Kısmi İfa İmkansızlığı

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
İMKÂNSIZLIK
§1. İMKÂNSIZLIK KAVRAMI 17
I. Genel Olarak İmkânsızlık Kavramı 17
II. İmkânsızlığın Dayandığı Sebepler 19
A. Maddî İmkânsızlık 19
B. Hukukî İmkânsızlık 21
§2. İMKÂNSIZLIK TÜRLERİ 23
I. Genel Olarak 23
II. Başlangıçtaki İmkânsızlık– Sonraki İmkânsızlık 23
III. Objektif İmkânsızlık – Sübjektif İmkânsızlık 28
IV. Sürekli İmkânsızlık– Geçici İmkânsızlık 31
A. Kesin Vadeli İşlemlerde Geçici İmkânsızlık 35
B. Sürekli Borç İlişkilerinde İmkânsızlık 37
V. Borçlunun Sorumlu Olduğu/Olmadığı İmkânsızlık 42
VI. Tam İmkânsızlık– Kısmî İmkânsızlık 44
VII. Alacaklının Sorumlu Olduğu/Olmadığı İmkânsızlık 45
İkinci Bölüm
KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ TÜRLERİ VE
KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
§3. GENEL OLARAK KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞI KAVRAMI 49
§4. KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ TÜRLERİ 50
I. Borçlunun Sorumlu Olmadığı Kısmî İfa İmkânsızlığı 50
A. Genel Olarak 50
B. Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde Borçlunun Sorumlu Olmadığı Kısmî İfa İmkânsızlığı (TBK. m. 137/1) 50
1. Edimin İfası Kısmen İmkânsız Olmalıdır 50
a. Edimin Maddî Olarak Bölünebilirliği 51
b. Maddî Olarak Bölünebilir Olmasına Rağmen Kısmî İmkânsızlığın Vücut Bulmadığı Durumlar 52
c. Yapma ve Yapmama Edimlerinin Bölünebilirliği 53
2. Kısmî İfa İmkânsızlığı Sözleşme Kurulduktan Sonra Meydana Gelmelidir. 55
3. Meydana Gelen Kısmî İfa İmkânsızlığı Objektif Olmalı ve Süreklilik Arz Etmelidir 56
4. Kısmî İfa İmkânsızlığı Nedeniyle Borçluya Sorumluluk Yüklenememelidir 57
a. Mücbir Sebep Nedeniyle Borçluya Sorumluluk Yüklenememesi 58
b. Beklenmeyen Hal Nedeniyle Borçluya Sorumluluk Yüklenememesi 61
c. Taraflarca İmzalanan Sorumsuzluk Anlaşması Gereği Borçluya Sorumluluk Yüklenememesi 61
5. Tarafların Farazi İradelerinin Doğru Tespiti 64
a. Genel Olarak 64
b. Sübjektif Görüş 65
c. Objektif Görüş 65
d. İki Aşamalı Farazi İradeler Görüşü 66
C. Taraflara Karşılıklı Olarak Borç Yükleyen Sözleşmelerde Kısmî İfa İmkânsızlığı (TBK. m. 137/2) 67
1. Taraflara Karşılıklı Olarak Borç Yükleyen Sözleşmenin Bulunması 67
2. Taraflardan Birinin Borcunun Kısmen İmkânsızlaşması 68
3. Alacaklının Kısmî İfaya Razı Olması veya Karşı Edimin Bölünebilir Nitelikte Olması 68
a. Alacaklının Kısmî İfaya Razı Olması 68
b. Karşı Edimin Bölünebilir Nitelikte Olması 71
II. Borçlunun Sorumlu Olduğu Kısmî İfa İmkânsızlığı 72
A. Genel Olarak 72
B. Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığına İlişkin Yasal Boşluğun Doldurulmasında Yararlanılabilecek Olan Kanun Maddeleri (TBK. m. 84, TBK. m. 112 ve TBK. m. 137) 72
C. Borçlunun Sorumlu Olduğu Kısmî İfa İmkânsızlığının Unsurları 73
