Anonim Şirketlerde Bağımsız Denetim

ANONİM ŞİRKETLERDE BAĞIMSIZ DENETİM

Doç.Dr.Korkut ÖZKORKUT

alışmanın birinci bölümünde, bağımsız denetimin yerini tespit etmek üzere ana hatlarıyla denetim türleri incelendikten sonra, Türkiye'de bugüne kadar bağımsız denetim alanında ortaya çıkmış olan farklı alanlardaki düzenlemeler ele alınacaktır. Asıl inceleme konumuz 6102 sayılı yeni TTK'daki bağımsız denetim olduğu için ilk olarak yeni TTK'daki denetime ilişkin sistem, finansal raporlama, ticari defterler ve bağımsız denetim ilişkileri üzerinde durulacak, finansal raporlama standartlarıyla denetim standartlarının önemine değinilecek, TTK'da düzenlenen bağımsız denetim hükümlerine önemli bir etkisi olan 660 sayılı KHK değerlendirme konusu yapılacak; takiben de, diğer bağımsız denetim düzenlemeleri ele alınarak, Türkiye'de bağımsız denetim alanında parçalı düzenleme yapısında gelişme olup olmadığı incelenecektir.

İkinci bölüm bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesine ayrılmıştır. Bu bölüm, 6102 sayılı TTK'nın, 6335 sayılı Kanun değişikliği öncesi tüm sermaye şirketlerini denetime tabi tutan anlayışından bu değişiklikle neden ve nasıl dönüldüğünün ortaya konulabilmesi için büyük önem taşımaktadır. Bu bölümde esas itibariyle, TTK m.397/4 hükmü, TTK'daki küçük ve orta büyüklükteki işletme ve sermaye şirketlerine ilişkin ölçek anlayışı ve özellikle TTK m.397/4 hükmü gereğince çıkarılmış olan 2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, ilgili TTK hükümleri başta olmak üzere kapsamına aldığı şirketlere ilişkin diğer düzenlemeler açısından değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Bölümün sonunda TTK m.397'ye 6455 sayılı Kanunla eklenen yeni denetim hükmüne tabi anonim şirketler de irdelenecektir.

Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde TTK hükümlerine göre bağımsız denetim incelenecektir. TTK 397. maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarındaki iki ayrı denetim anlayışı, bu bölümün temel ayırımlarını oluşturacaktır. Öncelikle incelenecek olan TTK m.397/4 hükmüne ilişkin denetimde, denetimin özellikleri, esasları, unsurları, konusu ve kapsamı, temel ilkeleri, denetçi, denetimin yapılış şekli ve denetçinin hukuki sorumluluğu konuları olacaktır. Bu bölümün ikinci kısmında ise, TTK m.397/5 hükmü kapsamındaki denetim incelenecek, henüz yayımlanıp yürürlüğe girmiş olmamakla birlikte, kısa sürede uygulamaya ışık tutabilmesi bakımından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bu konuda hazırlamış olduğu Yönetmelik ana hatlarıyla gözden geçirilecektir.