Kooperatifler Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
GİRİŞ
I. GENEL OLARAK 25
II. TÜRKİYE’DE KOOPERATİFÇİLİĞİN TARİHİ GELİŞİMİ 28
A. Osmanlı Dönemi 28
B. Cumhuriyet Dönemi Kooperatifçilik ve Sorunları 30
III. KOOPERATİF VE KAR KONUSU 33
IV. KOOPERATİFİN TACİR OLUP OLMADIĞI 35
İçtihatlar 36
V. KOOPERATİF TÜRLERİ VE MEVZUATI 40
A. Kooperatif Türleri 40
1. Faaliyet Türlerine Göre 40
2. Hukuksal Düzenlemelere Göre 41
B. Kooperatifçilikle İlgili Temel Kanunlar 44
1. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 44
2. Tarımsal Amaçlı Kooperatifler ve İlgili Kanunlar 44
a. 4572 Sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun 44
İçtihatlar 47
b. 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu 49
İçtihatlar 52
C. Anasözleşmeler 65
İçtihatlar 67
Birinci Bölüm
KOOPERATİF VE KURULUŞU
Madde 1– Kooperatifin tanımı 69
I. Genel Olarak 69
II. Karşılıklı Sigorta Kooperatifi 71
Madde 2– Kooperatifin kuruluşu ve isim kullanma yetkisi 72
I. Kurucu Ortaklar 73
II. Kooperatiflerin Adı ve Unvanı 73
III. Ana Sözleşmenin Hazırlanması ve Onanması 75
IV. Sermaye Miktarı Sınırlandırılarak Kooperatif Kurulamayacağı 76
V. Taşınmaz Mal Temlikinin Resmi Şekle Gerek Olmaksızın Yapılması 77
İçtihatlar 77
Madde 3– Kooperatifin kuruluşuna izin verilmesi, tescil ve ilanı 80
I. Kooperatiflerin Kuruluşuna İzin Verilmesi 81
II. İzin Verecek Makama Sunulacak Başlıca Belgeler 82
III. İzin Makamının İnceleme Yetkisi ve İzin Vermesi 84
IV. Kooperatifin Tescili 84
V. Kooperatifin İlanı 87
VI. Tescil Edilmemiş Kooperatifin Hukuki Durumu 89
VII. Ana Sözleşme Değişikliği 89
İçtihatlar 90
ANASÖZLEŞMEYE KONACAK HÜKÜMLER 91
Madde 4– Mecburi hükümler 91
I. Kooperatifin Adı ve Merkezi 92
II. Kooperatifin Amacı ve Çalışma Konuları 92
III. Ortaklık Sıfatını Kazandıran ve Kaybettiren Hal ve Şartlar 96
IV. Ortakların Pay Tutarı ve Kooperatif Sermayesinin Ödenme Şekli, Nakdi Sermayenin En Az 1/4’ünün Peşin Ödenmesi 96
V. Ortakların Ayni Sermaye Koyup Koyamayacakları 98
VI. Kooperatiflerin Yükümlerinden Dolayı Ortakların Sorumluluk Durumu ve Derecesi 98
VII. Kooperatifin Yönetici ve Denetleyici Organlarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Seçim Tarzları 98
VIII. Kooperatifin Temsiline Ait Hükümler 98
IX. Yıllık Gelir Gider Farklarının, Hesaplama ve Kullanma Şekilleri 99
X. Kurucuların Adı, Soyadı İş ve Konut Adresleri 99
XI. Anasözleşmeye Konulamayacak Hükümler 100
İçtihatlar 101
Madde 5– Anasözleşmede bulunabilecek isteğe bağlı hükümler 105
I. Genel Kurulun Toplantısı, Kararların Alınması, Oyların Kullanılması Hakkındaki Hükümler 106
II. Kooperatifin Çalışma Şekline Dair Esaslar 106
III. Kooperatifin Birliklerle Olan Münasebetleri 106
IV. Kooperatifin Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesine Ait Hükümler 106
V. Kooperatifin Süresi 107
İçtihatlar 107
Madde 6– Yorumlayıcı hükümler 108
İçtihatlar 109
Madde 7– Tüzel kişiliğin kazanılması ve sorumluluk 110
I. Genel Olarak 110
II. Tüzel Kişilik Kazanılmasının Sonuçları 111
III. Kuruluştan Doğan Sorumluluk Halleri 112
IV. Kuruluştan Sonra Yapılacak Başlıca İşlemler 112
İçtihatlar 113
İkinci Bölüm
ORTAKLIK SIFATININ
KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
A. ORTAKLIĞA GİRME ŞARTLARI 115
Madde 8– Ortaklığa girme şartları ve yapı kooperatiflerinde ortak sayısı 115
