Kasko Sigortası

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
BİRİNCİ BÖLÜM
1. GENEL OLARAK SİGORTA KAVRAMI 21
2. SİGORTA TÜRLERİ 21
2.1. Zarar Sigortaları 22
2.1.1. Mal Sigortaları 22
2.1.2. Sorumluluk Sigortaları 22
2.2. Can Sigortaları 23
2.2.1. Hayat Sigortaları 23
2.2.2. Kaza Sigortaları 24
2.2.3. Hastalık ve Sağlık Sigortaları 24
3. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 25
İKİNCİ BÖLÜM
1. KASKO SİGORTALARI 29
2. KASKO SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 30
2.1. Sigortacı (Sigorta Eden) 31
2.2. Sigortalı (Sigorta Ettiren) 32
2.3. Sigorta Sözleşmesine Aracılık Edenler 33
2.3.1. Acenteler 33
2.3.2. Sigorta Brokerleri 42
3. KASKO SÖZLEŞMESİNİN KONUSU (SİGORTALANABİLİR MENFAAT) 45
3.1. Araç Maliki 46
3.2. İşleten 48
3.3. Sınırlı Ayni Hak Sahipleri (Rehin Hakkı Alacaklısı Daini Mürtehin) 51
3.4. Haciz Alacaklısı 59
4. KASKO SİGORTASINA KONU OLABİLECEK ARAÇLAR 61
4.1. Karayollarında Kullanma İzni Olan Motorlu Kara Taşıtları 62
4.1.1. Kara Taşıtları 62
4.1.2. Özellikli Kara Taşıtları 64
4.2. Karayollarında Kullanma İzni Olan Motorsuz Kara Taşıtları 66
4.3. Römorklar 66
4.4. Karavanlar 68
4.5. İş Makineleri 68
4.6. Lastik Tekerlekli Traktörler 69
4.7. Zirai Tarım Makineleri 70
5. KASKO SİGORTASINDA RİZİKOLAR 71
5.1. Kasko Sigortasında Standart–Temel Rizikolar 73
5.1.1. Sigortalanan Aracın Karayolunda Yahut Demiryolunda Kullanılan Motorlu ya da Motorsuz Araçlarla Çarpışması (Trafik Kazası) 73
5.1.2. Trafik Aracı Hareket Halindeyken ya da Dururken Aracı Kullananın İradesi Dışında Araca Ani ve Dış Etkiler Neticesinde Hareketli Yahut Sabit Bir Cismin Çarpması– ya da Aracın Böyle Bir Cisme Çarpması– Aracın Devrilmesi–Düşmesi–Yuvarlanması Gibi Kazalar 76
5.1.3. Üçüncü Kişilerin Kötüniyetli (Kasten) veya Muziplikle (Şaka Amaçlı) Gerçekleştirdikleri Hareketler Sonucu Oluşan Zararlar İle Fiil Ehliyeti Olmayan Kişilerin Verdikleri Zararlar 77
5.1.4. Aracın Yanması 79
5.1.5. Aracın veya Araç Parçalarının Çalınması Yahut Çalınmaya Teşebbüs Edilmesi Sonucu Oluşan Zararlar 82
5.2. Ek Sözleşmeyle Eklenebilecek Rizikolar 86
5.2.1. Türkiye Sınırları Dışında Gerçekleşen Olaylardan Meydana Gelen Zararlar 86
5.2.2. Grev, Lokavt, Kargaşalık İle Halk Hareketleri ve Bunları Önlemek ve Etkileri Azaltmak Üzere Yetkili Organlar Tarafından Yapılan Müdahaleler Sonucunda Meydana Gelen Zararlar 89
5.2.3. Terörle Mücadele Kanununda Belirtilen Terör Eylemleri veya Yetkili Organların Bu Eylemleri Önlemek ve Etkilerini Azaltmak Amacıyla Müdahaleleri Sonucu Oluşan Zararlar 90
5.2.4. Doğa Olayları Sonucu Meydana Gelen Zararlar 91
5.2.5. Sel ve Su Baskınından Meydana Gelen Zararlar 96
5.2.6. Araçta Sigara Benzeri Maddelerden Kaynaklanan Yangın Dışı Zararlar 97
