İstirdat Davası

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Teşekkür 7
Özet 9
Kısaltmalar 17
GİRİŞ 19
Birinci Bölüm
İSTİRDAT DAVASININ AMACI, KONUSU,
HUKUKİ NİTELİĞİ, TÜRK HUKUKU VE
MUKAYESELİ HUKUKTAKİ YERİ VE
BENZER DAVA VE KURUMLAR İLE İLİŞKİSİ
1. İSTİRDAT DAVASININ AMACI, KONUSU, HUKUKİ NİTELİĞİ 21
1.1. Genel Olarak 21
1.2. Amacı 21
1.3. Konusu 23
1.4. Hukuki Niteliği 24
2. İSTİRDAT DAVASININ TÜRK HUKUKU VE MUKAYESELİ HUKUKTAKİ YERİ 25
2.1. Tarihsel Gelişimi 25
2.2. Türk Hukukundaki Yeri 27
2.3. İsviçre Hukukundaki Yeri 28
3. İSTİRDAT DAVASININ BENZER DAVA VE KURUMLARLA İLİŞKİSİ 30
3.1. İCRA VE İFLAS HUKUKU BAKIMINDAN 31
3.1.1. Menfi Tespit Davasıyla İlişkisi 31
3.1.1.1. Genel Olarak 31
3.1.1.2. Bir Dava Türü Olarak Menfi Tespit Davası 32
3.1.1.3. Menfi Tespit Davasında Yargılama 36
3.1.1.3.1. Taraflar 36
3.1.1.3.2. Görevli ve Yetkili Mahkeme 40
3.1.1.3.3. Tahkikat 43
3.1.1.3.4. Menfi Tespit Davasının Hüküm ve Etkileri 46
3.1.1.3.4.1. Davanın Borçlu Lehine Sonuçlanması 47
3.1.1.3.4.2. Davanın Alacaklı Lehine Sonuçlanması 52
3.1.1.3.4.3. Menfi Tespit Davasının Zamanaşımına Etkisi 56
3.1.1.4. Menfi Tespit Davasının İstirdat Davasına Dönüşmesi 57
3.1.1.5. Değerlendirme 64
3.1.2. İtirazın Kaldırılması Kurumu (İik M. 68) İle İlişkisi 65
3.1.2.1. İtirazın Kaldırılması Yargılamasında Verilen Kararın Maddi Anlamda Kesin Hüküm Teşkil Etmemesi 66
3.1.2.2. Takibin Kesinleşmesi (İstirdat Davasının Açılabilmesi) İçin İtirazın Kaldırılması Yargılamasının Neticelenmesinin Şart Olması 69
3.1.3. İtirazın İptali Davasıyla İlişkisi 71
3.1.4. Borçtan Kurtulma Davasıyla (İik M. 69) İlişkisi 75
3.1.5. Takibin İptali ve Taliki Kurumu (İik M. 71) İle İlişkisi 78
3.1.6. İik M. 361 İle İlişkisi 80
3.2. Maddi Hukuk Bakımından 83
3.2.1. Sebepsiz Zenginleşme Hükümleri (Davası) İle İlişkisi 83
3.2.1.1. Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerinin (Davasının) Genel Özellikleri 84
3.2.1.1.1. Konusu 84
3.2.1.1.2. Niteliği 87
3.2.1.1.3. Tali Nitelikte Olması 88
3.2.1.1.4. Hataen Ödeme Neticesinde Zenginleşmenin Gerçekleşmiş Olması 90
3.2.1.2. Sebepsiz Zenginleşme Davasının Şartları (Unsurları) 93
3.2.1.2.1. Zenginleşme Şartı 94
3.2.1.2.2. Fakirleşme Şartı 95
3.2.1.2.3. İlliyet Bağının Bulunması 96
3.2.1.2.4. Haklı Bir Sebebin Bulunmaması 97
3.2.1.2.4.1. Hukuki Sebebin Gerçekleşmemiş Olması 98
3.2.1.2.4.2. Hukuki Sebebin Geçersiz Olması 99
3.2.1.2.4.3. Hukuki Sebebin Sona Ermesi (Ortadan Kalkması) 99
3.2.1.3. Sebepsiz Zenginleşme Davasında Yargılama 100
3.2.1.3.1. Sebepsiz Zenginleşme Davasında İspat ve Deliller 102
3.2.1.3.2. Sebepsiz Zenginleşme Davasında Hüküm 103
3.2.1.4. Sebepsiz Zenginleşmede İade Borcunun Kapsamı 103
3.2.1.4.1. Genel Olarak 103
3.2.1.4.2. İadesi Talep Edilemeyecek Durumlar 105
3.2.1.5. Sebepsiz Zenginleşme Davası ile İstirdat Davasının Yarışması 108
3.2.1.6. Değerlendirme 113
3.2.2. Değişiklik Davası İle İlişkisi 117
İkinci Bölüm
İSTİRDAT DAVASININ ŞARTLARI
1. GENEL OLARAK 119
2. GENEL DAVA ŞARTLARI 120
2.1. Mahkemeye İlişkin Genel Dava Şartları 120
2.2. Taraflara İlişkin Genel Dava Şartları 121
2.3. Dava Konusuna İlişkin Genel Dava Şartları 121
3. İSTİRDAT DAVASINA ÖZGÜ DAVA ŞARTLARI 122
3.1. Takip Hukukuna İlişkin İstirdat Davasına Özgü Şartlar 123
3.1.1. Borcun İcra Takibi Sırasında Ödenmiş Olması 123
3.1.2. Borcun Cebri İcra Tehdidi Altında Ödenmiş Olması 127
3.1.3. Borcun (Tamamen) Ödenmiş Olması 134
3.1.4. Süre Şartı 137