I. Fiil Ehliyetine Sahip Olmak 116
II. Yönetim Kuruluna Yazılı Olarak Başvurmak 117
III. Yönetim Kurulunun Ortaklık Şartlarını Araştırması ve Karar Vermesi 118
A. Ortaklığa Kabul 118
İçtihatlar 120
B. Ortaklığa Zımnen Kabul 128
İçtihatlar 130
C. Peşin Ödemeli Ortaklık 142
İçtihatlar 144
IV. Yapı Kooperatiflerinde Konut, İşyeri ve Ortak Sayısı 163
V. Motorlu Taşıyıcılar Kooperatiflerinde Ortaklık 163
İçtihatlar 164
VI. Diğer Yollarla Ortak Olunması 172
İçtihatlar 173
Madde 9– Tüzel kişilerin ortaklığı 178
İçtihatlar 179
Madde 10– Ortaklığın sona ermesi 181
I. Açık İrade Beyanıyla Ortaklıktan Çıkma 181
İçtihatlar 184
II. Eylemli Olarak Ortaklıktan Çıkma 188
İçtihatlar 189
Madde 11– Ortaklıktan çıkmanın sınırlandırılması 194
İçtihatlar 197
Madde 12– Çıkmada izlenecek usul ve çıkma zamanı 198
İçtihatlar 200
Madde 13– Ortaklıktan çıkmayı (istifayı) kabulden kaçınma 202
İçtihatlar 205
Madde 14– Ortağın ölümü ve ortaklığın devri 215
I. Ortağın Ölümü ve Mirasçıların Ortaklığı 215
İçtihatlar 217
II. Ortaklığın Devri 223
İçtihatlar 226
Madde 15– Görev, hizmet, taşınmaz mal veya işletme karşılığı ortaklık 253
I. Görev veya Hizmet Nedeniyle Ortak Olma, Bu Ortaklığın Son Bulması 253
II. Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortak Olma Halinde Taşınmaz ve İşletmenin Devri 254
Madde 16– Ortaklıktan çıkarılma usulü ve itiraz 255
I. Çıkarılma Sebeplerinin Anasözleşmede Gösterilmesi 255
İçtihatlar 259
II. Çıkarma Kararı ve Tebliği 274
İçtihatlar 276
III. Çıkarılma Kararına İtiraz Edilmemesi veya Dava Açılmaması 285
İçtihatlar 285
IV. Çıkarılma Kararına Karşı İtiraz Edilmesi 290
İçtihatlar 292
V. Çıkarılma Kararına Karşı İptal Davası Açılması 294
İçtihatlar 298
Madde 17– Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortaklarla hesaplaşma ve süresi 318
I. Çıkan veya Çıkarılan Ortakların Talep Edebilecekleri Haklar 319
İçtihatlar 321
II. Kooperatifin, Çıkan veya Çıkarılan Ortaktan Talep Edebileceği Haklar 331
İçtihatlar 332
III. İade Edilecek Hakların Hesabı 341
İçtihatlar 344
IV. Çıkan veya Çıkarılan Ortağın Alacaklarının Ödeme Zamanı 357
A. Erteleme Kararı Yoksa, Ödeme Zamanı 357
İçtihatlar 359
B. Erteleme Kararı Halinde Ortağa Yapılacak Ödemelerin Zamanı 366
İçtihatlar 368
C. Çıkan veya Çıkarılan Ortaklara Faiz Ödenmesi 379
İçtihatlar 380
V. Sermaye ve Mevduattan Kısmen veya Tamamen Mahrum Bırakılma 386
VI. Kooperatifle Üye Arasındaki Hak ve Alacaklarda Zamanaşımı 386
İçtihatlar 388
Üçüncü Bölüm
ORTAKLARIN HAK VE ÖDEVLERİ
Madde 18– Ortaklık senedi 395
İçtihatlar 397
Madde 19– Ortaklık payları ve ortağın şahsi alacaklılarının haczedebileceği şeyler 397
İçtihatlar 400
Madde 20– Ayni sermaye 405
İçtihatlar 406
Madde 21– Ayni sermaye koymada değer biçme ve bilirkişi seçimi 408
Madde 22– Karar nisabı, raporların kabulü 410
İçtihatlar 411
Madde 23– Hak ve yükümlülüklerde eşitlik (m.23) 412
I. Genel Olarak Hak ve Yükümlülüklerde Eşitlik 412
İçtihatlar 415
II. Şerefiye 437
İçtihatlar 441
III. Konut veya İş Yerlerinin Kur’a Çekimi (Tahsis) ve Ferdileşmesi 454
A. Kur’a Çekimi (Dağıtım) 454
İçtihatlar 458
B. Ferdileşme (Taşınmazın Ortak Adına Tescili) 484
İçtihatlar 487
IV. Yapı Kooperatiflerinde Eşitliğin Sağlanması İçin Hesaplama Yöntemleri 493