1. Borçlunun Kusuru Olmamasına Rağmen Kısmî İfa İmkânsızlığından Sorumlu Tutulabildiği Durumlar 74
a. Kanun Gereği Sorumlu Olduğu Durumlar 77
aa. Yardımcı Kişinin Davranışıyla Meydana Gelen İmkânsızlıktan Sorumluluk 77
bb. Borçlu Temerrüt Hâlinde İken Meydana Gelen İmkânsızlıktan Sorumluluk 78
cc. Hakkaniyet Sorumluluğu 80
dd. Kanunda Belirtilmiş Özel Durumlar 81
b. Taraflar Arasındaki Anlaşma Gereği Borçlunun Sorumlu Olduğu Haller 81
§5. KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 82
I. Kısmî İfa İmkânsızlığı – Nitelik Yönünden İmkânsızlık 82
II. Kısmî İfa İmkânsızlığı – İfa Yeri Yönünden İmkânsızlık 83
III. Kısmî İfa İmkânsızlığı – İfa Zamanı Yönünden İmkânsızlık 84
A. Kesin Vadeli İşlemlerde Kısmî İfa İmkânsızlığı 84
B. Sürekli Borç İlişkilerinde Kısmî İfa İmkânsızlığı 87
IV. Kısmî İfa İmkânsızlığı – Seçimlik Borçta Edimlerden Bir veya Birkaçının İmkânsızlaşması 88
V. Kısmî İfa İmkânsızlığı – Başlangıçtaki Kısmî İmkânsızlık 90
Üçüncü Bölüm
KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ SONUÇLARI
§6. BORÇLUNUN SORUMLU OLMADIĞI KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ SONUÇLARI 93
I. Kısmî İfa İmkânsızlığının Borç İlişkisine Etkisi 93
A. Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde Kısmî İfa İmkânsızlığının Borç İlişkisine Etkisi 93
1. Parça Borçlarında 94
2. Cins Borçlarında 95
3. Sınırlı Cins Borçlarında 98
B. İki Tarafa Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde Borç İlişkisine Etkisi 98
II. Bildirim ve Zararın Artmaması İçin Gerekli Önlemlerin Alınması Yükümlülüğünün Başlaması 100
III. Kaim Değer Talebi 103
A. Genel Olarak 103
B. Kaim Değerin Talep Edilmesinin Şartları 105
1. Borçlanılan Edim Sözleşme Kurulduktan Sonra İmkânsız Hâle Gelmelidir 105
2. Borçlu Edimin İfasının İmkânsızlaşmasına Bağlı Olarak Kaim Değer Elde Edilmiş Olmalıdır 105
3. Kaim Değer, İmkânsız Hâle Gelen Edim Sonucu Borçlunun Malvarlığında Oluşan Boşluğu Ekonomik Olarak Doldurmalıdır 106
4. İfası İmkânsızlaşan Edim Verme Edimi Olmalıdır 106
5. Alacaklı Kaim Değeri Talep Etmelidir 107
C. Kaim Değerin Kapsamı 108
IV. İki Tarafa Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde Karşı Edimin Akıbeti 110
§7. BORÇLUNUN SORUMLU OLDUĞU KISMÎ İFA İMKÂNSIZLIĞININ SONUÇLARI 114
I. Borçlunun Sorumlu Olduğu Kısmî İfa İmkânsızlığının Borç İlişkisine Etkisi 114
II. Borçlunun Sorumlu Olduğu Kısmî İfa İmkânsızlığı Hâlinde Alacaklının Sahip Olduğu Haklar 115
A. Tazminat Talebi 115
1. Maddî Tazminat Talebi 116
2. Manevi Tazminat Talebi 121
B. Kaim Değer Talebi 123
C. Sözleşmeden Dönme 124
III. Borçlunun İfanın Kısmen İmkânsız Hâle Geldiğini Bildirim ve Zararın Artmaması İçin Gerekli Önlemleri Alma Yükümlülüğünün Başlaması 125
IV. İki Tarafa Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde Karşı Edimin Akıbeti 126
Sonuç 129
Kaynakça 135
Kavramlar Dizini 141