yöntemi 165
cb. Katsayı Yöntemi 165
C. Ayırma İlkesine Yer Verilmesi 165
1. Ayırma İlkesi Uygulamasını Savunan Görüşler 166
2. Ayırma İlkesi Uygulamasına Karşı Görüşler 166
D. Vergi İstisna ve Muafiyetlerine Yer Verilmesi 166
V. VERGİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 166
1. Vergiden Kaçınma 166
2. Vergi Kaçakçılığı 166
3. Çifte/Mükerrer Vergileme 167
4. Vergi Planlaması 167
5. Vergi Maliyeti 167
6. Vergi Harcaması 167
7. Vergi Yükü 168
8. Vergi Kapasitesi 169
9. Vergi Gayreti 169
10. Vergi Esnekliği ve Vergi Canlılığı 170
11. Taksflasyon 170
12. Mali Tevzin 170
13. Vergi Uyumlulaştırması 170
14. Vergi Koordinasyon 170
15. Vergi Rekabeti 171
16. Vergi Cenneti 171
17. Google Vergisi 171
18. Vergi Göçü 171
19. Vergi Tatili 171
20. Vergi Dampingi 171
21. Vergi Arbitrajı 172
22. Mali Anestezi [Mali His İptali] 172
23. Mali Rant 172
24. Mali Sömürü 172
25. Vergi Erozyonu 172
26. Vergileme Sınırı 172
27. Vergi Fiyatı 173
28. Asgari Vergi 173
29. Mali Aldanma 173
30. Mali Zorlama 173
31. Nominal Vergi Çengeli [Soğuk Artan Oranlılık, Mali Sürüklenme] 173
32. Vergi Tutamağı 173
33. Vergi Bilinci 173
34. Vergi Ahlakı 174
35. Vergi Kaması 174
36. Vergi Takozu 174
37. Vergi Alerjisi 174
38. Vergi Reddi 174
39. Verginin Gelir Etkisi 174
40. Verginin İkame Etkisi 174
41. Verginin Karar Etkisi 175
42. Verginin Amortismanı 175
43. Verginin Kapitalizasyonu 175
44. Verginin Dönüştürülmesi [Telafisi] 175
45. Tobin Vergisi 176
46. Ramsey Vergisi 176
VI. VERGİ YANSIMASI 176
A. Yansımayı Belirleyen Mikro Ekonomik Faktörler 177
B. Yansımayı Belirleyen Makro Ekonomik Faktörler 177
C. Vergi Yansımasını Etkileyen Faktörler 177
1. Arz ve Talep Esneklikleri Açısından 177
2. Diğer Faktörler Açısından 182
D. Vergi Yansıması Şekilleri 183
1. İleriye–Geriye Yansıma 183
2. Sınırlı–Sınırsız Yansıma 183
3. Kanuni Yansıma–Fiili Yansıma 183
4. Biçimsel Yansıma–Efektif Yansıma 183
5. Tam Yansıma–Kısmi Yansıma 183
6. Mutlak Yansıma–Diferansiyel Yansıma 183
7. Çapraz Yansıma 184
8. Çift Yansıma 184
9. Tek Dereceli–Çok Dereceli Yansıma 184
VII. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 184
A. Konularına Göre 184
B. Dolaylı–Dolaysız Vergiler 184
1. Vergi Konusunun Sürekliliği ve vergiyi Doğuran Olay Kriteri 184
2. Yansıma Kriteri 185
C. Ayni, Bedeni ve Nakdi Vergiler 185
D. Objektif Vergiler–Subjektif Vergiler 185
E. Şahsi Vergiler–Mal Vergileri 185
F. Dağıtma [Tevzii] Vergiler–Nispet Vergileri 185
G. Advalorem Vergi–Spesifik Vergi 185
H. Uygulama Süreleri Açısından 185
I. Tarifeleri Açısından 186
J. Kapsamları Açısından 186
K. Tahsilatı Yapan Birimler Açısından 186
VIII. TEK VERGİ UYGULAMASI 186
A. Araziden Vergi Alınması 186
B. Hammadde Üzerinden Vergi Alınması 186
C. Gelir Üzerinden Vergi Alınması 186
D. Arazideki Değer Artışından Vergi Alınması 186
E. Enerjiden Vergi Alınması 187
F. Sermayeden Vergi Alınması 187
G. Harcamalar Üzerinden Vergi Alınması 187
1. Yayılı Muamele Vergisi 188
2. Toplu Muamele Vergisi 188
3. Katma Değer Vergisi 188
a. Katma Değer Vergisinin Türleri 188
aa. Gayrisafi Hasıla Tipi Katma Değer Vergisi 188
ab. Gelir Tipi Katma Değer Vergisi 189
ac. Tüketim Tipi Katma Değer Vergisi 189
ad. Ücret Tipi Katma Değer Vergisi 190
b. Katma Değer Vergisini Hesaplama Yöntemleri 190
4. Bölüm
DEVLET BORÇLANMASI
I. DEVLET BORCUNUN TANIMI 191
