Kamu Personel Hukuku

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK KAMU GÖREVLİSİ
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMININ TARİHİ GELİŞİMİ 27
A. Osmanlı Devletinde Kamu Personel Hukuku 28
1. Tanzimat Fermanı Öncesi Osmanlı Kamu Personel Hukuku 28
2. Tanzimat Fermanı Sonrası Osmanlı Kamu Personel Hukuku 30
B. Cumhuriyet Dönemi Kamu Personel Hukuku 31
1. 1924 Anayasası Dönemi Kamu Personel Hukuku 31
2. 1961 Anayasası Dönemi Kamu Personel Hukuku 32
3. 1982 Anayasası Dönemi Kamu Personel Hukuku 32
II. KAMU PERSONEL HUKUKUNUN KAYNAKLARI 33
A. Anayasa 34
B. Uluslararası Sözleşmeler 36
C. Kanunlar 37
Ç. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 38
D. Yönetmelikler ve Adsız Düzenleyici İşlemler 40
III. KAMU GÖREVLİSİ TANIMI 40
A. Anayasada Kamu Görevlisi Tanımı 41
1. Yürütülen Hizmet Devletin, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin ya da Diğer Kamu Tüzel Kişilerinin Yürütmekle Yükümlü Oldukları
Bir Hizmet Olmalıdır. 44
2. Bu Hizmet Genel İdare Esaslarına Göre Yürütülmelidir. 46
3. Genel İdare Esaslarına Göre Yürütülen Bu Hizmet Bir Kamu
Hizmeti Olmalıdır. 47
4. Bu Hizmetlerin Gerektirdiği Görevler Asli ve Sürekli Bir Nitelik Taşımalıdır. 48
B. Türk Ceza Kanununda Kamu Görevlisi Tanımı 49
C. Devlet Memurları Kanununda ve Diğer Kanunlarda
Kamu Görevlisi Tanımı 53

Ç. İdare Hukukunda Öğretisinde Kamu Görevlisi Tanımı ve Diğer
Kamu Görevlisi Kavramının Anlamı 55
1. Geniş Anlamda Kamu Görevlisi 56
a. Kamu Hizmetine Alınma Bakımından 56
b. Asli ya da Yardımcı Eleman Olma Bakımından 57
c. Hizmet Süreleri Bakımından 57
ç. Bedel Karşılığı Çalışmaları Bakımından 58
d. Uygulanan Hukuk Bakımından 58
2. Dar Anlamda Kamu Görevlileri 58
3. Diğer Kamu Görevlileri Kavramının Anlamı 60
4. Kamu İktisadi Teşebbüsü Çalışanlarının Durumu 61
D. Yargı Kararlarında Kamu Görevlisi Kavramı 62
1. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kamu Görevlisi Kavramı 63
2. Danıştay Kararlarında Kamu Görevlisi Kavramı 64
IV. DEVLET MEMURLARI KANUNUNDAKİ TEMEL İLKELER 66
A. Sınıflandırma İlkesi 66
1. Devlet Memurları Kanunda Yer Alan Hizmet Sınıfları 67
2. Sınıflandırmaya İlişkin Temel Hükümler 69
B. Kariyer İlkesi 72
C. Liyakat İlkesi 73
V. DEVLET MEMURLARI KANUNDA ÖNGÖRÜLEN İSTİHDAM BİÇİMLERİ 74
A. Memurlar 75
B. Sözleşmeli Personel 76
C. İşçiler 77
İKİNCİ BÖLÜM
KAMU GÖREVİNE GİRİŞTE ARANAN ŞARTLAR VE ATANMA
I. MEMURLUĞA GİRİŞTE ARANAN GENEL ŞARTLAR 80
A. Anayasal İlkeler 80
1. Eşitlik İlkesi 80
2. Serbestlik İlkesi 84
3. Görevin Gerektirdiği Niteliklerden Başka Nitelik Aranmaması İlkesi 87
B. Devlet Memurları Kanununda Aranan Genel Şartlar 89
1. Türk Vatandaşı Olmak 90
2. Yaş Şartını Sağlamak 92