A. Kendisine Konut veya İşyeri Teslim Edilen, Ancak Eksik Ödeme Yapan Ortağın Ödeyeceği Meblağ 493
B. Kooperatifin Bağımsız Bölüm Teslim Edemeyeceği Durumlarda, Ortağa Ödenecek Tazminat Miktarı 493
1. Ödemesi Tam Olan Ortağa Ödenecek Tazminat Miktarı 493
2. Ödemesi Eksik Olan Ortağa Ödenecek Tazminat Miktarı 493
İçtihatlar 495
V. Kooperatifin Talep Edebileceği Faiz Miktarı ile Ödemelerin Öncelikle Faize Sayılması 503
İçtihatlar 506
Madde 24– Bilgi edinme hakkı 514
İçtihatlar 517
Madde 25– Ticari defterlerin incelenmesi, ortağın sır saklama ödevi ve cezası 520
I. Ticari Defterler ve Haberleşme Araçları Üzerinde İnceleme Yöntemi 520
II. Ortağın Sır Saklama Yükümlülüğü ve Müeyyidesi 520
İçtihatlar 521
Madde 26– Genel kurul toplantılarına katılma hakkı 522
İçtihatlar 523
ORTAKLARIN ÖDEV VE SORUMLULUKLARI 524
Madde 27– Borcun süresinde ödenmemesi nedeniyle ortaklığın düşmesi 524
I. Borçların İfa Edilmemesi Nedeniyle Ortaklığın Sona Ermesi 524
İçtihatlar 527
II. Borç Nedeniyle Ortaklığın Sona Erdirilmesinde İzlenecek Yöntem 538
İçtihatlar 542
III. Ortaklığın Sona Ermesinin Sonuçları ve İhraca Karşı Dava Açılması 553
İçtihatlar 555
Ortağın Menfi Tespit Davası Açmasının İhraç Sürecine Etkisine Dair içtihatlar 566
Madde 28– Kooperatifin sorumluluğu 570
I. Kooperatif Borçlarından Sorumluluk 570
İçtihatlar 573
II. Kooperatife Borç Verilmesi 582
İçtihatlar 583
Madde 29– Kooperatif borçlarından ortakların sınırsız sorumluluğu 589
Madde 30– Kooperatif borçlarından ortakların sınırlı sorumluluğu 591
İçtihatlar 593
Madde 31– Ortakların ek ödeme yükümlülüğü 594
I. Genel Olarak 594
II. Ek Ödeme Yükümlülüğünün Miktar veya Oranı 596
İçtihatlar 597
Madde 32– Sorumluluk ve ek ödemeyi sınırlayan anasözleşme hükümleri 600
Madde 33– İflas halinde ortakların sorumluluğu 601
I. Genel Bilgi 601
II. İflas Masasının Oluşturulması 602
III. Sınırlı, Sınırsız veya Ek Ödemelerin İflas Masasınca Tahsili 603
İçtihatlar 605
Madde 34– Ana sözleşmedeki sorumluluk hükümlerinin değiştirilmesi 606
Madde 35– Kooperatife yeni giren ortakların sorumluluğu 608
İçtihatlar 609
Madde 36– Ortağın ayrılması veya dağılmasından sonra kooperatifin iflası halinde sorumluluk 613
I. Ortağın Ölüm veya Ayrılmasından Sonra Kooperatifin İflası Halinde Sorumluluk 614
İçtihatlar 615
II. Kooperatifin Dağılmasından Sonraki Sorumluluk 617
Madde 37– Ortakların şahsi sorumluluğunda zamanaşımı 618
Dördüncü Bölüm
KOOPERATİF HESAPLARI
Madde 38– Hasılanın paylaşımı, zararın karşılanması 621
I. Genel Olarak 621
II. Gelir Gider Farkının Ortaklara Dağıtılması 624
III. Olumlu Gelir Gider Farkının, Sermaye Payına Faiz Verilerek Dağıtımı 624
IV. Ortak Dışı İşlemlerden Elde Edilen Hasılanın Ortaklara Dağıtımı veya Özel Fonda Toplanması 626
V. Olumsuz Gelir Gider Farkının Kapatılması 628
İçtihatlar 628
Madde 39– Yedek akçe ayırımı 629
Madde 40– Ortak ve personel için yardım fonları 630
İçtihatlar 632
Madde 41– Gelir gider farkından ilk ayrılacak fonlar 632
Beşinci Bölüm
KOOPERATİF ORGANLARI
I– GENEL KURUL 635
Madde 42– Genel kurulun devredemeyeceği yetkileri 635
I. Genel Olarak 635
II. Genel Kurulun Devir ve Terk Edemeyeceği Görev ve Yetkiler 636
İçtihatlar 641
GENEL KURUL TOPLANTILARI 645
Madde 43– Çağrıya yetkisi olanlar 645
I. Genel Olarak 645
II. Genel Kurulu Toplantıya Çağırmaya Yetkili Olanlar 646
