Kambiyo Senetlerinde İhtiyati Haciz

Dr. Ferhat KAYIŞ

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR 13
GİRİŞ 15
§ 1. KAMBİYO SENETLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 17
A. Genel Olarak 17
B. Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri 21
1. Kanunen Emre Yazılı Olması 21
2. Kurucu ve Soyut Kıymetli Evrak Olması 22
3. Sıkı Şekil Şartlarına Bağlı Olması 24
4. Birer Alacak Senedi Olması 25
5. İmzaların Bağımsızlığı İlkesine Tâbi Olmaları 26
6. Müteselsil Sorumluluk İlkesinin Benimsenmiş Olması 28
7. Emre ve Hamiline Düzenlenmiş Olmak Kaydıyla Kamu Güvenini
Haiz Olması. 32
8. Özel Takip Usulüne Tâbi Olması 33
§ 2. KAMBİYO SENEDİNDE İHTİYATİ HACZE İLİŞKİN TEMEL ÖZELLİKLER 35
A. Genel Olarak 35
B. Kambiyo Senetlerinde İhtiyati Haczin Amacı 38
§ 3. KAMBİYO SENETLERİ BAKIMINDAN İHTİYATİ HACZİN ŞARTLARI 43
A. İhtiyati Hacze Esas Olan Kambiyo Alacağı 43
B. Kambiyo Alacağının Rehinle Temin Edilmemiş Olması 46
1. Genel Olarak 46
2. Kambiyo Senetleri Bakımından Değerlendirme 49

C. Senedi Rehin Cirosuyla Devralan Hamilin İhtiyati Haciz İsteyip İsteyemeyeceği Sorunu 52
1. Genel Olarak 52
2. Rehin Cirosu Kavramı 53
3. Rehin Cirosunun Hukuki Niteliği 57
4. Rehin Cirosunun Teminat Fonksiyonu 60
5. Senedi Rehin Cirosuyla Devralan Hamilin İhtiyati Haciz Talebi 63
a. Genel Olarak 63
b. Hamilin Kendi Cirantasına Karşı İhtiyati Haciz Talebi 64
aa. Asıl İlişkideki Alacağın Kambiyo Alacağından Önce
Muaccel Olması 69
bb. Kambiyo Alacağının Asıl İlişkideki Alacaktan Önce
Muaccel Olması 70
c. Hamilin Kendi Cirantası Dışındaki Kambiyo Borçlularına
Karşı İhtiyati Haciz Talebi 73
D. Kambiyo Alacaklarında İhtiyati Haciz Sebepleri. 74
1. Genel Olarak 74
2. Vadesi Gelmiş Kambiyo Alacaklarında İhtiyati Haciz Sebepleri 77
a. Genel Olarak 77
b. Kambiyo Senetlerinde Vade ve Muacceliyet Kavramları 78
aa. Asıl Borçlular Yönünden Kambiyo Alacağının Muaccel Olması 80
bb. Müracaat (Başvuru) Borçluları Yönünden Kambiyo
Alacağının Muaccel Olması 82
c. Çekler Bakımından Kambiyo Alacağının Muaccel Olması 84
3. Vadesi Gelmemiş Kambiyo Alacaklarında İhtiyati Haciz Sebepleri 89
a. Genel Olarak 89
b. Senedin Asıl Borçlularına Karşı Vadeden Önce İhtiyati Haciz Talepleri (İİK m. 257/2) 92
c. Senedin Müracaat Borçlularına Karşı Vadeden Önce İhtiyati
Haciz Talepleri (TTK m. 713/2) 96
d. İleri Tarihli Çekler Bakımından İhtiyati Haciz Talepleri 100
4. Kambiyo Senetlerinde İhbar Mecburiyeti 107
5. Kambiyo Senetlerindeki Muacceliyet Kaydının İhtiyati Hacze Etkisi 113

