Konaklama İşletmelerinde Vergi ve Muhasebe Uygulamaları
M. Vefa TOROSLU ( Serbest Muhasebeci - Mali Müşavir - Bağımsız Denetçi )
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ......................................................................................................................7
İÇİNDEKİLER .........................................................................................................9
ŞEKİLLER LİSTESİ..............................................................................................37
KISALTMALAR ....................................................................................................39
Birinci Bölüm
TURİZM SEKTÖRÜ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.1. TURİZMİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ..............................................................41
1.1.1. Turizmin Tanımı .................................................................................41
1.1.2. Turizmin Çeşitleri ...............................................................................42
1.1.2.1. Sağlık Turizmi.............................................................................42
1.1.2.2. Termal Turizmi............................................................................42
1.1.2.3. Yayla Turizmi..............................................................................42
1.1.2.4. Kış Turizmi..................................................................................42
1.1.2.5. Mağara Turizmi...........................................................................43
1.1.2.6. Av Turizmi ..................................................................................43
1.1.2.7. Kongre Turizmi ...........................................................................43
1.1.2.8. Golf Turizmi................................................................................43
1.1.2.9. Yat Turizmi .................................................................................43
1.1.2.10. Kültür Turizmi...........................................................................44
1.1.2.11. İnanç Turizmi ............................................................................44
1.1.2.12. Doğa Sporları Turizmi...............................................................44
1.1.2.13. Şarap Turizmi ............................................................................44
1.1.2.14. Uzay Turizmi.............................................................................45
1.1.2.15. Helâl Turizm..............................................................................45
1.1.2.16. Botanik Turizmi.........................................................................46
1.1.2.17. Özel İlgi Turizmi .......................................................................46
1.2. TURİST KAVRAMI .........................................................................................46
1.2.1. Turistin Tanımı ...................................................................................46
1.2.2. Turistin Çeşitleri .................................................................................46
1.2.2.1. Yerli Turist ..................................................................................46
1.2.2.2. Yabancı Turist .............................................................................47
10 İçindekiler
1.2.2.3. Günübirlikçi Turist......................................................................47
1.2.2.4. Turist Sayılmayan Yabancılar.....................................................47
1.3. TURİZM SEKTÖRÜNDE YER ALAN İŞLETMELER ..................................47
1.3.1. Tur Operatörleri..................................................................................47
1.3.2. Seyahat Acenteleri..............................................................................48
1.3.3. Ulaştırma İşletmeleri ..........................................................................48
1.3.4. Yiyecek-İçecek İşletmeleri .................................................................49
1.3.4.1. Restoranlar ..................................................................................49
1.3.4.2. Barlar...........................................................................................49
1.3.4.3. Cafe .............................................................................................50
1.3.4.4. Gazino-Taverna...........................................................................50
1.3.5. Eğlence İşletmeleri .............................................................................50
1.3.5.1. Disko ...........................................................................................50
1.3.5.2. Dans Bar......................................................................................50
1.3.5.3. Gece Kulübü ...............................................................................50
1.3.5.4. Casino (Oyun Salonu) .................................................................51
1.3.6. Alışveriş İşletmeleri............................................................................51
1.3.7. Konaklama İşletmeleri........................................................................52
1.4. TURİZM TESİSLERİNİN YASAL SINIFLANDIRMASI ..............................52
İkinci Bölüm
KONAKLAMA İŞLETMELERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
2.1. KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TANIMI......................................................55
2.2. DÜNYA’DA KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ ........56
2.3. TÜRKİYE’DE KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ......57
2.4. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ÇEŞİTLERİ...........................................58
2.4.1. Otel .....................................................................................................58
2.4.2. Tatil Köyü...........................................................................................59
2.4.3. Butik Otel ...........................................................................................59
2.4.4. Motel ..................................................................................................59
2.4.5. Pansiyon .............................................................................................59
2.4.6. Apart Otel ...........................................................................................59
2.4.7. Kamping .............................................................................................59
2.4.8. Dağ Evi...............................................................................................60
2.4.9. Hostel..................................................................................................60
2.4.10. Yüzer Tesis.......................................................................................60
2.4.11. Termal İşletmeler..............................................................................60
2.4.12. Sağlıklı Yaşam İşletmeleri................................................................60
İçindekiler 11
2.4.13. Devre Mülkler...................................................................................61
2.4.14. Konut Otelleri ...................................................................................61
2.4.15. Sıradışı Konaklama Tesisleri ............................................................61
2.5. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ÖZELLİKLERİ .....................................62
2.5.1. Üretim Bakımından.............................................................................62
2.5.2. Personel Bakımından ..........................................................................63
2.5.3. Muhasebe Bakımından........................................................................64
2.5.4. Pazarlama Bakımından .......................................................................64
2.5.5. Yatırım Bakımından ...........................................................................65
2.6. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN SINIFLANDIRMASI............................66
2.6.1. Kuruluş Yeri ve Konaklama İhtiyacına Göre......................................67
2.6.2. Mülkiyetlerine Göre............................................................................67
2.6.3. Büyüklüklerine Göre...........................................................................68
2.6.4. Çalışma Sürelerine Göre .....................................................................68
2.7. KONAKLAMA TESİSLERİNDE KONAKLAMA TÜRLERİ........................69
2.7.1. Sadece Oda (OR-Only Room) ............................................................69
2.7.2. Oda-Kahvaltı (BB-Bed and Breakfast)...............................................70
2.7.3. Yarım Pansiyon (HB-Half Board) ......................................................70
2.7.4. Tam Pansiyon (FB-Full Board)...........................................................70
2.7.5. Her Şey Dahil (AI-All Inclusive)........................................................70
2.7.6. Ücretsiz Konaklayan Konuklar (Free, Complimentary) .....................71
2.7.7. Önemli Müşteriler (VIP).....................................................................71
2.8. KONAKLAMA TESİSLERİNDE ODA TİPLERİ ...........................................73
2.8.1. Yatak Çeşitlerine Göre Oda Tipleri ....................................................73
2.8.1.1. Tek Kişilik Oda ...........................................................................73
2.8.1.2. Çift Kişilik Oda ...........................................................................73
2.8.1.3. Üç Kişilik Oda.............................................................................74
2.8.1.4. Dört Kişilik Oda ..........................................................................74
2.8.1.5. Kraliçe Dairesi.............................................................................74
2.8.1.6. Kral Dairesi .................................................................................74
2.8.2. Fiziki Yapılarına Göre Oda Tipleri.....................................................74
2.8.2.1. Süit Oda.......................................................................................74
2.8.2.2. Küçük Süit Oda ...........................................................................74
2.8.2.3. Kral Dairesi .................................................................................75
2.8.2.4. Stüdyo Oda ..................................................................................75
2.8.2.5. Bağlantılı Oda..............................................................................75
2.8.2.6. Yan Yana İki Oda ........................................................................75
2.8.2.7. Birbirine Yakın Odalar................................................................75
2.8.2.8. Aile Odası....................................................................................75
2.8.2.9. Köşe Oda .....................................................................................75
12 İçindekiler
2.8.2.10. Engelli Odası.............................................................................76
2.8.2.11. Sigara İçilmeyen Oda ................................................................76
2.8.2.12. Dubleks Oda..............................................................................76
2.8.2.13. Double-Double Oda ..................................................................76
2.8.2.14. Standart Oda..............................................................................76
