Kamulaştırma Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
3. Baskıya Önsöz 5
2. Baskıya Önsöz 7
Kısaltmalar 21
Giriş 23
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK KAMULAŞTIRMA KAVRAMI
I. KAMULAŞTIRMA KAVRAMI 25
II. KAMULAŞTIRMA KAVRAMININ GELİŞİMİ 27
1. Genel Olarak 27
2. Uluslararası Hukuk ve Kamulaştırma Kavramı 29
3. Avrupa Birliği ve Kamulaştırma Kavramı 34
III. TÜRK HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA KAVRAMININ GELİŞİMİ VE MÜLKİYET HAKKI İLE İLİŞKİSİ 35
IV. ANAYASALARINDA KAMULAŞTIRMA KAVRAMINA YER VEREN BAZI ÜLKELER 42
1. Almanya 42
2. Fransa 42
3. İtalya 43
4. Amerika Birleşik Devletleri 43
V. 1982 ANAYASASINDA KAMULAŞTIRMA 44
VI. KAMULAŞTIRMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 44
VII. KAMULAŞTIRMANIN BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 47
1. İstimval 47
2. Satım Sözleşmesi 48
3. Millileştirme 50
4. Devletleştirme 51
5. El Koyma 55
İkinci Bölüm
KAMULAŞTIRMANIN UNSURLARI
I. KAMULAŞTIRMA YAPMA YETKİSİNE SAHİP “İDARE” KAVRAMI 61
1. Genel Olarak “İdare” Kavramı 61
2. 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’na Göre İdare Kavramı 62
3. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Kamulaştırma Yetkisinin Değerlendirilmesi 62
4. Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Kamulaştırma Yetkisinin Değerlendirilmesi 66
5. Bağımsız İdari Otoritelerin Kamulaştırma Yetkisinin Değerlendirilmesi 66
6. Gerçek Kişi ve Özel Hukuk Tüzel Kişisi Bakımından Kamulaştırma Yetkisinin Değerlendirilmesi 67
A. Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununa Göre Özel Hukuk Kişisi Adına Kamulaştırma 73
B. Maden Kanununa Göre Özel Hukuk Kişisi Adına Kamulaştırma 73
C. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Özel Hukuk Kişisi Adına Kamulaştırma 76
D. 4628 Sayılı Enerji Piyasası Kanununda Özel Hukuk Kişisi Adına Kamulaştırma 79
E. 2981 Sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Uygulanacak Bazı İşlemler Hakkında Kanuna Göre Gecekondu Sahibi Lehine Kamulaştırma 79
F. Organize Sanayi Bölgesinde Kamulaştırma 80
7. Vakıf Üniversitelerinin Kamulaştırma Yetkisinin Değerlendirilmesi 81
II. KAMULAŞTIRMANIN İDARENİN GÖREV ALANINA GİREN KONULAR İÇİN YAPILMASI 83
III. KAMULAŞTIRMAYA SADECE ÖZEL MÜLKİYETE KONU OLAN TAŞINMAZ MAL, KAYNAK VE İRTİFAK HAKLARININ KONU OLMASI 88
1. Genel Olarak 88
2. 4721 Sayılı Medeni Kanun’un 704’üncü Maddesine Göre Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu 88
A. Arazi 89
B. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar 90
C. Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler 92
3. Yeni Medeni Kanunun 704’üncü Maddesine Göre Madenlerin Taşınmaz Mülkiyetinin Konusunu Oluşturmaması 92
4. Kamulaştırmaya Konu Olan Taşınmazın Maliki Bakımından Özelliği 93
IV. İDARECE YETERLİ ÖDENEK TEMİN EDİLMESİ 96
V. KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN ÖDENMESİ 97
1. Genel Olarak 97
2. Kamulaştırma Bedelinin Ödenme Şekilleri 98
