Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Kapsamında Önleyici Kolluk Hizmetlerinde Verilerin Elde Edilmesi ve Korunması
Muhammet Kerim COŞKUN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 7
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR . 17
GİRİŞ .21
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSAL VE ULUSLARARASI ALANDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
TÜRK HUKUKUNDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA YÖNELİK
DÜZENLEMELER .23
1982 Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda Kişisel Verilerin Korunması. 24
Bireyin Onurlu Olarak Maddi ve Manevi Varlığını Özgürce Geliştirme
Hakkı . 26
Özel Hayatın Gizliliği 27
Konut Dokunulmazlığı . 29
Haberleşme Özgürlüğü 29
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kişisel Verilerin Korunması. 30
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Kapsamında Kişisel Verilerin
Korunması. 32
Medeni Hukuk Kapsamında Kişisel Verilerin Korunması 34
6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 36
İdare Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması. 39
ULUSLARARASI ALANDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI .41
Avrupa Konseyi Düzenlemelerinde Kişisel Verilerin Korunması . 41
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS-1953). 42
108 Sayılı Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında
Şahısların Korunması Sözleşmesi - VKS (1981), 181 Sayılı Ek Protokol
(2001) ve 108+ Konvansiyonu (2018) 46
Polis Sektöründe Kişisel Verilerin Kullanılmasını Düzenleyen Üye
Devletlere Yönelik Bakanlar Komitesi R (87) 15 Sayılı Tavsiye
Kararı (1987) . 49
12 İçindekiler
Avrupa Birliği Kapsamında Kişisel Verilerin Önleyici, Koruyucu ve
İstihbari Faaliyetler Çerçevesinde İşlenmesi .51
95/46/EC sayılı ve 24.10.1995 tarihli Kişisel Verilerin İşlenmesi ve
Bu Türden Verilerin Serbest Dolaşımı Açısından Bireylerin Korunması
Direktifi53
95/46/EC Sayılı Direktif’in Temel Kavramları.55
95/46/EC Sayılı Direktif’teki Temel İlkeler .57
2000/C 364/01 Sayılı ve 07.12.2000 Tarihli Avrupa Birliği Temel
Haklar Şartı 59
Elektronik Haberleşme Kapsamında Mahremiyetin Korunması ve
Kişisel Verilerin İşlenmesi ile İlgili 12 Temmuz 2002 Tarihli Avrupa
Parlamentosu ve Konseyinin 2002/ 58/ EC Sayılı Direktifi 61
2006/24/EC Sayılı ve 15.03.2006 Tarihli İletişim Verilerinin Saklaması
Direktifi64
2008/977/JHA Sayılı ve 27.11.2008 Tarihli Polis ve Adli İşbirliği
Çerçevesinde İşlenen Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Çerçeve
Karar 67
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma (2012).69
25.05.2018 Tarihinde Yürürlüğe Giren 2016/679 Sayılı Avrupa Birliği
Genel Veri Koruma Tüzüğü - GVKT (General Data Protection
Regulation - GDPR) 69
2016/679 Sayılı GVKT’nin Ortaya Çıkışı69
Avrupa Birliği Veri Koruma Reformu’na Yönelik Genel Bilgiler74
2016/679 Sayılı Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün Getirdiği Temel
Değişiklik ve Yenilikler75
2016/679 Sayılı Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün Kapsamı.78
(1) Veri Kontrolörleri ve Veri İşleyenlerin Artırılmış
Yükümlülükleri .79
(2) Uygulanabilirliği Açısından Tüzük.80
(3) Veri Sahiplerinin ve Kişisel Verilerin Etkin Bir Şekilde
Korunması 81
2016/679 Sayılı Genel Veri Koruma Tüzük’ündeki Temel İlkeler.83
İçindekiler 13
İKİNCİ BÖLÜM
KOLLUK TEŞKİLATINDA VE CEZA YARGILAMASINDA KİŞİSEL VERİLERİN
KORUNMASINA YÖNELİK 2016/680 SAYILI DİREKTİF (AB KOLLUK VE CEZA
MUHAKEMESİ DİREKTİFİ) VE AB KURULUŞLARINDA VERİ İŞLEME
GENEL OLARAK 85
2016/680 SAYILI DİREKTİF’İN KAPSAMI VE GETİRMİŞ OLDUĞU
DÜZENLEMELER .88