II. BORÇLANMA İLE VERGİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR 192
III. KAMU BORCU İLE ÖZEL BORÇ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR 193
IV. DEVLETİN BORÇLANMA NEDENLERİ 194
V. KAMU AÇIKLARININ GELİŞİMİ VE TÜRLERİ 195
A. Kapsam Açısından Kamu Açıklarının Türleri 196
1. Dar Anlamda Kamu Sektörü Açığı 197
2. Geniş Anlamda Kamu Açığı 197
3. Konsolide Kamu Sektörü Açığı 198
B. İşlevselliği Açısından Kamu Açıklarının Türleri 200
1. Geleneksel Açık 200
2. Birincil [Faiz Dışı] Açık 201
3. Operasyonel [İşlemsel] Açık 205
4. Cari Açık – Sermaye Açığı 207
5. Nakit Açığı – Tahakkuk Bazında Açık 208
6. Yapısal Açık – Konjonktürel Açık 208
VI. BORÇLANMA YETKİSİ 209
A. Borçlanma Yetkisinin Gelişimi 210
B. Borçlanma Limiti 211
C. Borçlanma Sınırı 211
VII. İÇ – DIŞ BORÇ AYRIMINDA KULLANILAN KRİTERLER 212
VIII. İÇ BORÇLARIN KAYNAKLARI 213
IX. İÇ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI 214
A. Vadeleri Açısından 214
1. Kısa Vadeli Borçlar 214
2. Uzun Vadeli Borçlar 215
B. Gönüllü Olup Olmadıkları Açısından 216
X. İÇ BORÇLANMADA KULLANILAN ARAÇLAR 217
A. Hazine Bonosu [Plasman Bonoları] 217
B. Devlet Tahvili 217
1. Bütçe Açığının Finansmanı Amacıyla İhraç Edilen Devlet Tahvilleri 218
a. İskontolu [Başa Başın Altında Satılan] Tahviller 218
b. Sabit Faizli, Kuponlu Devlet Tahvilleri 218
c. Değişken Faizli Devlet Tahvilleri 219
d. Dövize Endeksli Tahviller 219
e. Döviz Cinsi Tahviller 220
f. Enflasyona Endeksli [Teminatlı – Garantili] Tahviller 220
g. Kademeli Tahviller 221
2. Özel Tertip Devlet Tahvilleri 221
a. İkraz Tahvilleri 221
b. Tahkim Tahvilleri 221
c. Görev Zararları Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 221
d. Kur Farkları Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 221
e. Kısa Vadeli Avans Borcu Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 222
3. Devlet İç Borçlanma Senetlerinin İhraç Yöntemleri 222
a. İhale Yöntemiyle Borçlanma 222
b. TAP Yöntemiyle Borçlanma [Hazır Satış–Satışa Arz] 223
c. Doğrudan Satış Yöntemiyle Borçlanma 223
d. Perakende Satış Yöntemi 223
e. Halka Arz Yöntemiyle Borçlanma 223
C. Kısa Vadeli Avanslar 224
D. Hazine Kefaletini Haiz Bonolar 225
E. Gelir Ortaklığı Senetleri 225
F. Gelire Endeksli Senetler 225
G. Kira Sertifikası [Sukuk] 226
H. Müteahhitlik [Yüklenici] Bonoları 226
I. Emanetler 226
XI. İÇ BORÇLARIN EKONOMİK ETKİLERİ 227
A. Enflasyonist Etkiler 227
B. Yatırımlar Üzerindeki Etkiler 229
1. Kamu Yatırımları Üzerindeki Etkileri 229
2. Özel Yatırımlar Üzerindeki Etkileri 230
a. Dışlama Etkisi 230
b. Dışlama Etkisinin Türleri 230
ba. Tam Dışlama 230
bb. Kısmi Dışlama 231
bc. Sıfır Dışlama 232
bd. Aşırı Dışlama 232
C. Ödemeler Dengesi Üzerindeki Etkileri 233
1. Geleneksel Yaklaşım 233
2. Parasalcı Yaklaşım 234
3. Ricardian Yaklaşım 234
D. Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 234
XII. TÜRKİYE’DE İÇ BORÇLANMA 234
XIII. TAHVİL SAHİPLERİNE SAĞLANAN ÇIKARLAR 235
XIV. DIŞ BORÇLANMA 237
A. Dış Borçlanmaya Başvurma Nedenleri 237
B. Dış Borçların Sınıflandırılması 238
1. Kullanılış Biçimlerine Göre Sınıflandırma 238
2. Borçların Kaynaklarına Göre Sınıflandırma 241
3. Borcu Alanın Statüsüne Göre Sınıflandırma 242
4. Geri Ödeme Şekline Göre Sınıflandırma 243
5. Vadelerine Göre Sınıflandırma 243
XV. DIŞ BORÇLARIN İKTİSADİ ETKİLERİ 243