A. Nakden ve Peşin Ödeme 98
B. Eşit Taksitle Ödeme 100
C. Trampa Yoluyla Ödeme 100
VI. KAMULAŞTIRMA YOLUYLA İRTİFAK HAKKI KURULMASI YETERLİ İSE TAŞINMAZIN KAMULAŞTIRILMAMASI 103
VII. KAMULAŞTIRMA AMACINI GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN YETERLİ İSE KISMEN KAMULAŞTIRMA YAPILMASI 115
VIII. TAŞINMAZIN MALİKİ İDARE İSE, KAMULAŞTIRMA YERİNE İKİ İDARE ARASINDA TAŞINMAZ MAL DEVRİ YÖNTEMİNİN UYGULANMASI 123
1. İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devrinin Konusu 123
2. İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devri Yöntemi 126
3. Kamulaştırma Kanunu 30’uncu Madde Uyarınca Danıştay Tarafından Verilen Kararın Hukuki Niteliği 132
4. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına Ait Taşınmazların Kural Olarak KK 30’uncu Madde Kapsamında Devre Konu Olmaması 136
5. 3194 Sayılı İmar Kanunun 18’inci Madde Uygulamasında, KK 30’uncu Maddenin Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi 138
6. İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devrinde O Taşınmaza Hangi İdarenin Daha Fazla İhtiyacı Olduğunun Belirlenmesi 139
7. Ortakları Kamu Tüzel Kişisi Olan Şirket veya Müteşebbis Kurulun İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devri Yöntemine Başvuramaması 140
8. Özel Hukuk Kişisine Ait Taşınmazın, İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devrine Konu Olamaması 141
9. İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devri Yöntemine İstisnai bir Durum olarak “İçişleri Bakanlığının Güvenlik Gerekçesi” 143
10. İki İdare Arasında Taşınmaz Mal Devrinde Özelleştirmenin Etkisi 147
Üçüncü Bölüm
KAMULAŞTIRMADA İDARİ SÜREÇ
I. KAMU YARARI KARARININ VERİLMESİ 149
1. Kamu Yararı Kavramı 149
2. Kamu Yararı Kavramının Mülkiyet Hakkı ile İlişkisi 152
3. Kamu Yararı Kararını Vermede Yetki Unsuru 154
A. Kamu İdareleri ve Kamu Tüzel Kişilerinde Kamu Yararı Kararı Verme Yetkisi 154
B. Kamu Kurumlarında Kamu Yararı Kararı Verme Yetkisi 166
C. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Kamu Yararı Kararı Verme Yetkisi 167
D. Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri Lehine Kamulaştırmada Kamu Yararı Kararı Verme Yetkisi 169
II. KAMU YARARI KARARININ HUKUKİ NİTELİĞİ 172
III. KAMU YARARI KARARININ ONAYLANMASI 174
1. Kamu Yararı Kararını Onaylama Yetkisi 174
2. Kamu Yararı Kararını Onaylama İşleminin Hukuki Niteliği 175
IV. KAMU YARARI KARARININ ONAYLANMASINA GEREK OLMAYAN HALLER 175
1. Bakanlıklar Tarafından Verilen Kamu Yararı Kararları 175
2. Cumhurbaşkanı Tarafından Verilen Kamu Yararı Kararları 176
V. KAMU YARARI KARARI ALINMASINA VE ONAYLANMASINA GEREK OLMAYAN HALLER 176
1. Onaylı İmar Planına Göre Yapılacak Kamulaştırmalar 176
A. Planlamada Hiyerarşi İlkesi ve Kamulaştırma 176
B. İmar Planında Umumi Hizmet Alanı Olarak Belirlenen Özel Hukuk Kişisine Ait Taşınmazların Kamulaştırılması İçin Beş Yıllık İmar Programına Alınması Zorunluluğu ve Anayasa Mahkemesinin Kararı ve 7181 sayılı Yasa İle Değişik İmar Kanunu’nun 13. Maddesi 185
