Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları
Yrd. Doç. Dr. Gülşen GEDİK
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZVII
İÇİNDEKİLER XI
KISALTMALARXXIII
1 § GİRİŞ1
I Kavram ve Terim1
1 Kavram 1
a) Amerikan Hukuku5
b) Türk Hukuku5
2 Terim 7
II Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Yakın
Kavramlardan Ayırt Edilmesi 7
1 Yurtdışı İştirak Kazançları İstisnasından Ayırt Edilmesi7
2 Örtülü Sermayeden Ayırt Edilmesi11
3 Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç
Dağıtımından Ayırt Edilmesi15
III Konunun Sınırlandırılması ve Plan 20
BİRİNCİ BÖLÜM
TARİHÇE VE ÇEŞİTLİ HUKUK
SİSTEMLERİNE TOPLU BAKIŞ
2 § Tari hçe23
I Amerika Birleşik Devletleri 23
II İngiltere 25
III Fransa 26
IV Almanya27
V Türkiye27
3 § Ç eşitli Hukuk Sist eml erin e Toplu Bakış28
I Amerikan Hukuku 28
II Avrupa Birliği Hukuku 30
1 Avrupa Birliği 30
2 Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerin Ulusal Mevzuatları32
a) İngiliz Hukuku32
b) Fransız Hukuku 34
c) Alman Hukuku 36
III Türk Hukuku37
İKİNCİ BÖLÜM
4 § Am eri kan ve Tür k Hukukunda Kontr ol
Edil en Yabancı Kurum Kazançlarının
Vergil endirilm esinin Temell endirilm esi 39
I Vergilendirme Yetkisi39
1 Egemenliğin Vergilendirme Alanındaki Görünümü: Mali
Egemenlik39
a) Mali Egemenlik39
aa) Amerikan Hukuku 44
bb) Türk Hukuku 46
b) Mali Egemenliğin Hukuksal Görünümü: Vergilendirme
Yetkisi47
aa) Amerikan Anayasası47
bb) Türk Anayasası55
2 Vergilendirme Yetkisinin İç Hukuk Görünümü: Anayasal
Vergilendirme İlkeleri57
a) Amerikan Anayasası57
aa) Temsilsiz Vergi Olmaz İlkesi58
bb) Aynılık İlkesi 60
b) Türk Anayasası61
aa) Yasallık İlkesi61
bb) Vergide Eşitlik (Mali Güç) İlkesi 64
3 Vergilendirme Yetkisinin Uluslararası Görünümü:
Sınırlandırmalar67
II Çalışma ve Sözleşme Özgürlüğü 68
1 Amerikan Anayasası 68
2 Türk Anayasası70
III Yetki ve Özgürlüğün Sınır Çizgisi: Hakkın Kötüye
Kullanılması Yasağı 72
1 Amerikan Hukuku73
2 Türk Hukuku73
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM:
STATÜ
5 § Am eri kan Hukuku77
I Kurum 77
1 Yerel Kurum 77
2 Yabancı Kurum 80
II Kontrol Edilen Yabancı Kurum 82
1 IRC 957 (a) 82
2 Reg §1957-1 84
III Kontrol Testleri85
1 Nesnel Ölçütler85
a) Kontrol Eden Kişi85
aa) Amerikalı Hissedar85
aaa) IRC 951 (b)85
bbb) Amerikalı Kişi 87
aaaa) IRC 957 (c) 87
bbbb) IRC 7701 (a) (1) 88
cccc) IRC 7701 (a) (30)89
aaaaa) Amerikan Vatandaşı 90
aaaaaa) IRC 7701 (a) (50) (A) 90
bbbbbb) Reg § 11-1 (b)-(c ) 90
bbbbb) Amerika Birleşik Devletleri'nde Yerleşik
Olanlar: IRC 7701 (b)91
ccccc) Yerel Ortaklık93
aaaaaa) IRC 7701 (a) (4)- (5)93
bbbbbb) Reg § 301 7701-2 (a) 94
ddddd) Yerel Kurum: IRC 7701 (a)(3)- (4) 96
eeeee) Malvarlığı Yönetimi 97
aaaaaa) IRC 7701 (a) (30) 97
bbbbbb) Reg § 3017701-498
fffff) Miras Yönetimi 99
aaaaaa) IRC 7701 (a) (31) (A) 99
bbbbbb) IRC 7701 (a) (30) (D) 100
bb) Amerikalı Hissedarın Pay Oranı 100
aaa) IRC 958 (a)-(b) 100
bbb) Reg§ 1 957-1 (b) (2) 102
ccc) Örnek Kurgu 102
b) Kontrol Oranı 103
aa) Kural: Yüzde Elliden Fazlaya Sahip Olma 103
