^{Karayolları Trafik Kanunu'na Göre}İşletenin Sorumluluğu Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ve Garanti Fonuu

İbrahim AKBULUT

• GİRİŞ-15
• BİRİNCİ BÖLÜM
• TRAFİK KAZALARINDAN DOĞANSORUMLULUK VE KAVRAMLAR
• I. -TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN SORUMLULUK-17
• A. -Araç İşletenin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği-17
• B. -Karayolları Trafik Kanununun Zarar Gören Kişiler ve Zaman Bakımından Uygulama Alanı-18
• 1. -Karayolları Trafik Kanununun Zarar Gören Kişiler Bakımından Uygulama Alanı-18
• 2. -Karayolları Trafik Kanununun Zaman Bakımından Uygulama Alanı-19
• II. -KAVRAMLAR-19
• A. -Motorlu Araç-19
• 1. -Hareket Unsuru-20
• 2. -Makine (Kendi İtici) Gücüyle Hareket Unsuru-20
• 3. -Toprak Üzerinde Hareket Unsuru-21
• B. -Motorlu Araç İşleten-26
• 1. -İşletenin Sorumluluğunun Kaynağı-26
• 2. -İşleten Sıfatı-26
• a)-İşleten Çeşitleri-28
• aa)-Gerçek İşletenler-28
• -Araç Maliki-28
• -Araç Maliki Dışındaki Gerçek İşletenler-29
• -Mülkiyetin Saklı Tutulması Kaydıyla Satın Alan-29
• -Motorlu Araç Kiracısı-30
• -Motorlu Aracı Ariyet Alan-32
• -Motorlu Aracı Rehin Alan-32
• -Yolcu Taşımacılığı Yapan Firmalar-33
• -Devlet ve Diğer Kamu Tüzel Kişilerine Ait Araçlarda İşleten Sıfatı-34
• -Araç İşleten Diğer Kişiler-35
• bb)-Farazi İşleten-35
• -Motorlu Araçla İlgili Meslek Sahipleri-36
• -Yarış Düzenleyicileri-38
• -Motorlu Aracı Çalan veya Gasbeden Kişiler-39
• 3. -İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler-40
• a)-Sürücü-41
• b)-Aracın Kullanılmasına Katılan Yardımcı Kişiler-43
• 4. -Birden Fazla İşletenin Kazaya Karışması-44
• C. -İşletilme Kavramı-45
• İKİNCİ BÖLÜM
• MOTORLU ARAÇ İŞLETİLMESİNDEN DOĞANSORUMLULUĞUN ŞARTLARI
• I. -İŞLETENİN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI-49
• A. -Bir Zarar Doğmuş Olmalıdır-49
• 1. -Karayolları Trafik Kanunu Kapsamında Olan Zararlar-49
• 2. -Karayolları Trafik Kanunu Kapsamında Olmayan Zararlar-50
• a)-Yolcu Beraberindekiler Dışında Kalan Eşya Zararları-50
• b)-Aracın Uğradığı Zarar-51
• c)-Manevi Zararlar-52
• B. -Bu Zarar İşletilme Halinde Olan Bir Aracın Karıştığı Bir Trafik Kazasından Doğmuş Olmalıdır-53
• C. -Meydana Gelen Zarardan İşleten Sorumlu Olmalıdır-55
• 1. -İşletenin Sorumluluğunu Gerektiren Haller-55
• a)-Kazaya İşletenin veya Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusuru Sebep Olmalıdır-55
• b)-Kazaya Araçtaki Bir Bozukluk Sebep Olmalıdır-56
• c)-Zarara, Kazadan Sonra Yapılan Yardım Çalışmaları Sebep Olmalıdır-58
• 2. -İşleten Kurtuluş Kanıtı Getirememiş Olmalıdır-59
• a)-İşleten, Kendisinin veya Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusursuz Olduğunu İspat Zorundadır-60
• b)-İşleten, Araçtaki Bir Bozukluğun Kazayı Etkilemiş Olmadığını İspat Zorundadır-61
• c)-İşleten, Kazanın Münhasıran Mücbir Sebepten İleri Geldiğini İspat Zorundadır-62
• II. -ARACI ÇALINAN VEYA GASBEDİLEN İŞLETENİN SORUMLULUĞU-65