A. İktisadi İstikrar Açısından 243
B. İktisadi Büyüme Açısından 244
C. Gelir Dağılımı Açısından 245
XVI. TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLARIN GELİŞİMİ 246
XVII. BORÇ YÖNETİMİNİN TANIMI 247
XVIII. BORÇ YÖNETİMİNİN AMAÇLARI 248
XIX. İÇ BORÇ YÖNETİMİ 248
A. Olağan İç Borç Yönetimi 248
B. Olağanüstü [İstisnai] İç Borç Yönetimi 251
1. Borcun Reddi/Silinmesi 251
2. Konsolidasyon [Tahkim][Erteleme] 251
a. Gönüllü [İhtiyari] Konsolidasyon 252
b. Zorunlu [Cebri] Konsolidasyon 252
3. Konversiyon [Borç Değiştirme] 253
a. Zorunlu Konversiyon 253
b. Mecburi Konversiyon 253
c. İsteğe Bağlı [İhtiyari] Konversiyon 254
4. Büyümeye Endeksli Tahviller 256
5. Monetizasyon 257
6. Özelleştirme 257
7. Olağanüstü Vergileme 257
8. Borç Swapı 258
XX. DIŞ BORÇ YÖNETİMİ 258
A. Olağan Dış Borç Yönetimi 258
B. Olağanüstü [İstisnai] Dış Borç Yönetimi 258
1. Geçmişte Uygulanan Borç İndirim İşlemleri 259
a. Baker Planı 260
b. Brady Planı 260
2. Borç–Özsermaye Değişimi 260
3. Borç Azaltma Kolaylığı/Borçların Geri Satın Alınması 261
4. Borç Doğa/Çocuk Değişimi 261
5. Bölüm
KAMU BÜTÇESİ
I. KAMU BÜTÇESİNİN TANIMI VE GELİŞİMİ 263
A. Bütçe Kavramı 263
B. Ülkemizde Bütçenin Gelişimi 265
II. BÜTÇENİN FONKSİYONLARI 266
A. Klasik Bütçe Fonksiyonları 266
1. İktisadi ve Mali Fonksiyonu 266
2. Hukuki Fonksiyonu 266
3. Siyasi Fonksiyonu 266
4. Denetim Fonksiyonu 267
B. Çağdaş Bütçe Fonksiyonları 267
1. Konjonktürel Fonksiyonu 267
2. Telafi Edici Fonksiyonu 267
3. Kalkınma Fonksiyonu 267
4. Kaynak Tahsisi Fonksiyonu 267
5. Gelir Dağılımını Düzenleme Fonksiyonu 267
6. İstikrarı Sağlama Fonksiyonu 267
III. BÜTÇE DENKLİĞİ TEORİLERİ 268
A. Geleneksel (Klasik) Bütçe Teorisi 268
B. Devri (Kontrollü) Bütçe Teorisi (Alvin HANSEN) 268
C. Telafi Edici Bütçe Teorisi (J.M. KEYNES, Sir William BEVERİDGE) 268
IV. BÜTÇE İLKELERİ 268
A. Klasik Bütçe İlkeleri 268
1. Genellik İlkesi 268
2. Birlik İlkesi 269
3. Açıklık ve Alenilik İlkesi 270
4. Doğruluk İlkesi (Objektif Doğruluk İlkesi) 270
5. Samimilik İlkesi (Sübjektif Doğruluk İlkesi) 270
6. Önceden İzin İlkesi 270
7. Giderlerin Gelirlerden Önceliği İlkesi 271
8. Giderlerde Tahsis [Ayrım] İlkesi 271
9. Denklik İlkesi 271
10. Tasarruf İlkesi 271
11. Yıllık Olma İlkesi 271
B. Çağdaş Bütçe İlkeleri [5018 Sayılı Kanuna Göre Bütçe İlkeleri] 272
1. Makroekonomik istikrar İlkesi 272
2. Performans ve Mali Kontrol İlkesi 272
3. Planlama İlkesi 272
4. Uluslararası standartlara uygunluk 272
5. Mali Saydamlık İlkesi 272
6. Yeknesaklık İlkesi 272
V. BÜTÇE SİSTEMLERİ [BÜTÇELEME TEKNİKLERİ] 272
A. Torba [Lump – Sum] Bütçe 273
B. Geleneksel [Klasik – Örgüt] Bütçe Sistemi 273
C. Performans Bütçe [İcraat Bütçesi] Sistemi 274
D. Program Bütçe Sistemi 274
E. Planlama Programlama Bütçeleme Sistemi [PPBS] 274
F. Sıfır Tabanlı Bütçeleme Sistemi 275
G. Stratejik Planlara Bağlı Performans Esaslı Bütçe Sistemi 275
H. Analitik Bütçe Sınıflandırması 275
1. Kurumsal Sınıflandırma 276
2. Fonksiyonel Sınıflandırma 276
3. Finansman Tipi Sınıflandırma 277
4. Ekonomik Sınıflandırma 277
VI. BÜTÇE ÇEŞİTLERİ 277
VII. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ HAZIRLANMASI 282
A. Orta Vadeli Program, Malî Plan ve Bütçe Hazırlama Rehberi 282
B. Kamu İdarelerinin Bütçelerinin Hazırlanması 283
C. TBMM Aşaması 284
D. Gelir Bütçesinin Hazırlanma Yöntemleri 285