2.8.2.15. Show Room Oda .......................................................................76
2.8.3. Manzara Durumuna Göre Oda Tipleri................................................76
2.9. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ORGANİZASYON YAPISI VE
DEPARTMANLAR ..................................................................................77
2.9.1. Konaklama İşletmelerinin Organizasyon Yapısı ................................77
2.9.2. Konaklama İşletmelerinin Departmanları...........................................79
2.9.2.1. Ön Büro Departmanı ...................................................................79
2.9.2.2. Yiyecek-İçecek (F&B) Departmanı ............................................80
2.9.2.3. Kat Hizmetleri (H&K) Departmanı.............................................81
2.9.2.4. İnsan Kaynakları Departmanı......................................................81
2.9.2.5. Muhasebe Departmanı.................................................................82
2.9.2.6. Satış ve Pazarlama Departmanı...................................................82
2.9.2.7. Güvenlik Departmanı ..................................................................83
2.9.2.8. Teknik Hizmetler Departmanı.....................................................83
2.9.2.9. Satın Alma Departmanı...............................................................84
2.9.2.10. Halkla İlişkiler Departmanı.......................................................85
2.9.2.11. Eğlence ve Aktivite (Animasyon) Departmanı .........................85
2.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE FİYAT TÜRLERİ..............................86
2.10.1. Kapı Fiyatı........................................................................................86
2.10.2. Anlaşmalı Şirket Fiyatı.....................................................................87
2.10.3. Grup Fiyatı .......................................................................................87
2.10.4. Teşvik Fiyatı.....................................................................................87
2.10.5. Mevsim Dışı Fiyat ............................................................................87
2.10.6. Hafta Sonu Fiyatı..............................................................................87
2.10.7. Kontenjan Anlaşması Fiyatı .............................................................87
2.10.8. Aile Fiyatı.........................................................................................88
2.10.9. Özel Fiyat .........................................................................................88
2.10.10. Sürekli Müşteri Fiyatı.....................................................................88
2.10.11. Sürekli Müşteri Program Fiyatı ......................................................88
2.10.12. Her Şey Dahil Fiyat ........................................................................88
2.11. BELGELİ KONAKLAMA TESİSLERİNDE FİYAT ....................................89
2.12. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE GECE DENETİMİ.............................90
2.12.1. Gece Denetiminin Tanımı ................................................................90
2.12.2. Gece Denetimi Süreci ve Etkinlikler ................................................91
İçindekiler 13
2.12.2.1. Giriş-Çıkış Denetimi ve Oda Statüleri İle İlgili Uyuşmazlıkların
Çözüme Kavuşturulması ...........................................................92
2.12.2.2. Bölüm Gelirlerinin Denetlenmesi ve Balanslarının Tutturulması
..................................................................................................92
2.12.2.3. Oda Fiyat Denetimi ve Müşteri Hesap Kartlarına İşlenmesi .....93
2.12.2.4. Müşteri Kredi Limitlerinin İzlenmesi........................................93
2.12.2.5. Alacaklar Hesabının Düzenlenmesi...........................................94
2.12.2.6. Günün Kapatılması ve Ön Kasa Raporunun Hazırlanması........94
2.12.2.7. Verilerin Korunması ve Raporların Hazırlanması .....................94
Üçüncü Bölüm
KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE VERGİ UYGULAMALARI
3.1. KONAKLAMA VERGİSİ.................................................................................97
3.1.1. Genel Açıklama ..................................................................................97
3.1.2. Konaklama Vergisinin Konusu...........................................................98
3.1.3. Konaklama Vergisinin Mükellefleri .................................................100
3.1.4. Konaklama Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay.................................101
3.1.5. Konaklama Vergisinin İstisnaları......................................................101
3.1.6. Konaklama Vergisinin Matrahı ve Oranı..........................................101
3.1.7. Konaklama Vergisinin KDV Matrahına Etkisi .................................102
3.1.8. Konaklama Vergisinin Vergilendirme İşlemleri...............................103
3.2. TURİZM PAYI................................................................................................103
3.2.1. Genel Açıklama ................................................................................103
3.2.2. Turizm Payının Mükellefleri ve Uygulanacak Oranlar.....................105
3.2.2.1. Birleşik Tesisler ve Konaklama Tesisleri ..................................105
3.2.2.2. Bakanlıktan Belgeli Yeme-İçme ve Eğlence Tesisleri ..............106
3.2.2.3. Deniz Turizmi Tesisleri ve Deniz Turizmi Araçları ..................106
3.2.2.4. Seyahat Acentaları.....................................................................107
3.2.2.5. Havayolu İşletmeleri .................................................................107
3.2.2.6. Havalimanı ve Terminal İşletmeleri ..........................................107
3.2.3. Turizm Payının Matrahı....................................................................108
3.2.3.1. Net Satışlar ................................................................................108
3.2.3.2. Kira Gelirleri .............................................................................111
3.2.3.3. Matrahın Tespitinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ..........114
3.2.4. Turizm Payı Mükellefiyetinin Tesisi ve Terkini...............................115
3.2.4.1. Mükellefiyet Tesisi....................................................................115
3.2.4.2. Mükellefiyetin Terkini...............................................................116
3.2.5. Turizm Payı Beyannamesi ................................................................116
14 İçindekiler
3.2.5.1. Turizm Payı Beyannamesi Verecek Olanlar .............................116
3.2.5.2. Beyanname Dönemleri..............................................................116
3.2.5.3. Turizm Payı Beyannamesinin Verileceği Vergi Dairesi ...........118
3.2.5.4. Turizm Payı Beyannamesinin Gönderilmesi.............................118
3.2.5.4.1. Beyannamenin Elektronik Ortamda Bizzat Mükellef
Tarafından Gönderilmesi ...................................................118
3.2.5.4.2. Beyannamenin Elektronik Ortamda Göndermek Üzere
Aracılık Yetkisi Verilen Gerçek ve Tüzel Kişiler Aracılığı ile
Gönderilmesi......................................................................119
3.2.5.5. Turizm Payı Beyannamesinin Onaylanması ve Tahakkuk Fişinin
Düzenlenmesi ...........................................................................119
3.2.5.6. Turizm Payı Beyannamesine İlişkin Düzeltme Beyannamesi...120
3.2.6. Turizm Payını Ödeme Zamanı .........................................................122
3.2.7. Süresinde Beyan Edilip Ödenmeyen Turizm Payının Takip ve Tahsili
..........................................................................................................122
3.2.8. Turizm Payının Kaydı ......................................................................122
3.3. KATMA DEĞER VERGİSİ............................................................................122
3.3.1. Genel Açıklama ................................................................................122
3.3.2. Katma Değer Vergisinin Konusu......................................................123
3.3.3. Katma Değer Vergisinin Mükellefi ..................................................124
3.3.4. Katma Değer Vergisinin Sorumlusu.................................................125
3.3.5. Katma Değer Vergisinde İstisnalar...................................................125
3.3.5.1. Diplomatik İstisnalar.................................................................125
3.3.5.2. Kamu Kuruluşlarınca Personele Sağlanan Konaklama Hizmetleri
..................................................................................................126
3.3.5.3. Yatırım Teşvik Belgeli Turizm İnşaatları..................................127
3.3.6. Katma Değer Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay..............................128
3.3.7. Katma Değer Vergisinin Matrahı .....................................................131
3.3.8. Katma Değer Vergisinin Beyan ve Ödemesi....................................132
3.3.9. Katma Değer Vergisinin Oranı.........................................................132
3.3.10. Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran Uygulaması..........................133
3.3.11. %18 Oranında KDV’ye Tabi Geceleme Hizmetleri .......................135
3.3.12. Yiyecek ve İçecek Sunulan Yerlerde KDV Oran Uygulaması .......137
3.3.13. Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet Birimlerinde Yiyecek-
İçecek Hizmetleri............................................................................138
3.3.14. Konaklama Tesislerinden Alınan Diğer Hizmetler.........................139
3.3.15. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Alkollü İçecekler Dolayısıyla
Yüklenilen KDV.............................................................................139
3.3.16. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin Verdikleri Aracılık
Hizmetleri.......................................................................................141
3.3.17. Yurtdışı Rezervasyon Şirketlerine Ödenen Komisyon Bedelleri....144
İçindekiler 15
3.3.18. Kick Back Faturalarında KDV Uygulaması ...................................145
3.3.19. Bahşişlerde KDV Uygulaması........................................................146
3.3.20. Seyahat Acentalarına Yapılan Reklam, Katalog ve Katkı Payı
Ödemelerinde KDV Uygulaması....................................................147
3.3.21. Yurtdışında Yapılan Reklam ve Tanıtım Hizmetlerinde KDV
Uygulaması.....................................................................................148
3.3.22. Acente Komisyonlarının Fatura Üzerinde Mahsup Edilerek Bakiye
Tutar Üzerinden KDV Hesaplanması .............................................149
3.3.23. Reklam-İlan Giderleri Karşılığında Ücretsiz Oda Verilmesi ..........149
3.3.24. Personele Bedelsiz Olarak Konaklama Hizmeti Sunulması............150
3.3.25. Bedelsiz (Complimentary) Olarak Verilen Konaklama, Yeme-İçme
ve Diğer Hizmetler..........................................................................151
3.3.26. No-Show Uygulamasında KDV......................................................158
3.3.27. Konaklama İşletmelerinde KDV Tevkifatı Uygulaması .................161
3.3.27.1. KDV Tevkifatının Niteliği.......................................................161
3.3.27.2. KDV Tevkifatında Alt Sınır ....................................................162
3.3.27.3. KDV Tevkifatı Uygulamasında Belge Düzeni ........................162