3.2. Maddi Hukuka İlişkin İstirdat Davasına Özgü Şartlar 142
3.2.1. Borç Olmayan Şeyin Ödenmiş Olması 144
3.2.1.1. Genel Olarak Borç Kavramı ve Talep Hakkı 145
3.2.1.2. Borcun Var Olmadığı veya Son Bulduğu Haller 146
3.2.1.2.1. Doğmamış veya Hükümsüz Borç 146
3.2.1.2.2. Sona Ermiş Borç 149
3.2.1.2.3. Borcu Sona Erdiren Sebepler 151
3.2.1.3. Değerlendirme 157
3.2.2. Maddi Hukuk Açısından İadesi İstenebilen Paranın Ödenmiş Olması 158
3.2.2.1. Zamanaşımına Uğramamış Borcun Ödenmiş Olması 158
3.2.2.2. Hukuka ve Ahlaka Aykırı Olmayan Borcun Ödenmiş Olması 162
Üçüncü Bölüm
İSTİRDAT DAVASININ YARGILAMA USULÜ,
HÜKÜM VE SONUÇLARI
1. GÖREVLİ MAHKEME 166
2. YETKİLİ MAHKEME 169
3. TARAFLAR 171
4. HARÇ VE GİDERLER 176
5. YARGILAMA AŞAMALARI 178
5.1. Davanın Açılması 178
5.1.1. Genel Olarak 178
5.1.2. Doğrudan İstirdat Davasının Açılması 179
5.1.3. Menfi Tespit Davasının İstirdat Davasına Dönüşmesi 179
5.1.4. İstirdat Davasının Açılmasının Hukuki Sonuçları 181
5.1.4.1. Maddi Hukuka İlişkin Sonuçları 182
5.1.4.2. Usul Hukukuna İlişkin Sonuçları 183
5.2. Dilekçeler (ve Ön İnceleme) Aşaması 184
5.3. Tahkikat 187
5.3.1. Genel Olarak 187
5.3.2. Deliller 188
5.3.3. İspat Yükü 192
5.4. Hüküm ve Sonuçları 200
5.4.1. Hüküm 201
5.4.2. Davanın Kabulü Kararı 202
5.4.3. Davanın Reddi Kararı 205
5.4.4. Alacaklı veya Borçlu Aleyhine Tazminata Hükmedilmesi Hususu 206
5.5. Başvurulabilecek Kanun Yolları 208
Dördüncü Bölüm
İSTİRDAT DAVASININ TAKİP TÜRLERİNE GÖRE
DEĞERLENDİRİLMESİ
1. İLAMSIZ İCRA YOLU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 213
1.1. Genel Olarak 213
1.2. İİK m. 89’daki Haciz İhbarnamesi Prosedüründe İstirdat Davasının Açılıp Açılamayacağı 214
1.2.1. Üçüncü Kişinin Açacağı Dava 216
1.2.1.1. İstirdat Davası Olarak Kabul Eden Görüş 217
1.2.1.2. Sebepsiz Zenginleşme Davası Olarak Kabul Eden Görüş 219
1.2.1.3. Görüşümüz 222
1.2.2. Değerlendirme 223
1.3. İİK m. 120/2’ye İstinaden Aleyhine Takip Başlatılan Üçüncü Kişinin İstirdat Davası Açıp Açamayacağı 224
1.4. Yabancı Para Alacakları İçin Açılan Takibin İstirdat Davası ile İlişkisi 225
1.5. Senedin Sahteliği İddiasının İstirdat Davası İle İlişkisi ve Takibe Etkisi 229
1.5.1. Senedin Sahteliği İddiasının İcra Takibine Etkisi 231
1.5.2. Senedin Sahteliği ile İstirdat Davası Arasındaki İlişki 233
1.6. Değerlendirme 234
2. KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS TAKİP YOLU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 235
2.1. Genel Olarak 235
2.2. İstirdat Davası ile İlişkisi 238
2.3. Kambiyo Senedinin Sahteliği İddiasının İstirdat Davası ile İlişkisi 240
3. İLAMLI TAKİP BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 243
3.1. İlama Dayanılarak Başlatılan İlamlı Takiple İstirdat Davasının İlişkisi 245
3.2. İlam Niteliğinde Belgeye Dayanılarak Başlatılan İlamlı Takiple İstirdat Davasının İlişkisi 248
3.3. İcranın İadesi ile İstirdat Davası Arasındaki ilişki 250
3.4. Tahkim Yargılamasında Verilen Karara Dayanılarak Başlatılan İlamlı Takiple İstirdat Davasının İlişkisi 252
3.4.1. Tahkim Yargılaması Bakımından Değerlendirilmesi 252
3.4.2. Tüketici Hakem Heyeti Kararları Bakımından Değerlendirilmesi 254
4. İFLAS (KÜLLİ TAKİP) BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 255
4.1. Genel (Adi) İflas Yoluyla Takipte İstirdat Davası 256
4.2. Kambiyo Senedine Mahsus İflas Takibi Yolunda İstirdat Davası 260
4.3. Doğrudan İflas (Takipsiz İflas) İle İstirdat Davası Arasındaki İlişki 264
SONUÇ 267
Kaynakça 277