3. Öğrenim Şartını Taşımak 94
4. Kamu Haklarından Mahrum Bulunmamak (Belli Haklardan
Yoksun Olmama) 96
5. Memuriyete Engel Suçlardan Mahkûm Olmamak 98
6. Askerlik İçin Öngörülen Şartları Yerine Getirmiş Olmak 107
7. Sağlık Şartını Taşımak 110
8. Fiil Ehliyetini Haiz Olmak 112
9. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasını Geçmek (mülga) 113
C. Devlet Memurları Kanununda Aranan Özel Şartlar 117
1. Diploma Şartı. 118
2. Kurumların Mevzuatında Aranan Şartları Sağlamak 118
II. ATAMA YAPILACAK KADROLARIN BELİRLENMESİ, MEMURLUĞA
ATANMA VE İSTİSNAİ MEMURLUK 121
A. Atama Yapılacak Kadroların Belirlenmesi ve Sınav 121
1. Atama Yapılacak Kadroların Belirlenmesi 122
2. Belirlenen Kadroların Duyurulması 123
3. Sınav 124
a. A Grubu Kadrolar 124
b. B Grubu Kadrolar 125
B. Atanma 126
1. Aday Memurluk 126
2. Asaleten Atanma 128
3. Atama İşleminin Hukuki Tahlili 128
C. İstisnai Memurluk 130
III. DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR VE ATANMA 131
A. Hâkim ve Savcılar 131
1. Hâkim ve Savcı Olmak İçin Aranan Şartlar 131
2. Hâkim ve Savcıların Atanması 133
a. Kadronun Belirlenmesi ve Duyurulması 133
b. Sınav 133
i. Yazılı Sınav 133
ii. Sözlü Sınav 134
c. Hâkim ve Savcı Adaylığı 135
ç. Hâkim ve Savcılığa Atanma 135
B. Öğretim Elemanları 136
1. Doktor Öğretim Üyesi 136

a. Doktor Öğretim Üyesi Olmak İçin Aranan Şartlar 136
b. Doktor Öğretim Üyesinin Atanması 137
2. Doçent 137
a. Doçent Olmak İçin Aranan Şartlar 137
b. Doçentlerin Atanması 138
3. Profesör 138
a. Profesör Olmak İçin Aranan Şartlar 138
b. Profesörlerin Atanması 139
4. Araştırma Görevlisi 139
a. Araştırma Görevlisi Olmak İçin Aranan Şartlar 139
b. Araştırma Görevlilerinin Atanması 140
5. Öğretim Görevlisi 140
C. Devlet Kadrolarında Çalışan Sanatçı Personel 141
1. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Üyeleri 141
a. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Üyesi Olmak İçin
Aranan Şartlar 141
i. Yaylı Çalgılar Kabul Sınavı 142
ii. Nefesli Çalgılar Kabul Sınavı 143
iii. Vurmalı Çalgılar Kabul Sınavı 143
iv. Arp Kabul Sınavı 143
v. Çelesta - Piyano - Çembalo - Org Kabul Sınavı. 144
b. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Üyelerinin Atanması 144
2. Devlet Opera ve Balesinin Sanatkâr Memurları, Uzman
Memurları, Uygulatıcı Uzman Memurları ve Stajyerleri 145
a. Devlet Opera ve Balesinin Sanatkâr Memuru, Uzman Memuru, Uygulatıcı Uzman Memuru ve Stajyeri Olmak
İçin Aranan Şartlar 146
i. Sınavların Genel Esasları. 147
ii. Orkestra Sınavları 150
aa. Orkestra Stajyer Giriş Sınavı 150
bb. Orkestra Stajyer Sanatçılıktan Sanatkârlığa Geçiş Sınavı 156
cc. Orkestra Şefliği ve Orkestra Şef Yardımcılığı 156
çç. Koro Şefliği ve Koro Şef Yardımcılığı Sınavı 157
iii. Solist Sınavları 158
aa. Solist Stajyer Sanatçılığa Giriş Sınavı 158