aaa) IRC 957 103
bbb) Örnek Kurgu 104
bb) Fiili Durum: Gerçek Anlamda Kontrol Sahibi Olma 105
aaa) IRC 957 105
bbb) Reg § 1957-1 (b) 106
ccc) Örnek Kurgular 106
c) Kontrol Ölçütleri111
aa) Oy Kullanma Hakkı111
bb) Hisse Değeri 112
d) Kontrol Zamanı 112
2 Öznel Ölçüt: Kontrol Edilen Yabancı Kurumdan Kaçınma 112
IV Nitelendirme114
1 Garlock Inc v Commissioner of Internal Revenue116
2 Kraus v Commissioner of Internal Revenue 117
3 Koehring Company, a Wisconsin Corporation, Plaintiff-
Appellant, v ABD of America, Defendant-Appellee 119
4 CCA, Inc v Commissioner 64 TC 137 (1975) 120
6 § Tür k Hukuku121
I Kurum 121
1 Türkiye'de Yerleşik Kurum 121
2 Yabancı Kurum 123
II Kontrol Edilen Yabancı Kurum 125
1 KVK 7 125
2 Genel Tebliğ 7 126
III Kontrol Edilen Yabancı Kurum Olarak Kabul Edilme Ölçütleri 128
1 Yabancı Kurumun Vergi Yükü 129
a) KVK 7 (1) (b) 129
b) Genel Tebliğ 722 129
2 Yabancı Kurumun Toplam Hasılatı 132
a) KVK 7 (1) (c) 132
b) Genel Tebliğ 723 132
3 Yabancı Kurumun Gelirleri 134
a) KVK (7) (a) 134
aa) Aktif Gelirler 135
bb) Pasif Gelirler 136
aaa) Faiz 139
bbb) Kar Payı 140
ccc) Kira141
ddd) Lisans Ücreti 142
eee) Menkul Kıymet Satış Geliri 143
b) Genel Tebliğ 721 145
IV Kontrol Testleri 146
1 Nesnel Ölçütler 146
a) Kontrol Eden Kişi 146
aa) KVK 7 (1) 146
aaa) Tam Mükellef Gerçek Kişi 147
bbb) Tam Mükellef Kurum 148
bb) Genel Tebliğ 7 150
b) Kontrol Oranı 150
aa) KVK 7 (1) 150
bb) Genel Tebliğ 7 151
c) Kontrol Ölçütleri 151
aa) KVK 7 (1) 151
aaa) Sermaye 151
bbb) Kar Payı 153
ccc) Oy Kullanma Hakkı 153
bb) Genel Tebliğ 71 154
d) Kontrol Zamanı 156
aa) KVK 7 (3) 156
bb) Genel Tebliğ 73 156
2 Öznel Ölçüt: Kontrol Edilen Yabancı Kurumdan Kaçınma 157
V Nitelendirme 158
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
STATÜNÜN İŞTİRAKLER VASITASIYLA
KONTROLÜ
7 § Am eri kan Hukuku163
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Statüsünün Belirlenmesinde
İştirak 163
1 IRC 958 ve IRC 318 163
2 Reg § 1958-1 164
II Kontrol Testi: Amerikalı Hissedar Olup Olmadığının
Belirlenmesi 165
1 Ülke İçindeki Kişi 165
a) Zımni İştirak 165
aa) IRC 958 (b) 165
bb) Reg § 1958-2 (a) 167
b) Atıf Kuralları 168
aa) Aile Üyelerinden 168
aaa) IRC 318 168
bbb) Reg §1958-2 (b) 169
ccc) Örnek Kurgular170
bb) Ortaklık, Miras Yönetimleri, Malvarlığı
Yönetimleri ve Kurumlardan 172
aaa) Ortaklık ve Miras Yönetiminden 172
aaaa) IRC 318 (a) (2) (A) 172
bbbb) Reg § 1958-2 (c) 173
cccc) Örnek Kurgu 173
bbb) Malvarlığı Yönetiminden175
aaaa) IRC 318 (a) (2)(B)175
bbbb) Reg §1958-2 (c) (ii) 176
cc) Kurumlardan 177
aaa) IRC 318 (a) (2) (C) 177
bbb) Reg §1958-2 (c) (iii) 177
ccc) Örnek Kurgular178
dd) Ortaklık, Miras Yönetimleri, Malvarlığı
Yönetimleri ve Kurumlara 180
aaa) Ortaklıklar ve Miras Yönetimlerine 180
aaaa) IRC 318(a) (3) (A) 180
bbbb) Reg § 1958-2 (d) 180
bbb) Malvarlığı Yönetimine181
aaaa) IRC 318(a) (3) (B)181
bbbb) Reg § 1958-2 (d) (ii)181
ccc) Örnek Kurgu 182
ddd) Kurumlara 182
aaaa) IRC 318 (a)(3) (C) 182