III. Çağrısız Genel Kurul Toplanması (KK.m.47 ve 98; TTK.m.416) 648
İçtihatlar 649
Madde 44– Ortaklar veya bakanlıkların isteği yahut mahkeme izniyle genel kurulun olağanüstü toplantıya çağrılması 652
I. Ortakların İsteği ile Genel Kurulun Olağanüstü Toplantıya Çağrılması 652
II. İlgili Bakanlığın Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırması 653
III. Ortakların Mahkeme İzniyle Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırması 654
İçtihatlar 656
Madde 45– Genel kurul toplantısının yapılmasında usul 667
I. Genel Kurul Toplantısından Önce Hazırlanacak Belgeler 667
II. Genel Kurul Toplantılarının Birleştirilerek Yapılması 672
III. Genel Kurul Toplantısının Yapılacağı Tarih 674
IV. Genel Kurulu Toplantıya Çağırma Usulü 675
V. Temsilci Talebinde Bulunulması 677
VI. Toplantı Yeri 677
VII. Toplantı Yeter Sayısı 678
İçtihatlar 682
VIII. Genel Kurul Toplantısının Elektronik Ortamda Yapılması 685
IX. Başkanlık Divanını Oluşumu, Toplantının Yapılması ve İdaresi 686
A. Başkanlık Divanının Oluşumu, Toplantının İdaresi, Tutanak Tutulması 686
B. Bakanlık Temsilcisinin Başlıca Görev ve Yetkileri 688
X. İlgili Bakanlığa (İl Müdürlüğüne) Verilecek Belgeler 692
XI. Ticaret Sicili Memurluğuna Verilecek Belgeler 693
İçtihatlar 693
Madde 46– Genel kurul gündemi 702
I. Genel Olarak 703
II. Toplantıdan Önce Ortakların Gündeme Ek Madde İlave Talepleri 705
III. Toplantı Sırasında Gündem Ek Madde Teklifi 705
İçtihatlar 708
Madde 47– Bütün ortakların katılımıyla genel kurul toplantısı yapılmasında usul 716
İçtihatlar 718
Madde 48– Genel kurulda oy kullanma hakkı ve usulü 721
Madde 49– Ortağın genel kurulda başkası tarafından temsili 722
İçtihatlar 725
Madde 50– Yönetim kurulunun ibrası ve yakınlarla ilgili işlerde oy kullanma 726
I. Yönetim Kurulunun İbrasında Oy Kullanamayacaklar 727
II. Şahsi Bir İşe veya Davaya İlişkin Görüşmelerde Oy Kullanılması 729
İçtihatlar 730
Madde 51– Genel kurulda karar nisabı 739
I. Oyların Kullanılmasında Usul 739
II. Normal Kararlarda Nisap 740
III. Nitelikli Nisapla Alınabilen Kararlar 741
IV. Genel Kurul Kararlarının Geçerlilik Şartları 742
V. Genel Kurul Kararların Etkisi 743
İçtihatlar 745
Madde 52– Nitelikli çoğunlukla alınacak kararlar, çıkan ortak için kararın bağlayıcılığı 758
İçtihatlar 761
Madde 53– Genel kurul kararları aleyhine dava açılması 766
I. Dava Konusu Olabilecek Kararlar 767
A. Genel Kurulun Yok Hükmündeki Kararları 768
İçtihatlar 769
B. Genel Kurulun Mutlak Butlanla Batıl Kararları 776
1. Emredici Hükümlere Aykırı Kararlar 778
2. Kamu Düzenine Aykırı Kararlar 779
3. Ahlaka ve Adaba Aykırı Kararlar 781
4. Konusu İmkânsız Olan Kararlar 781
5. “Kesin Hükme” Aykırı Genel Kurul Kararları 782
6. Genel Kurul Kararının “Yok Hükmünde” veya “Mutlak Butlanla Batıl” Olduğunun Tespiti Davası 782
İçtihatlar 784
C. Genel Kurulun İptali İstenilebilecek (Nispi Butlanla Batıl) Kararları 790
1. Kanuna Aykırı Genel Kurul Kararların İptal 790
2. Ana Sözleşmeye Aykırı Genel Kurul Kararlarının İptali 791
3. İyi Niyet Kurallarına Aykırı Genel Kurul Kararlarının İptali 792
İçtihatlar 793
II. İptal Davasında Yargılama 794
A. Dava Açabilecek Kimseler 794
1. Ortaklar 794
İçtihatlar 797
2. Yönetim Kurulu 806
İçtihatlar 806
3. Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri 809
İçtihatlar 810
