Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Ele Geçirme Suçu (TCK M.136)
Hande Seven
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.......................................................................................................... 7
İÇİNDEKİLER............................................................................................. 9
KISALTMALAR........................................................................................ 13
GİRİŞ........................................................................................................... 15
BİRİNCİ BÖLÜM
KİŞİSEL VERİ KAVRAMI, KİŞİSEL VERİLERİN
KORUNMASI HAKKININ NİTELİĞİ, GELİŞİMİ,
ULUSLARARASI VE ULUSAL KAYNAKLARI
I. KİŞİSEL VERİ KAVRAMI VE UNSURLARI.................................... 19
A. Tanım, Kapsam ve Unsurları........................................................... 19
B. Özel Nitelikli Kişisel Veriler........................................................... 23
C. Kişisel Verilerin Korunması Hukukuna İlişkin Temel
Kavramlar........................................................................................ 29
1. Kişisel Verilerin İşlenmesi ......................................................... 29
2. İlgili Kişi .................................................................................... 33
3. Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen ................................................. 33
II. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKININ NİTELİĞİ.......... 35
A. Genel Olarak.................................................................................... 35
B. Ekonomik Hak Yaklaşımı ............................................................... 35
1. Mülkiyet Hakkı Teorisi .............................................................. 36
2. Fikri Mülkiyet Hakkı Teorisi ..................................................... 38
C. İnsan Hakkı Yaklaşımı .................................................................... 39
1. İnsan Hakları ve İnsan Onuru Kapsamında Kişisel Verilerin
Korunması .................................................................................. 40
10 İçindekiler
2. Özel Hayatın Gizliliği Hakkı ve Kişisel Verilerin Korunması... 42
3. İfade Özgürlüğü ve Kişisel Verilerin Korunması....................... 45
4. Bilgi Edinme Hakkı ve Kişisel Verilerin Korunması................. 47
III. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HUKUKUNUN
GELİŞİMİ VE ULUSLARARASI VE ULUSAL KAYNAKLARI ..... 49
A. Kişisel Verilerin Korunması Hukuku’nun Tarihsel Gelişimi .......... 49
B. Uluslararası Kaynaklarda Kişisel Verilerin Korunması .................. 51
1. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)...................... 51
2. Birleşmiş Milletler...................................................................... 53
3. Avrupa Konseyi.......................................................................... 54
a. Kişisel Verilerin Otomatik Olarak İşlenmesi Sırasında
Gerçek Kişilerin Korunmasına İlişkin 108 sayılı
Sözleşme................................................................................ 55
b. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ......................................... 57
4. Avrupa Birliği’nde Kişisel Verilerin Korunması ....................... 62
a. Kişisel Verilerin İşlenmesi Karşısında Gerçek Kişilerin
Korunması ve Verilerin Serbest Dolaşımına İlişkin
95/46/EC Yönergesi .............................................................. 64
b. Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü
(General Data Protection Regulation -GDPR) ...................... 67
C. Ulusal Kaynaklarda Kişisel Verilerin Korunması ........................... 70
1. Kişisel Verilerin 1982 Anayasası Kapsamında Korunması........ 70
2. Kişisel Verilerin Özel Hukuk Kapsamında Korunması.............. 74
3. Kişisel Verilerin 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması
Kanunu Kapsamında Korunması................................................ 75
4. Kişisel Verilerin Ceza Hukuku Kapsamında Korunması ........... 78
İçindekiler 11
İKİNCİ BÖLÜM
VERİLERİ HUKUKA AYKIRI OLARAK VERME VEYA
ELE GEÇİRME SUÇUNUN UNSURLARI, ÖZEL GÖRÜNÜŞ
BİÇİMLERİ, YAPTIRIM, MUHAKEME VE ZAMANAŞIMI
I. GENEL OLARAK................................................................................ 81
II. SUÇUN UNSURLARI......................................................................... 86
A. Suçla Korunan Hukuki Değer ......................................................... 86
B. Suçun Maddi Unsurları.................................................................... 88
1. Suçun Hukuki Konusu................................................................ 88
2. Fail.............................................................................................. 91
3. Mağdur ....................................................................................... 92
4. Eylem ......................................................................................... 95
a. Genel Olarak ......................................................................... 95
b. Hareket .................................................................................. 98
(1) Verme.............................................................................. 98
(2) Yayma ........................................................................... 100
(3) Ele Geçirme................................................................... 101
c. Netice .................................................................................. 103
5. Suça Etki Eden Haller .............................................................. 105
a. Suçun Konusunun CMK Madde 236 Kapsamında
Kayda Alınan Beyan ve Görüntülerden Oluşması .............. 105
b. Suçun Kamu Görevlisi Tarafından ve Görevinin
Verdiği Yetki Kötüye Kullanılmak Suretiyle İşlenmesi ..... 107
c. Suçun Belli Bir Meslek ve Sanatın Sağladığı
Kolaylıktan Yararlanmak Suretiyle İşlenmesi .................... 109
C. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru ................................................... 111
1. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Hukuka Uygunluk
Nedenleri .................................................................................. 112
a. İlgilinin Rızası..................................................................... 112
12 İçindekiler
b. Kanun Hükmünü Yerine Getirme ....................................... 115
2. 6698 Sayılı KVKK’da Hukuka Uygunluk Nedenleri............... 119
a. Açık Rıza............................................................................. 119
b. KVKK Kapsamında Kanun Hükmünü Yerine Getirme...... 122
c. Kişisel Verilerin İşlenmesinin Sözleşmenin Kurulması
ve İfası İçin Gerekli Olması ................................................ 124
d. Kişisel Verilerin İşlenmesinin Hukuki Yükümlülük
Kapsamında Zorunlu Olması............................................... 124
e. Kişisel Verinin İlgili Kişi Tarafından Alenileştirilmiş
Olması ................................................................................. 125
f. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması İçin
Veri İşlemenin Zorunlu Olması........................................... 125
g. Veri Sorumlusunun Meşru Menfaati İçin Veri
İşlemenin Zorunlu Olması................................................... 126
D. Suçun Manevi Unsuru ................................................................... 128
E. Kusurluluk ..................................................................................... 131
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ........................................... 133
A. Teşebbüs ........................................................................................ 133
B. Suça İştirak .................................................................................... 136
C. Suçların Çokluğu (Suçların İçtimaı).............................................. 139
IV. YAPTIRIM MUHAKEME VE ZAMANAŞIMI................................ 148
A. Yaptırım......................................................................................... 148
B. Muhakeme ..................................................................................... 150
C. Zamanaşımı ................................................................................... 151
SONUÇ ...................................................................................................... 153
KAYNAKÇA............................................................................................. 159