1. Otomatik Tahmin Yöntemi 285
a. Bir Önceki Yıl Usulü 285
b. Ortalama Tahmin Usulü 285
c. Ortalama Artış Usulü 285
2. Serbest Tahmin Yöntemi 286
E. Bütçe Kanununa Ekli Belgeler 286
VIII. BÜTÇENİN UYGULANMASI 287
A. Harcamaların Yapılması 287
1. Ödeneklerin Serbest Bırakılması 287
2. Vize Yapılması Gerekliliği 287
B. Harcama Sürecindeki Görevliler 287
1. Üst Yöneticiler 287
2. Harcama Yetkilisi 287
3. Gider Gerçekleştirme Görevlileri 288
4. Muhasebe Yetkilisi 288
C. Harcamaların Yapılma Aşamaları 288
1. Yüklenmeye Girişme (Taahhüt) 288
2. Harcama Talimatı 289
3. Giderin Gerçekleştirilmesi 289
D. Ödenmeyen Giderler ve Bütçeleştirilmiş Borçlar 290
E. Ödenek İşlemleri 290
1. Ön Ödeme 291
2. Yedek Ödenek 291
3. Ek Ödenek 291
4. Örtülü Ödenek 291
5. Olağanüstü Ödenek 292
6. Ödenek Aktarması 292
7. Tamamlayıcı Ödenek (Mütemmim Ödenek) 293
IX. BÜTÇE KAPATMA USULLERİ 293
A. Egzersiz [Hesap Dönemi] Yöntemi 293
B. Jestiyon [Zaman–ı İdare, Yönetim Dönemi, Sayman Dönemi] Yöntemi 293
X. DEVLET MUHASEBE SİSTEMLERİ 294
XI. BÜTÇENİN DENETİMİ 294
6. Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
I. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 297
II. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI 297
III. MALİYE POLİTİKASININ ARAÇLARI 298
IV. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR 298
A. Fiyat İstikrarı İle Tam Çalışma Arasındaki Çatışma 298
B. Gelir Dağılımında Adalet [Belirli Bir Tüketim/Refah Düzeyine Ulaşılması] İle İktisadi Kalkınmanın Sağlanması Arasındaki Çatışma 299
C. Enflasyonun Düşürülmesi İle Gelir Dağılımında Adaletin Sağlanması Arasındaki Çatışma 299
D. Maliye Politikasının Amaçları İle Ekonomik ve Sosyal Haklar Arasındaki Çatışma 300
E. Maliye Politikasının Amaçları İle Maliye Politikası Araçları[nın Amaçları] Arasındaki Çatışma 300
V. MALİYE POLİTİKASININ SINIRLARI 300
A. İşlemsel Sınırlamalar 300
B. Politik Sınırlamalar 301
C. Yapısal Sınırlamalar 301
VI. MALİYE POLİTİKASI YÜRÜTME KOŞULLARI 302
VII. MALİYE POLİTİKASI VE İKTİSADİ YAKLAŞIMLAR 302
A. Merkantalizm 302
B. Fizyokrasi 303
C. Klasik İktisat Yaklaşımı 303
D. Keynesyen Yaklaşım 304
E. Monetarist Yaklaşım 305
F. Rasyonel Beklentiler Yaklaşımı [Hipotezi] 306
G. Arz Yönlü İktisat Yaklaşımı 307
H. Post Keynesyen Yaklaşım 308
I. Yeni Keynesyen Yaklaşım 309
J. Çağdaş Keynesyenler 309
K. Anayasal İktisat Yaklaşımı 310
L. Yapısalcı Yaklaşım 311
VIII. MALİYE POLİTİKASI ÇEŞİTLERİ 312
A. İhtiyari Maliye Politikası 312
B. Otomatik Stabilizatörlere Dayalı Maliye Politikası 312
1. [Artan Oranlı] [Kişisel] Gelir Vergisi 312
2. İşsizlik Yardımları ve İşsizlik Sigortası Kesintileri 314
3. Tarımsal Destekleme Alımları 314
4. Kurumların, Bireylerin, Ailelerin Tasarrufları ve Şirketlerin Kar Dağıtım Politikaları 314
5. Kendiliğinden Meydana Gelen Bütçe Açık ve Fazlaları 315
6. Kurumlar Vergisi 315
7. Stoklarda Meydana Gelen Artış ve Azalışlar 316
C. Formül Esnekliği Yöntemi 317
D. Kurallı Maliye Politikası 318
IX. MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASI VE MİLLİ GELİR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 318
A. Çoğaltan Etkisi 319
B. Hızlandıran Etkisi 323
X. ENFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 324
A. Enflasyonun Etkileri 324
B. Enflasyonla Mücadele Stratejisi 325
1. Enflasyonla Mücadelede Kamu Harcama Politikası 325
2. Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 327
3. Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 328
XI. DEFLASYONLA [DURGUNLUKLA] MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 329
A. Deflasyonla Mücadelede Kamu Harcama Politikası 330
B. Deflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 331
C. Deflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 332
XII. STAGFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 333
A. Gelirler Politikası 334
B. Vergi Temelli Gelirler Politikası 334
C. Endeksleme 335
D. Üretim Teşvikleri ve Subvansiyonlar 336
XIII. EKONOMİK KALKINMA VE MALİYE POLİTİKASI 336
XIV. GELİR DAĞILIMI VE MALİYE POLİTİKASI 339
XV. İSTİKRAR PROGRAMLARI 344
XVI. PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ 348
A. Dışa Kapalı Ekonomi 348
B. Dışa Açık Ekonomi 349
1. Sabit Kur Rejimi–Sermaye Hareketleri Serbest Maliye Politikası 349
2. Esnek Kur Rejimi–Sermaye Hareketleri Serbest Maliye Politikası 351
7. Bölüm
VERGİ HUKUKU
I. VERGİ HUKUKU HAKKINDA GENEL BİLGİLER 353
A. Maliye Biliminin Hukuki Boyutu 353
1. Mali Hukuk 353
2. Vergi Hukuku 355
3. Vergi Hukukuna İlişkin Ayrımlar 356
a. Genel Vergi Hukuku – Özel Vergi Hukuku Ayrımı 356
b. Maddi Vergi Hukuku – Şekli Vergi Hukuku Ayrımı 357
B. Vergi Hukukunun Tarihi Gelişimi 357
C. Vergilendirme Yetkisi 359
II. VERGİ HUKUKUNDA TARAFLAR 360
A. Vergi Alacaklısı [Devlet] 360
B. Vergi Borçlusu [Mükellef] 360
C. Aracı Mükellef 361
D. Fiili Mükellef 361
E. Vergi Sorumlusu 361
1. Mükellefin Temsilcisinin Sorumluluğu 362
a. Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu 363
b. İradi Temsilcinin Sorumluluğu 364
2. Vergi Kesenlerin Sorumluluğu 364
3. Meslek Mensuplarının Sorumluluğu 364
4. Mirasçıların Sorumluluğu 364
5. Dar Mükelleflerde Vergi Sorumluluğu 365
III. VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 365
A. Yasama Organından Doğan Kaynaklar 365
1. Anayasa 365
2. Kanunlar 366
3. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 366
B. Yürütme Organından Doğan Kaynaklar 367
1. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 367
2. Yönetmelik 367
3. Genel Tebliğ 368
4. Özelge [Mukteza] 368
5. Sirküler 368
6. Genelge 369
C. Yargı Organından Doğan Kaynaklar 369
1. Anayasa Mahkemesi Kararları 369
2. İçtihadı Birleştirme Kararları 369
D. Diğer Kaynaklar 369
1. Bilimsel Öğreti 369
2. Örf ve Adet Kuralları 369
IV. KANUNLARIN UYGULANMASI 370
A. Yer Bakımından Uygulanması 370
B. Zaman Bakımından Uygulanması 370
1. Vergi Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi 370
2. Vergi Kanunlarının Yürürlükten Kaldırılması 370
3. Vergi Kanunlarının Geriye Yürümesi [Makabline Şamil Olmama] 371
C. Anlam Bakımından Uygulanması [Yorum] 371
1. Yorum Kavramı ve Türleri 371
a. Yasama Yorumu 372
b. Yönetsel Yorum [İdari Yorum, Yürütme Yorumu] 372
c. Yargısal Yorum 372
d. Bilimsel Yorum[Doktrin Yorumu] 372
2. Yorum Yöntemleri 372
a. Sözel [Lafzi – Deyimsel] Yorum 373
b. Amaçsal [Gai] Yorum [Objektif Yorum] 373
c. Tarihi Yorum [Sübjektif Yorum] 373
d. Sistematik Yorum 373
3. Yorumda Kullanılan Mantık Kuralları 373
a. Tipleştirme ve Tipiklik 373
b. Aksiyle kanıt 373
c. Evleviyet [Yeğleme– Haydi Haydi Mantığı] 374
d. Ekonomik Yaklaşım [Ekonomik Yorum] 374
4. Vergi Hukukunda Yorum Kuralları 374
a. Kıyas Yasağı 374
b. Hakimin Hukuk Yaratması ve Takdir Yetkisi 375