B. İptal Davasında Davalı 812
C. Yetkili ve Görevli Mahkeme ile Dava Açma Süresi 812
1. Yetkili ve Görevli Mahkeme 812
2. Dava Açma Süresi ve Davanın İlanı 813
İçtihatlar 814
D. Genel Kurul Kararlarının İptaline İlişkin Davalarda Yargılama Usulü 816
İçtihatlar 819
Madde 54– Mektupla oy verme veya gurup temsilcileri ile genel kurul yapma 855
I. Mektupla Oy Vermek Suretiyle Genel Kurul Yapılması 855
II. Gurup Temsilciler Aracılığı ile Genel Kurul Yapılması 856
II –YÖNETİM KURULU 857
Madde 55– Yönetim kurulunun üye sayısı ve temsil yetkisi 857
I. Kooperatifin Temsili 857
II. Yönetim Kurulu Üyelerinin Atanması ve Seçimi 859
III. Yönetim Kurulunun İş Bölümü ve Çalışma Usulü 862
A. Yönetim Kurulunun Kendi Arasında İş Bölümü 862
B. Yönetim Kurulu Toplantıları ve Kararları 863
C. Yönetim Kurulu Kararlarının Geçerliliği 865
İçtihatlar 866
IV. Yönetim Kurulu ve Üyelerin Görev ve Yetkileri 871
İçtihatlar 874
Madde 56– Üyelik şartları ve ücret 876
I. Yönetim Kurulu Üyesi Olabilmenin Şartları 877
II. Üyelik Şartlarının Denetim Kurulunca Araştırılması 880
III. Murahhas Üye Seçimi 882
İçtihatlar 882
IV. Yönetim Kurulu Üyelerine Yapılabilecek Ödemeler 886
İçtihatlar 888
V. Yönetim Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 892
İçtihatlar 895
Madde 57– Üyelik süresi 898
İçtihatlar 899
YÖNETİM VE TEMSİL 901
Madde 58– Yönetim kurulunun yetkilerinin devri 901
I. Kooperatifi Temsil Etme 901
II. Kooperatifi Yönetme ve Temsil Yetkisinin Devredilmesi 902
III. Yetkilerin Müdürlere Devredilmesi 903
IV. Komisyon Kurulması 905
V. Kooperatiflerin Avukat Tutma Zorunluluğu 906
İçtihatlar 906
Madde 59– Temsilcilerin yetkileri ve sınırları 912
I. Kooperatifi Temsil Edenlerin Yetkilerinin Kapsamı 912
II. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılabileceği Durumlar 913
III. Kooperatiflere Taşınmaz Mal Satın Alınması 914
IV. Kooperatif Yöneticileri ve Personelinin Kooperatifle Ticari İş Yapma Yasağı 914
V. İlan, Reklam ve Açıklamalarda Uyulacak Esaslar 916
VI. Genel Kurulun Devredemeyeceği Yetkilerin Kullanılamayacağı 917
İçtihatlar 918
VII. Kooperatife Kayyım Atanması 934
İçtihatlar 935
Madde 60– Kooperatif adına imza atmak 937
İçtihatlar 938
Madde 61– Kooperatifi yetkililerinin ticaret siciline tescili 942
İçtihatlar 944
Madde 62– Yönetim kurulu üyelerin titizlik derecesi ve sorumlulukları 945
I. Yönetim Kurulu Üyelerinin Titizlik ve Özen Yükümlülüğü 946
II. Yönetim Kurulunun Para Mal ve Defter Belgeleri Yeni Seçilenlere Teslim Yükümlülüğü 947
III.Yönetim Kurulu Üyeleri ve Memurlarının Başlıca Sorumluluk Halleri 948
A. Genel Olarak 948
B. Özel Sorumluluk Halleri 949
C. Diğer Sorumluluk Halleri 950
İçtihatlar 952
IV. Sorumluluk Davası 961
A. Yetkili Mahkeme 961
B. Görevli Mahkeme 962
C. Davanın Tarafları 962
1. Davacılar 962
2. Davalılar 965
İçtihatlar 966
D. Dava Açılması ve Yargılama Usulü 968
İçtihatlar 969
E. Birden Çok Kimsenin Zarar Vermesi Halinde Müteselsilen Sorumluluk (KK.m.98; TTK.557) 982
F. Dava Açma Süresi ve Zamanaşımı 984
İçtihatlar 984
V. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Temsile Yetkili Olanların Kamu Alacakları ve Vergilerden Sorumlu Olmaları 989
İçtihatlar 991
VI. Yönetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 994
A. Genel Olarak 994
B. Kooperatif Yönetim Kurulu Üyeleri ile Memurlarının İşleyebilecekleri Suçlar 995