III. KİŞİSEL VERİNİN KORUNMASINA YÖNELİK ESAS İLKELER.92
VERİNİN İŞLENMESİNDE HUKUKA UYGUNLUK 95
HASSAS (ÖZEL) NİTELİKLİ KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ 96
VERİSİ İŞLENEN KİŞİ – VERİ SAHİBİ98
VII. VERİSİ İŞLENEN KİŞİNİN HAKLARI .100
Aydınlatılma (Bilgilendirilme) Hakkı 101
Bilgilere ve Kişisel Verilere Erişim Hakkı . 102
Kişisel Verinin Düzeltilmesini, Silinmesini ya da Silinmeye Başka Bir
Karşılık Olarak İşlemenin Sınırlandırılmasını Talep Etme Hakkı 104
Anonimlik Hakkı 105
Denetim Makamına Başvurma Hakkı . 106
Tazminat Talep Etme Hakkı 106
VIII. VERİ İŞLEYEN VE VERİ SORUMLUSU KAVRAMLARI 107
Türk Hukuku Bakımından Veri Sorumlusu Olabilecek Birimler. 109
İdari ve Adli Kolluk. 110
Genel ve Özel Kolluk . 116
Özel Güvenlik Görevlileri. 118
VERİ KORUMA GÖREVLİSİ 120
VERİ KORUMA (MAHREMİYET) ETKİ DEĞERLENDİRMESİ.120
PROFİLLEME VE OTOMATİK VERİ İŞLEME121
XII. VERİ GÜVENLİĞİ.123
XIII. VERİ TRANSFERİ.124
XIV. BAĞIMSIZ DENETLEYİCİ MAKAM 126
AVRUPA VERİ KORUMA KURULU .127
XVI. AVRUPA BİRLİĞİ KURULUŞLARINDA VERİ İŞLEME .128
14 İçindekiler
Avrupa Polis Dairesi Bilgi Sistemi (Europol) 129
Avrupa Adli Yargı Ağı - European Judicial Network (EJN)131
Adli İş Birliği Ajansı (Eurojust)132
Schengen Bilgi Sistemi (Schengen Information System - SIS) .133
Vize Bilgi Sistemi (Visa Information System - VIS).135
Avrupa Adli Sicil Bilgi Sistemi (European Criminal Records Information
System - ECRIS)136
Avrupa Birliği Parmak İzi Veri Tabanı (European Dactyloscopy - Eurodac) .136
Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı (İnterpol).137
XVII. ULUSAL GÜVENLİK FAALİYETLERİ KAPSAMINDA VERİ İŞLEME .143
Ulusal Güvenliğin Anlamı 143
İstihbaratın Tanımı ve Çeşitleri145
İstihbarat ile Ön Alan Soruşturmaları Arasındaki Bağlantı 148
İstihbarat Faaliyetleri Bağlamında Türk Hukukunda Veri İşleme 150
Güvenlik Soruşturmaları Kapsamında Türk Hukukunda Veri İşleme.152
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KOLLUĞUN SUÇ ÖNCESİ VE SONRASINDA
KİŞİSEL VERİ ELDE ETME YÖNTEMLERİ
KOLLUK KAVRAMI157
KAMU GÜCÜ159
III. KAMU DÜZENİ .160
KOLLUĞUN GÖREVLERİ 161
KOLLUĞUN ÖNLEYİCİ MAKSATLA BİLGİ TOPLAMASI162
Genel Bilgiler .162
Önleyici Kolluk Görevleri .166
Durdurma, Kimlik Sorma ve Kimlik Tespiti ile Kişisel Veri Elde Edilmesi .168
Biyometrik Veri İşleme 180
Tanım.180
Parmak İzi ve Fotoğrafların Kaydı 184
Yüz Tanıma Teknolojisi 185
İçindekiler 15
Temel Hak ve Hürriyetlerle İlişkisi Bağlamında Kamu Gücü
Tarafından Yüz Tanıma Teknolojisinin Kullanımı. 186
Türk Hukukunda Durum 192
Elektronik Gözetim Sistemleri 193
Tanım 193
Kamusal Alanda Hukuka Uygun Elektronik Gözetim. 194
Türk Hukukunda Durum 197
Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu (MOBESE) 197
(1) Mevcut Uygulama 197
(2) Olması Gereken Uygulama 205
Çocuk Bakım Kuruluşlarında Güvenlik Kamerası Uygulaması 207
Araç Plakasının Okunması Yoluyla Kişisel Veri Elde Edilmesi. 208
Telekomünikasyon Yoluyla İletişimin Denetlenmesi Kapsamında
Kişisel Verilerin Elde Edilmesi . 209
AİHM ve AAD’nin Yaklaşımı. 215
Türk Hukukunda Durum 220
İletişimin Denetlenmesinde Önleyici Kolluk ve İstihbari Kolluk
Faaliyeti Ayrımı 221
Kaybolan Çocukların Bulunması Amacıyla İletişimin
Denetlenmesi 224
Teknik Araçlarla İzleme. 225
Banka Hesaplarının İncelenmesi. 227
İ. Genel Bilgi Toplama (GBT) 228
Polis Bilişim Sistemi - PolNet. 231
Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi (JEMUS) 232
KOLLUK TARAFINDAN KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ VE KULLANILMASI233
VII. KOLLUK TARAFINDAN İŞLENEN KİŞİSEL VERİLERİN İMHASI235
SONUÇ VE ÖNERİLER .237
KAYNAKLAR.243