Kelepçeleme Sözleşmeleri

Yard. Doç. Dr. Akın ÜNAL

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ .VII
BİRİNCİBASIYAAİTÖNSÖZ .IX
İÇİNDEKİLER XI
KISALTMALAR XV
GİRİŞ 1
§ 1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİVESINIRLANDIRILMASI 1
I. KONUNUNTAKDİMİVEÖNEMİ 1
II. KONUNUNSINIRLANDIRILMASI2
§ 2. TERMİNOLOJİ MESELESİ. 5
§ 3. KONUNUN MUKAYESELİ HUKUK İLETÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ . 15
I. MUKAYESELİHUKUK.15
A. AlmanHukuku 15
B. AvusturyaHukuku.18
C. İsviçreHukuku.20
II. TÜRKHUKUKU 23
BİRİNCİBÖLÜM
KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİİLEİLGİLİTEMELKAVRAMLAR
§ 4. GENEL OLARAK SÖZLEŞME VE ÖZGÜRLÜKKAVRAMLARI 27
I. GENELOLARAK .27
II. SÖZLEŞMEKAVRAMI.27
III.ÖZGÜRLÜKKAVRAMI28
§ 5. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ VESINIRLARI KAVRAMI 31
I. GENELOLARAK .31
II. İRADEÖZERKLİĞİ 31
III.SÖZLEŞMEÖZGÜRLÜĞÜ .38
IV.SÖZLEŞMEÖZGÜRLÜĞÜNÜNSINIRLARI .44
A. SözleşmeYapmaÖzgürlüğü(İnikatSerbestîsi)veSınırları.46
B. SözleşmeİçeriğiniBelirlemeÖzgürlüğü(DüzenlemeSerbestîsi)ve
Sınırları52
1.GenelOlarak .52
2.Anayasadaki2001YılıDeğişiklikleriSonrasıSözleşmeÖzgürlüğünün
SınırlarıSorunu .54
XII
3.BorçlarKanununaGöreSözleşmeİçeriğiniBelirlemeÖzgürlüğünün
Sınırları . 60
a. EmrediciHükümlereAykırılık . 64
b. KamuDüzenineAykırılık. 67
c. KişilikHaklarınaAykırılık. 71
d. İmkânsızlık 78
e. Ahlâka(Adaba)Aykırılık. 81
§ 6. AHLÂK, GENEL AHLÂK VEGENEL AHLÂKA AYKIRILIK . 83
I. GENELOLARAK. 83
II. AHLÂKKAVRAMI 84
III.GENELAHLÂKVEGENELAHLÂKAAYKIRILIK. 88
A. GenelOlarak. 88
B. GenelAhlâkKavramı 90
C. GenelAhlâkaAykırılık. 93
1.KonusuveGayesiİtibariyleGenelAhlâkaAykırıSözleşmeler 94
2.KişininSerbestİradesineBırakılmasıGerekenBazıHareketTarzlarına
RiayetEtmeTaahhüdüİçerenSözleşmeler 96
3.KişininŞahsîveEkonomikÖzgürlüğünüKabulEdilemeyecek
DerecedeSınırlayanSözleşmeler . 96
D. GenelAhlâkaAykırılığınSonuçları 98
İKİNCİBÖLÜM
KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİVEKELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNİNGÖRÜLDÜĞÜ
ALANLAR
§ 7. KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİ KAVRAMIVEKELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİNİN HUKUKÎ
DAYANAĞIVEKRİTERLERİ 101
I. KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİKAVRAMI 101
A. AlmanHukuku 101
B. AvusturyaHukuku 105
C. İsviçreHukuku 106
D. TürkHukuku . 108
E. Görüşümüz. 111
II. KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNİNHUKUKÎDAYANAĞI 114
III.KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNİNKRİTERLERİ . 118
A. KelepçelemeSözleşmeleriNitelemesiİçinArananKriterlereİlişkin
Görüşler 119
B. KelepçelemeSözleşmeleriNitelemesiİçinAranmasıGerekenKriterler 123
1.EkonomikÖzgürlüğünveyaVarlığınTehlikeyeGirmesi . 125
XIII
a. EkonomikÖzgürlük .126
b. EkonomikOlarakBağımlıHaleGelmek .130
c. DeğerlendirmeveGörüşümüz 133
2.Süre.135
3.DiğerKriterler .141
a. KelepçelemeSözleşmelerininOluşmasındaDikkate
AlınabilecekDiğerKriterler .141
b. KelepçelemeSözleşmelerininOluşmasınaEtkiEtmeyen
Kriterler.147
§ 8. KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİNİNGÖRÜLDÜĞÜ ALANLAR 149
I. BİRÇOKSÖZLEŞMEDEORTAKBİÇİMDEKELEPÇELEME
SÖZLEŞMELERİNESEBEPOLANHALLER.149
A. RekabetYasağıŞartıveyaRekabetYasağıSözleşmeleri .149
1.HizmetSözleşmelerindeRekabetYasağı.155
2.İşletmeDevirSözleşmelerinde(Unternehmensverkaufsverträge)
RekabetYasağı160
3.Ortaklık(Şirket)Sözleşmelerinde(Gesellschaftsverträge)Rekabet
Yasağı165
4.KiraSözleşmelerindeRekabetYasağı167
B. CezaîŞart 168
II. KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNİNGÖRÜLDÜĞÜSÖZLEŞMELER173
A. KiraSözleşmeleri.174
B. Kredi(KrediAçma)Sözleşmeleri.178
C. Ödünç(TüketimÖdüncü/Karz)Sözleşmeleri 183
D. KefaletSözleşmeleri186
E. Temlik(Vaadi)Sözleşmeleri192
F. HizmetSözleşmeleri195
G.OrtaklıkSözleşmeleri 196
H. BayiilikSözleşmeleri198
İ. TekSatıcılıkSözleşmeleri 200
J. DiğerAlanlar .204
ÜÇÜNCÜBÖLÜM
KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNİNHÜKÜMVESONUÇLARI
§ 9. KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİNİNHUKUKÎ SONUCU. 207
I. BUTLANINİLERİSÜRÜLMESİVEYABUTLANINDİKKATEALINMASI.207
A. ButlanGörüşü.208
B. İptalEdilebilirlikGörüşü210
XIV
II. KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNEUYGULANACAKHUKUKÎ
YAPTIRIM. 213
A. GenelOlarak. 213
B. AmacaUygunÇözümYolu:DeğiştirilmişKısmîButlan(modifizierte
Teilnichtigkeit) 216
C. BasitKısmîButlan(SchlichteTeilnichtigkeit) 225
D. TamButlan(Totalnichtigkeit). 226
III.KELEPÇELEMESÖZLEŞMELERİNEUYGULANACAKHUKUKÎ
YAPTIRIMİÇİNESASALINACAKAN . 228
§ 10. KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİNİNORTADAN KALKMASINDAN DOĞAN TALEPLER. 231
I. EDİMLERİNİFASININTALEPEDİLEMEMESİ 231
II. İFAEDİLMİŞEDİMLERİNİADESİTALEBİ 232
III.TAZMİNATTALEPLERİ. 235
SONUÇ . 239
YARGIKARARLARI 245
YARARLANILANKAYNAKLAR 319