5.2.7. Yetkili Olmayan Kişilere Çektirmekten Yahut Kurallara Uygun Olmayan Bir Şekilde Çekilmekten Kaynaklanan Zararlar 98
5.2.8. Araçta Oluşan Hasarın Giderilmesine Kadar Aracın Kullanım ve Gelir Kaybından Kaynaklanan Zararlar 100
5.2.9. Aracın Yasal ve İzinle Taşıdığı Patlayıcı–Parlayıcı ve Yakıcı Maddelerden Kaynaklanan Zararlar 101
5.2.10. Aracın İddia ve Yarışlara Katılması Sonucu Oluşan Yahut Bunlara Hazırlık Esnasında Meydana Gelen Zararlar 103
5.2.11. Araç Anahtarının Ele Geçirilmesiyle Aracın Çalınması veya Teşebbüsü Sonucu Oluşan Zararlar 103
5.2.12. Kaybolan ve Çalınan Anahtarlardan Dolayı Aracın Kilit Mekanizmasının Değiştirilmesinden Doğan Zararlar 107
5.2.13. Kemirgen Yahut Sözleşmeyle Belirtilen Hayvanların Verdiği Zararlar 107
5.2.14. Aracın Bakımındaki İhmallerden Kaynaklanan Zararlar 109
5.2.15. (Öngörülen Rizikoyla Bağlantılı Olmayan) Aracın Mekanik–Elektrik–Elektronik Donanımında Meydana Gelen Arızalar–Kırılmalar ve Lastiklerde Meydana Gelen Zararlar 111
5.2.16. Diğer Zararlar 112
5.2.16.1. Değer Kaybı Zararları 112
5.2.16.2. Kazanç–Gelir Kaybı 114
5.2.16.3. Sigorta Edilen Aracın Ayıbından Kaynaklanan Hasarlar 117
6. KASKO SİGORTASININ TEMİNAT ALTINA ALMADIĞI RİSKLER–ZARARLAR 120
6.1. Savaş–İstila–İhtilal–İsyan–Ayaklanma ve Bunlarla İlgili İnzibati ve Askeri Hareketler 120
6.2. Nükleer Zararlar 121
6.3. Kamu Otoritesi Kaynaklı Zararlar 122
6.4. Aracın Gerekli Sürücü Belgesine Sahip Olmayan Kimseler Tarafından Kullanılması Esnasında Meydana Gelen Zararlar 122
6.5. Aracın Uyuşturucu Madde ya da Alkol Kullanmış Kimseler Tarafından Kullanılması 131
6.6. Sigortalı ya da Onunla Bağlantılı Kimseler Tarafından Kasten Verilen Zararlar İle Sigortalının Birlikte Yaşadığı Yahut Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kimseler Tarafından Aracın Çalınması–Kaçırılması 136
6.7. Sigortalı Aracın Taşınma veya Çekilmesinden Kaynaklanan Zararlar 137
6.8. Rizikonun Aracın Ruhsatında Belirtilen İstiap Haddinin Aşılması Yoluyla Meydana Gelmesi 138
6.9. Terörist Eylemlerden Kaynaklanan ya da Bunları Önlemek–Etkilerini Azaltmak İçin Yetkili Makamların Müdahalesinden Kaynaklanan Biyolojik–Kimyasal Kirlenme–Bulaşma veya Zehirlenmeler Sonucu Oluşan Zararlar 140
6.10. (Tedavi veya Yardım Amaçlı Sağlık Kuruluşuna Gitme ya da Can Güvenliği Nedeniyle Ayrılma Gibi) Zorunlu Nedenler Dışında Teminat Dışı Kalan Alkollü veya Ehliyetsiz Araç Kullanma İhlallerinden Dolayı Kimliğin Tespit Edilmesini Engellemek Amacıyla Rizikonun Gerçekleştiği Yerden Uzaklaşma 142
6.11. Teminat Altına Alınmayan Diğer Haller 147
6.11.1. Sigorta Ettiren– Sigortalının Manevi Zararları 147
6.11.2. Rizikoda Kasıt ve Ağır Kusur 148
6.11.3. Diğer Haller 151
7. TEMİNAT ALTINA ALINAN RİSKLERE GÖRE KASKO TÜRLERİ 152
7.1. Dar Kasko 152