bb. Solist Stajyer Sanatçılığından Sanatkâr
Memurluğa Geçiş Sınavı 158
iv. Koro Sınavları 159
aa. Koro Stajyer Sanatçılığına Giriş Sınavı 159
bb. Koro Stajyer Sanatçılığından Sanatkâr Memurluğa
Geçiş Sınavı 159
v. Bale Sınavları 160
aa. Bale Stajyer Sanatçılığına Giriş Sınavı 160
bb. Bale Stajyer Sanatçılığından Sanatkâr Memurluğa
Geçiş Sınavı 160
vi. Dekoratörlük-Kostüm Kreatörleri Sınavları 160
aa. Dekoratörlük Sınavı 160
bb. Kostüm Kreatörleri Sınavı 161
cc. Rejisör Yardımcısı Sınavı 161
vii. Uygulatıcı Uzman Memur Sınavları 162
viii. Uygulatıcı Uzman Memur (Dramaturg-Korrepetisyon)
Sınavı 162
aa. Dramaturg 162
bb. Korrepetisyon 163
ix. Uzman Memur Sınavları 163
b. Devlet Opera ve Balesinin Sanatkâr Memuru, Uzman Memuru, Uygulatıcı Uzman Memuru ve Stajyerlerinin
Atanması 163
i. Devlet Konservatuvarı Mezunlarından Atama 163
ii. Devlet Konservatuvarı Mezunları Dışından Atama 164
Ç. Spor-Toto Teşkilatı Personeli 164
1. Spor-Toto Teşkilatı Personellerinin Atanma Şartları 165
2. Spor-Toto Teşkilatı Personelinin Atanması 166
D. Türk Silahlı Kuvvetleri Mensupları 167
1. Subay 167
a. Subay Olmak İçin Aranan Şartlar 167
i. Doğrudan Subay Olarak Yetiştirilmek Üzere Askeri Öğrenciliğe Giriş Şartları 167
ii. Dış Kaynaktan Muvazzaf Subay Olmak İçin Aranan
Şartlar 168
b. Subayların Atanması 169
c. Sözleşmeli Subaylık 170

2. Astsubay 172
a. Astsubay Olmak İçin Aranan Şartlar 172
b. Astsubayların Atanması 173
c. Sözleşmeli Astsubaylık 173
3. Uzman Çavuş 175
a. Uzman Çavuş Olmak İçin Aranan Şartlar 175
b. Uzman Çavuşların Atanması 178
E. Emniyet Teşkilatı Mensupları 178
1. Emniyet Teşkilatı Mensubu Olmak İçin Aranan Şartlar 178
a. Polis Meslek Yüksekokulu Öğrencisi Olmak İçin Aranan Şartlar 178
b. Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi Olmak İçin Aranan Şartlar 180
c. Polis Amirleri Eğitim Merkezi Adaylarında Aranan Şartlar 182
2. Emniyet Teşkilatı Mensuplarının Atanması 184
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DEVLET MEMURLARININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. ANAYASAYA VE KANUNLARA SADAKAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ. 186
A. Hukuki Dayanakları 186
1. Anayasada İfadesi Bulunan Türk Milliyetçiliğine Sadakat 189
2. Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarını Milletin Hizmetinde Olarak
Tarafsız ve Eşitlik İlkelerine Bağlı Kalarak Uygulamak 191
3. İnsan Haklarına ve Anayasanın Temel İlkelerine Dayanan Milli, Demokratik, Laik Bir Hukuk Devleti Olan Türkiye
Cumhuriyetine Karşı Görev ve Sorumluluklarını Bilmek 193
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 194
II. TARAFSIZLIK VE DEVLETE BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ 194
A. Hukuki Dayanakları 194
1. Tarafsızlık Yükümlülüğü 195
a. Devlet Memurları Siyasi Partilere Üye Olamazlar 195
b. Devlet Memurları, Herhangi Bir Siyasi Parti, Kişi veya Zümrenin Yararını veya Zararını Hedef Tutan Bir Davranışta
Bulunamazlar 195
c. Devlet Memurları Görevlerini Yerine Getirirlerken Dil, Irk, Cinsiyet, Siyasi Düşünce, Felsefi İnanç, Din ve Mezhep Gibi Ayrımlar Yapamazlar 199

