Kasko ve ZMMS Konulu Sigorta Tahkim Komisyonu Hakem Kararlarının Türk Ticaret Kanunu Işığında Değerledirilmesi
Av. Ayşe Nur KOYUNCU
İÇİNDEKİLER
ÖZET.5
ABSTRACT6
İÇİNDEKİLER.7
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ.15
GİRİŞ.17
BİRİNCİ BÖLÜM
SİGORTA HUKUKUNDA UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM
YOLLARI
SİGORTACILIK ÖZEL EMEKLİLİK DÜZENLEME
VE DENETLEME KURULUNA ŞİKÂYET YOLU 22
MÜZAKERE 24
UZLAŞTIRMA.29
ARABULUCULUK32
UYUŞMAZLIĞIN TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ
YOLU ÇÖZÜMÜ .45
TEKNİK- HAKEM BİLİRKİŞİ.49
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU.50
UYUŞMAZLIĞIN YARGI YOLUYLA
ÇÖZÜMLENMESİ55
İKİNCİ BÖLÜM
SİGORTA HUKUKUNDA TAHKİMİN AYIRT EDİCİ
ÖZELLİKLERİ VE SİGORTA HUKUKUNDA TAHKİM
YARGILAMA USULÜ
TAHKİM KAVRAMI59
1.1. TAHKİMİN TARİHİ GELİŞİMİ 59
1.2. TAHKİMİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ.64
1.2.1. Tahkimin Tanımı.64
İçindekiler
8
1.2.2. Tahkimin Hukuki Niteliği.71
1.3. TAHKİM TÜRLERİ .76
1.3.1. İhtiyari Tahkim – Zorunlu Tahkim.76
1.3.2. İç Tahkim- Dış Tahkim (Milli TahkimMilletlerarası Tahkim) 78
1.3.3. Ad Hoc Tahkim- Kurumsal Tahkim.79
SİGORTA HUKUKUNDA TAHKİM .81
2.1. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU81
2.2. KOMİSYONUN KURULUŞU VE AMAÇLARI.83
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU TEŞKİLATI .86
3.1. MÜDÜR VE YARDIMCILAR.88
3.2. RAPORTÖRLER88
3.3. HAKEMLER.89
3.4. BÜROLAR91
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU VE YARGILAMA
USULÜ91
4.1. KOMİSYONA BAŞVURU.91
4.2. YARGILAMA USULÜ.93
4.2.1. Ön İnceleme 94
4.2.2. Dosyanın Hakemlerce İncelenmesi.100
4.2.3. Tahkimde Deliller .104
4.2.4. Geçici Tedbirler 109
İçindekiler
9
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KASKO VE ZORUNLU MALİ MESULİYET SİGORTASI
KONULU SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU HAKEM
KARARLARININ İNCELENMESİ
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU HAKEM
KARARLARI.113
1.1. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU HAKEM
KARARLARININ ÖZELLİKLERİ .113
1.2. İCRA EDİLEBİLİRLİK116
1.3. HAKEM KARARLARINA KARŞI BAŞVURU
YOLLARI.117
1.3.1. İtiraz 119
1.3.2. Temyiz 119
1.3.3. Yargılamanın İadesi 121
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNUN KASKO VE
ZORUNLU MALİ MESULİYET SİGORTASI
KAPSAMINDAKİ HAKEM KARARLARININ
İNCELENMESİ .122
2.1. KASKO KAPSAMINDAKİ SİGORTA TAHKİM
KOMİSYONU HAKEM KARARLARI124
2.1.1. 12.01.2010 Tarih ve K-2010/2 Sayılı Hakem Heyeti
Kararı (TTK m.1409/2 Gereği Sigortacının İspat Yükü)124
2.1.1.1. Kararın Özeti 124
2.1.1.2. Kararın Değerlendirilmesi125
2.1.2. 23.02.2010 Tarih ve K-2010/23 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1459, 1409/1 Gereği Sigortacının Zararı
Giderim Yükümlülüğü ve TTK M.1462 Eksik Sigorta).126
2.1.2.1. Kararın Özeti 126
2.1.2.2. Kararın Değerlendirilmesi127
İçindekiler
10
2.1.3. 13.01.2010 Tarih ve K-2010/4 Sayılı Hakem Heyeti
Kararı (TTK m.1430 vd. Sigorta Ettirenin Prim Ödeme
Borcu ve M.1424/1 Poliçe Teslim Borcu)129
2.1.3.1. Kararın Özeti129
2.1.3.2. Kararın Değerlendirilmesi130
2.1.4. 05.04.2010 Tarih ve K-2010/92 Sayılı Hakem
Heyeti Kararı (TTK m.1446 Riziko Gerçekleştiğinde
Beyan Yükümlülüğü, TTK M.1430 Prim Ödeme Borcu) 135
2.1.4.1. Kararın Özeti135
2.1.4.2. Kararın Değerlendirilmesi135
2.1.5. 12.07.2010 Tarih ve K-2010/294 sayılı Hakem
Heyeti Kararı (TTK m.1409/2 Sigorta Şirketinin İspat
Yükü)139
2.1.5.1. Kararın Özeti139
2.1.5.2. Kararın Değerlendirilmesi139
2.1.6. 30.06.2011 Tarih ve K-2011/542 sayılı Hakem
Heyeti Kararı (TTK m.1467 Çifte Sigorta) 143
2.1.6.1. Kararın Özeti143
2.1.6.2. Kararın Değerlendirilmesi143
2.1.7. 07.09.2011 Tarih ve K-2011/764 sayılı Hakem