2. Bakanlıkça Onaylı Plan ve Projeye Göre Yapılacak Kamulaştırmalar 195
A. 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Uyarınca Bakanlıkça Hazırlanacak Programa Dayalı Olarak Yapılacak Kamulaştırmalar 198
B. 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu 207
VI. KAMULAŞTIRMADAN ÖNCE İDARE TARAFINDAN YAPILACAK İŞLEMLER 209
1. Kamulaştırılacak Taşınmazın Ölçekli Planının Hazırlanması 209
A. Kadastrosu Yapılmış Yerde Bulunan Taşınmazın Belirlenmesi 209
B. Kadastrosu Yapılmamış Yerde Bulunan Taşınmazın Belirlenmesi 210
2. Kamulaştırılacak Taşınmazın Mal Sahiplerinin Belirlenmesi 211
A. Tapuda Kayıtlı Taşınmazlarda Mal Sahibinin Belirlenmesi 211
B. Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazın Zilyedinin Belirlenmesi 214
VII. İDARE TARAFINDAN KAMULAŞTIRILACAK TAŞINMAZ İLE İLGİLİ OLARAK TAPU SİCİLİNE İDARİ ŞERHİN VERİLMESİ 222
VIII. İDARE TARAFINDAN KAMULAŞTIRILACAK TAŞINMAZ İLE İLGİLİ OLARAK TAPU SİCİLİNE İDARİ ŞERHİN VERİLMESİNİN ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINA ETKİSİ 226
IX. İDARE TARAFINDAN SATIN ALMA USULÜNE BAŞVURULMASI 227
1. Kamulaştırma Kanunu’nda Düzenlenen Satın Alma Usulü ile Satım Sözleşmesinin Karşılaştırılması 227
2. Satın Alma Usulünün Uygulanmamasının Adli Yargı Aşamasına Etkisinin Değerlendirilmesi 229
3. Satın Alma Usulünün Uygulanması 231
A. İdarenin Öncelikle Kıymet Takdir Komisyonu ve Uzlaşma Komisyonu Oluşturması 231
B. İdarenin, Kamulaştırma Kanunu 8’inci Maddeye Uygun Bir Şekilde Taşınmaz Malikine “Resmi Taahhütlü Yazı” Göndermesi 232
C. Malikin İdarece Gönderilen Resmi Taahhütlü Yazıya, Tebellüğ Tarihinden İtibaren Onbeş Gün İçinde Cevap Verme Yükümlülüğü 240
4. Satın Alma Sürecinde İmzalanan “Uzlaşma Tutanağı”nın Hukuki Niteliği 243
5. Satın Alma Sürecinin Hukuki Sonuçları 245
A. Satın Alma Usulünün Uygulanma Süreci Sonunda Anlaşma Sağlanmasının Hukuki Sonucu 245
B. Satın Alma Usulünün Uygulanma Süreci Sonunda Anlaşma Sağlanamamasının Hukuki Sonucu 247
Dördüncü Bölüm
KAMULAŞTIRMADA ADLİ SÜREÇ
I. KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ VE TESCİL DAVASI 249
1. Görevli ve Yetkili Mahkeme 249
2. Davacı 249
3. Davalı 251
4. Satın Alma Sürecinin Usulüne Uygun Tamamlanmasının Dava Şartı Niteliğinde Olması 253
5. Dava Çeşitleri İçindeki Yerinin Değerlendirilmesi 260
6. Dava Süresi 263
7. Davanın Konusu 265
8. Dava Dilekçesinde Yer Alması Gereken Bilgiler 265
9. Yargılama Harç ve Giderleri 265
10. Yargı Organı Tarafından Kararlaştırılan Vekalet Ücreti 266
11. Yargılama Usulü 268
II. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN MALİKE TEBLİGAT YAPILMASI 269
1. Tebligatın Şekli ve İçeriği 279
2. Tebligatın Hukuki Sonucu 280
A. Dava Açma Hakkı Doğar 280
B. Malikin Kamulaştırmaya Konu Taşınmazını Başkasına Devir Yasağı Başlar. 283
III. KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİNE İLİŞKİN ESASLAR 285
1. Bilirkişi Seçimi 292