İçtihatlar 997
C. Yönetim Kurulu Üyelerinin TTK Göre Cezai Sorumluluk Halleri 1014
İçtihatlar 1016
D. Kooperatifler Kanunu’nda Düzenlenen Suçlar 1017
Madde 63– Kooperatifin aciz hali ve borca batık halinde yapılacak işler 1018
I. Genel Olarak 1018
Madde 64– Kooperatif çalışanlarının işten çıkarılması 1020
DENETÇİLER 1022
Madde 65– Denetçilerin seçimi ve görevleri 1022
I. Genel Olarak 1022
II. Denetçi Olmanın Şartları, Sayısı ve Süresi 1024
İçtihatlar 1029
Madde 66–Denetçilerin inceleme yükümlülüğü 1030
I. Denetçilerin Başlıca Görev ve Yetkileri 1030
İçtihatlar 1032
II. Defter ve Belgelerin İncelenmek Üzere Denetçilere Verilmesi 1033
Madde 67– Rapor düzenlenmesi ve olumsuzlukların haber verilmesi 1034
I. Yıllık Rapor Düzenleme Yükümlülüğü 1034
İçtihatlar 1036
II. Denetçilerin Eksiklik ve Mevzuata Aykırılıkları Haber Verme Yükümlülüğü 1037
III. Denetçilerin Hukuki Sorumluluğu (KK.m.98; TTK.m.554) 1038
İçtihatlar 1038
Madde 68– Sır saklama yükümlülüğü 1039
I. Sır Saklama Yükümlülüğünü İhlal Eden Denetçilerin Hukuki Sorumluluğu 1039
II. Denetçilerin Cezai Sorumluluğu 1040
İçtihatlar 1042
Madde 69– Dış denetim 1042
Altıncı Bölüm
KOOPERATİF BİRLİKLERİ,
KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ,
TÜRKİYE MİLLİ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ VE
DANIŞMA KURULU
Madde 70– Üst birliklerin görev ve sorumluluğu 1047
I. Genel Olarak 1047
II. Üst Birlik Yönetim Kurulu Üyeleri ile Memurlarının Hukuki Sorumlulukları 1049
A. Özel Sorumluluk Halleri 1050
B. Diğer Sorumluluk Halleri 1051
III. Üst Birlik Yönetim Kurulu Üyeleri ile Memurlarının Cezai Sorumlulukları 1052
İçtihatlar 1052
Madde 71– Kooperatifin birliğe katılması halinde, orakların yükümlülükleri 1055
Madde 72– Kooperatif birlikleri 1056
I. Kooperatif Birliklerinin Kurulma Şartları 1056
II. İlgili Bakanlık Tarafından Bölgelerin Belirlenmesi 1058
III. Kamu Kaynaklı Kredi veya Desteklemelerden Yararlanabilmenin Koşulu 1058
İçtihatlar 1059
Madde 73– Birlik genel kurulu 1060
Madde 74– Birlik yönetim kurulu 1062
Madde 75– Birlik ve kooperatiflerin denetim ve eğitimi 1063
Madde 76–Kooperatifler merkez birlikleri 1064
I. Kooperatif Merkez Birliklerinin Kuruluş Şartları 1064
II. Kooperatifler Merkez Birliği Genel Kurulu ve Yönetim Kurulu 1067
İçtihatlar 1068
Madde 77– Türkiye milli kooperatifler birliği 1069
I. Genel Olarak 1069
II. Türkiye Milli Kooperatifler Birliğine Katılma Şartları 1071
III. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Organları 1072
Madde 78– Kooperatif üst kuruluş temsilcileri 1074
İçtihatlar 1075
Madde 79– Üst kuruluşların anasözleşmeleri 1077
Madde 80– Türkiye kooperatifleri danışma kurulu 1078
Yedinci Bölüm
KOOPERATİFLERİN DAĞILMASI
Madde 81– Kooperatiflerin dağılma sebepleri 1081
I. Dağılma Sebepleri 1082
A. Anasözleşme Gereğince Dağılma Nedenleri 1083
B. Genel Kurul Kararıyla Dağılma 1084
C. İflasın Açılmasıyla Dağılma 1084
İçtihatlar 1085
D. Diğer Bir Kooperatifle Birleşme veya Devralınma Nedeniyle Dağılma 1087
İçtihatlar 1088
E. Üç Yıl Olağan Genel Kurul Toplantısı Yapılmaması Nedeniyle Dağılma 1089
İçtihatlar 1092
F. Amacın Gerçekleşmesine İmkân Bulunmaması Nedeniyle Dağılma 1096
G. Amacın Gerçekleşmesi Nedeniyle Dağılma 1097
Ğ. Yapı kooperatiflerinin amaç değiştirerek devam etmesi 1097
