Kadim Medeniyetlerde ve İslam Hukukunda Cezalar
Av. Mahmut YILMAZ
İÇİNDEKİLER
ÖZET VII
ÖNSÖZ IX
İÇİNDEKİLER.XIII
KISALTMALAR.XXIII
GİRİŞ
KADİM MEDENİYETLER İLE
YAHUDİ VE HRİSTİYAN HUKUKUNDA
CEZALAR
I. KONUNUN AMACI . 1
II. KONUNUN ÖNEMİ. 2
III. ARAŞTIRMANIN METODU VE KAYNAKLARI. 9
BİRİNCİ BÖLÜM
KADİM MEDENİYETLER İLE
YAHUDİ VE HRİSTİYAN HUKUKUNDA
CEZALAR
I. KADİM MEDENİYETLERDE CEZA HUKUKU. 11
A. Kadim Sümer Hukuku 11
1. Tarih ve Kültür11
2. Ceza Hukuku.15
B. Kadim Babil Hukuku 17
1. Tarih .18
2. Ceza Hukuku.18
C. Kadim İran Hukuku 23
1. Tarih .23
2. Ceza Hukuku.25
D. Kadim Mısır Hukuku 28
1. Tarih .28
2. Ceza Hukuku.29
XIV İçindekiler
E. Kadim Çin Hukuku . 31
1. Tarih ve Kültür31
2. Ceza Hukuku.32
F. Kadim Hint Hukuku . 34
1. Tarih ve Toplumsal Yapı .34
2. Ceza Hukuku.35
G. Kadim Roma Hukuku. 37
1. Tarih .37
2. 12 Levha Kanunu (Lux Duodecim Tabularum) .38
3. Devlet Aleyhinde İşlenen Suçlar.39
4. Şahıslar Aleyhinde İşlenen Suçlar.40
5. Din Aleyhinde İşlenen Suçlar41
6. Mal Aleyhinde İşlenen Suçlar .42
7. Hürriyet Aleyhinde İşlenen Suçlar43
H. KADİM YUNAN HUKUKU . 45
İ. KADİM TÜRK HUKUKU 48
1. Genel Açıklama.48
2. Asya Hunları .49
3. Göktürkler 50
4. Moğollar .51
J. İSLÂMİYET ÖNCESİ ARAPLARDA (CAHİLİYYE DEVRİ'NDE)
HUKUK. 53
1. Arap Tarihi ve Kültürü 53
2. Araplarda Ceza Hukuku60
II. SEMAVİ DİNLERDE TARİH VE HUKUK 63
A. Yahudi Tarihi . 64
1. Hz. İbrahim, Hz. İshak ve Hz. Ya'kub 64
2. Hazret-i Yusuf.66
3. Hazret-i Musa.70
4. Hazret-i Yuşa 74
5. Hazret-i İlyas, Hazret-i Elyesa ve Kadılar Dönemi.75
6. Hazret-i İşmoil, Talut ve Calut 76
7. Hazret-i Davud, Hazret-i Süleyman ve Hazret-i Lokman 77
İçindekiler XV
8. Hazret-i Zulkarneyn, Buhtunnasar, Kudüs (Urşelim) ve
Mescid-i Aksa (Beytu'l-Makdis) 79
B. Yahudi Hukuku 81
1. Tanah, Tevrat ve Zebur 81
2. Talmud ve Mişna 83
3. Yahudi Ceza Hukuku.85
C. Hristiyanlık Tarihi 88
1. Mesiha (Beklenen Kurtarıcı).88
2. Hazret-i İsa, Hazret-i Zekeriyya ve Hazret-i Yahya .89
3. İncil.93
4. Hz. Meryem, Havariler ve Hz. Yahya'nın Şehit Edilmesi.97
5. Pavlus ve İncil'in Tahrifi101
6. Orta Çağ 'da Kilise ve Papalık .102
7. Hristiyan Mezhepler (Kiliseler).107
a. Roma Katolik Kilisesi 108
b. Ortodoks Kilisesi 110
c. Protestan Kilisesi111
8. Hristiyan Ceza Hukuku .113
İKİNCİ BÖLÜM
İSLÂM HUKUKUNDA
HADD SUÇLARI VE CEZALARI
I. GENEL AÇIKLAMALAR 121
II. ZİNA SUÇU . 125
A. Zina Suçunun Tarifi 125
B. Zina Suçunun Cezası 126
1. Genel Açıklama.126
2. Zina Eden Bekârların (Gayrı Muhsan) Cezası130
a. Sopa Cezası (Celde)130
b. Sürgün Cezası.132
3. Zina Eden Evlilerin (Muhsan) Cezası.133
a. Recm Cezası (Taşlama).133
b. Sopa Cezası (Celde)134
C. Zina Suçunun İspatı . 135