2. Keşif ve Bilirkişi İncelemesi 294
3. Bilirkişinin Değer Tespiti Yaparken Esas Alacağı Günün Belirlenmesi Sorunu 295
4. Bilirkişi Raporunun Hazırlanması 297
A. Arazilerde Kamulaştırma Bedelinin Tespitine İlişkin Esaslar ile İlgili Örnek Kararlar 300
B. Arsalarda Kamulaştırma Bedelinin Tespitine İlişkin Esaslar ile İlgili Örnek Kararlar 306
C. Kamulaştırma Konusu İrtifak Hakkına İlişkin Bedelin Tespitine İlişkin Esaslar ile İlgili Örnek Kararlar 314
D. Kamulaştırma Bedelinin Hesaplanmasında Taşınmaz Üzerindeki Ağaçlar ile İlgili Örnek Kararlar 315
E. Taşınmaz Üzerindeki Binanın Kamulaştırma Bedelinin Tespitine İlişkin Esaslar ile İlgili Örnek Kararlar 317
5. Kısmen Kamulaştırmada Bedel Tespiti Esasları ve Konu ile İlgili Örnek Kararlar 318
6. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun Kamulaştırmadan Arta Kalan Kısımlar İle İlgili 17. Maddesi ve İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılarla İlgili 2981 sayılı Kanun 9. Madde Uyarınca Islah İmar Uygulaması Bağlamında Taşınmazı Kamulaştırılan Maliklerin Açtıkları Bedel ve Bedel Artırım Davasında Taşınmazın Değerinin Tespiti 323
7. Bilirkişi Raporunun Hazırlanmasının Hukuki Sonucu 326
8. Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Davasında Tespit Edilen Bedele Faiz Uygulanması 326
IV. MAHKEME TARAFINDAN KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİT EDİLMESİNİN HUKUKİ SONUCU 326
1. Mahkeme Tarafından Tespit Edilen Kamulaştırma Bedelinin Ödenmesi 329
A. Hak Sahibi Belli İse 329
B. Hak Sahibi Belli Değil İse 332
2. İdare Tarafından Mahkemece Tespit Edilen Kamulaştırma Bedelinin Ödenmemesi 335
A. İdarenin Mahkeme Tarafından Tespit Edilen Kamulaştırma Bedelini Ödememesinin Kamulaştırmadan Tek Yanlı Vazgeçme Olarak Değerlendirilmesi Hususunun Tartışılması 335
B. İdarenin Kamulaştırmadan Vazgeçme Kararı Almaksızın Mahkemenin Tespit Ettiği Kamulaştırma Bedelini Ödememesi 335
C. İdarenin Kamulaştırmadan Vazgeçme Kararı Almaksızın Mahkemenin Tespit Ettiği Kamulaştırma Bedelini Ödememesi Durumunda Davalının Karşı Dava Açması 336
3. İdare Tarafından Fazla Ödenen Kamulaştırma Bedelinin İadesi 338
V. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN TESCİL KARARI VERMESİ 339
1. Genel Olarak 339
2. Tescil Kararı Verilmesinin Hukuki Sonucu 342
3. Kamulaştırılan Taşınmazın Tesciline İlişkin Tapu Harcının Ödenmesi 344
4. Kamulaştırılan Taşınmazın Hangi İdare Adına Tapuya Tescil Edileceği Sorunu 345
A. Kamulaştırmayı Yapan İdarenin Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdaresi Olması Halinde Taşınmazın Hazine Adına Tapuya Tescil Edilmesi 345
B. Kamulaştırmayı Yapan İdare Genel Bütçe Kapsamına Girmemekte İse, Taşınmazın Kamulaştırmayı Yapan Kamu Tüzel Kişisi Adına Tapuya Tescil Edilmesi 345
C. 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu Uyarınca Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın Tapuya Hangi İdare Adına Tescil Edileceğinin Belirlenmesi 346