ç. Devlet Memurları Hiçbir Şekilde Siyasi ve İdeolojik Amaçlı Beyanda ve Eylemde Bulunamazlar ve Bu Eylemlere Katılamazlar 199
2. Devlete Bağlılık Yükümlülüğü 200
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 201
III. DAVRANIŞ VE İŞBİRLİĞİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 202
A. Hukuki Dayanakları 202
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 206
IV. ÜST VE AST DURUMUNDA BULUNAN DEVLET MEMURLARININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 207
A. Hukuki Dayanakları 208
1. Amir Konumunda Bulunan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları 208
a. Amir Durumunda Olan Devlet Memurlarının Belirlenmesi 209
b. Amirlerin Görev ve Sorumlulukları 209
2. Ast Durumunda Bulunan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları 211
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 216
V. DEVLET MEMURLARININ VERDİKLERİ ZARARLARI TAZMİN ETME YÜKÜMLÜLÜKLERİ 217
A. Hukuki Dayanakları 217
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 218
VI. MAL BİLDİRİMİNDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 218
A. Hukuki Dayanakları 219
1. Mal Bildiriminin Kişi Bakımından Kapsamı 219
2. Mal Bildiriminin Konu Bakımından Kapsamı 220
3. Mal Bildiriminin Verilme Zamanı. 220
4. Mal Bildirimlerinin Verileceği Yetkili Merciler 221
5. Mal Bildirimlerinin Gizliliği 222
6. Hediyeler veya Hibeler 223
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 223
VII. BİZZAT İŞBAŞINDA BULUNMA VE HİZMETİ KESİNTİSİZ OLARAK
GÖRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 225
A. Hukuki Dayanakları 226
B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 227
VIII. RESMİ BELGE, ARAÇ VE GEREÇLERE DAİR YÜKÜMLÜLÜKLER 229
A. Hukuki Dayanakları 230

B. Yükümlülüğe Aykırılığın Hukuki Sonuçları 231
IX. UYUMLU GİYİNME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 232
A. Hukuki Dayanakları 232
1. Yönetmeliğin Kişi Bakımından Kapsamı 232
2. Kılık Kıyafete Dair Yasaklar 233
a. Kadınlara Dair Yasaklar 233
b. Erkeklere Dair Yasaklar 233
3. Kılık Kıyafete Dair Diğer Yükümlülükler 234
B. Yükümlülüğü Aykırılığın Hukuki Sonuçları 235
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEVLET MEMURLARINA KONAN YASAKLAR
I. MEMURLARA KONAN YASAKLARIN TARİHÇESİ VE DİĞER ÜLKELERİN UYGULAMALARI 238
A. Memurlara Konan Yasakların Tarihçesi 238
B. Ülkelerde Memurlara Yasak Olan Faaliyetler ve Son Yıllardaki
Gelişmeler 239
II. İKİNCİ GÖREV ALMA YASAĞI 240
III. TOPLU EYLEMLERDE BULUNMA, TOPLU ÇEKİLME VE GREV YASAĞI 242
A. Toplu Eylemlerde Bulunma ve Toplu Çekilme Yasağı 242
B. Grev Yasağı 243
1. Grev Kavramının Tanımı 243
2. Grev Kavramının Hukuki Nitelendirmesi 243
3. Kamu Görevlilerinin Grev Hakkı 245
4. Türk Hukukunda Kamu Görevlilerine Grev Yasağı 247
IV. TİCARETLE VE DİĞER KAZANÇ GETİRİCİ FAALİYETLERDE BULUNMA YASAĞI 248
A. Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağının
Kapsamı 252
B. Memur Yakınları 253
C. Yasak Kapsamına Girmeyen Gelir Getirici Faaliyetler 254
1. Kooperatif Meslek Kuruluşu ve Yardım Sandığı Yönetim,
Denetim ve Disiplin Kurulları Üyelikleri 254
2. Özel Kanunlarda Belirtilen Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici
Faaliyetler 255
3. Bilirkişilik 255
4. Hakemlik 256

5. Arabuluculuk 257
6. Uzlaştırma 258
7. Çiftçilik ve Arıcılık 259
V. HEDİYE VE ÇIKAR SAĞLAMA YASAĞI 260
A. Hediye Almanın Tanımı ve Kapsamı 261
1. Hediye Almanın Tanımı 261
2. Hediye Alma Yasağının Kapsamı 261
3. Rüşvet ve Hediye Arasındaki Farklar 264
B. Hediye Alma Yasağı 264
C. Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kapsamında Değerlendirilmesi 266
VI. SİYASİ PARTİLERE GİRME YASAĞI 272
VII. DEMEÇ VERME VE GİZLİ BİLGİLERİ AÇIKLAMA YASAĞI 275
A. Demeç Verme Yasağı 275
B. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı 276
VIII. AYRILDIĞI KURUMA KARŞI GÖREV ÜSTLENME YASAĞI 277
IX. DENETİMİNDEKİ TEŞEBBÜSTEN MENFAAT SAĞLAMA YASAĞI 280