c. İdarenin Takdir Yetkisi 375
d. Delil Serbestisi 375
V. VERGİ HUKUKUNDA SÜRELER 375
A. Organik Tasnif 375
1. Kanuni Süreler 375
2. İdari Süreler 376
3. Yargısal Süreler 376
a. Vergi Mahkemesinde Dava Açma Süreleri 376
b. Bölge İdare Mahkemesine İstinaf Yoluyla Başvuruda Süre 378
c. Danıştay’da Temyiz Süresi 378
d. Yürütmenin Durdurulmasını İsteme Süresi 378
e. Yargılamanın Yenilenmesi Süresi 379
f. Dava Açma Sürelerinin Başlangıç Zamanı 380
g. Dava Açma Sürelerinin Bitiş Zamanı 380
B. Hukuki Niteliklerine Göre Tasnif 381
1. Hak Düşürücü Süreler 382
2. Vergi Ödevleri ile İlgili Süreler 382
3. Müsamaha Süreleri 382
4. Uyarıcı ya da Düzenleyici Süreler 382
5. Zamanaşımı Süreleri 382
C. Sürelerin Hesaplanması 382
D. Sürelerin Uzaması [İdari Sürelerin Uzaması] 383
1. Mücbir Sebepler 383
2. Zor Durum Hali 384
3. Ölüm Halinde Sürelerin Uzaması 384
VI. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ 385
A. Mükellefin Maddi Ödevi 385
B. Mükellefin Şekli Ödevleri 385
1. Bildirim Ödevleri 385
2. Kayıt Nizamına Yönelik Ödevler 386
a. Türkçe Kayıt 386
b. Türk Lirası Kayıt 386
c. Zamanında Kayıt 386
3. Belge Düzenleme, Verme ve Saklama Ödevi 387
a. Fatura 387
b. Sevk İrsaliyesi 388
c. Taşıma İrsaliyesi 388
d. Gider Pusulası 389
e. Müstahsil Makbuzu 389
f. Serbest Meslek Makbuzu 390
g. Yolcu Listesi 390
h. Banka Dekontu 390
i. Sigorta Poliçesi ve Sigorta Komisyon Gider Belgesi 390
j. Günlük Müşteri Listesi 390
k. Adisyon 390
l. Ücret Bordrosu 390
4. Defter Tasdiki Ödevi 391
5. Defter Tutma Ödevi 391
6. Beyanname Verme ve Ödeme Sürelerine İlişkin Ödevler 392
7. Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanma Ödevi 392
8. Banka Aracılığıyla Ödeme Yapma Ödevi 392
9. Vergi İncelemesinde Yetkililere Yardım Ödevi 393
10. Bilgi Verme Ödevi 393
11. Vergi Kimlik Numarası Kullanma Ödevi 393
VII. VERGİ İDARESİNİN BİLGİ EDİNME YOLLARI 393
A. Yoklama 394
B. Vergi İncelemesi 394
C. Arama (Aramalı Vergi İncelemesi) 396
D. Bilgi Toplama 397
E. İstihbarat Arşivi 397
VIII. VERGİ SUÇ VE CEZALARI 397
A. Vergi Suç ve Cezası Kavramı 397
B. Vergi Suçlarının Çeşitleri 398
1. Kabahatler 398
a. Vergi Ziya–ı Suçu 399
b. Usulsüzlükler 399
ba. Özel Usulsüzlükler 399
bb. Genel Usulsüzlükler 401
2. Suçlar 402
a. Kaçakçılık Suçları 402
aa. On Sekiz Aydan Üç Yıla Kadar Hapis Cezasına Hükmolunacak Kaçakçılık Suçları 402
ab. İki Yıldan Beş Yıla Kadar Hapis Cezasına Hükmolunacak Kaçakçılık Suçları 403
ac. Üç Yıldan Beş Yıla Kadar Hapis Cezasına Hükmolunacak Kaçakçılık Suçları 403
b. Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu 403
c. Mükellefin Özel İşini Yapma Suçu 404
C. Vergi Suç ve Cezalarıyla İlgili Ortak Hükümler 405
1. Vergi Suç ve Cezalarından Kurtulma Yolları 405
a. Ödeme 405
b. Yanılma 405
c. Ölüm 405
d. Mücbir Sebep 405
e. Vergi Affı 405
f. Terkin 406
g. Pişmanlık ve Islah 406
h. Cezalarda İndirim 406
i. Ceza Kesme Zamanaşımı 406
2. Vergi Suçlarında Cezaların Artması Hali [Tekerrür Hali] 406
3. Vergi Suç ve Cezalarında İştirak 406
4. Vergi Suçlarında Birleşme 407
a. Tek Fiil İle Birden Fazla Suç İşlenmesi Durumu [Görünürde Birleşme ya da Fikri İçtima] 407
b. Farklı Fiillerle Farklı Vergi Suçu İşlenmesi Durumu 407
IX. VERGİ UYUŞMALIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI 408
A. Vergi Uyuşmazlığı Kavramı 408
B. Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözüm Yolları 408
1. İzaha Davet 408
2. Pişmanlık ve Islah 409
a. Pişmanlık ve Islah Uygulamasının Şartları 410
b. Pişmanlık ve Islah uygulamasının Özellikleri 410
3. Vergi Cezalarında İndirim Uygulaması 411
4. Uzlaşma 412
a. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 412
b. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma 413
5. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi 415
a. Vergi Hatası Kavramı 415
aa. Hesap Hataları 415
aaa. Matrah Hataları 415
aab. Vergi Miktarında Hatalar 415
aac. Verginin Mükerrer Olması 415
ab. Vergilendirme Hataları 416
aba. Mükellefin Şahsında Hata 416
abb. Mükellefiyette Hata 416
abc. Konuda Hata 416
abd. Vergilendirme veya Muafiyet Döneminde Hata 416
b. Vergi Hatalarının Ortaya Çıkarılması 416
c. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi 416
d. Düzeltme Talebinin İdarece Reddedilmesi Durumu 417
C. Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Aşamasında Çözümü 418
1. Vergi Davalarına Bakmakla Görevli Mahkemeler 419
a. Vergi Mahkemeleri 419
b. Bölge İdare Mahkemeleri 420
c. Danıştay 421
2. Vergi Yargısının İşleyişi 422
3. Kanun Yolundan Vazgeçme Seçeneği 425
X. KAMU ALACAĞININ KORUNMASI 425
A. Kamu Alacağının Güvence Altına Alınması 426
1. Teminat 426
2. İhtiyati Tahakkuk 426
3. İhtiyati Haciz 428
4. Rüçhan Hakkı 429
B. Vergi Alacağının Değerinin Korunması 430
C. Kamu Alacaklarının Zorla Tahsili 431
1. Ödeme Emri 431
2. Haciz 431
a. Haczedilemeyecek Mallar 432
b. Kısmen Haczedilebilen Gelirler 433
c. Yetişmemiş Mahsullerin Haczi 433
D. Zamanaşımı 433
1. Tahakkuk [tarh] zamanaşımını durduran haller 434
2. Tahsil Zamanaşımını Durduran Haller 434
3. Tahsil Zamanaşımını Kesen Haller 434
E. Tecil 435
8. Bölüm
TÜRK VERGİ SİSTEMİ
I. VERGİ SİSTEMİ KAVRAMI VE TÜRK VERGİ SİSTEMİ 437
II. GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 437
A. Gelir Vergisi 437
1. Gelir Vergisinin Tarihi Gelişimi 437
2. Gelir Kavramı 439
a. Dar Anlamda Gelir Kavramı [Kaynak Teorisi] 439
b. Geniş Anlamda Gelir Kavramı [Safi Artış Teorisi] 439
c. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na Göre Gelir Kavramı 440
3. Gelir Vergisi Türleri 441
a. Üniter Gelir Vergisi 441
b. Sedüler Gelir Vergisi 441
c. Birleşik [Karma] Gelir Vergisi 441
4. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa Göre Gelirin Özellikleri 442
a. Gelirin Şahsiliği 442
b. Yıllık Gelir Esası 442
c. Gelirin Safi Oluşu 443
d. Gelirin Elde Edilmiş Olması Gerekliliği 443
da. Tahsil Esası 443
db. Tahakkuk Esası 444
e. Gelirin Gerçek Oluşu 444
f. Gelirin Genel Oluşu [Üniter Gelir Vergisi Sisteminin Benimsenmesi] 444
5. Gelir Vergisinin Konusu ve Mükellefi 445
6. Gelir Vergisinde Mükellefiyet ve Mükellefiyet Şekilleri 445
a. Tam Mükellef 446
b. Dar Mükellef 447
7. Gelir Unsurları ve Gelirin tespiti 448
a. Ticari Kazançlar 448
aa. Ticari Faaliyetin Özellikleri 449
ab. Ticari Kazançların Vergilendirilmesi 449
aba. Vergiye Tabi Ticari Kazançlar 450
abb. Ticari Kazançlarda Muaflık ve İstisnalar 459
b. Zirai Kazançlar 462
aa. Mükellef 463
ab. Mahsul 463
ac. İşletme 463
ad. Zirai Kazançların Vergilendirilmesi 463
ada. Vergiye Tabi Zirai Kazançlar 463
adb. Vergiye Tabi Olmayan Zirai Kazançlar 467
c. Ücretler 467
ca. Ücretlerin Vergilendirilmesi 468
caa. Ücretin Gerçek Usulde Tespiti 468