a. Kamulaştırmayı Lisans Sahibi Kamu Tüzel Kişisi Yapmış İse Taşınmazın O Kamu Tüzel Kişisi Adına Tescil Edilmesi 346
b. Kamulaştırma Lisans Sahibi Özel Hukuk Kişisinin Talebi Üzerine EPDK Tarafından Yapılmış İse Taşınmazın Hazine Adına Tescil Edilmesi 346
D. 4646 Sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu Uyarınca Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın Hazine Adına Tescil Edilmesi 346
E. 5686 Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uyarınca Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın İl Özel İdaresi Adına Tescil Edilmesi 347
F. Serbest Bölgede Yapılan Kamulaştırmada, Taşınmazın Hazine Adına Tescil Edilmesi 347
G. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın Hangi İdare Adına Tapuya Tescil Edileceği Sorunu 347
H. Organize Sanayi Bölgesinde Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın Hangi İdare Adına Tapuya Tescil Edileceği Sorunu 348
I. 3213 Sayılı Maden Kanunu Uyarınca İşletme Ruhsatı Sahibinin Talebi Üzerine Yapılan Kamulaştırmada Taşınmazın Hazine Adına Tescil Edilmesi 348
İ. 6326 Sayılı Petrol Kanunu Uyarınca Petrol Hakkı Sahibinin Talebi Üzerine Yapılacak Kamulaştırmada Taşınmazın Hazine Adına Tescil Edilmesi 348
VI. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ VE TESCİLİ KARARININ TEMYİZİ 349
VII. MADDİ DÜZELTİM DAVASI 351
Beşinci Bölüm
KAMULAŞTIRMANIN İPTALİ DAVASI VE
BU DAVANIN ADLİ YARGIDAKİ SÜRECE ETKİSİ
I. KAMULAŞTIRMANIN İPTALİ DAVASI 355
1. İptal Davasının Ön Koşullar Yönünden İncelenmesi 355
A. Görevli Mahkeme 355
B. Yetkili Mahkeme 361
C. İdari Merci Tecavüzü 362
D. Ehliyet 363
E. Husumet 374
F. Dava Açma Süresi 376
G. Dava Konusu Kesin ve Yürütülebilir İşlem Olması 389
H. Dava Dilekçesi 394
2. İptal Davasının Esas Yönünden İncelenmesi 395
A. Yetki Unsuru 395
B. Şekil Unsuru 399
C. Konu Unsuru 401
D. Sebep Unsuru 402
E. Amaç Unsuru 407
3. Yargılama Giderleri 408
II. MALİKİN İDARİ YARGIDA İPTAL DAVASI AÇMASININ, ADLİ YARGIDAKİ SÜRECE ETKİSİ 409
III. İDARE MAHKEMESİNİN KAMULAŞTIRMANIN İPTALİ DAVASINA İLİŞKİN NİHAİ KARARININ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNDEKİ SÜRECE ETKİSİ 414
IV. YASA KOYUCU TARAFINDAN İDARİ YARGIDA KAMULAŞTIRMANIN İPTALİ DAVASI AÇILMASININ ENGELLENMESİNE ÖRNEK: 2634 SAYILI TURİZMİ TEŞVİK KANUNU 415
V. KAMULAŞTIRMA İŞLEMİNİN MÜLKİYET HAKKINI İHLAL ETTİĞİ İDDİASIYLA AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE BAŞVURU 419
Altıncı Bölüm
KAMULAŞTIRILAN TAŞINMAZIN BOŞALTILMASI,
KAMULAŞTIRMADAN VAZGEÇME, KAMULAŞTIRILAN
TAŞINMAZIN GERİ ALINMASI
I. KAMULAŞTIRILAN TAŞINMAZIN BOŞALTILMASI 423
1. İdarenin Kamulaştırılan Taşınmazın Boşaltılmasını Tapuya Tescilden Sonra Talep Etmesi 423
2. İdarenin Kamulaştırılan Taşınmazın Boşaltılması Konusunda Malike Bildirimde Bulunma Zorunluluğunun Olmaması 423
3. Kamulaştırılan Taşınmazın Boşaltılmasının İcra Dairesi Tarafından Gerçekleştirilmesi 424
4. Kamulaştırılan Arazinin Boşaltılması 426