BEŞİNCİ BÖLÜM
DEVLET MEMURLARINA TANINAN HAKLAR İLE
DEVLET MEMURLARININ ÖZLÜK DOSYALARI VE YÜKSELMELERİ
I. MEMURLARA TANINAN HAKLAR 281
A. Güvenlik Hakkı 282
B. Hizmet (Çalışma) Hakkı 284
C. Müracaat, Şikâyet ve Dava Açma Hakkı 287
1. Müracaat ve Şikâyet Hakkı 288
2. Dava Açma Hakkı. 292
Ç. Uygulamayı İsteme Hakkı 293
D. İsnat ve İftiralara Karşı Korunma Hakkı 294
E. Örgütlenme Hakkı 297
1. Sendika Kurma ve Sendikalara Üye Olma Hakkı 298
a. Ülkemizde Kamu Sendikacılığının Gelişimi 298
b. Sendika Kurma ve Sendikalara Üye Olma 299
c. Sendikaların Kuruluşu ve Organları 300
ç. Sendikaya Üye Olma ve Üyelikten Çıkma 302
2. Dernek ve Vakıf Kurma, Kurulmuş Olanlara Üye Olma Hakkı 304

F. Aylık (Maaş) Hakkı 307
G. Yolluk Hakkı 310
Ğ. İzin Hakkı 311
1. Yıllık İzin 312
2. Sağlık İzni 315
3. Mazeret İzni 315
a. Doğum İzni 316
b. Süt İzni 318
c. Evlenme ve Ölüm Nedeniyle Mazeret İzni 319
ç. Genel Sebeplerden Dolayı Mazeret İzni 319
4. Hastalık ve Refakat İzni 320
5. Aylıksız İzin 322
6. Öğrenim İzni. 324
H. Sosyal Haklar 325
1. Emeklilik Hakkı 325
a. Zorunlu Emeklilik 329
b. İstek Üzerine Emeklilik 329
c. Malulen Emeklilik 329
2. Hastalık ve Analık Sigortası 330
3. Yeniden İşe Alıştırma 331
4. Memurların Sosyal Tesis İhtiyaçları 331
5. Devlet Memurları İçin Konut Kredisi 331
6. Devlet Memurları İçin Konut 332
7. Öğrenim Bursları ve Yurtları 332
8. Aile Yardımı Ödeneği 332
9. Ölüm Yardımı Ödeneği 334
10. Cenaze Giderleri 334
11. Giyecek ve Yiyecek Yardımı 335
II. MEMURLARIN ÖZLÜK DOSYALARI, KADEME İLERLEMESİ VE DERECE YÜKSELMESİ 335
A. Devlet Memurlarının Özlük Dosyaları 336
B. Devlet Memurlarının Yükselmeleri 341
1. Kademe İlerlemesi (Yatay İlerleme) 341
2. Derece Yükselmesi (Dikey Yükselme) 342

ALTINCI BÖLÜM
KAMU GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUĞU
I. KAMU GÖREVLİLERİNİN DİSİPLİN SORUMLULUĞU 347
A. Disiplin Suçunun Tanımı ve Unsurları 348
1. Tanım 348
2. Disiplin Suçunun Unsurları 350
a. Fail 350
b. Fiil 352
c. Görev 354
ç. Kusur 355
B. Disiplin Hukukuna Hâkim İlkeler 356
1. Kanunilik İlkesi: "Nullum Crimen Nulla Poena Sine Lege" 357
2. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi: "İn Dubio Pro Reo" 360
3. Kanunu Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi 362
4. Tek Suçtan Tek Ceza Verilmesi İlkesi: "Ne Bis İn İdem" 363
5. Geçmişe Yürümeme İlkesi 364
6. Ölçülülük İlkesi 366
7. Gizlilik İlkesi 367
8. Eşitlik İlkesi 369
9. Gerekçe İlkesi: "Expression Des Motifs" 369
10. Kılık Değiştirmiş Disiplin Cezası Verme Yasağı. 370
11. Savunma Hakkı Tanınmadan Disiplin Cezası Verilemez İlkesi 370
12. Başvuru Yollarının Gösterilmesi İlkesi 372
13. Aleyhe Bozma Yasağı İlkesi: "Reformatio İnpejus" 373
14. Soruşturmacının Soruşturulanın Dengi veya Üstü Olması İlkesi 375
15. Vicahilik İlkesi 376
16. Sendika Temsilcisinin Disiplin Kurulunda Bulunması İlkesi 376
17. Önerilen Bir İlke: Yeniden Soruşturma Açılma Yasağı İlkesi 377
C. Disiplin Suç ve Cezaları 378
1. Devlet Memurları Kanununda Disiplin Suç ve Cezaları 379
a. Uyarma 379
b. Kınama. 380
c. Aylıktan Kesme 381
ç. Kademe İlerlemesinin Durdurulması 382
d. Devlet Memurluğundan Çıkarma 384