cab. Diğer Ücretliler 470
cb. Muafiyet ve İstisnalar 470
d. Serbest Meslek Kazançları 470
da. Serbest Meslek Erbabı 471
db. Serbest Meslek Kazancı Sayılan Diğer Unsurlar 471
dc. Serbest Meslek Kazancının Vergilendirilmesi 471
dd. Serbest Meslek Kazancının Tespitinde Hasılattan İndirilecek Giderler 472
de. İndirilemeyecek Giderler 473
df. Serbest Meslek Kazançlarında Vergi Tevkifatı 473
dg. Serbest Meslek Kazançlarında Muaflık ve İstisnalar 473
dga. Telif Hakkı ve İhtira Beratı Kazanç İstisnası 473
dgb. Sergi ve Panayır İstisnası 474
dgc. Teşvik Ödülü İstisnası 474
e. Gayrimenkul Sermaye İratları 474
ea. Gayrimenkul Sermaye İratlarında Mükellefiyet 474
eb. Gayrimenkul Sermaye İradının Tespiti 474
ec. Emsal Kira Bedeli Uygulaması 475
ed. Gayrimenkul Sermaye İratlarının Vergilendirilmesi 476
eda. Binaların İşyeri Olarak Kiraya Verilmesi 476
edb. Binaların Mesken Olarak Kiraya Verilmesi 476
f. Menkul Sermaye İratları 478
fa. Menkul Sermaye İradı Sayılan ve Sayılmayan Gelirler 478
faa. Menkul Sermaye İradı Sayılan Gelirler 479
fab. Menkul Sermaye İradı Sayılmayan Gelirler 480
fb. Menkul Sermaye İratlarının Tespiti ve Vergilendirilmesi 480
fba. Menkul Sermaye İratlarının Yıllık Beyanname İle Beyan Edilmesi 480
fbb. Menkul Sermaye İratlarında Stopaj Oranları 481
g. Diğer Kazanç ve İratlar 482
ga. Değer artış Kazançları 482
gaa. Vergilendirilecek Değer Artış Kazançları 483
gab. Vergilendirilmeyecek Değer Artış Kazançları 484
gb. Arızi Kazançlar 485
8. Gelir Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi 486
a. Yıllık beyanname 487
b. Muhtasar Beyanname 489
c. Münferit beyanname 489
9. Gelirin Toplanması ve Zararların Mahsubu 490
10. Geçici Vergi 491
B. Kurumlar Vergisi 492
1. Kurumlar Vergisinin Mükellefleri ve mükellefiyet şekilleri 492
2. Kurumlar Vergisinde Mükellefiyet Türleri 493
3. Kurumlar Vergisinde Matrah Tespiti 493
a. Kurumlar vergisinde indirilebilecek giderler 493
b. Kurumlar vergisinde indirilmesi kabul edilmeyen giderler 494
c. Kurumlar Vergisinde Yer Alan Muafiyet ve İstisnalar 495
4. Tasfiye Birleşme Devir Şekil Değiştirme ve Bölünme 495
a. Tasfiye 495
b. Birleşme 496
c. Bölünme 497
5. Kurumlar Vergisinde Kazancın Bildirimi 497
III. SERVET VE SERVET TRANSFERİ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 498
A. Emlak Vergisi 498
1. Bina Vergisi 498
2. Arazi Vergisi 498
3. Verginin Matrahı, Oranı ve Beyanı 499
B. Motorlu Taşıtlar Vergisi 499
C. Veraset ve İntikal Vergisi 503
1. Tarihi Süreç İçerisinde Veraset ve İntikal Vergisi 503
a. Tereke Vergisi 503
b. Tevarüs Vergisi [Miras Payı Vergisi] 503
c. Ölü El Vergisi 503
2. Veraset ve İntikal Vergisi 503
a. Veraset ve İntikal Vergisinin Konusu 503
b. Veraset ve İntikal Vergisinde Mirasçıların Payı 503
c. Veraset ve İntikal Vergisinde İstisnalar 504
3. Veraset ve İntikal Vergisinin Matrahı, Oranı ve Beyanı 504
IV. HARCAMALAR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 505
A. Katma Değer Vergisi 505
1. Katma Değer Vergisinde Teslim ve Teslim Sayılan Haller 506
2. Katma Değer Vergisinde İstisnalar 507
3. Katma Değer Vergisin Oranı ve Vergilendirilmesi 509
B. Özel Tüketim Vergisi 509
C. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 510
D. Damga Vergisi 510
E. Gümrük Vergisi 511
F. Şans Oyunları Vergisi 511
G. Dijital Hizmet Vergisi 512
H. Konaklama Vergisi 514
Kaynakça 517