II. KAMULAŞTIRMADAN VAZGEÇME 429
1. İdarenin Tek Yanlı Olarak Kamulaştırmadan Vazgeçmesi 429
2. İdare ve Eski Malikin Anlaşması ile Kamulaştırmadan Vazgeçme 432
A. Kamulaştırmadan Vazgeçmede Faiz Uygulaması, Faiz Ödemesinin Başlangıcı ve Faizden Muafiyet 437
B. Kamulaştırmadan İki Yanlı Vazgeçme İle Eski Malikin Geri Alma Hakkı Arasındaki İlişki 438
3. Kamulaştırmadan Vazgeçmeye Yönelik İşlemden Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkeme 447
4. Kamulaştırmadan Vazgeçilmesi Nedeniyle Uğranılan Zararın Tazmini İstemiyle Açılan Davada Görevli Mahkeme 448
5. İdarenin, Kamulaştırma Kanunundaki Vazgeçmeye İlişkin Kuralları Uygulamaksızın Kamulaştırdığı Bir Taşınmazı Satış Yoluyla Özel Hukuk Kişisine Devretmesi 450
III. KAMULAŞTIRILAN TAŞINMAZIN GERİ ALINMASI 452
1. Geri Alma Hakkının Kullanılmasının Koşulları 452
A. Kamulaştırma Bedelinin Kesinleşmesi 452
B. Kamulaştırma Bedelinin Kesinleştiği Tarihten İtibaren Beş Yıl Geçmesi ve Bu Süre İçinde Kamulaştırmayı Yapan İdare Tarafından Taşınmazın Kamu Yararına Kullanılmaması 452
a. Birden Fazla Taşınmaz Aynı Amaç İçin Kamulaştırılmışsa, Kamulaştırma Bedelinin Kesinleştiği Tarihten İtibaren Beş Yıllık Sürenin Hesaplanması 456
b. Birden Fazla Taşınmaz Aynı Amaç İçin Kamulaştırılmışsa, Taşınmazların Kamu Yararına Uygun Kullanılıp Kullanılmadığının Belirlenmesi 458
C. Kamulaştırma Bedelinin Alındığı Günden İtibaren Eski Malik Tarafından Kanuni Faiziyle Birlikte İdareye Ödenmesi 459
D. Geri Alma Hakkının, Kamulaştırma Bedelinin Kesinleşmesinden Sonra Beş Yılın Sona Ermesinden İtibaren Bir Yıl İçinde Kullanılması 459
E. Geri Alma Hakkına İlişkin KK 23’deki Süreler İçinde Geri Alma Hakkının Kullanılmamasının Hukuki Sonucu 460
F. 2942 Sayılı Yasada veya Diğer Yasalarda Kamulaştırma Kanunun 23’üncü Maddenin Uygulanmayacağına İlişkin Hüküm Bulunmaması 465
2. Geri Alma Hakkının Kullanımı İçin Malikin İdareye Başvuru Süreci ve Bu Süreçteki Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkeme 467
IV. VAZGEÇME VEYA GERİ ALMADA KAMULAŞTIRILAN TAŞINMAZDA HASAR VAR İSE, KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN İDAREYE GERİ ÖDENMESİNE ETKİSİ 471
Yedinci Bölüm
KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA,
ACELE KAMULAŞTIRMA
I. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 473
II. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN KOŞULLARI 479
1. Taşınmazın Özel Hukuk Kişisinin Mülkiyetinde Olması 479
2. Kamulaştırma Yetkisine Sahip İdare Tarafından Kamu Yararı İçin Yapılması 480
3. Kamulaştırma İşleminin Yapılmamış veya Tamamlanmamış Olması 481
4. Taşınmaza İdare Tarafından Fiilen ve Sürekli Olarak El Konulması ya da Taşınmaz Üzerinde Fiilen İrtifak Hakkı Kurulması 482
III. BİR İDARENİN DİĞER İDARENİN TAŞINMAZINA EL KOYMASI 488
IV. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMANIN İSTİSNALARI 490
1. İmar Kanunu 18’inci Madde Uygulaması Bağlamında Yapılan Parselasyon Çalışmasında İdare Tarafından Taşınmaza Düzenleme Ortaklık Payı Olarak El Koyma 490