6. Zamanaşımına Uğramış Kambiyo Alacaklarında İhtiyati Haciz
Talepleri 117
7. Usulsüz Protestodan Kaynaklanan Sorunlar 128
§ 4. KAMBİYO SENETLERİ BAKIMINDAN İHTİYATİ HACİZ
YARGILAMASININ ÖZELLİKLERİ 133
A. Genel Olarak 133
B. Kambiyo Senetlerinde İhtiyati Haczin Tarafları 136
1. Genel Olarak 136
2. Kambiyo Senetleri Bakımından İhtiyati Haczin Tarafları 138
a. İhtiyati Haciz Talep Eden (Alacaklı) 138
b. Hakkında İhtiyati Haciz Talep Edilen (Borçlu) 146
C. Kambiyo Senetlerinde İhtiyati Haczin Konusu 149
1. Senedin Son Meşru Hamili Tarafından İhtiyati Haciz İstenmesi 150
2. Hamile Ödeme Yapan Cirantalar veya Onlara Aval Verenler
Tarafından İhtiyati Haciz İstenmesi 154
D. Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Hacizlerde Görevli ve Yetkili Mahkeme 155
1. Genel Olarak 155
2. Görevli Mahkeme 156
3. Kambiyo Senetlerindeki Tahkim Kaydının Görevli Mahkemeye Etkisi 159
4. Türk Ticaret Kanunu’ndaki Zorunlu Arabuluculuk Düzenlemesinin Kambiyo Alacağına Dayalı İhtiyati Haciz
Taleplerine Etkisi 160
5. Yetkili Mahkeme 163
a. Borçlunun Yerleşim Yeri Mahkemesi 165
b. Sözleşmenin Yapıldığı Yer Mahkemesi 167
c. Sözleşmenin İfa Edileceği Yer Mahkemesi 168
d. Kambiyo Senetlerindeki Yetki Kaydıyla Kararlaştırılan
Mahkeme 172
e. Yabancılık Unsuru Taşıyan Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Hacizlerde Türk Mahkemelerinin Milletlerarası
Yetkisi 177
E. Kambiyo Senetleri Bakımından İhtiyati Haciz Talebi ve Sonuçları 179
1. İhtiyati Haciz Talebi 179

2. İhtiyati Haciz Talebinde Bulunmanın Sonuçları. 182
a. İhtiyati Haciz Talebinde Bulunma Zamanı 182
b. Maddî Hukuk Bakımından Ortaya Çıkan Sonuçlar 183
c. Yargılama Hukuku Bakımından Ortaya Çıkan Sonuçlar 186
F. Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Hacizlerde Yargılama Usulü 189
1. Uygulanacak Yargılama Usulü 189
2. Ön İnceleme ve Tahkikat 192
3. İhtiyati Haciz Yargılamasında Hukuki Dinlenilme Hakkı 193
G. Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Haciz Yargılamasında İspat ve
Deliller 200
1. Genel Olarak 200
2. Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Hacizlerde İspat Sorunları 201
a. İspat Yükü 201
b. İspat Ölçüsü 204
3. Kambiyo Senetlerinde İhtiyati Haciz Yargılaması Bakımından
İspat Araçları (Deliller) 208
§ 5. KAMBİYO SENETLERİNDE İHTİYATİ HACİZ KARARI VE ETKİSİ 211
A. Genel Olarak 211
B. İhtiyati Haciz Talebinin Kabulü 212
1. İhtiyati Haciz Kararının İçeriği 212
2. Alacaklının Teminat Yatırması 214
C. İhtiyati Haciz Talebinin Reddi 218
D. İhtiyati Haciz Kararının Kesinleşmesi 219
§ 6. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI VERİLEN İHTİYATİ HACİZ KARARININ
İCRASI 221
A. Genel Olarak 221
B. Alacaklının İhtiyati Haczin İcrasını Talep Etmesi 222
C. Yetkili İcra Dairesi 223
D. İcra Dairesince Kararın İcrası 224

§ 7. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI İHTİYATİ HACİZ KARARINA KARŞI BAŞVURU YOLLARI VE KARARIN KALDIRILMASI 227
A. Genel Olarak 227
B. Kambiyo Senetlerine Dayalı İhtiyati Haciz Kararına Karşı Borçlu ve
Üçüncü Kişilerin İtiraz Hakkı 228
1. Mahkemenin Görevine veya Yetkisine İtiraz 232
2. İhtiyati Haciz Sebeplerine İtiraz 234
3. Teminata İlişkin İtiraz 242
4. İtiraz Usulü 243
5. İtiraz Süresi 245
6. İtirazın İncelenmesi 246
7. İtiraz Hakkında Verilen Karar ve Sonuçları 247
8. İtirazın Reddi Kararına Karşı Temyiz Yolu 248
C. Teminat Karşılığı İhtiyati Haciz Kararının Kaldırılması 249
§ 8. KAMBİYO SENETLERİNE DAYALI İHTİYATİ HACZİ TAMAMLAYICI MERASİM 253
A. Genel Olarak 253
B. İhtiyati Haczin Tamamlayıcı Merasim Olarak Kambiyo Senetlerine
Özgü Haciz Yoluyla Takiplerde Gösterdiği Özellikler 257
SONUÇ 263
KAYNAKLAR 275