7.2. Kasko 153
7.3. Genişletilmiş Kasko 155
7.4. Tam Kasko 156
7.5. Özel Teminatlar İçeren Kasko Sigortaları 157
8. KASKO SİGORTASINA EKLENEBİLEN DİĞER SİGORTA TÜRLERİ 159
8.1. İhtiyari (İsteğe Bağlı) Mali Sorumluluk Sigortası 159
8.2. Ferdi Kaza Sigortaları 175
8.3. Hukuksal Koruma Sigortaları 187
8.4. Seyahat Araç Destek Sigortası 201
9. SİGORTA BEDELİ–RAYİÇ DEĞER 206
10. SİGORTA PRİMİ VE SİGORTACININ SORUMLULUĞUNUN BAŞLAMASI 208
11. SİGORTA SÜRESİ 209
12. SİGORTA TEMİNATINDA ÖZEL DÜZENLEMELER 209
13. TEBLİĞ– BİLDİRİM– BİLGİ TALEPLERİ VE ŞİKAYETLERİ YANITLAMA YÖNTEMİ 210
13.1. Tebliğ Yöntemi 210
13.2. Bildirim Yöntemi 210
13.3. Bilgi Talepleri ve Yakınmaların Yanıtlanması 210
14. KASKO SİGORTASINDA KLOZLAR 212
14.1. Hasarsızlık İndirimi Klozu 213
14.2. Enflasyondan Korunma Klozu 215
14.3. Eskisi Yerine Yenisi Klozu 216
14.4. Muafiyet Klozu 218
14.5. Rehinli Alacaklı Klozu 219
14.6. Araç Anahtarının Ele Geçirilmesi Suretiyle Aracın Çalınması Klozu 220
14.7. Aracın Kilit Mekanizmasının Değiştirilmesi Klozu 220
14.8. Kullanım Gelir Kaybı Klozu 221
14.9. Kıymet Kazanma İndirim İstisnası Klozu 221
14.10. Teminat Limitinin Devamlılığı Klozu 223
14.11. Araçta Bulunan Özel Eşyalar Klozu 223
14.12. Aksesuarlar, Görüntü– Ses Cihazları Klozları 224
14.13. İkame Araç Klozu 225
14.14. Yurtdışı Teminat Klozu 227
14.15. Kullanım Şekli Klozu 228
14.16. Operasyonel Kiralık Araçlar Klozu 229
14.17. Hatalı Akaryakıt Klozu 229
14.18. LPG Kullanan Araçlar Klozu 230
14.19. Pert Araç Klozu 230
14.20. Engellilere Ait Yahut Engelliler Üzerinden Alınan Araçlar Klozu 232
14.21. Diğer Klozlar 232
14.22. Klozların Genel İşlem Şartları Açısından Değerlendirilmesi 235
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
1. KASKO SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 241
1.1. Sözleşmenin Kurulma Anı ve Şekli 241
1.2. Sigortalının (Sigorta Ettirenin) Yükümlülükleri 242
1.2.1. Beyan Yükümlülüğü 242
1.2.2. Prim Ödeme Yükümlülüğü 244
1.2.2.1. Primin Ödenme Zamanı ve Yeri 247
1.2.2.2. Primin Ödenme Şekli 250
1.2.2.3. Prim Borcunun Ödenmemesi 259
1.3. Sigortacının Yükümlülükleri 260
1.3.1. Poliçeyi Düzenleme ve Verme 260
1.3.2. Sigortalıyı Bilgilendirme ve Aydınlatma 264
2. SÖZLEŞMENİN YÜRÜRLÜKTE (AKTİF) OLDUĞU SÜRE ZARFINDA TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 271
2.1. Sigortalının Koşulları Ağırlaştırmama– Değişiklikleri Bildirme Yükümlülüğü 271
2.2. Sigortacının Yükümlülükleri 275
2.2.1. Rizikonun Yüklenilmesi 275
2.2.2. Sırların Saklı Tutulması 277
2.2.3. Değişiklikleri ve Önemli Hususları Bildirme (Aydınlatma) 278
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
1. KASKO SİGORTASINA KONU RİZİKONUN–RİSKİN GERÇEKLEŞMESİ 283
1.1. Sigortalının Yükümlülükleri 283