XVI İçindekiler
1. Zina Suçunda Şahitlik .135
2. Zina Suçunda İkrar137
3. Zina Suçunda Karineler.138
D. İslam Ceza Düşüncesinin Terbiye Edici Metodu 138
E. Zina Suçunun Cezalandırılmasındaki Hikmet ve Maslahat 140
III. KAZF (ZİNA İFTİRASI) SUÇU 143
A. Kazf Suçunun Unsurları . 145
1. Zina İsnadı veya Nesebin İnkârı145
2. Muhsan Olmak .148
3. Suç Kastının Varlığı .148
B. Kazf Suçunda İhtilat. 149
C. Kazf Davası 149
D. Kazf Suçunun Cezası 150
1. Sopa Cezası.151
2. Şahitliğin Ebedi Olarak Kabul Edilmemesi151
IV. İÇKİ İÇME SUÇU . 153
A. Ayetlerin Nuruyla İslam'da İçki Yasağı 154
B. Hadisler Işığında İslam'da İçki Yasağı 156
C. İçki Nehyinde İslam'ın Tedrici Metodu 158
D. İçki İçme Suçunun Unsurları 160
1. Suçun Maddi Unsuru160
2. Suçun Manevi Unsuru 161
E. İçki İçme Suçunun Cezası. 162
F. İçki Yasağının Hikmeti ve Maslahatı 163
V. SİRKAT (HIRSIZLIK) SUÇU . 166
A. Sirkat Suçunun Tarifi . 166
B. Sirkat Suçunun Unsurları. 166
1. Mesrukun (Çalınan Malın) Gizlice Alınması167
2. Mesrukun Mal Olması 168
3. Mesrukun Başkasına Ait Olması .169
4. Suç Kastı .171
C. Beytu'l-Mal Mes'elesi 172
D. Sirkat Suçunun Cezası 172
İçindekiler XVII
1. Malın İadesi ya da Tazminat.173
2. El Kesme .173
E. El Kesme Yeri. 174
F. El Kesme Noktası. 176
G. Hadd Cezasını Tatbik Edecek Kişi veya Makam. 178
H. Kesilen Elin Asılması Mes'elesi 178
İ. El Kesme Cezasının Düşmesi . 178
1. Şüphe Hali 179
2. Hırsızın Suç İkrarının Mal Sahibi Tarafından Tekzip
Olunması 179
3. Hırsızın Bütün Mağdurlar Tarafından Affedilmesi179
4. Başka Delil Bulunmaksızın Hırsızın İkrarından Açıkça veya
Kapalı Şekilde Rücu Etmesi.179
5. Davadan Evvel Çalınan Malın İadesi.180
VI. HİRABE (YOL KESME ve YAĞMA) SUÇU. 180
A. Genel Açıklama 181
B. Ayetlerin Nuruyla Hirabe. 181
C. Hirabe Suçunun Faili 183
D. Hirabe Suçunun Mağduru . 184
E. Hirabe Suçunun İşlendiği Yer 185
F. Hirabe Suçunda İspat Mes'elesi ve Deliller . 185
G. Hirabe Suçunun Cezası 186
1. Yalnızca Yolcuların Korkutulması186
2. Yalnızca Malın Alınması187
3. Yalnızca Adam Öldürme .188
4. Adam Öldürme ve Mal Alma Fiillerinin Birlikte İşlenmesi188
H. Hirabe Suçunda Asma Cezasının İnfaz Şekli 189
İ. Hirabe Suçunda Asma Cezasının Asma Süresi. 190
J. Hirabe Suçunda Had Cezasını Düşüren Sebepler 190
1. Hırsızlığı Düşüren Sebepler 190
2. Tevbe ve Faal Nedamet Hali.190
K. Hirabe Sırasında İşlenen Katl Suçunda Allah ve Kul Hakları 191
L. Hirabe Suçunda Alınan Malın Hükmü . 192
XVIII İçindekiler
VII. BAĞY (HÜKÜMETE İSYAN) SUÇU . 193
A. Genel Açıklama 193
B. Kur'an'ın Nuruyla Bağy 194
C. Bağy Suçunun Unsurları 197
1. İsyanın Adil Devlet Reisine Yönelik Olması.197
2. İsyan Hareketi Kuvvete Dayanmalıdır 200