İçtihatlar 1098
H. İlgili Bakanlığının Mahkemeden Alacağı Kararla Dağılma 1104
İçtihatlar 1106
I. Haklı Sebeplerle Fesih (KK.m.98; TTK.m.531) 1108
II. Kooperatifin Tasfiyesi 1109
A. Genel Olarak 1109
İçtihatlar 1110
B. Tasfiye Kurulu 1112
1. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Atanması 1112
2. Tasfiye Kurulunun Temsil Yetkisi 1114
3. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Cezai ve Hukuki Sorumluluğu 1115
4. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Vergilerden Dolayı Yükümlülük ve Sorumlulukları 1116
5. Tasfiye Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 1117
6. Tasfiye İşlemleri 1117
7. Tasfiyenin Etkileri 1122
İçtihatlar 1124
III. Süresi Sone Eren Kooperatifin Hukuki Durumu 1133
IV. Dağılmanın Tescili, İlanı ve Ticaret Siciline İbraz Edilecek Belgeler 1133
İçtihatlar 1135
V. Ek Tasfiye 1137
İçtihatlar 1139
VI. Tasfiyeden Dönülmesi 1145
İçtihatlar 1146
VII. Amacına Ulaşan Yapı Kooperatifinden Tapusunu Alarak Çıkan veya Çıkarılan Ortağın Taşınmazı İade Edip Etmeyeceği 1147
İçtihatlar 1149
VIII. Kooperatifin Yeniden İhya Davası 1153
İçtihatlar 1154
Madde 82– Dağılmanın ticaret siciline bildirilmesi 1163
İçtihatlar 1165
Madde 83– Tasfiye mamelekin paylaştırılması 1166
I. Genel Olarak 1166
II. Tasfiye Mamelekinin Paylaştırılması 1167
III. Tasfiye Mamelekinin Türkiye Milli Kooperatifler Birliğine Bırakılması 1168
İçtihatlar 1168
Madde 84– Kooperatiflerin birleşme suretiyle dağılması 1171
I. Genel Olarak 1172
II. Kooperatifin Bir Başka Kooperatifle Birleşme Usulü 1175
III. Tasfiye Halindeki Kooperatifin Birleşmesi 1178
IV. Borca Batıklık Halinde Birleşme 1178
V. Birleşmede Ortakların Hakları (TTK.m.140) 1178
VI. Birleşme Halinde Alacaklıların ve Çalışanların Durumu 1180
İçtihatlar 1180
Madde 85– Kamu veya özel hukuk tüzel kişiliğince kooperatifin devralınması 1182
Sekizinci Bölüm
TİCARET BAKANLIĞININ
GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 86– Genel olarak bakanlığın görev ve yetkileri 1185
Madde 87– Bakanlık temsilcileri ve kararların yürürlük şartı 1188
I. Genel Olarak 1188
II. Temsilcinin Görevleri ve Nitelikleri 1189
İçtihatlar 1191
Madde 88– Örnek anasözleşme hazırlanması 1195
Madde 89– Muhasebe usulü ve defterler 1196
İçtihatlar 1203
Madde 90– Bakanlık ve diğer kurumların kooperatif ve üst kuruluşlarını denetlemesi 1206
I. Genel Olarak 1207
II. Kredi Veren Kurum Ve Kuruluşların Denetimi 1208
İçtihatlar 1209
Madde 91– Üst kuruluşların bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenmesi 1209
Dokuzuncu Bölüm
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Madde 92– Siyasi faaliyet yasağı 1211
Madde 93– Vergiler ile harçlardan muafiyet, istisna ve indirimler 1211
I. Genel Olarak 1212
II. Kooperatifler Kanunu’nun 93. Maddesinden Kaynaklanan Muafiyet ve İstisnalar 1213
A. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden Muafiyet 1213
B. Defterler İle Anasözleşme Tasdikinde Harç ve Damga Vergisinden Muafiyet 1214
C. Gayrimenkuller Üzerinden Alınacak Her Türlü Vergilerden Muafiyet 1215
D. Ortakların Temlik Edecekleri Gayrimenkuller Nedeniyle Vergi ve Harçtan Muafiyet 1215
E. Noterden İstifa Bildiriminin Vergi, Harç ve Resimlerden Muafiyeti 1216
III. Mülkiyet ve Bazı Ayni Hakların Sermaye Olarak Konulması Halinde Emlak Vergisi İndirimi 1217