2. Diğer Kamu Görevlileri Hakkında Özel Kanun Hükümlerinde Düzenlenen Disiplin Suç ve Cezaları 385
a. Hakim ve Savcılar 385
b. Öğretim Elemanları 389
c. Devlet Kadrolarında Çalışan Sanatçı Personel 395
i. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Üyeleri 395
ii. Devlet Opera ve Balesinin Sanatkâr Memurları, Uzman Memurları, Uygulatıcı Uzman Memurları ve Stajyerleri 399
ç. Spor-Toto Teşkilatı Personeli 400
d. Türk Silahlı Kuvvetleri Mensupları 402
e. Emniyet Teşkilatı Mensupları 417
Ç. Disiplin Soruşturma Usulü 432
1. Yetkili Makam 432
2. Soruşturmanın Açılması 434
a. Soruşturma Kararı Alınması 434
b. Soruşturmacı Atanması ve Yetkileri 436
c. Savunma Hakkı 438
3. Disiplin Kararı 439
4. Tebliğ ve Uygulama 440
D. Disiplin Konusunda Diğer Hususlar 441
1. Tekerrür 441
2. Bir Derece Alt Cezanın Uygulanması 443
3. Öngörülmemiş Disiplin Suçları 443
E. Disiplin Cezalarına Karşı Başvuru Yolları 444
1. İdari Başvuru Yolu (İtiraz) 445
2. Yargısal Başvuru Yolu (İptal Davası) 445
F. Disiplin Cezalarının Ortadan Kalkması 446
2. İdare Tarafından 446
3. Mahkeme Tarafından 447
4. Yasama Organı Tarafından 447
G. Memurluk Durumunda Kısıntı Yapan Haller 448
1. Kadro Açığı 448
2. Görevden Uzaklaştırma 450
a. Sebepleri 451
i. Disiplin Soruşturması 452
ii. Ceza Kovuşturması 453
b. Yetki 454

c. Sonuçları 455
ç. Kaldırılması 456
II. KAMU GÖREVLİLERİNİN CEZAİ SORUMLULUĞU 458
A. Genel Kurallara Göre 459
B. 3628 Sayılı Kanuna Göre 460
C. 4483 Sayılı Kanuna Göre 462
1. Kanunun Kapsamı 462
2. Ön İnceleme, Soruşturma İzni ve İtiraz 464
a. Ön İnceleme 464
b. Soruşturma İzni 466
i. İzin Vermeye Yetkili Merciler 466
ii. Karar 467
c. İtiraz 469
3. Hazırlık Soruşturması 471
a. Hazırlık Soruşturmasını Yapacak Merciiler 471
b. Hazırlık Soruşturması. 472
c. Yetkili ve Görevli Mahkeme 472
III. KAMU GÖREVLİLERİNİN MALİ SORUMLULUĞU 472
A. Kamu Görevlisinin İdareye Karşı Sorumluluğu 473
1. Zararın Oluşması 475
a. Fail 475
b. Fiil 475
c. Kusur 476
ç. İlliyet Bağı 478
2. Zararın Tazmini 478
a. Zararın Tespiti. 479
b. Zararın İdari Yollarla Tazmini 480
i. Doğrudan Ödeme 480
ii. Sulh Yolu ile Ödeme. 480
iii. Zararın Yargı Yoluyla Tazmini 481
B. Kamu Görevlisinin Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu 481
1. Kamu Görevlisinin Görevi ile İlgisi Olmayan Kişisel
Kusurlarından Mali Sorumluluğu 481
2. Kamu Görevlisinin Görevi Sırasında İşlediği Kusurlu Fiillerinden
Mali Sorumluluğu 482
3. Kamu Görevlisine Rücu 484