bbbb) Reg §1958-2 (d) (iii) 183
cccc) Reg §1958-2 (f) 185
dddd) Örnek Kurgular 186
2 Yabancı Tüzel Kişiler 189
a) Doğrudan İştirak: IRC 958 (a) (1) 189
b) Dolaylı İştirak 190
aa) IRC 958 (a) (2) 190
bb) Reg §1958-1191
cc) Örnek Kurgular 192
8 § Tür k Hukuku194
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Statüsünün Belirlenmesinde
İştirak 194
1 KVK 7 194
2 Genel Tebliğ 7 195
II Kontrol Testi: Hissedarların Belirlenmesi 195
1 Doğrudan İştirak 195
2 Dolaylı İştirak 196
a) Örnek Kurgu 1 198
b) Örnek Kurgu 2 199
3 Ayrı Ayrı İştirak200
4 Birlikte İştirak 201
BEŞİNCİ BÖLÜM
KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM
KAZANÇLARI
9 § Am eri kan Hukuku 205
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları 205
II Subpart F Gelirleri207
1 Sigorta Geliri 212
a) IRC 953 212
b) Örnek Kurgu 218
2 Yabancı Üs Şirket Geliri 219
a) IRC 954 219
b) Reg §1954-1220
aa) Pasif Gelir 221
aaa) IRC 542 ve IRC 954 (c) 221
bbb) Reg §1954-2 227
ccc) Örnek Kurgular 231
bb) Yabancı Üs Şirket Satış Geliri 232
aaa) IRC 954 (d) 232
bbb) Reg §1954-3 235
ccc) Örnek Kurgular236
ddd) Yargı238
aaaa) Ashland Oil, Inc v Comm238
bbbb) Brown Group, Inc v Commissioner 239
cc) Yabancı Üs Şirket Hizmet Geliri 241
aaa) IRC 954 (e) 241
bbb) Reg §1954-4242
ccc) Örnek Kurgular244
dd) Yabancı Üs Şirket Petrol Bağlantılı Geliri245
aaa) IRC 954 (g)245
bbb) Reg §1954-8 247
3 Uluslararası Boykot Geliri248
4 ABD Menkul ve Gayrimenkul Sermaye Yatırım Kazançları 249
5 Yasal Olmayan Ödemeler 251
10 § Tür k Hukuku251
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları 251
1 KVK 7 251
2 Genel Tebliğ 73 252
3 Örnek Kurgular254
ALTINCI BÖLÜM
KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM
KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ
11 § A MERİKA N HUKUKU 259
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi 259
1 Vergilendirme Yöntemleri 259
a) Kurum Kazancı Olarak 259
b) Hissedarın Geliri Olarak 260
c) Vergilerin Beyan Edilmesi265
2 Vergilendirmede İstisnalar 270
a) IRC 954 (b) 270
b) Reg §1954-1 (a) (3) 271
c) Yüksek oranlı vergiye tabi olma istisnası 274
aa) ABD Geliri İstisnası 274
bb) Küçük Miktar İstisnası 274
cc) Yüksek Oranlı Vergiye Tabi Olan Gelir İstisnası 275
aaa) IRC 954 (b) (4) 275
bbb) IRC 954 (b) (3) 276
ccc) Örnek Kurgu 276
II Çifte Vergilendirmeyi Önleme Andlaşması 277
III Vergilendirmede Bilgi Değişim Andlaşmalarının Önemi284
12 § Tür k Hukuku 286
I Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi286
1 Vergilendirme Yöntemleri286
a) Kurum Kazancı Olarak286
b) Hissedarın Geliri Olarak 291
c) Vergilerin Beyan Edilmesi 293
2 Vergilendirmede Mahsup 295
a) KVK 33 295
b) Genel Tebliğ 74 297
c) Örnek Kurgular 298
II Çifte Vergilendirmeyi Önleme Andlaşması 299
III Vergilendirmede Bilgi Değişim Andlaşmalarının Önemi302
13 § SONUÇ 307
EK 1: FORM 5471317
EK 2: FORM 5472 321
EK 3: Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabancı Kurum
ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form 323
KAYNAKÇA 329