IV. Kurumlar Vergisinden Muaflık 1218
V. Kurumlar Vergisi Kanunundan Kaynaklanan Risturn İstisnası 1224
VI. Kooperatiflerin Katma Değer Vergisi Yükümlülüğü ve İstisnası 1227
VII. Yapı Kooperatiflerinin Emlak Vergisinden Muafiyet Durumu 1231
VIII. Belediye Gelirleri Kanunu’nda Tanınan İstisna 1231
IX. Tarım Satış Kooperatif ve Birliklerinde Muafiyet ve İstisnalar (4572 s.K.m.6) 1232
X. Tarım Kredi Kooperatif ve Birliklerine Tanınan Muafiyetler (1581 s.K.m.19) 1233
İçtihatlar 1234
Madde 94– Tanıtma ve eğitim hizmetlerini sağlayacak fon 1251
Madde 95– Uyuşmazlıkların hakem kurullarında çözümlenmesi 1251
İçtihatlar 1254
Madde 96– Tarım satış ve tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri hakkında 1163 kanunun uygulanabileceği haller 1254
Madde 97– Tarım satış ve tarım kredi kooperatifleri ve birliklerinin teşkilatlanması 1255
Madde 98– Anonim şirket hükümlerinin kooperatiflere uygulanması 1256
İçtihatlar 1273
Madde 99– Kooperatif davaların niteliği ve yargılama usulü (m.99) 1278
I. Kooperatifler Kanunundan Kaynaklanan Davalarda Yetki ve Görev 1278
II. Kooperatif Davalarında Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 1282
III. Kooperatif Davalarında Yargılama Usulü 1283
İçtihatlar 1284
a. Yetkiye İlişkin İçtihatlar 1284
b. Göreve İlişkin İçtihatlar 1288
c. Taraf Teşkiline İlişkin İçtihatlar 1293
d. Hukuki Yarara İlişkin İçtihatlar 1308
e. Yargılama Usulü ve İspatla İlgili İçtihatlar 1310
f. İnkâr ve Kötü Niyet Tazminatıyla İlgili İçtihatlar 1326
g. Kooperatifle Ortak Arısında Maddi ve Manevi Tazminat İstemine İlişkin İçtihatlar 1327
ğ. Hükmün Nasıl Kurulması Gerektiğine İlişkin İçtihatlar 1332
h. Yargılama Giderleri ve Harçla İlgili İçtihatlar 1339
Madde 100– Kaldırılan hükümler 1344
Ek Madde 1– İlgili Bakanlık 1344
Ek Madde 2– Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri İle Memurların Cezai Sorumluluğu 1346
I. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Memurların İşleyebileceği Suçlar 1347
A. Ek 2. Maddenin Birinci Bendindeki Suçlar 1347
1. Suçların Maddi Unsurları 1347
2. Suçların Manevi Unsuru 1348
3. Suçların Failleri 1349
4. Suçların Cezaları 1349
5. Ek.2/1. Fıkranın Birinci Bendindeki Suçların Yargılama Usulü 1350
B. Ek 2. Maddenin İkinci Bendindeki Suçlar 1351
1. Suçların Maddi Unsurları 1351
2. Suçların Manevi Unsuru 1352
3. Suçların Failleri 1352
4. Suçların Cezaları 1352
II. Denetim Kurulu Üyelerinin İşleyebileceği Suçlar (Ek.m.2/3) 1353
1. Suçların Maddi Unsurları 1353
2. Suçların Manevi Unsuru 1354
3. Suçların Failleri 1354
4. Suçların Cezaları 1354
İçtihatlar 1356
Ek Madde 3– Yönetim ve denetim kurulu üyeliğiyle ile bağdaşmayan görevler 1365
İçtihatlar 1368
Ek Madde 4– Üniversitelerin yönetim kurulunda üye bulundurma hakkı 1370
Ek Madde 5– Kooperatif Bilgi Sistemi (KOOPBİS) 1370
Geçici Madde 1 1370
Geçici Madde 2 1371
Geçici Madde 3 1371
Geçici Madde 4 1371
Geçici Madde 5 – (Mülga: 18/7/2021–7333/9 md.) 1372
Geçici Madde 6 – (Ek: 21/10/2021–7339/16 md.) 1372
Geçici Madde 7 – (Ek: 21/10/2021–7339/17 md.) 1372
Geçici Madde 8 – (Ek: 21/10/2021–7339/18 md.) 1372
Geçici Madde 9 – (Ek: 21/10/2021–7339/19 md.) 1372
Madde 101– Yürürlüğe girme 1373
Madde 102– Kanunu yürütecek makam 1373
Yararlanılan Kaynaklar 1375
Kavramlar Dizini 1377