YEDİNCİ BÖLÜM
KAMU GÖREVLİSİ SIFATININ SONA ERMESİ
I. DEVLET MEMURLUĞUNUN SONA ERMESİ 487
A. Çekilme (İstifa) 487
1. Çekilme İradesi 487
2. Çekilmeden Vazgeçme 490
3. Olağanüstü Hallerde Çekilme 492
4. Çekilmede Devir, Teslim ve Sorumluluk 492
5. Çekilen Memurun Yeniden Atanması 493
B. Çekilmiş (İstifa, Müstafi) Sayılma 495
1. Görevin Terki Nedeniyle 496
2. Bilgilerini Artırmak Üzere Yabancı Ülkelere Gidenlerin
Belirlenen Süre Sonunda Göreve Geri Dönmemeleri Nedeniyle 498
3. Başka Yere Atananların Göreve Başlamamaları Nedeniyle 499
4. Terhis Edilenlerin Görevlerine Dönmemeleri Nedeniyle 500
5. Kadronun Kaldırılması Nedeniyle 501
6. Aylıksız İzin Bitiminde Göreve Dönmeme Nedeniyle 502
C. Devlet Memurluğundan Çıkarma (İhraç) 504
1. İdeolojik ve Siyasi Amaçlı Eylemler Nedeniyle 504
2. Yasaklanmış Yayınlar ile İdeolojik ve Siyasi Eylemler Nedeniyle 509
3. Siyasi Partiye Girme Nedeniyle 510
4. Özürsüz Olarak Yılda Toplam Yirmi Gün Göreve Gelmeme Nedeniyle 512
5. Savaş, Olağanüstü Hal veya Genel Afetlere İlişkin Konularda
Amirlerin Verdiği Görev veya Emirleri Yapmama Nedeniyle 513
6. Amirlerine, Maiyetindekilere ve İş Sahiplerine Fiili Tecavüzde Bulunma Nedeniyle 514
7. Memurluk Sıfatı İle Bağdaşmayacak Nitelik ve Derecede Yüz
Kızartıcı ve Utanç Verici Hareketlerde Bulunma Nedeniyle 515
8. Yetki Almadan Gizli Belgeleri Açıklama Nedeniyle 519
9. İdeolojik ve Siyasi Nedenlerle Arananları Gizleme Nedeniyle 521
10. Yurt Dışında Devletin İtibarını Düşürecek veya İfa Edilen Görevin Haysiyetini Zedeleyecek Tutum ve Davranışlarda
Bulunma Nedeniyle 522
11. Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna Aykırı
Eylemlerde Bulunma Nedeniyle 522

12. Terör Örgütleri ile Eylem Birliği İçinde Olma, Bu Örgütlere Yardım Etme, Kamu İmkân ve Kaynaklarını Bu Örgütleri Desteklemek için Kullanma, Kullandırma veya Bu Örgütlerin Propagandasını
Yapma Nedeniyle 523
Ç. Koşulların Sonradan Yitirilmesi 525
1. Genel Şartlar 526
a. Türk Vatandaşlığı 527
b. Yaş Şartı 529
c. Öğrenim Şartı 531
ç. Kamu Haklarından Mahrum Olmama Şartı 534
d. Memuriyete Engel Suçlardan Mahkûm Olmama Şartı 535
e. Askerlik İçin Öngörülen Koşulları Yerine Getirme Şartı 544
f. Sağlık Şartı 547
g. Fiil Ehliyeti Şartı 549
ğ. Mülga Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasını
Geçme Şartı 550
2. Devlet Memurları Kanununda Aranan Özel Şartlar 554
a. Diploma Şartı 555
b. Kurumların Mevzuatında Aranan Şartları Sağlamak 555
D. Bağdaşmazlık 557
E. Emeklilik 558
1. Emekliliğe Ayrılma Türleri 559
a. Zorunlu Emeklilik 559
b. Devlet Memurunun İsteği Üzerine Emeklilik 560
c. Re'sen Emeklilik 562
2. Emekli Olan Memurun Mali ve Sosyal Hakları 563
F. Ölüm 564
II. SÖZLEŞMELİ PERSONEL AÇISINDAN KAMU GÖREVİNİN SONA ERME
HALLERİ 565
A. Sözleşmeli Personelin Hizmet Sözleşmesinin İdare Tarafından Feshedilmesi 566
B. Sözleşmeli Personelin Hizmet Sözleşmesini Kendi İsteği ile Feshetmesi 567
C. Sözleşmeli Personelin Hizmet Sözleşmesinin Kendiliğinden Sona
Ermesi 568
KAYNAKLAR 569