3. İsyanın Suç Kastıyla Gerçekleşmesi 206
D. Ayaklanmayı Bastırmada Devlet Başkanının Başka Güçlerden
Yardım Alması Mes'elesi . 207
E. Bağy Faillerinin Hukuki ve Cezai Mes'uliyeti . 207
1. İsyandan Önceki ve Sonraki Mes'uliyet207
2. İsyan Sırasındaki Mes'uliyet .207
F. İslâm 'da Savaş Hukuku. 209
1. İslam'da Savaş Salahiyeti209
2. İslâm 'da Savaş İlanı .210
3. İslâm 'a Davet Etmeden Savaşılmaz .212
4. Müslüman Bir Ülkenin Başka Müslüman Ülkeye Savaş
Açması 214
VIII. İRTİDAT SUÇU (Ridde/Dinden Dönme) 215
A. İslâm 'dan Vazgeçme. 216
B. Te'vil Yoluyla Ulaşılan Netice ve Hükmü . 217
C. Allah'ın Dininin Haricindeki Kanunlarla Hükmetme Mes'elesi 219
D. İrtidat Suçunun Cezası. 221
1. İrtidat İçin Öngörülen Asli Ceza221
2. İrtidat İçin Öngörülen Bedel Mahiyetindeki Cezalar 222
3. İrtidat İçin Öngörülen Fer'i Cezalar 222
a. Mürtedin Mallarının Müsaderesi.222
b. Mürtedin Tasarruf Ehliyetinin Sınırlandırılması .223
E. Etkin Pişmanlık Olarak Tevbe İstenilmesi 224
F. Tevbe İstemede Mühlet 224
G. Tevbenin Sonuçları 225
İçindekiler XIX
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İSLÂM HUKUKUNDA
KISAS SUÇLARI VE CEZALARI
I. GENEL AÇIKLAMA 227
A. Kısasın Tarifi 228
B. Ayetlerin Nuruyla Kısas . 230
II. KISASI GEREKTİREN SUÇLARIN NEV'İLERİ 232
A. İnsan Öldürme Cürmü (Cinayet Fin-Nefs = Katl) . 232
1. Cinayetin Tarifi .232
2. İnsan Öldürme Cürmünün Nev'ileri .233
a. Kasten İnsan Öldürme (Amden Katl) Cürmü234
aa. Kur'an-ı Kerim'de Katlin Yasaklanması.235
bb. Kasten İnsan Öldürmenin Unsurları .237
aaa. Öldürülen Sağ Bir İnsan Olmalıdır 238
bbb. Ölüm Suçlunun Fiili Neticesinde
Gerçekleşmelidir 239
ccc. Suçlu Öldürmeyi Kastetmelidir 239
cc. Kasten İnsan Öldürme Cürmünün Cezası.240
aaa. Asli Cezalar .240
aaaa. Kısas (Ödeşme) .240
bbbb. Diyet .241
bbb. Tabi Cezalar244
aaaa. Mirastan Mahrumiyet.244
bbbb. Vasiyetten Mahrumiyet245
b. Olası Kastla İnsan Öldürme (Şibhu'l Amd/ Kasta
Benzer).246
aa. Olası Kastla İnsan Öldürme Cürmünün Unsurları.247
aaa. Mağdurun Ölümüne Sebep Olan Bir Fiilin
İşlenmesi 247
bbb. Fiilin Kasten İşlenmesi Ama Neticenin
Kastedilmemesi248
ccc. Fiil ile Ölüm Arasında Bir İlliyetin
(Nedenselliğin) Varlığı 248
bb. Olası Kastla İnsan Öldürme Cürmünün Cezası .248
XX İçindekiler
aaa. Asli Cezalar .248
aaaa. Diyet .249
bbbb. Keffaret.250
bbb. Tabi Cezalar250
c. Taksirle (Hataen) İnsan Öldürme Cürmü .250
aa. Taksirle İnsan Öldürme Cürmünün Unsurları.252
aaa. Suçun Maddi Unsuru252
bbb. Suçun Manevi Unsuru 252
ccc. Taksirli Fiil ile Ölüm Arasında İlliyet Bağı
Bulunmalıdır.253
bb. Taksirle İnsan Öldürme Cürmünün Cezası .254
aaa. Asli Cezalar .254
aaaa. Diyet .254
bbbb. Keffaret.256