• A. -İşleten veya Sigortacısının Sorumlu Olduğu Durumlar-66
• B. -İşletenin, Zarar Gören Üçüncü Kişilere Karşı Çalan veya Gasbedenle Birlikte Müteselsil Sorumluluğu-66
• C. -İşletenin, Çalınmış veya Gasbedilmiş Araca Binen Kişilere Karşı Sorumluluğu-67
• D. -İşletenin, Motorlu Aracı Çalan veya Gasbeden Kişilere Karşı Sorumluluğu-68
• E. -İşletenin Rücu Hakkı-69
• F. -İşletenin Sorumluluktan Kurtulması-69
• G. -İşletenin Sorumlu Olmadığı Durumlar-70
• H. -Çalınan veya Gasbedilen Aracı Kullanan Sürücünün Sorumluluğu-72
• ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
• İŞLETENİN SORUMLU OLDUĞUMOTORLU ARAÇ ZARARLARI VE TAZMİNAT DAVASI
• I. -MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN SORUMLU OLDUĞU ZARARLAR-73
• A. -Cismani Zararlar, Tarif ve Mahiyeti-73
• 1. -Tedavi Giderleri-73
• 2. -Kazanç Kaybı-74
• 3. -Çalışma Gücünün Azalmasından ya da Yitirilmesinden Doğan Kayıplar-74
• a)-Çalışma Gücünün Geçici Olarak Azalmasından Doğan Zararlar-74
• b)-Zarar Sebebiyle Şahsın Çalışma Gücünün Kısmen veya Tamamen Sürekli Olarak Azalması veya Yok Olması Halinde Doğan Zararlar-76
• 4. -Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlar-77
• B. -Trafik Kazalarında Ölüm Halinde Maddi Zararın Tayini ve Hesaplanması-77
• 1. -Cenaze Giderleri-78
• 2. -Ölüm Hemen Gerçekleşmemişse Tedavi Giderleri ile Çalışma Gücünün Azalmasından ya da Yitirilmesinden Doğan Kayıplar-78
• 3. -Ölenin Desteğinden Yoksun Kalan Kişilerin Bu Sebeple Uğradıkları Zararlar-79
• a)-Genel Olarak-79
• b)-Kimler Destekten Yoksun Kalma Tazminatı İsteyebilirler-80
• aa)-Ölenin Baba ve Annesi-80
• bb)-Eşlerin Birbirine Destek Olması-81
• cc)-Çocukların Anne ve Babaya Destek Olma Durumları-81
• dd)-Kardeşlerin Birbirlerine Destek Olmaları-81
• ee)-Nişanlı Erkek veya Kadının Destek Durumları-82
• ff)-Kanun dışı Yaşayanların Birbirine Destek Durumları-82
• c)-Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Unsurları-83
• aa)-Tazminatın Doğumu İçin Bir Zarar Bulunmalıdır-83
• bb)-Destekten Yoksun Kalanların Bakım İhtiyacı Bulunmalıdır-84
• cc)-Ölen Desteğin Bakma Gücüne Sahip Bulunması Lazımdır-84
• d)-Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Tayini ve Hesaplanması-85
• C. -Konusu Eşya Olan Maddi Tazminatın Tayini-85
• 1. -Objektif Tayin Usulü-85
• 2. -Subjektif Tayin Usulü-86
• II. -İŞLETENİN SORUMLU OLDUĞU ZARARLARA İLİŞKİN AÇILACAK TAZMİNAT DAVALARI-87
• A. -Maddi Tazminat Davaları-87
• B. -Manevi Tazminat Davaları-88
• III. -İŞLETEN VEYA TEŞEBBÜS SAHİBİNİN SORUMLULUĞUNUN AZALTILMASI, MECBURİ MALİ MESULİYET SİGORTALARI VE GARANTİ FONU-89
• A. -İşleten veya Teşebbüs Sahibinin Sorumluluğunun Azaltılması-89
• 1. -Zarar Görenin Kusuru-89
• 2. -Hatır İçin Taşıma veya Aracın Hatır İçin Kullandırılması (Verilmesi)-90
• B. -Mecburi Mali Mesuliyet Sigortası-92
• 1. -Genel Olarak-92
• 2. -Mecburi Mali Mesuliyet Sigortaları-94
• 3. -Mecburi Mali Mesuliyet Sigortasının Kapsamı-94
• C. -Garanti Fonu-96
• SONUÇ-99
• KAYNAKLAR-101