3.3.27.4. KDV Tevkifatının Yapılacağı Dönem.....................................163
3.3.27.5. KDV Tevkifatı Yapacak Olanlar.............................................163
3.3.27.6. Tevkifat Çeşitleri .....................................................................164
3.3.27.7. Tam Tevkifat Uygulaması .......................................................164
3.3.27.7.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi
Türkiye’de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler 165
3.3.27.7.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve
Hizmetler..........................................................................166
3.3.27.7.3. Kiralama İşlemleri............................................................167
3.3.27.7.4. Reklâm Verme İşlemleri ..................................................168
3.3.27.8. Kısmi Tevkifat Uygulaması.....................................................169
3.3.27.9. Konaklama İşletmelerinde KDV Tevkifatı..............................169
3.3.27.10. İade, Fiyat Farkı ve Kur Farkı Faturasında Tevkifat
Uygulaması ............................................................................171
3.3.27.11. Yansıtma Faturalarında KDV Tevkifatı ................................171
3.3.27.12. KDV Tevkifatının Faturada Gösterilmesi ve Muhasebe Kaydı
...............................................................................................172
3.3.28. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Orana Tabi İşlemlerde KDV
İadesi...............................................................................................173
3.3.28.1. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade
Talebinde Alt Sınır..................................................................174
3.3.28.2. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade
Talebinde Üst Sınır .................................................................175
2.3.28.3. İade Hesabına Dâhil Edilebilecek Harcamalar ........................175
3.3.28.4. KDV İadesinin Talep Edilme Şekli .........................................176
16 İçindekiler
3.3.28.5. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade
Talebinde Bulunma Zamanı.....................................................177
3.3.28.6. Konaklama İşletmelerinde Yıl İçinde Talep Edilen Mahsuben
İade Tutarlarının Hesaplanması ...............................................178
3.3.28.7. Konaklama İşletmelerinde İzleyen Yıl İçerisinde Talep Edilen
Nakden/Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması ................179
3.3.28.8. İade Hesabına Dâhil Edilebilecek Yüklenilen KDV ...............179
3.3.28.9. KDV İadesi Tutarına İlişkin Hesaplama .................................181
3.3.28.10. KDV İadesi Tutarına İlişkin Limitler....................................183
3.3.29. Uluslararası Sağlık Turizminde KDV Uygulaması ........................183
3.3.30. KDV ile İlgili Çeşitli Konularda Verilmiş Özelgeler .....................185
3.4. KURUMLAR VERGİSİ..................................................................................189
3.4.1. Genel Açıklama ................................................................................189
3.4.2. Kurumlar Vergisinin Konusu ...........................................................189
3.4.3. Kurumlar Vergisinin Mükellefleri....................................................190
3.4.4. Kurumlar Vergisinde Gelirin Elde Edilmesi ....................................191
3.4.5. Kurumlar Vergisinde Muafiyet ve İstisnalar ....................................191
3.4.6. Kurumlar Vergisinin Matrahı ...........................................................194
3.4.7. Kurumlar Vergisinin Beyan ve Ödemesi..........................................194
3.4.8. Kurumlar Vergisinin Oranı...............................................................195
3.4.9. Dar Mükellef Kurumlarda Vergi Tevkifatı.......................................196
3.4.10. Yurtdışından Verilen Müşteri Bulma Hizmeti Karşılığında Yapılan
Ödemelerde Vergilendirme ............................................................197
3.4.11. Yurtdışına Yapılan Lisans Ödemelerde Vergilendirme..................199
3.4.12. Kurum Kazancının Tespitinde Giderler..........................................202
3.4.12.1. Kurum Kazancının Tespitinde İndirilebilecek Giderler ..........204
3.4.12.1.1. Gelir Vergisi Kanununa Göre İndirilebilecek Giderler....204
3.4.12.1.1.1. Genel Giderler ..........................................................204
3.4.12.1.1.2. Personelle İlgili Giderler ..........................................206
3.4.12.1.1.3. İşle İlgili Zarar, Ziyan ve Tazminatlar......................206
3.4.12.1.1.4. Seyahat ve İkamet Giderleri .....................................207
3.4.12.1.1.5. Taşıt Giderleri...........................................................207
3.4.12.1.1.6. Ayni Vergi, Resim ve Harçlar ..................................208
3.4.12.1.1.7. Amortismanlar..........................................................209
3.4.12.1.1.8. Sendikalara Ödenen Aidatlar....................................210
3.4.12.1.1.9. Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları 210
3.4.12.1.1.10. Gıda Bankacılığı Yapan Dernek ve Vakıflara Yapılan
Bağışlar...................................................................211
3.4.12.1.1.11. İş Başı Eğitim Programları Kapsamında Yapılan
Ödemeler ................................................................211
İçindekiler 17
3.4.12.1.2. Kurumlar Vergisi Kanununa Göre İndirilebilecek Giderler
.........................................................................................211
3.4.12.1.2.1. Menkul Kıymet İhraç Giderleri.................................212
3.4.12.1.2.2. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri .............................212
3.4.12.1.2.3. Genel Kurul Toplantıları, Birleşme, Fesih ve Tasfiye
Giderleri....................................................................213
3.4.12.1.2.4. Komandite Ortağın Kâr Payı ....................................214
3.4.12.1.2.5. Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kâr Payları ....214
3.4.12.1.2.6. Sigorta Teknik Karşılıkları .......................................215
3.4.12.1.3. Kurum Kazancının Tespitinde Diğer İndirimler ..............215
3.4.12.1.3.1. Sponsorluk Harcamaları............................................215
3.4.12.1.3.2. Bağış ve Yardımlar ...................................................217
3.4.12.1.3.3. Nakit Sermaye Artırımı İndirimi...............................221
3.4.12.2. Kurum Kazancının Tespitinde İndirim Olarak Kabul Edilmeyen
Giderler ...................................................................................225
3.4.12.2.1. GVK’da İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Giderler........226
3.4.12.2.2. KVK’da İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Giderler ........226
3.4.12.2.2.1. Özsermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Faizler
..................................................................................226
3.4.12.2.2.2. Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan
Faiz, Kur Farkları vb. Giderler .................................227
3.4.12.2.2.3. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Olarak
Dağıtılan Kazançlar ..................................................227
3.4.12.2.2.4. Her Ne Şekilde Olursa Olsun Ayrılan Yedek Akçeler
..................................................................................227
3.4.12.2.2.5. Kurumlar Vergisi, Para ve Vergi Cezaları ile Gecikme
Zamları......................................................................228
3.4.12.2.2.6. Menkul Kıymetlerin İtibari Değerlerinin Altında
İhracından Doğan Zararlar........................................229
3.4.12.2.2.7. Bazı Taşıtlara İlişkin Giderler ve Amortismanlar.....229
3.4.12.2.2.8. Kurumun Kendisinin, Ortaklarının, Yöneticilerinin ve
Çalışanlarının Suçlarından Doğan Tazminat Giderleri
..................................................................................229
3.4.12.2.2.9. Basın Yoluyla İşlenen Fiillerden Dolayı Ödenen
Tazminatlar...............................................................230
3.4.12.2.2.10. Bazı Ürünlere Ait İlan ve Reklam Giderleri ...........230
3.4.12.2.2.11. Finansman Gider Kısıtlaması..................................230
3.4.12.2.2.12. Kurum Kazancından İstisna Edilen Kazançlara İlişkin
Gider Kısıtlaması....................................................231
3.4.12.2.2.13. Binek Otomobillere İlişkin Gider Kısıtlaması ........232
3.4.12.2.2.13.1. Binek Otomobillere Ait Kira Bedellerine İlişkin
Gider Sınırlaması.............................................232
18 İçindekiler
3.4.12.2.2.13.2. Binek Otomobillere Ait Satın Alma Giderlerine
İlişkin Gider Sınırlaması .................................234
3.4.12.2.2.13.3. Binek Otomobillere İlişkin Tamir, Bakım, Yakıt
vb. Cari Giderler .............................................235
3.4.12.2.2.13.4. Binek Otomobillere Ait Amortisman Giderlerine
İlişkin Gider Sınırlaması .................................236
3.4.12.2.3. İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Diğer Giderler ............240
3.4.12.2.3.1. Kurumların Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine
Verilen Temettü İkramiyeleri ...................................240
3.4.12.2.3.2. Kanunen Yasaklanmış Fiiller Nedeniyle Katlanılan
Giderler.....................................................................241
3.4.12.2.3.3. Bazı Taşıtlara Ait Motorlu Taşıtlar Vergisi..............241
3.4.12.2.3.4. Özel İletişim Vergisi.................................................241
3.4.12.2.3.5. Kıdem Tazminatı ve SGK Primleri ..........................241
3.4.12.2.3.6. Dernek, Vakıf, Birlik ve Benzeri Kuruluşlara Ödenen
Aidatlar.....................................................................242
3.4.12.2.3.7. Kurum Kazancının Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi
ile İlgili Bulunmayan Giderler..................................242
3.4.12.2.3.8. Şirketlerin Adına Düzenlenmeyen Belgeler .............242
3.4.12.2.3.9. Belgelendirilemeyen Giderler...................................243
3.4.13. İndirimli Kurumlar Vergisi.............................................................243
3.4.13.1. İndirimli Kurumlar Vergisinin Kapsamı .................................244
3.4.13.2. İndirimli Kurumlar Vergisinden Yararlanamayacak Yatırım
Harcamaları..............................................................................245
3.4.13.3. İndirimli Kurumlar Vergisi Kapsamındaki Yatırım Türleri ....246
3.4.13.3.1. Komple Yeni Yatırım ......................................................246
3.4.13.3.2. Entegrasyon Yatırımı .......................................................246
3.4.13.3.3. Modernizasyon Yatırımı ..................................................246
3.4.13.3.4. Tevsi Yatırımı..................................................................246
3.4.13.3.5. Ürün Çeşitlendirme Yatırımı ...........................................247
3.4.13.4. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasında Kazanç Unsuru ..247
3.4.13.5. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması .................................251
3.4.13.6. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasından Yatırım
Döneminde Yararlanma ..........................................................252
3.4.13.7. Yatırım Döneminde Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen
Kazançlara İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması..............253
3.4.13.8. Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazancın Kapsamı ve İndirimli