bbb. Tabi Cezalar257
B. Müessir Fiiller (Yaralama Cürümleri). 257
1. Amden (Kasten) İşlenen Müessir Fiiller258
a. Amden İşlenen Müessir Fiillerin Unsurları.258
aa. Suçun Maddi Unsuru258
bb. Suçun Manevi Unsuru 259
b. Amden İşlenen Müessir Fiillerin Cezası .259
aa. Kısas259
bb. Diyet .260
2. Taksirle İşlenen Müessir Fiiller .261
a. Taksirle İşlenen Müessir Fiillerin Unsurları 262
b. Taksirle İşlenen Müessir Fiillerin Cezası.262
3. Kısas Tatbik Mahallinin Hususiyetleri.262
a. Kafa Yaraları.262
b. Burun .263
c. Göz, Göz Kapakları ve Kaşlar263
d. Kulak 264
e. Dudak, Dil ve Diş 264
f. El ve Ayak.265
g. Uyluk Kemikleri265
İçindekiler XXI
h. Erkeklik ve Dişilik Organları266
4. Yaralamalarda Kısas Cezasını İnfazda Yetkili Kişiler .266
5. Kısasın İnfaz Şekli267
6. Kısasta Birden Fazla Organın Kesilmesi Mes'elesi268
7. İçtima Mes'elesi .268
8. Yaralamalarda Kısası Düşüren Haller .268
a. Kısas Mahallinin Mevcut Olmaması.269
b. Affetmek 269
c. Sulh 270
III. “KISASTA HAYAT VARDIR” AYETİNİN HİKMETİ 270
IV. KISAS CEZALARIN EN ADİLİDİR 273
V. İSLÂM PEYGAMBERİ 'NİN KISAS İSTEMESİ 275
VI. KISASIN İNFAZI. 277
A. Kısas Cezasını Talepte Yetkili Kişiler 277
B. Kısas Cezasını İnfazda Yetkili Kişiler. 279
C. Kısas Cezasının İnfaz Tarzı . 279
D. Kısasta Hududun Aşılması Mes'elesi . 280
E. Kısas Metodu. 281
F. Kısas Hakkı Sahiplerinin İnfazda Hazır Bulunmaları 282
G. Kısasın Kılıçtan Başka Bir Aletle İnfazı . 282
H. Kısasın İnfazına Mâni Haller 283
1. Maktulün Katilin Soyundan Olması Mes'elesi283
2. Mağdur Suçluya Denk Olmalıdır.284
3. Maktulün Sahiplerinin Bilinmemesi .285
VII. KISASI DÜŞÜREN HALLER 285
A. Kısasın Tatbik Olunacağı Şahsın veya Organın Olmaması . 285
B. Affetmek 286
1. Af Yetkisi.289
2. Kısas Sahibinin Bağışlama Zamanı290
a. Ölümden Sonra Bağışlama.290
b. Ölümden Evvel Bağışlama290
3. Mağdurun Bağışlaması .291
C. Sulh 291
1. Sulh İle Bağışlama Arasındaki Fark .292
XXII İçindekiler
2. Sulhta Yetki.292
3. Sulhtan Sonra Öldürme292
D. Kısas Hakkının Mirasla İntikali. 292
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İSLÂM HUKUKUNDA
TA'ZİR SUÇLARI VE CEZALARI
I. TA'ZİR 'İN TARİFİ 293
II. TA'ZİR CEZASINI GEREKTİREN HIRSIZLIK SUÇU 295
III. TA'ZİR SUÇLARININ CEZASI 296
A. Genel Açıklama 296
B. Ta'ziren Ölüm Cezası (Siyaseten Katl) . 297
C. Sopa Cezası 300
D. Hapis Cezaları 301
1. Muvakkat (Geçici) Hapis.301
2. Müebbed Hapis 304
E. Nefy (Sürgün) Cezası . 305
F. Salb (Asma) Cezası. 307
G. Öğüt Verme Cezası 307
H. Terk (Ayrılık) Cezası . 307
İ. Tekdir ve Tevbih Cezası . 308
J. Cezalar ile Tehdit. 308
K. Teşhir (Halka Duyurma) Cezası 308
L. Tazminat Cezaları 309
SONUÇ. 311
KAYNAKÇA. 319