A. Parselasyon İşlemi Kavramı 491
B. Parselasyon Planlarının İdare Tarafından Hazırlanması 493
C. Parsellemenin Türleri ve Düzenleme Ortaklık Payı 494
a. İsteğe Bağlı Parselleme (Rızai İfraz): Düzenleme Ortaklık Payı Olarak %45’e Kadar Taşınmaza El Koymak Mümkün Değildir. 494
b. İsteğe Bağlı Olmayan Parselleme: Düzenleme Ortaklık Payı Olarak %45’e Kadar Taşınmaza El Koymak Mümkündür 496
2. Taşınmazın Bir Bölümünün Yapı İzni Karşılığında Bedelsiz Terk Edilmesi 502
3. Malikin El Koymaya Bizzat Muvafakat Etmesi 505
4. 221 Sayılı Amme Hükmi Şahısları veya Müesseseleri Tarafından Fiilen Amme Hizmetlerine Tahsis Edilmiş Gayrimenkuller Hakkında Kanun Kapsamına Giren Elkoyma 506
5. Acele Kamulaştırma 507
A. Acele Kamulaştırma Yapılabilecek Haller 510
B. Acele Kamulaştırmada Yöntem 511
C. KK 27’nci Madde Uyarınca Mahkeme Tarafından Verilen El Koyma Kararının Niteliği 513
D. Acele Kamulaştırmada Uzlaşma Sağlanamaması Halinde İdarenin KK 10’uncu Madde Uyarınca Bedel Tespiti ve Tescil Davası Açması 514
E. Cumhurbaşkanı Kararıyla Acele Kamulaştırma Yapılan Hallerde Cumhurbaşkanı Kararının İptalinin Acele Kamulaştırma İşlemine Etkisinin Tartışılması 517
F. Riskli Alan Kavramı ve Acele Kamulaştırma 520
V. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA NEDENİYLE AÇILACAK DAVALARDA GÖREVLİ MAHKEME 530
VI. MALİK TARAFINDAN KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA HALİNDE AÇILACAK DAVALAR 534
1. Müdahalenin Men’i Davası veya Bedel Davası 534
2. Kamulaştırmasız Elkoyan İdareye Karşı Müdahalenin Men’i veya Bedel Davası ile Birlikte veya Ayrı Ayrı Ecrimisil veya Tazminat Davası Açılması 536
A. Tazminat Davası 536
B. Ecrimisil Davası 538
VII. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMA NEDENİYLE MÜDAHALENİN MEN’İ VE BEDEL DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ 539
VIII. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMADA TAZMİNAT VE ECRİMİSİL DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ 549
IX. 09.10.1956–04.11.1983 TARİHLERİ ARASINDAKİ KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMA DOLAYISIYLA AÇILACAK DAVALARDA GEÇİCİ 6. MADDE İLE İLGİLİ TEMEL ESASLAR DAVA AÇMA SÜRESİ, UZLAŞMA USULÜ, BEDEL TESPİTİ 550
1. Uzlaşma Usulünün Dava Şartı Olması, Uzlaşma Usulü 551
2. Uzlaşma Sağlanamaması Halinde Dava Açma Süresi 551
3. Mahkeme Tarafından Bedel Tespiti ve Tescil Kararı Verilmesi 551
4. Geçici 6. Madde Yürürlüğe Girmeden Önce 09.10.1956–04.11.1983 Tarihleri Arasındaki Kamulaştırmasız Elkoyma Dolayısıyla Açılmış ve Devam Etmekte Olan Davaların Değerlendirilmesi 552
X. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA NEDENİYLE AÇILACAK DAVALARDA HUSUMET 553
XI. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMA DAVALARINDA HARÇ VE VEKALET ÜCRETİ KONUSUNDA DEĞERLENDİRME 556
XII. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMA NEDENİYLE TAKDİR EDİLEN MADDİ TAZMİNATIN TAHSİLİ İÇİN ALACAKLININ İCRA TAKİBİ YAPMASI VE İCRA TAKİBİNDE FAİZİN HESAPLANMASI 568