1.1.1. Rizikoyu Süresinde ve Doğru Şekilde Bildirmek 284
1.1.2. Gerekli Kurtarma ve Koruma Önlemlerini Almak 295
1.1.3. Zorunlu Haller Dışında Rizikonun Gerçekleştiği Yer ve Bağlantılı Alanlarda Değişiklik Yapmamak 298
1.1.4. Rizikonun Nedenlerine– Zararın Tespitine ve Rücu Hakkının Kullanılmasına Yarayacak Bilgi ve Belgeleri Vermek– Gerekli Araştırma ve İncelemelere İzin Vermek 301
1.1.5. Aracın Çalınması Halinde Yetkili Makamlara Bildirme 302
1.2. Sigortacının Yükümlülükleri 304
1.2.1. Sigortalının Yükümlülüklerini Bildirmek 305
1.2.2. Rizikonun Oluş Şekli ve Zararı Tespit Etmek– Ettirmek 307
1.2.2.1. Sigorta Eksperlerinin Belirlenmesi 309
1.2.2.2. Sigorta Eksperlerinin Rapor Verme Süreci 312
1.2.3. Sigortalının Giderlerini Ödemek 321
1.2.4. Sigorta Tazminatını Ödemek 321
1.3. Zeyilname 324
2. TAZMİNATIN BELİRLENMESİ VE ÖDENMESİ 329
2.1. Genel Olarak 329
2.2. Araçta Oluşan Hasar ve Zarar Durumlarına Göre Tazminat 335
2.2.1. Tam veya Ağır Hasar– Pert Total Durumunda Tazminat 335
2.2.2. Kısmi Hasar Halinde Tazminat 339
2.2.3. Aracın Çalınması Halinde Tazminat 345
2.3. Ek Sözleşmeyle Teminat Verilen Durumlarda Tazminat 351
2.3.1. Değer Kaybı Halinde Tazminat 351
2.3.2. Kazanç Kaybı Taleplerinde Tazminat 355
2.3.3. Yeni Değer Sigortaları– Eskisi Yerine Yenisi Klozunda Tazminat 357
2.4. Aracın Kullanım Durumlarına Göre Tazminat 360
2.4.1. Kira Sözleşmelerine (Rent A Car) Konu Araçların Zarara Uğraması 360
2.4.2. Finansal Kiralamaya Konu (Leasing Sözleşmesi) Araçların Zarara Uğraması 368
2.4.3. Saklama Sözleşmesine Konu (Otoparka V.B. Yerlere Bırakılan) Araçların Zarara Uğraması 371
2.4.4. Servise Yahut Tamire Verilen Araçların Zarara Uğraması 379
2.4.5. Sigorta Ettiren–Sigortalının Hukuken Fiillerinden Sorumlu Bulundukları Kişilerin Kusurlarıyla Verdikleri Zararlarda Tazminat 384
2.5. Sigorta Bedelinin– Sigorta Değerinden Farklı Olduğu Durumlarda Tazminat 389
2.5.1. Eksik Sigortada Tazminat 389
2.5.2. Aşkın Sigortada Tazminat 394
2.5.3. Muafiyet İndirimi Bulunan Sigortalarda Tazminat 395
2.5.4. Çifte Sigorta 397
2.6. Hurda Değeri– Sovtaj 398
2.7. Ex Gratia (Lütuf–Hatır) Ödemesi 402
2.8. Tazminat Ödenmesi ve KDV 406
3. KASKO SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 408
3.1. Sigorta Sözleşmesinin Süresinin Bitmesi 408
3.2. Sigorta Edilen Menfaat Sahibinin Değişmesi 409
3.1.1. Menfaatin Geçerli Bir Şekilde El Değiştirmesi 410
3.1.2. Menfaatin Geçerli Bir Şekilde El Değiştirmemesi (Noterler Aracılığıyla Satılmayan Haricen El Değiştiren Araçlar) 412
3.3. Sigortacının İflası 415
3.4. Sözleşmenin Feshi ve Sözleşmeden Cayma 415
3.4.1. Sigorta Ettiren–Sigortalının Sözleşmeyi Feshi ve Sözleşmeden Cayması 415
3.4.2. Sigortacının Sözleşmeyi Feshi ve Sözleşmeden Cayması 419
3.5. Rizikonun Gerçekleşmesi 426
