Kamu İktisadi Teşebbüsü Olarak TİGEM
Tevfik Burak Ergun
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM), tarım ve hayvancılık alanlarında faaliyet gösteren bir kamu iktisadi teşebbüsüdür. TİGEM, diğer kamu iktisadi teşebbüslerinde de olduğu gibi kuruluşu bakımından idare hukukuna, dışa yönelik faaliyetleri bakımından ise özel hukuk hükümlerine tabidir. Bu durum sebebiyle teşekkül, çift kimlikli bir hukuki yapıya sahiptir. Yerli tarım sektörümüzün önemli aktörlerinden birisi olan TİGEM'in çift kimlikli hukuki yapısı daha önce monografi düzeyinde incelenmemiştir. Halbuki TİGEM, ülkemizin tarım ve tarıma dayalı sanayisinin ihtiyaçlarını önemli ölçüde karşılayan müstesna bir kurum olup ayrı bir incelemeye muhtaçtır. Bu doğrultuda eserde öncelikle TİGEM'in tarihsel gelişimi, faaliyet alanları ve yürüttüğü kamu hizmetleri irdelenmiştir. Sonrasında ise TİGEM'in Türk idari teşkilatı içerisindeki konumu, hukuki yapısı, personeli, teşkilatlanması, bir kısım işletmelerinin tasfiye süreci incelenmiştir. Eserde son olarak teşekkülün yapılandırılmasına ilişkin önerilerde bulunulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BÖLÜM 1
TİGEM'İN KURULUŞU, AMACI VE FAALİYET ALANLARI
1. TİGEM'İN KURULUŞU
2. TİGEM'İN TARİHÇESİ VE DEVRALDIĞI KURUMLAR
2.1. Zirai Kombinalar İdaresi
2.2. Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu
2.3. Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü
2.4. Hara ve İnekhaneler
3. TİGEM'İN AMACI
4. TİGEM'İN FAALİYET ALANLARI
4.1. Bitkisel Üretim Faaliyeti Olarak Tohumluk Üretimi
4.2. Hayvansal Üretim Faaliyeti Olarak Damızlık Hayvan Üretimi
5. TİGEM'İN YÜRÜTTÜĞÜ KAMU HİZMETİ FAALİYETLERİ
5.1. TİGEM'in İktisadi Kamu Hizmeti Faaliyetleri
5.2. TİGEM'in Sosyal Kamu Hizmeti Faaliyetleri
BÖLÜM 2
TİGEM'İN TÜRK İDARİ TEŞKİLATI İÇERİSİNDEKİ YERİ VE YAPISI
1. HİZMET YÖNÜNDEN YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞU OLARAK TİGEM
1.1. Kamu İktisadi Teşebbüsü Olarak TİGEM
1.2. İktisadi Devlet Teşekkülü Olarak TİGEM
2. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI'NIN İLGİLİ KURULUŞU OLARAK TİGEM
3. TİGEM'İN ORGANLARI
3.1. Yönetim Kurulunun Yapısı
3.2. Genel Müdürlüğün Yapısı
4. TİGEM'İN BAĞLI ORTAKLIĞI VE İŞTİRAKLERİ
4.1. TİGEM'in Bağlı Ortaklığı
4.2. TİGEM'in İştirakleri
5. TİGEM PERSONELİNİN STATÜSÜ
5.1. Memurlar
5.2. Sözleşmeli Personel
5.3. İşçiler
6. DİĞER ÜLKELERDEKİ TİGEM BENZERİ KAMU İŞLETMELERİNİN TEŞKİLAT YAPILARI
6.1. OECD Üye Ülkelerindeki Kamu İşletmelerinin Teşkilat Yapıları
6.2. Sovhozların Teşkilat Yapısı
7. TİGEM VE 233 SAYILI KHK KAPSAMINDA TASFİYE
7.1. KİT'lerin Tasfiyesi
7.2. KİT'lerin Tasfiyesinin Usulleri
7.3. TİGEM'in Tasfiyesi
BÖLÜM 3
TİGEM'İN DENETLENMESİ
1. İÇ DENETİM YOLUYLA YAPILAN DENETİM
1.1. Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın Denetimi
1.2. İç Denetim Birimi Başkanlığı'nın Denetimi
2. DIŞ DENETİM YOLUYLA YAPILAN DENETİM
2.1. TBMM Tarafından Yapılan Denetim
2.2. İlgili Bakanlık Olan Tarım ve Orman Bakanlığı Tarafından Yapılan Denetim
SONUÇ VE ÖNERİLER
KAYNAKÇA