XIII. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMA NEDENİYLE TAKDİR EDİLEN MADDİ TAZMİNATIN TAHSİLİ İÇİN ALACAKLI TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN İCRA TAKİBİNDE “HACİZ” SORUNU 570
XIV. 3194 SAYILI İMAR KANUNU’NUN KAMULAŞTIRMADAN ARTA KALAN KISIMLAR İLE İLGİLİ 17. MADDESİ VE İMAR VE GECEKONDU MEVZUATINA AYKIRI YAPILARLA İLGİLİ 2981 SAYILI KANUN 9. MADDE UYARINCA ISLAH İMAR UYGULAMASI BAĞLAMINDA TAŞINMAZI KAMULAŞTIRILAN MALİKLERİN AÇTIKLARI BEDEL VE BEDEL ARTIRIM DAVASINDA TAKDİR EDİLEN BEDELİN TAHSİLİ İÇİN İCRA TAKİBİ VE HACİZ SORUNU 575
XV. KAMULAŞTIRMASIZ ELKOYMADAN VAZGEÇME 580
Sekizinci Bölüm
UYGULAMA İMAR PLANLARINDA UMUMİ HİZMETLERE VE
RESMİ KURUMLARA AYRILAN ÖZEL HUKUK KİŞİLERİNE AİT TAŞINMAZLARIN KAMULAŞTIRILMAMASININ
HUKUKİ AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA – HUKUKİ EL KOYMA AYRIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ 581
II. 3194 SAYILI İMAR KANUNU 13. MADDENİN 7181 SAYILI YASA İLE 2019 YILINDA DEĞİŞTİRİLMESİNDEN ÖNCEKİ DÖNEM 586
1. Uygulama İmar Planında Umumi Hizmetlere ve Resmi Kurumlara Ayrılan Özel Hukuk Kişilerine Ait Taşınmazların Kamulaştırılma Süresi 586
2. İmar Planında Umumi Hizmet Alanı Olarak Belirlenen Özel Hukuk Kişisine Ait Taşınmazın Beş Yıllık İmar Programı Döneminde Kamulaştırılmamasının Hukuki Sonucu 586
A. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun Kararı: Kamulaştırmasız El Koyma 586
B. Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Kararı: İdarenin İdari İşlemden (İmar Planı’ndan) Doğan Sorumluluğu 601
C. Danıştay’ın Kararı 606
D. Uygulama İmar Planlarında Umumi Hizmetlere ve Resmi Kurumlara Ayrılarak Mülkiyet Hakkının Özünün İhlal Edilmesinden Doğan Uyuşmazlıklar Konusunda 2016 Yılında Kamulaştırma Kanununda Özel Hüküm: Ek Madde 1 ve Geçici 11. Madde İle İlgili Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı 623
E. Anayasa Mahkemesi’nin Kamulaştırma Kanununa Eklenen Ek 1. Madde ile İlgili İptal Kararının Değerlendirilmesi 628
II. 3194 SAYILI İMAR KANUNU 13. MADDEDE 7181 SAYILI YASA İLE 2019 YILINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİK VE UYGULAMAYA OLASI ETKİLERİ 637
1. İmar Kanunu 13. Maddedeki Değişiklik ve Amacı 637
2. Anayasa Mahkemesi’nin Kamulaştırma Kanununun EK Madde 1 ile ilgili İptal Kararı İle İmar Kanunu’nun 13. Maddesindeki 7181 sayılı Yasa ile Değişikliğin Malikin Mülkiyet Hakkı İhlali İddiasıyla Bedel ve Tazminat Davası Açma Hakkına Etkisi 639
3. Anayasa Mahkemesi’nin Kamulaştırma Kanununun EK Madde 1 ile ilgili İptal Kararı ve İmar Kanunu’nun 13. Maddesindeki 7181 sayılı Yasa ile Değişiklik Sonrasında Bedel ve Tazminat Davalarında Görevli Yargı Kolu 641
III. 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI KORUMA KANUNU 15/A BENDİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 643
Kaynakça 653
Kavramlar Dizini 659