Kurumlar Vergisi Uygulamasında Öncelik Sırası...................254
3.4.13.9. Kurumlar Vergisi Matrahının Birden Fazla Yatırım Teşvik
Belgesi Kapsamında Elde Edilen Kazançtan Düşük Olması ..254
3.4.13.10. Tevsi Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlarda İndirimli
Kurumlar Vergisi Uygulaması..............................................255
İçindekiler 19
3.4.13.11. Diğer Hususlar.......................................................................258
3.5. GELİR VERGİSİ STOPAJI.............................................................................259
3.5.1. Genel Açıklama ................................................................................259
3.5.2. Konaklama İşletmelerinde Gelir Vergisi Stopajı Yükümlülüğü .......260
3.5.2.1. Kâr Dağıtım Stopajı...................................................................260
3.5.2.2. Gelir Vergisi Stopajı..................................................................260
3.6. DAMGA VERGİSİ..........................................................................................261
3.6.1. Genel Açıklama ................................................................................261
3.6.2. Damga Vergisinin Konusu................................................................262
3.6.3. Damga Vergisinin Mükellefleri ........................................................262
3.6.4. Damga Vergisinde Matrah................................................................263
3.6.5. Damga Vergisinin Oranı...................................................................264
3.6.6. Damga Vergisinde Ödeme Şekilleri .................................................264
3.6.6.1. Basılı Damga Konularak Ödeme ...............................................264
3.6.6.2. Makbuz Karşılığı Ödeme...........................................................265
3.6.6.3. İstihkaktan Kesinti Yapılarak Ödeme........................................265
3.6.7. Damga Vergisinde İstisnalar.............................................................265
3.7. EMLAK VERGİSİ...........................................................................................267
3.7.1. Genel Açıklama ................................................................................267
3.7.2. Emlak Vergisinin Konusu.................................................................268
3.7.3. Emlak Vergisinin Mükellefi .............................................................268
3.7.4. Emlak Vergisinin Matrahı.................................................................268
3.7.5. Emlak Vergisinin Oranı ....................................................................269
3.7.6. Emlak Vergisinin Tahakkuku ve Ödemesi .......................................269
3.7.7. Emlak Vergisinde İstisnalar..............................................................270
3.7.8. Emlak Vergisi Değerlerine Karşı Dava Açılması .............................273
3.8. EĞLENCE VERGİSİ.......................................................................................274
3.8.1. Genel Açıklama ................................................................................274
3.8.2. Eğlence Vergisinin Konusu ..............................................................275
3.8.3. Eğlence Vergisinin Mükellefi ...........................................................275
3.8.4. Eğlence Vergisinin Matrahı ..............................................................276
3.8.5. Eğlence Vergisinin Ödeme Zamanı ..................................................276
3.8.6. Eğlence Vergisinin Tutar ve Oranı ...................................................276
3.8.7. Eğlence Vergisinde İstisnalar ...........................................................276
3.9. İLAN VE REKLÂM VERGİSİ .......................................................................277
3.9.1. Reklam ve İlan Vergisinin Konusu...................................................277
3.9.2. Reklam ve İlan Vergisinin Mükellefi ve Sorumlusu.........................277
3.9.3. Reklam ve İlan Vergisinde Muafiyet ve İstisna ................................277
3.9.4. Reklam ve İlan Vergisinin Matrahı ve Tarifesi.................................278
3.9.5. Reklam ve İlan Vergisinin Beyanı, Tarhı ve Ödenmesi....................279
20 İçindekiler
3.10. HARÇLAR KANUNU..................................................................................279
3.10.1. Harçların Konusu............................................................................279
3.10.2. Harçların Mükellefleri ....................................................................280
3.10.3. Harçlarda Matrah............................................................................280
3.10.4. Harçlarda İstisnalar.........................................................................280
3.10.5. Pasaport, İkamet Tezkeresi, Vize İşlemleri ....................................281
3.10.6. Hazine Arazileri Üzerine Üst Hakkı Tesis İşlemleri ......................281
3.10.7. Yapı Kullanma İzin Belgelerinin Tescil İşlemleri ..........................283
3.11. BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ..................................283
3.11.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Konusu ........................283
3.11.2. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Mükellefleri.................283
3.11.3. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Matrahı ........................284
3.11.4. Banka v e Sigorta Muameleleri Vergisinde İstisnalar ....................284
3.12. ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ......................................................................285
3.13. BİNA İNŞAAT HARCI ................................................................................287
3.14. ECRİMİSİL ÖDEMELERİ ...........................................................................288
3.15. ÜST HAKKI KULLANIM BEDELLERİ.....................................................291
3.15.1. Üst Hakkının Peşin Olarak Ödenmesi ............................................292
3.15.2. Üst Hakkının Yıllık Olarak Ödenmesi............................................293
3.16. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN BÜNYESİNDE YER ALAN
DÜKKANLARIN KİRAYA VERİLMESİ ...................................................294
3.17. REKLAMASYON GİDERLERİ...................................................................295
3.18. VERGİ USUL KANUNU .............................................................................297
3.18.1. Genel Açıklama ..............................................................................297
3.18.2. Mükellefin ödevleri ........................................................................297
3.18.2.1. Bildirme Ödevi........................................................................298
3.18.2.1.1. İşe Başlamayı Bildirme....................................................298
3.18.2.1.2. Değişikliklerin Bildirilmesi .............................................298
3.18.2.1.3. İşi Bırakmanın Bildirilmesi..............................................299
3.18.2.1.4. Bildirmelerde Süre ve Şekil .............................................299
3.18.2.2. Envanter Çıkarmak, Değerleme Yapmak ve Bilanço
Düzenlemek Ödevi .................................................................300
3.18.2.3. Muhafaza ve İbraz Ödevi ........................................................301
3.18.2.4. Tahsilat ve Ödemelerin Tevsik Zorunluluğu...........................301
3.18.2.5. Ba/Bs Formlarının Düzenlenmesi ...........................................303
3.18.3. Yabancı Para Birimi İle Fatura Düzenlenmesi ...............................304
3.18.3.1. Genel Açıklama.......................................................................304
3.18.3.2. Faturanın Türk Lirası Karşılığının Belirlenmesi .....................305
3.18.3.3. Yabancı Para Cinsinden Düzenlenen Faturalardan Kaynaklı
Alacakların Değerlenmesi.......................................................306
İçindekiler 21
3.18.3.4. Değerleme Sonucu Oluşan Kur Farkları..................................307
3.18.3.5. Yabancı Para Cinsinden Düzenlenen Faturada Türk Lirası
Karşılığının Gösterilmemesi ...................................................308
3.18.4. Defterlere Yabancı Dilde Kayıt Yapılması .....................................309
3.18.4.1. Genel Açıklama .......................................................................309
3.18.4.2. Türkçe Dışında Bir Dilde Defter Tutulması ............................309
3.18.4.3. İzin Alınmadan Türkçe Dışında Bir Dilde Defter Tutulması ..311
3.18.5. Faturanın Kim Adına Düzenlenmesi Gerektiği...............................312
3.18.6. İşletme Adına Düzenlenmeyen Belgelerin Gider Yazılması ..........312
3.18.7. Yabancı Para Cinsinden Avansların Değerlemesi ..........................314
3.18.8. Yeniden Değerleme ........................................................................315
3.18.8.1. Yeniden Değerleme Kapsamındaki Mükellefler .................315
3.18.8.2. Yeniden Değerle Yapamayacak Mükellefler ......................315
3.18.8.3. Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulabilecek İktisadi Kıymetler
............................................................................................316
3.18.8.4. Yeniden Değerleme İçin Esas Alınacak Değer ...................316
3.18.8.5. Yeniden Değerleme Oranı...................................................316
3.18.8.6. Yeniden Değerleme Farkı ...................................................317
3.18.8.7. Yeniden Değerleme Sonrası Amortisman ...........................318
3.18.8.8. Özel Fon Hesabında Gösterim ............................................318
3.18.8.9. Enflasyon Muhasebesi Şartlarının Oluşması.......................318
3.18.8.10. %2 Vergili Yeniden Değerleme ........................................319
3.18.9. Şüpheli Alacaklar Karşılığı ........................................................319
3.18.9.1. Şüpheli Alacak Karşılığının Tanımı....................................320
3.18.9.2. Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırabilecek Olanlar...................320
3.18.9.3. Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırabilmenin Koşulları .............320
3.18.9.4. Şüpheli Alacak ve Şüpheli Alacak Karşılıklarının
Değerlemesi ........................................................................321
3.18.9.5. Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Tahsil Edilmesi veya
Tahsilin İmkânsız Hale Gelmesi .........................................322
3.18.9.6. Verilen Avansların Durumu ................................................322
3.18.9.7. Yurt Dışından Olan Alacakların Durumu............................323
3.19. KAMBİYO MEVZUATI...............................................................................324
Dördüncü Bölüm
TURİZMİ TEŞVİK MEVZUATI
4.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................327
4.2. TURİZMİ TEŞVİK KANUNU KAPSAMINDA UYGULANAN TEŞVİK
VE DESTEKLER ............................................................................................329
22 İçindekiler
4.2.1. Turizm Belgeleri...............................................................................329
4.2.1.1. Turizm Yatırımı Belgesi ...........................................................329
4.2.1.2. Turizm İşletmesi Belgesi...........................................................330
4.2.1.3. Basit Konaklama Turizm İşletmesi Belgesi ..............................330
4.2.1.4. Kısmi Turizm İşletmesi Belgesi................................................331
4.2.1.5. Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi..............................331