Heyeti Kararı (TTK m.1409/1, m.1461/1 Sigortanın
Kapsamı).146
2.1.7.1. Kararın Özeti146
2.1.7.2. Kararın Değerlendirilmesi146
2.1.8. 09.12.2011 Tarih ve K-2011/1032 sayılı Hakem
Heyeti Kararı (Kasko Sigortası Genel Şartları)149
2.1.8.1. Kararın Özeti149
2.1.8.2. Kararın Değerlendirilmesi149
2.1.9. 17.07.2012 Tarih ve K-2012/ 803 sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1429 Rizikonun Gerçekleşmesinde Kusur).151
İçindekiler
11
2.1.9.1. Kararın Özeti 151
2.1.9.2. Kararın Değerlendirilmesi151
2.1.10. 08.04.2013 Tarih ve K-2013/632 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1448 Zararı Önleme, Azaltma ve
Sigortacının Rücu Haklarını Koruma Yükümlülüğü).154
2.1.10.1. Kararın Özeti 154
2.1.10.2. Kararın Değerlendirilmesi 155
2.1.11. 23.10.2013 Tarih ve K-2013/2145 sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1409/1, m.1461/1 Sigortanın Kapsamı).157
2.1.11.1. Kararın Özeti 157
2.1.11.2. Kararın Değerlendirilmesi 157
2.1.12. 15.01.2014 Tarih ve K-2014/111 sayılı Hakem
Kararı (İspat Yükünün Yer Değiştirmesi).158
2.1.12.1. Kararın Özeti 158
2.1.12.2. Kararın Değerlendirilmesi 159
2.1.13. 28.06.2014 Tarih ve K-2014/ 2098 sayılı Hakem
Kararı (Aktif Husumet Ehliyeti, TMK M.879/1 Rehinli
Alacaklının Muvafakati).160
2.1.13.1. Kararın Özeti 160
2.1.13.2. Kararın Değerlendirilmesi 161
2.1.14. 20.10.2016 Tarih ve K-2016/29745 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1409 Sigortacının Sorumluluğu, TTK
M.1452 Emredici Hükümler)162
2.1.14.1. Kararın Özeti 162
2.1.14.2. Kararın Değerlendirilmesi 163
2.1.15. 13.06.2017 Tarih ve K-2017/6276 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1447 Bilgi Verme ve Araştırma
Yapılmasına İzin Verme Yükümlülüğü).167
2.1.15.1. Kararın Özeti 167
2.1.15.2. Kararın Değerlendirilmesi 168
İçindekiler
12
2.1.16. 15.12.2017 Tarih ve K-2017/17409 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1429/1 Sigorta Ettirenin Kastı, TTK
m.1409/2 İspat Yükü).170
2.1.16.1. Kararın Özeti170
2.1.16.2. Kararın Değerlendirilmesi 171
2.1.17. 29.08.2018 Tarih ve K-2018/57489 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1427/2 Sigorta Tazminatının
Muacceliyeti)172
2.1.17.1. Kararın Özeti172
2.1.17.2. Kararın Değerlendirilmesi 172
2.1.18. 15.06.2019 Tarih ve K-2019/49997 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1420 Zamanaşımı).174
2.1.18.1. Kararın Özeti174
2.1.18.2. Kararın Değerlendirilmesi 175
2.1.19. 05.03.2020 Tarih ve K-2020/35999 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1486, m.1452 Emredici Hükümler, TTK
M.1409 Sigortacının İspat Yükü) .178
2.1.19.1. Kararın Özeti178
2.1.19.2. Kararın Değerlendirilmesi 179
2.1.20. 07.05.2021 Tarih ve K-2021/57781 Sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1446 Rizikonun Gerçekleştiğini Beyan
Yükümlülüğü).181
2.1.20.1. Kararın Özeti181
2.1.20.2. Kararın Değerlendirilmesi 182
2.2. ZORUNLU MALİ MESULİYET SİGORTASI
KAPSAMINDAKİ SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU
HAKEM KARARLARI .185
2.2.1. 10.05.2010 Tarih ve K-2010/143 Sayılı Hakem
Heyeti Kararı (TTK m.1478 Doğrudan Dava Hakkı,
M.1429 Rizikonun Gerçekleşmesinde Kusur, 1409/2 İspat
Yükü)185
İçindekiler
13
2.2.1.1. Kararın Özeti 185
2.2.1.2. Kararın Değerlendirilmesi186
2.2.2. 02.10.2013 Tarih ve K-2013/1979 sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1409 İspat Yükünün Yer Değiştirmesi).189
2.2.2.1. Kararın Özeti 189
2.2.2.2. Kararın Değerlendirilmesi189
2.2.3. 22.08.2016 Tarih ve K-2016/24152 sayılı Hakem
Kararı (TTK m.1426/1 Makul Giderler).190
2.2.3.1. Kararın Özeti 190
2.2.3.2. Kararın Değerlendirilmesi191
TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER .193
KAYNAKÇA 199