3.6. Sözleşmenin Sona Ermesi Halinde Primlerin İadesi 427
3.7. Sigortanın Yenilenmesi 429
3.8. Sigortacının Sigortalısına Başvurması 430
4. SİGORTACININ SORUMLULARA RÜCUU (HALEFİYET) 437
5. İBRANAME 444
BEŞİNCİ BÖLÜM
1. KASKO SİGORTASINDA İCRA TAKİBİ VE DAVALAR 451
1.1. Genel Usul Kuralları 451
1.1.1. Kısmi Dava 451
1.1.2. Belirsiz Alacak Davası 455
1.1.4. Tebligat 462
1.1.4. Ön İnceleme Duruşması ve Yargılama Safhaları 475
1.2. Görevli Mahkeme 478
1.2.1. Asliye Hukuk Mahkemeleri 478
1.2.2. Asliye Ticaret Mahkemeleri 480
1.2.3. Tüketici Mahkemeleri 483
1.2.4. İdare Mahkemeleri 485
1.3. Yetkili Mahkeme ve İcra Dairesi 492
1.4. Kasko Davalarında İspat 501
1.4.1. Rizikonun Kasko Teminatı İçinde Kaldığını İspat 503
1.4.2. Rizikonun Kasko Teminatı İçinde Kalmadığını İspat 504
1.4.3. Hasarın Mahiyeti ve Tazminat Tutarını İspat 504
1.4.4. Sigortacının Zarar Sorumlusuna Karşı Açtığı Rücuen Tazminat Davalarında İspat 505
1.5. Diğer Usuli Konular 506
1.5.1. Davada Taraf Değişikliği 506
1.5.2. Bilirkişi Raporları 507
1.5.3. Yargılama Giderleri 510
1.5.4. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi 513
1.5.5. Zamanaşımı 515
1.5.6. Uzamış Ceza Zamanaşımı 523
1.6. Yargı Dışı Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları 532
1.6.1. Arabuluculuk 533
1.6.2. Tahkim 535
2. KASKO TAKİP VE DAVALARINDA TARAFLAR 540
2.1. Sigortalının Alacaklı– Davacı Olduğu Takip ve Davalar 540
2.2. Sigortacının Alacaklı– Davacı Olduğu Takip ve Davalar 543
2.3. Zarar Gören 3. Kişinin Birleşik Kasko Sigortacısı ve Sigortalısına Karşı Açtığı Davalar 546
2.4. Diğer Takip ve Davalar 547
2.5. Temerrüt– Faiz Türü ve Başlangıcı 549
ALTINCI BÖLÜM
1. ÖRNEK DİLEKÇELER VE BİLİRKİŞİ RAPOR ÖRNEKLERİ 559
1.1. Örnek Dava Dilekçeleri 559
1.1.1. Sigortalı Tarafından Sigortacıya Karşı Açılan Kasko Alacağı Davası 559
1.1.2. Riziko Sonucu Zarar Gören Tarafından (Birleşik Kasko) Sigortacısı ve Diğer Sorumlulara Karşı Açılan Tazminat Davası 561
1.2. Örnek Cevap Dilekçeleri 563
1.2.1. Kendisine Rücu Edilen Zarar Sorumlusunun Sigortacı Tarafından Açılan İtirazın İptali Davasına Cevap Dilekçesi 563
1.2.2. Zarar Sorumlusunun Sigortacı Tarafından Açılan Alacak– Tazminat Davacına Cevap Dilekçesi 565
2. BİLİRKİŞİ RAPORLARI 567
2.1. Değer Kaybı Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu 567
2.2. Kazanç Kaybı Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu 572
YEDİNCİ BÖLÜM
1. İLGİLİ MEVZUAT 577
1.1. 6102 Sayılı TTK’nın Sigorta Hukuku Giriş ve Zarar –Mal Sigortaları Bölümü 577
1.2. Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları 01/04/2013 593
1.3. Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik 604
1.4. Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik 610
Kaynakça 631
Kavramlar Dizini 633