4.2.2. Destek Unsurları...............................................................................331
4.2.2.1. Arazi Tahsisi .............................................................................333
4.2.2.2. Turizm Kredileri........................................................................339
4.2.2.3. Yurt Dışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği ...........................340
4.2.2.4. Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi..............................341
4.2.2.5. Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri............................................342
4.2.2.6. Haberleşme Kolaylıkları ...........................................................345
4.2.2.7. Yabancı Personel Çalıştırılmasında Kolaylık Sağlanması ........345
4.2.2.8. Alkollü İçki Satışı ve Sunumunda Kolaylık ve Muafiyet
Sağlanması................................................................................345
4.2.2.9. TAPDK Belgesi Muafiyeti........................................................346
4.2.2.10. Çalışma Sürelerinde Kolaylık Sağlanması ..............................346
4.2.2.11. Deniz Turizminde Sağlanan Hak ve Kolaylıklar.....................346
4.2.3. Tesislerin Devri ve/veya Faaliyetin Sona Ermesi Halinde Teşvik
Hükümleri.........................................................................................347
4.3. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR
KAPSAMINDA UYGULANAN TEŞVİK VE DESTEKLER ..............347
4.3.1. Yatırım Teşvik Belgesi.....................................................................350
4.3.2. Yatırım Teşvik Uygulamalarının Sınıflandırılması ..........................352
4.3.2.1. Genel Teşvik Uygulamaları ......................................................353
4.3.2.2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları ..................................................354
4.3.2.3. Öncelikli Yatırımların Teşviki ..................................................356
4.3.2.4. Stratejik Yatırımların Teşviki....................................................357
4.3.3. Destek Unsurları...............................................................................358
4.3.3.1. Gümrük Vergisi Muafiyeti........................................................359
4.3.3.2. Katma Değer Vergisi İstisnası...................................................360
4.3.3.3. Katma Değer Vergisi İadesi ......................................................361
4.3.3.4. Faiz veya Kâr Payı Desteği .......................................................361
4.3.3.5. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği .......................................362
4.3.3.6. Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği .............................................362
4.3.3.7. Gelir Vergisi Stopajı Desteği ....................................................363
4.3.3.8. Vergi İndirimi ...........................................................................364
4.3.3.9. Yatırım Yeri Tahsisi..................................................................364
4.3.4. Yatırım Süresi ve Tamamlama Vizesi..............................................364
İçindekiler 23
4.3.5. Devir, Satış, İhraç ve Kiralama .........................................................365
4.4. TURİZM İŞLETME BELGELİ TESİSLERE SAĞLANAN DİĞER
AVANTAJLAR .....................................................................................365
4.4.1. Elektrik Enerjisi Desteği ...................................................................365
4.4.2. İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu Kapsamında Sağlanan
Kolaylık ............................................................................................366
4.4.3. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Desteği................................367
4.5. DİĞER TEŞVİK VE DESTEK UNSURLARI................................................367
4.5.1. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Belgeli Tesislerin İhracatçı
Sayılması ..........................................................................................367
4.5.2. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar
Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler ...................................368
4.5.3. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörlerinin Pazara Girişte Dijital
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Karar Kapsamında
Uygulanan Teşvik ve Destekler........................................................368
4.5.4. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında
Karar Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler .........................369
4.5.5. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İpard
Programı Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler ...................369
4.5.6. KOSGEB Kapsamında Sağlanan Destek ve Hizmetler ....................370
4.5.7. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Kapsamında Teşvikler ........371
4.5.8. İthalat Kolaylığı ................................................................................372
4.5.9. Hizmet İhracatında Hususi Damgalı (Yeşil) Pasaport Uygulaması ..372
4.6. HİZMET SEKTÖRLERİNE YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI ..............374
4.6.1. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar
..........................................................................................................375
4.6.2. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında
Karar.................................................................................................375
4.6.3. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörlerinin Pazara Girişte Dijital
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Karar ................................376
4.7. TURİZMİ TEŞVİK MEVZUATI İLE İLGİLİ DİĞER YASAL
DÜZENLEMELER..........................................................................................376
4.7.1. Turizmi Teşvik Kanununun Cezai Hükümlerinin Uygulanması
Hakkında Yönetmelik .......................................................................376
4.7.2. Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında
Yönetmelik .......................................................................................376
4.7.3. Belgeli Turizm İşletmelerinde Yabancı Personel ve Sanatkarların
Çalıştırılması Hakkında Yönetmelik.................................................377
4.7.4. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm
Merkezlerinin Belirlenmesine ve İlanına İlişkin Yönetmelik ...........377
4.7.5. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm
Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına
İlişkin Yönetmelik ............................................................................377
24 İçindekiler
4.7.6. Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik.......................378
4.7.7. Basit Konaklama Tesisleri İle Plaj İşletmelerinin Belgelendirilmesine
İlişkin Yönetmelik............................................................................378
4.7.8. Turizm İşletmelerinin Bakanlıkla, Birbirleriyle ve Müşteriyle İlişkileri
Hakkında Yönetmelik.......................................................................378
4.7.9. Turizm Yatırım ve İşletme Kuruluşlarının Denetimi Hakkında
Yönetmelik .......................................................................................379
4.7.10. Deniz Turizmi Yönetmeliği............................................................379
4.7.11. Türk Karasularında Sportif Amaçlarla Yapılacak Aletli Dalışlara
İlişkin Yönetmelik..........................................................................379
4.7.12. Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği.................................379
4.8. HİZMET İHRACATININ DESTEKLENMESİ..............................................379
Beşinci Bölüm
KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN
BELGELER VE DEFTERLER
5.1. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN BELGELER ............383
5.1.1. Belge Kavramı..................................................................................383
5.1.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Genel Nitelikli Resmi Belgeler
..........................................................................................................385
5.1.2.1. Fatura ........................................................................................385
5.1.2.1.1. Faturanın Tanımı................................................................385
5.1.2.1.2. Faturada Bulunması Gereken Bilgiler................................386
5.1.2.1.3. Fatura Düzenleme Kuralları...............................................386
5.1.2.1.4. Fatura Kullanmak Zorunda Olanlar ...................................387
5.1.2.1.5. Şubeler Arası Fatura düzenlenmesi....................................387
5.1.2.1.6. Elektronik Faturalar ...........................................................388
5.1.2.1.6.1. e-Fatura.......................................................................388
5.1.2.1.6.2. e-Arşiv Fatura.............................................................389
5.1.2.2. İrsaliyeli Fatura .........................................................................391
5.1.2.3. Perakende Satış Vesikaları ........................................................392
5.1.2.4. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar .....................................396
5.1.2.5. Yeni Nesil POS Cihazları..........................................................399
5.1.2.6. Gider Pusulası ...........................................................................399
5.1.2.6.1. Gider Pusulasının Tanımı ..................................................399
5.1.2.6.2. Gider Pusulasının Özellikleri .............................................400
5.1.2.6.3. Gider Pusulasının Düzenlenme Zamanı.............................401
5.1.2.6.4. Gider Pusulasında Bulunması Gereken Bilgiler ................401
5.1.2.6.5. Gider Pusulası Yerine Geçen Belgeler...............................402
İçindekiler 25
5.1.2.6.6. Gider Pusulasında Vergi Tevkifatı .....................................402
5.1.2.6.7. Satılan Malın İade Edilmesi Durumunda Gider Pusulası ...403
5.1.2.7. Müstahsil Makbuzu ...................................................................404
5.1.2.7.1. Müstahsil Makbuzunun Tanımı .........................................404
5.1.2.7.2. Müstahsil Makbuzlarında Gelir Stopajı..............................404
5.1.2.7.2.1. Vergi Stopajı Oranları.................................................405
5.1.2.7.2.2. Vergi Stopajına Tabi Olan Ürünler.............................406
5.1.2.7.2.3. Vergi Stopajına Tabi Olmayan Ürünler ......................406
5.1.2.7.3. Müstahsil Makbuzlarında SGK Kesintisi...........................407
5.1.2.7.4. Müstahsil Makbuzunda Katma Değer Vergisi ...................409
5.1.2.7.5. Kağıt Ortamında Müstahsil Makbuzu Uygulaması ............409
5.1.2.7.6. Elektronik Müstahsil Makbuzu Kullanımı .........................410
5.1.2.7.6.1. Elektronik Müstahsil Makbuzunun Tanımı ................410
5.1.2.7.6.2. Elektronik Müstahsil Makbuzunun İhtiyari Kullanımı
....................................................................................410
5.1.2.7.6.3. Elektronik Müstahsil Makbuzunun Zorunlu Kullanımı
....................................................................................410
5.1.2.7.6.4. Elektronik Müstahsil Makbuzunda Bulunması Gereken
Bilgiler........................................................................411
5.1.2.7.6.5. Elektronik Müstahsil Makbuzu Düzenlenmesi ve
