Karayoluyla Eşya Taşımacılığında Taşıyıcının Gecikmeden Doğan Sorumluluğu
Hatice Kübra TURĞUT
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ......................................................................................................I
KISALTMALAR................................................................................. VII
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK TAŞIMACILIK
1.1. Taşımacılık Kavramı .................................................................... 1
1.1.1. Genel Olarak ...................................................................... 1
1.2. Taşımacılık Türleri ....................................................................... 2
1.2.1. Demiryolu Taşımacılığı...................................................... 3
1.2.2. Karayolu Taşımacılığı........................................................ 4
1.2.3. Denizyolu Taşımacılığı ...................................................... 4
1.2.4. Havayolu Taşımacılığı ....................................................... 5
İKİNCİ BÖLÜM
KARAYOLU TAŞIMACILIĞI
2.1. Genel Olarak Karayolu Taşımacılığı .......................................... 7
2.2. Karayolu Taşımacılığında Temel Unsurlar ................................ 7
2.2.1. Sürücüler ............................................................................ 7
2.2.2. Araçlar................................................................................ 8
2.2.3. Yükler................................................................................. 8
2.3. Karayolu Taşımacılığının Tarihsel Gelişimi............................... 9
2.3.1. Dünyada Karayolu Taşımacılığının Tarihi......................... 9
2.3.2. Ülkemizde Karayolu Taşımacılığının Tarihi...................... 9
2.4. Karayolu Taşımacılığının Avantajları ...................................... 12
2.5. Karayolu Taşımacılığının Dezavantajları................................. 14
2.6. Karayoluyla Taşımada Temel Bileşenler .................................. 15
2.6.1. Eşya Kavramı................................................................... 15
2.6.1.1 Genel Olarak..................................................... 15
IV Hatice Kübra TURĞUT
2.6.1.2 CMR’de Öngörülen İstisnalar...........................18
2.6.1.2.1. Uluslararası Posta Taşımaları..........18
2.6.1.2.2. Cenaze Taşımaları...........................18
2.6.1.2.3. Ev Eşyası Taşımaları.......................18
2.6.2. Gönderen Kavramı ...........................................................19
2.6.3. Taşıyıcı Kavramı ..............................................................20
2.6.4. Gönderilen Kavramı.........................................................21
2.6.5. Taşıma Senedi ..................................................................21
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TAŞIYICININ SORUMLULUĞU, HUKUKİ NİTELİĞİ
VE ŞARTLARI
3.1. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı..........................................25
3.2. Sorumluluğun Hukuki Niteliği...................................................26
3.2.1. Taşıyıcının Sorumluluğu ..................................................29
3.2.2. Taşıyıcının Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu ................30
3.2.2.1. Genel Olarak .....................................................30
3.2.2.2. Sorumluluğun Şartları.......................................34
3.2.2.2.1. Zarar................................................34
3.2.2.2.2. Kusur...............................................36
3.2.2.2.3. İlliyet Bağı ......................................37
3.2.3. Taşıyıcının Yardımcılarından ve Fiili Taşıyıcılardan
Dolayı Sorumluluğu .........................................................38
3.3. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulmasını Sağlayan Sebepler.44
3.3.1. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulmasını Sağlayan Genel
Sebepler............................................................................44
3.3.2. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulmasını Sağlayan Özel
Sebepler............................................................................47
3.3.2.1. Üzeri Örtülmemiş Taşıtlarla Taşımanın
Yapılması..........................................................48
Karayoluyla Eşya Taşımacılığında Taşıyıcının Gecikmeden Doğan Sorumluluğu V
3.3.2.2. Taşıma Konusu Eşyanın, Ambalajlanmaması Ya
da Yetersiz Ambalajla Taşınması ..................... 50
3.3.2.3. Gönderen veya Gönderilenin Yükü Hatalı İşleme
Tabii Tutması, Yüklemesi, İstiflemesi veya
Boşaltması......................................................... 53
3.3.2.4. Yükün Niteliği Sebebiyle Zıya ve Hasarın
Oluşması ........................................................... 56
3.3.2.5. Tehlikeli Eşya Taşınması.................................. 60
3.3.2.6. Taşıtın Taşıma İşine Uygun Olmaması............. 61
3.3.2.7. Canlı Hayvan Taşıması..................................... 62
3.4. Sorumsuzluk Kaydı..................................................................... 62
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TAŞIYICININ EŞYAYI SÜRESİNDE TESLİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ,
GECİKME VE GECİKMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN
KAPSAMI VE TAZMİNAT DAVASI
4.1. Taşımanın Süresi......................................................................... 67
4.2. Taşıyıcının Eşyayı Süresinde Teslim Etme Yükümlülüğü ...... 70
4.3. Geç Teslim Kavramı ve Gecikmeden Doğan Sorumluluğun
Şartları ......................................................................................... 71
4.3.1. Genel Olarak .................................................................... 71
4.3.2. Eşyanın Geç Teslimi Kavramı ......................................... 72
4.3.3. Eşyanın Geç Teslim Edilmesinden Doğan Sorumluluğun
Şartları.............................................................................. 76
4.3.3.1. Zarar.................................................................. 76
4.3.3.1.1. Maddi Zarar .................................... 79
4.3.3.1.1.1. Doğrudan Zarar .......... 80
4.3.3.1.1.2. Dolaylı Zarar .............. 81
4.3.3.1.2. Manevi Zarar................................... 81
4.3.3.2. Kusur................................................................. 82
4.3.3.3. İlliyet Bağı ........................................................ 84
4.4. Sorumluluğun Kapsamı.............................................................. 87
VI Hatice Kübra TURĞUT
4.4.1. Genel Olarak.....................................................................87
4.4.2. Sınırlı Sorumluluk ............................................................88
4.4.3. Sınırsız Sorumluluk..........................................................92
4.5. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Haller ....................................93
4.6. Taşıyıcının Sorumluluğu Sebebiyle Açılacak Tazminat
Davası ...........................................................................................95
4.6.1. Genel Olarak.....................................................................95
4.6.2. Arabuluculuğa Başvuru Zorunluluğu...............................97
4.6.3. Bildirim Yükümlülüğü ...................................................101
4.6.4. Davanın Tarafları ...........................................................104
4.6.4.1. Davacı .............................................................104
4.6.4.2 Davalı..............................................................106
4.6.5. Zamanaşımı ....................................................................107
4.6.6. Görevli ve Yetkili Mahkeme..........................................110
SONUÇ.................................................................................................115
KAYNAKÇA........................................................................................116