Teslimi........................................................................411
5.1.2.8. Sevk İrsaliyesi ...........................................................................412
5.1.2.8.1. Sevk İrsaliyesinin Tanımı...................................................412
5.1.2.8.2. Sevk İrsaliyesinde Bulunması Gereken Bilgiler.................412
5.1.2.8.3. Şubeler Arasında Sevk İrsaliyesi Düzenlenmesi ................413
5.1.2.9. Ücret Bordrosu ..........................................................................413
5.1.2.10. Vergi Levhası ..........................................................................414
5.1.2.10.1. Vergi Levhası Almak Zorunda Olanlar............................415
5.1.2.10.2. Vergi Levhalarında Bulunacak Bilgiler............................415
5.1.2.10.3. Vergi Levhasının Alınması ve Bulundurulması ...............415
5.1.2.10.4. Vergi Levhalarının Bulundurulacağı Yerler.....................416
5.1.2.10.5. Vergi Levhası Bulundurma Mecburiyetini Yerine
Getirmemek......................................................................416
5.1.2.11. Mizan.......................................................................................417
5.1.2.12. Muhabere Evrakı .....................................................................418
5.1.2.13. Gider Listesi ............................................................................418
5.1.2.14. Diğer Belgeler .........................................................................418
5.1.3. Konaklama İşletmelerine Özgü Resmi Belgeler...............................419
5.1.3.1. Günlük Müşteri Listesi ..............................................................419
5.1.3.1.1. Günlük Müşteri Listesinin Tanımı .....................................419
5.1.3.1.2. Günlük Müşteri Listesinin Şekil Şartları............................419
26 İçindekiler
5.1.3.1.3. Günlük Müşteri Listesinin Düzenlenme Kuralları .............420
5.1.3.1.4. Günlük Müşteri Listesinin Düzenlenmemesi.....................422
5.1.3.2. Adisyon .....................................................................................423
5.1.3.2.1. Adisyonun Tanımı .............................................................423
4.1.3.2.2. Adisyon Kullanmak Zorunda Olan İşletmeler ...................423
5.1.3.2.3. Adisyonun Kullanım Şekli.................................................424
5.1.3.2.4. Adisyonlarda Bulunması Gereken Asgari Bilgiler.............425
5.1.3.2.5. Adisyonun Özellikleri........................................................425
5.1.3.2.6. Adisyon Kullanmak Zorunda Olmayanlar.........................425
5.1.3.2.7. Adisyonun Hiç Düzenlenmemiş Sayılması........................427
5.1.3.2.8. Adisyon Kullanılmaması ...................................................428
5.1.3.3. Konaklama Belgesi ...................................................................428
5.1.4. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Diğer Belgeler......................430
5.1.4.1. Ön Büroda Kullanılan Belgeler.................................................430
5.1.4.1.1. Gelen Müşteriler Listesi.....................................................430
5.1.4.1.2. Giden Müşteriler Listesi ....................................................430
5.1.4.1.3. Gidecek Müşteriler Listesi.................................................430
5.1.4.1.4. Folyo ..................................................................................430
5.1.4.1.5. Günlük VIP Raporu ...........................................................431
5.1.4.1.6. Kredili Müşteriler Listesi...................................................431
5.1.4.1.7. Kara Liste (Black List).......................................................432
5.1.4.1.8. Rezervasyonsuz Müşteri/Uzatmalar/Erken Ayrılma Listesi
...........................................................................................432
5.1.4.1.9. Voucher..............................................................................432
5.1.4.1.10. Paid Out Formu................................................................434
5.1.4.1.11. Oda Değişim Raporu........................................................434
5.1.4.1.12. Harcama Raporu ..............................................................434
5.1.4.1.13. Pansiyon Tahakkuk Cetveli .............................................434
5.1.4.1.14. Check-Out/Okey Raporu .................................................435
5.1.4.1.15. Satış Tahmin Raporu........................................................435
5.1.4.1.16. İptaller ve No-Show Raporu ............................................435
5.1.4.1.17. Satışa Hazır Oda Raporu..................................................435
5.1.4.1.18. Müşteri Sicil Kartı ...........................................................435
5.1.4.1.19. Oda Rezervasyon Formu..................................................436
5.1.4.2. Odalar Bölümünde Kullanılan Belgeler ....................................436
5.1.4.2.1. Günlük Oda Durum Raporu...............................................436
5.1.4.2.2. Maid Oda Raporu...............................................................437
5.1.4.2.3. Supervisor Raporu .............................................................438
5.1.4.2.4. Oda Uyuşmazlık Raporu....................................................438
5.1.4.2.5. Arıza Raporu......................................................................439
İçindekiler 27
5.1.4.3. Yiyecek-İçecek Bölümünde Kullanılan Belgeler ......................439
5.1.4.3.1. Captain Order.....................................................................439
5.1.4.3.2. Günlük Yiyecek-İçecek Raporu .........................................439
5.1.5. Seyahat Çekleri .................................................................................439
5.1.6. Euro Çek ...........................................................................................440
5.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN DEFTERLER ..........441
5.2.1. Defter Kavramı .................................................................................441
5.2.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Ticari Defterler.....................442
5.2.2.1. Yevmiye Defteri ........................................................................442
5.2.2.2. Defter-i Kebir (Büyük Defter)...................................................444
5.2.2.3. Envanter Defteri ........................................................................444
5.2.2.4. Pay Defteri.................................................................................445
5.2.2.5. Yönetim Kurulu Karar Defteri ..................................................445
5.2.2.6. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri...............................445
5.2.3. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Diğer Resmi Defterler ..........446
5.2.3.1. Damga Resmi Defteri ................................................................446
5.2.3.2. Sabit Kıymet ve Amortisman Defteri ........................................446
5.2.3.3. Sermaye Piyasası Muhasebe Defteri .........................................447
5.2.4. Konaklama İşletmelerine Özgü Resmi Defterler ..............................448
5.2.4.1. Resepsiyon Defteri ....................................................................448
5.2.4.2. Şikâyet Defteri...........................................................................448
5.2.4.3. Denetim Defteri.........................................................................449
5.2.4.4. Polis Defteri...............................................................................449
5.2.4.5. Mesaj/Seyir Defteri ...................................................................449
5.2.4.6. Konaklama Yeri Kayıt Defteri ..................................................449
Altıncı Bölüm
KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SİSTEMİ
6.1. KONAKLAMA MUHASEBESİNİN TANIMI...............................................451
6.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİ..........452
6.3. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SİSTEMİNİN
ÖZELLİKLERİ................................................................................................455
6.4. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SÜRECİ.......................456
6.5. MUHASEBE BÖLÜMÜNÜN AMAÇLARI...................................................459
6.6. MUHASEBE BÖLÜMÜNDE YAPILAN İŞLEMLER ..................................460
6.7. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE-ÖN BÜRO İLİŞKİSİ...463
6.8. ÖN BÜRO TARAFINDAN YAPILAN FİNANSAL İŞLEMLER .................464
6.9. GECE MUHASEBESİ.....................................................................................465
28 İçindekiler
6.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE TEKDÜZEN HESAP PLANI..........467
6.10.1. Genel Açıklama ..............................................................................467
6.10.2. Hesap Sınıfları ................................................................................468
6.10.3. Tekdüzen Hesap Çerçevesi.............................................................471
6.10.4. Gider Çeşitleri ................................................................................475
6.10.5. Konaklama İşletmelerinde Gider Yerleri........................................476
6.10.6. Konaklama İşletmelerinde Departmansal Gelir ve Gider Hesapları
........................................................................................................479
6.10.6.1. Gelir Hesapları ........................................................................479
6.10.6.2. Gider Hesapları .......................................................................480
Yedinci Bölüm
KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN
ÖNEMLİ HESAPLAR
7.1. KASA HESABI...............................................................................................485
7.1.1. Türk Lirası Kasa Hesabı...................................................................485
7.1.2. Yabancı Para Kasa Hesabı................................................................487
7.2. ALINAN ÇEKLER HESABI ..........................................................................488
7.2.1. Türk Lirası Alınan Çekler Hesabı.....................................................488
7.2.2. Yabancı Para Alınan Çekler Hesabı .................................................489
7.3. BANKALAR HESABI....................................................................................490
7.3.1. Türk Lirası Bankalar Hesabı.............................................................491
7.3.2. Yabancı Para Bankalar Hesabı .........................................................492
7.4. VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI ...............................493
7.4.1. Türk Lirası Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı ....................494
7.4.2. Yabancı Para Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı.................495
7.5. ALICILAR HESABI .......................................................................................496
7.5.1. Türk Lirası Alıcılar Hesabı...............................................................496
7.5.2. Yabancı Para Alıcılar Hesabı............................................................497
7.6. BANKA KREDİLERİ HESABI......................................................................497
7.6.1. Türk Lirası Banka Kredileri Hesabı .................................................497
7.6.2. Yabancı Para Banka Kredileri Hesabı ..............................................498
7.7. SATICILAR HESABI.....................................................................................499
7.7.1. Türk Lirası Satıcılar Hesabı..............................................................500
7.7.2. Yabancı Para Satıcılar Hesabı ..........................................................500
7.8. ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI...................................................501
7.8.1. Türk Lirası Alınan Sipariş Avansları Hesabı....................................501
7.8.2. Yabancı Para Alınan Sipariş Avansları Hesabı ................................501
İçindekiler 29
7.9. YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI......................................................................503
7.10. HİZMET ÜRETİM MALİYETİ HESABI.....................................................503
Sekizinci Bölüm
HASILAT İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
8.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................507
8.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE GELİRLER ........................................507
8.2.1. Konaklama Gelirleri .........................................................................507
8.2.2. Yiyecek-İçecek Gelirleri...................................................................508
8.2.3. Diğer Hizmetlerle İlgili Gelirler .......................................................508
8.3. GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLME SÜRECİ.....................................509
8.4. ODA SATIŞLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ...................................512
8.4.1. Bireysel/Kurumsal Müşterilere Yapılan Satışlar...............................513
8.4.1.1. Oda Bedelinin Nakit Tahsil Edilmesi ........................................513
8.4.1.2. Oda Bedelinin Kredi Kartı ile Tahsil Edilmesi..........................515
8.4.1.3. Oda Bedelinin Çek ile Tahsil Edilmesi .....................................519
8.4.1.4. Oda Bedelinin Krediye Kaldırılması .........................................521
8.4.1.5. Oda Bedelinin Önden Avans Olarak Alınması..........................524
8.4.2. Seyahat Acentelerine Yapılan Satışlar..............................................528
8.4.3. Yabancı Para Cinsinden Yapılan Satışların Muhasebeleştirilmesi ...533
8.4.4. No-Show Uygulaması.......................................................................539
8.4.5. Rezervasyon İptal ve İadeleri............................................................541
8.4.6. Müşterilerin Dış Ödeme (Paid Out) Hesaplarının Kaydı ..................543
8.4.7. Satış İskontoları ................................................................................544
8.4.8. Satış İadeleri .....................................................................................545
8.4.9. Bedelsiz (Complimentary) Olarak Verilen Konaklama Hizmetleri ..546
8.4.9.1. Seyahat Acentelerine Verilen Bedelsiz Konaklama Hizmetleri 546
8.4.9.2. Diğer Kişilere Verilen Bedelsiz Konaklama Hizmetleri ...........549
8.5. YİYECEK-İÇECEK SATIŞLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..........550
8.6. DİĞER GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ...................................553
8.7. YÜZDE ÜCRET SİSTEMİNDE GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
........................................................................................................................556
Dokuzuncu Bölüm
MALZEME MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
9.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................559
30 İçindekiler
9.2. MALZEME TEDARİK SÜRECİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ............560
9.2.1. Malzeme Hareketleri Süreci .............................................................560
9.2.1.1. Satın Alma Süreci .....................................................................561
9.2.1.2. Teslim Alma Süreci...................................................................561
9.2.1.3. Depolama Süreci .......................................................................562
9.2.1.4. Kullanıma Sevk Etme Süreci ....................................................563
9.2.2. Stok Kontrolü ...................................................................................563
9.2.3. Stokların Envanteri...........................................................................564
9.2.4. Stokların Değerlemesi ......................................................................565
9.2.5. Stok Değerleme Yöntemleri .............................................................566
9.2.5.1. Gerçek Parti Maliyet Yöntemi ..................................................566
9.2.5.2. Ortalama Maliyet Yöntemi........................................................567
9.2.5.2.1. Basit Ortalama Maliyet ......................................................567
9.2.5.2.2. Ağırlıklı Ortalama Maliyet ................................................568
9.2.5.2.2.1. Dönem Sonu Ağırlıklı Ortalama Maliyet ...................568
9.2.5.2.2.2. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet .........................569
9.2.5.3. İlk Giren İlk Çıkar Yöntemi (FİFO)..........................................570
9.3. YİYECEK MALZEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ..................571
9.3.1. Yiyecek Malzemelerinin Satın Alınması..........................................572
9.3.2. Yiyecek Malzemelerinin Kullanılması .............................................573
9.4. İÇECEK MALZEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.....................574
9.4.1. İçecek Malzemelerinin Satın Alınması.............................................574
9.4.2. İçecek Malzemelerinin Kullanılması................................................575
9.4.3. Her Şey Dâhil Sistemde Alkollü İçki KDV Düzeltmesi...................577
9.5. YARDIMCI HİZMET BÖLÜMLERİNİN GİDERLERİNİN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.........................................................................579
9.6. ÖZELLİK GÖSTEREN MALZEME HAREKETLERİNİN
MUHASEBELEŞTRİRLMESİ .......................................................................583
9.6.1. Değeri Düşen Mallar ........................................................................583
9.6.2. Zarar Gören Malların Sigorta Tazminatı ..........................................587
9.6.3. Fire ve Kayıplar................................................................................587
9.6.4. Personel Yiyecek Malzemesi Giderleri ............................................591
Onuncu Bölüm
İŞÇİLİK MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
10.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................595
10.2. ÜCRETİN TANIMI.......................................................................................595
10.3. ÜCRETİN UNSURLARI..............................................................................596
İçindekiler 31
10.3.1. Asıl Ücret........................................................................................596
10.3.2. Fazla Çalışma Ücreti.......................................................................597
10.3.3. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışma........................599
10.3.4. Hafta Tatili Ücreti...........................................................................599
10.3.5. Genel Tatil Ücreti ...........................................................................599
10.3.6. Ücret Şekillerine Göre Tatil Ücreti.................................................599
10.3.7 Prim-İkramiye vb. Ek Ödemeler......................................................600
10.4. ÜCRETİN ÖDENMESİ.................................................................................600
10.5. ÜCRET BORDROSU....................................................................................601
10.5.1. Ücret Bordrosunun Tanımı .............................................................601
10.5.2. Ücret Bordrosunda Bulunması Gereken Bilgiler ............................601
10.6. ÜCRET HESAP PUSULASI.........................................................................604
10.7. ÜCRETİN ÖDENME ŞEKLİ........................................................................606
10.8. BRÜT ÜCRETTEN YAPILAN KESİNTİLER.............................................608
10.8.1. Sigorta Primi...................................................................................609
10.8.2. Gelir Vergisi ...................................................................................609
10.8.3. Damga Vergisi ................................................................................611
10.8.4. İşsizlik Sigortası Primi....................................................................611
10.8.5. Sosyal Güvenlik Destekleme Primi ................................................611
10.8.6. Bireysel Emeklilik Fon Kesintisi ....................................................612
10.9. NET ÜCRETİN HESAPLANMASI..............................................................612
10.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE ÜCRET SİSTEMLERİ...................615
10.10.1. Sabit Ücret Sistemi .......................................................................615
10.10.2. Yüzde Ücret Sistemi .....................................................................615
10.10.2.1. Genel Açıklama .....................................................................615
10.10.2.2. Yüzdelerin Dağıtılmasına İlişkin Esaslar ..............................617
10.10.2.3. Yüzde Usulüyle Çalışan İşçilerin Fazla Çalışma Ücretleri....620
10.11. KONAKLAMA İŞLETMESİ PERSONELİNİN ALDIĞI BAHŞİŞLER ...621
10.12. KONAKLAMA SEKTÖRÜNDE YABANCI PERSONEL
ÇALIŞTIRILMASI......................................................................................623
10.13. İŞÇİLİK MALİYETLERİNİN MUHASEBE KAYDI................................625
Onbirinci Bölüm
FAALİYET GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
11.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................629
11.2. FAALİYET GİDERLERİNİN ÇEŞİTLERİ ..................................................630
11.2.1. Araştırma ve Geliştirme Giderleri...................................................630
11.2.2. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri ............................................631
32 İçindekiler
11.2.3. Genel Yönetim Giderleri ................................................................631
11.2.4. Finansman Giderleri .......................................................................632
11.2.5. Ecrimisil Ödemelerinin Muhasebeleştirilmesi................................633
Onikinci Bölüm
MADDİ DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
12.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................635
12.2. KULLANILAN HESAPLAR........................................................................635
12.3. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SATIN ALINMASI .............................637
12.4. MADDİ DURAN VARLIKLARIN ENVANTERİ.......................................638
12.5. MADDİ DURAN VARLIKLARIN DEĞERLEMESİ..................................639
12.6. MADDİ DURAN VARLIKLARLA İLGİLİ FAİZ VE KUR FARKI ..........640
12.7. MADDİ DURAN VARLIKLARDA AMORTİSMAN.................................641
12.7.1. Amortismanın Tanımı.....................................................................641
11.7.2. Amortisman Ayırmak İçin Gerekli Koşullar ..................................642
12.7.2.1. İktisadi Kıymetin İşletmede Bir Yıldan Fazla Kullanılması ...642
12.7.2.2. İktisadi Kıymetin Yıpranmaya, Aşınmaya veya Kıymetten
Düşmeye Maruz Bulunması....................................................642
12.7.2.3. İktisadi Kıymetin Envantere Dahil Olması .............................642
12.7.2.4. İktisadi Kıymetin Değerinin Belli Bir Tutarı Aşması .............642
12.7.3. Amortisman Oranı ..........................................................................643
12.7.4. Amortisman Yöntemleri.................................................................646
12.7.4.1. Normal Amortisman Yöntemi.................................................647
12.7.4.2. Azalan Bakiyeler Yöntemi ......................................................647
12.7.4.3. Kıst Amortisman Yöntemi ......................................................648
12.7.4.4. Olağanüstü Amortisman Yöntemi...........................................649
12.7.4.5. Gün Esasına Göre Amortisman Yöntemi ................................650
12.7.5. Amortisman Süresinin Daha Uzun Belirlenebilmesi......................651
12.7.6. Faiz ve Kur Farklarının Amortismanı.............................................651
12.7.7. Maliyete Eklenen Giderlerin Amortismanı.....................................652
12.7.8. Amortisman Yöntemlerinin Değiştirilmesi ....................................652
12.7.9. Üst Hakkı Tesis Edilmiş Arazilerin Üzerine Yapılan Binaların
Amortismanı...................................................................................652
12.7.10. Amortismanların Muhasebeleştirilmesi........................................655
12.8. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SİGORTA TAZMİNATI .....................658
12.9. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SATIŞI.................................................659
12.10. MADDİ DURAN VARLIKLARDA YENİLEME FONU..........................660
12.11. ÖZEL MALİYET BEDELİ.........................................................................663
İçindekiler 33
12.11.1. Özel Maliyet Bedelinin Tanımı.....................................................663
12.11.2. Özel Maliyet Bedelinin Koşulları .................................................664
12.11.3. Özel Maliyet Bedelinin Değerlemesi ............................................664
12.11.4. Özel Maliyet Bedeli ile İlgili Özellikli Durumlar .........................665
12.11.5. Özel Maliyet ile İlgili İktisadi Kıymetin Kiralayana Devri ..........666
12.11.5.1. Katma Değer Vergisi Açısından............................................666
12.11.5.2. Gelir ve Kurumlar Vergisi Açısından....................................666
12.11.5.2.1. Kiralayanın Gerçek Kişi Olması Durumu ......................667
12.11.5.2.2. Kiralayanın İktisadi İşletme Olması Durumunda ...........667
Onüçüncü Bölüm
DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ
13.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................671
13.2. DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ SÜRECİ .................................671
13.2.1. Genel Geçici Mizanın Düzenlenmesi .............................................671
13.2.2. Envanter ve Envanter Kayıtları.......................................................672
13.2.3. Kesin Mizanın Düzenlenmesi .........................................................672
13.2.4. Finansal Tabloların Hazırlanması ...................................................672
13.2.5. Kapanış Kaydı.................................................................................672
13.3. ENVANTER İŞLEMLERİ ............................................................................673
13.3.1. Envanterin Tanımı ..........................................................................673
13.3.2. Envanter Zamanı.............................................................................673
13.3.3. Envanter Çeşitleri ...........................................................................674
13.3.3.1. Yapılış Zamanına Göre Envanter Çeşitleri..............................674
13.3.3.1.1. Kuruluş Envanteri ............................................................674
13.3.3.1.2. Dönem Sonu Envanteri ....................................................675
13.3.3.1.3. Tasfiye Envanteri .............................................................675
13.3.3.1.4. Devir Envanteri ................................................................675
13.3.3.2. Yapılış Şekline Göre Envanter Çeşitleri..................................675
13.3.3.2.1. Muhasebe Dışı Envanter ..................................................676
13.3.3.2.2. Muhasebe İçi Envanter.....................................................676
13.4. DEĞERLEME İŞLEMLERİ..........................................................................676
13.4.1. Değerlemenin Tanımı .....................................................................676
13.4.2. Değerleme Günü .............................................................................676
13.4.3. Değerleme Ölçüleri.........................................................................677
13.4.4. Tahakkuk Esası ve Dönemsellik İlkesi ...........................................679
13.5. GELİR TABLOSU HESAPLARI İLE İLGİLİ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
......................................................................................................................680
34 İçindekiler
13.5.1. Gelir Hesapları................................................................................680
13.5.1.1. Gelirlerin Dönem Bakımından Kontrolü.................................680
13.5.1.2. Gelecek Dönem Gelirleri Hesabında Bulunan Dönem Gelirleri
................................................................................................681
13.5.1.3. Gerçekleşmiş Fakat Tahsil Edilmemiş Dönem Gelirleri.........682
13.5.2. Gider Hesapları...............................................................................683
13.5.2.1. Giderlerin Dönem Bakımından Kontrolü................................683
13.5.2.2. Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabında Bulunan Dönem
Giderleri..................................................................................684
13.5.2.3. Gerçekleşmiş Fakat Ödenmemiş Dönem Giderleri .................685
13.5.3. Kâr ve Zarar Hesapları ...................................................................685
13.5.3.1. Dönem Kârı veya Zararı..........................................................685
13.5.3.2. Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları ..686
13.6. DÖNEM SONUNDA HESAPLARIN KAPATILMASI...............................686
13.6.1. Giderlerin Sonuç Hesaplarına Aktarılması .....................................686
13.6.2. Yansıtma Hesaplarının Kapatılması ...............................................687
13.6.3. Gelir Hesaplarının Kapatılması ......................................................688
13.6.4. Gider Hesaplarının Kapatılması .....................................................688
13.6.5. Dönem Net Kârı veya Zararı ..........................................................689
13.6.5.1. Vergi Karşılığının Ayrılması...................................................689
13.6.5.2. Net Kâr Kaydının Yapılması...................................................690
12.6.5.3. Net Zarar Kaydının Yapılması ................................................690
13.6.5.4. Ödenecek Vergiler Kaydının Yapılması .................................691
13.6.6. Bilanço Hesaplarının Kapatılması ..................................................692
ÖRNEK TEKDÜZEN HESAP PLANI...............................................................693
BELGE ÖRNEKLERİ.........................................................................................743
Ek 1- Turizm Yatırımı Belgesi ...............................................................................743
Ek 2- Turizm İşletmesi Belgesi ..............................................................................744
Ek 3- Kısmi Turizm İşletmesi Belgesi....................................................................745
Ek 4- Çevreye Duralı Konaklama Tesisi Belgesi ...................................................746
Ek 5- Müstahsil Makbuzu.......................................................................................747
Ek 6- Mizan ............................................................................................................748
Ek 7- Günlük Müşteri Listesi .................................................................................749
Ek 8- Adisyon.........................................................................................................750
Ek 9- Konaklama Belgesi .......................................................................................751
Ek 10- Gelen Müşteriler Listesi..............................................................................752
Ek 11- Giden Müşteriler Listesi .............................................................................752
Ek 12- Folyo ...........................................................................................................753
Ek 13- VIP Bildirimi ..............................................................................................754
Ek 14- Voucher.......................................................................................................755
İçindekiler 35
Ek 15- Paid Out Fişi................................................................................................756
Ek 16- Harcama Raporu..........................................................................................757
Ek 17- Pansiyon Tahakkuk Cetveli.........................................................................758
Ek 18- Oda Rezervasyon Formu .............................................................................759
Ek 19- Housekeeping Raporu .................................................................................760
Ek 20- Maid Oda Raporu........................................................................................761
Ek 21- Supervisor Raporu.......................................................................................762
Ek 22- Oda Uyuşmazlık Raporu .............................................................................763
Ek 23- Captain Order..............................................................................................764
Ek 24- Seyahat Çeki................................................................................................764
Ek 25- Konaklama Yeri Kayıt Defteri ....................................................................765
Ek 26- Yönetim Raporu ..........................................................................................766
Ek 27- Kasa Alındı Makbuzu..................................................................................767
Ek 28- Tahsil Edilen/Kredili Faturalar Bordrosu....................................................768
Ek 29- Stok Kartı ....................................................................................................769
Ek 30- Malzeme İstek Fişi ......................................................................................769
Ek 31- Satın Alma Talep Formu .............................................................................770
Ek 32- Ücret Bordrosu ............................................................................................771
Ek 33- Ücret Hesap Pusulası...................................................................................772
KONAKLAMA SEKTÖRÜ TERİMLERİ.........................................................773
KAYNAKÇA.........................................................................................................78