Kredi İşlemleri
Tanju ESKİ
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR LİSTESİ XIX
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK BANKACILIK SİSTEMİ VE TEMEL BÜYÜKLÜKLER BANKA BİLANÇOSUNUN AÇIKLANMASI
1.1.Tanım: 1
1.2. Bankaların Sınıflandırılması 1
1.2.1.Faaliyetlerine Göre Bankalar 1
1.2.2 Sermayelerine Göre Bankalar 2
1.2.3 Yerli veya Yabancı Sermayeli Bankalar 3
1.3. Temel Büyüklükler 3
1.4. Banka Bilançosu 5
İKİNCİ BÖLÜM
KREDİNİN TANIMI VE BANKACILIK AÇISINDAN ÖNEMİ
2.1.Tanım 6
2.2.Kredinin Bankacılık Açısından Önemi 7
2.3 Bankacılık Açısından Şirket Tanımları 8
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KREDİ DEYİMLERİ, KREDİNİN OLUŞMASI,
KREDİNİN UNSURLARI
3.1. Kredi Deyimleri 11
3.2. Kredinin Unsurları 12
3.2.1.Vade: 12
3.2.2. Güven 12
3.2.3.Risk 12
3.3. Mevzuat 12
3.4. Kredi açma yetkisi 13
3.5. Kredinin Oluşması 14
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
FAİZ KAVRAMI (BASİT FAİZ, BİLEŞİK FAİZ) TEMEL FAİZ HE-SAPLAMALARI ŞUBELER CARİ FAİZİ
4.1. Faiz 15
4.1.1. Basit (nominal) Faiz 15
4.1.2. Bileşik Faiz 15
4.1.3. Faiz Formülü 16
4.1.4. Temel Faiz Hesaplamaları 16
4.2. Şubeler Cari Hesabı (290 – 291 ŞCH) 17
4.3. Elde Edilen Gelirler Üzerindeki Yasal Yükümlülükler 17
4.3.1.Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF): 17
4.3.2.Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV): 18
BEŞİNCİ BÖLÜM
KREDİ ÇEŞİTLERİ NAKİT - GAYRİ NAKİT KREDİLER,
KAYNAĞINA GÖRE -VADESİNE GÖRE KREDİLER
5.1.Kredi çeşitleri 19
5.1.1. Nitelikleri Açısından Sınıflandırma 19
5.1.1.1.Nakdi Krediler 19
5.1.1.2.Gayri nakdi Krediler 19
5.1.2. Vade Açısından Sınıflandırma 19
5.1.1.1. Kısa Vadeli Krediler 20
5.1.1.2. Orta Vadeli Krediler 20
5.1.1.3. Uzun Vadeli Krediler 20
5.1.3. Teminat Açısından Sınıflandırma 20
5.1.3.1. Teminatsız Krediler 20
5.1.3.2. Teminatlı Krediler 20
5.1.4. Kredinin Kaynağı Açısından Sınıflandırma 20
5.1.4.1. Banka Kaynaklı Krediler 20
5.1.4.2. Banka Dışı Kaynaklardan Kullandırılan Krediler 20
5.1.5. Kullanım Amacına Göre Sınıflandırma 20
5.1.5.1. İşletme Kredileri 20
5.1.5.2. Yatırım Kredileri 20
5.1.5.3. Bireysel Krediler 21
5.1.6. Sektörler Açısından Sınıflandırma 21
5.1.6.1. Özel Sektör Kredileri 21
5.1.6.2. Kamu Sektörü Kredileri 21
5.1.7. Verilen Onaylar Açısından Sınıflandırma 21
5.1.7.1.Otorize Krediler 21
5.1.7.2. Şube Yetkili Krediler 21
5.1.8. Kredinin Verildiği İş Koluna Göre Sınıflandırma 21
5.1.8.1. Sanayi ve Turizm Kredileri 21
5.1.8.2. İhracat Kredileri 21
5.1.8.3. İthalat Kredileri 21
5.1.8.4. Tarım Kredileri 21
5.1.8.5. Madencilik Kredileri 21
5.1.8.6. Ulaştırma Kredileri 21
5.1.8.7. Enerji ve Bayındırlık Kredileri 21
5.1.8.8.İnşaat Kredileri 21
ALTINCI BÖLÜM
BİREYSEL KREDİLER, KULLANDIRIM İLKELERİ VE KOŞULLARI, ÖDEME PLANI HAZIRLANMASI
6.1. Bireysel Krediler 22
6.1.1. Yararlanabilecek Kişiler 22
6.1.2. Bireysel Kredi Türleri 22
6.1.2.1. İhtiyaç Kredisi 23
6.1.2.2. Kredili Mevduat Hesabı (Açık Hesap) 23
6.1.2.3. Taşıt Kredisi 23
6.1.2.4. Konut Kredisi 23
6.1.3. Kredi Miktarı 24
6.1.4. Kredi Vadesi 24
6.1.5. Bildirim 24
6.1.6. Bireysel Kredi Kullandırım Süreci 25
6.1.7. Ödeme Planı 25
6.1.8. Faiz Hesaplanması ve Taksit Tutarının Bulunması 26
6.1.9. Erken Ödeme 26
6.1.10.Risk izleme ve Takip 26
6.1.11.Temerrüt Faizi 27
YEDİNCİ BÖLÜM
NAKİT KREDİLER, GAYRINAKDİ KREDİLER VE YABANCI
KAYNAKLI KREDİLER
7.1. Nakit krediler 28
7.1.1. Borçlu Cari Hesap (BCH) Kredileri 28
7.1.2. Iskonto – İştira Kredileri 28
7.1.3. Eşit Taksitli Krediler 29
7.1.4. Spot Krediler 29
7.1.5. Dövize Endeksli Krediler 30
7.1.6. Döviz Kredileri 30
7.1.7. Diğer Nakit Krediler 30
7.2. Gayri Nakdi Krediler 31
7.2.1. Teminat Mektupları 31
7.2.2. Harici Garanti ve Kontrgarantiler 32
7.2.3. Kabul ve Aval Kredileri 33
7.2.4. İthalat Akreditifi 33
7.2.5. Post Finansman 34
7.2.6. Prefinansman Kredileri 34
7.3. Yabancı Kaynaklı Krediler 34
7.3.1. Eximbank Kredileri 34
7.3.2. Ülke Kredileri 35
SEKİNCİ BÖLÜM
KREDİ KAYNAKLARI VE KREDİLERDE TEMİNAT TÜRLERİ
8.1. Kredinin Kaynakları 36
8.2. Kredilerin Teminatlandırılması 36
8.2.1. Teminatsız Krediler (Açık Krediler) 37
8.2.2. Teminatlı Krediler 37
8.3. Kefalet 37
8.4. Teminat Türleri 39
8.4.1. Taşınmaz Rehini 39
8.4.2. Ticari İşletme Rehini 41
8.4.3. Taşınır Rehini 41
8.4.4. Alacağın Temliki 42
8.4.5. Taşıma Belgeleri 42
8.4.6. Mevduat Rehini 43
8.4.7. Hazine Bonosu / Devlet Tahvili 43
8.4.8. Kredi Garanti Fonu (KGF) 44
8.5. Karşılıklar Yönetmeliğine Göre Teminat Sınıflandırılması 44
8.6. Teminatlarda Önemli Olan Hususlar 45
DOKUZUNCU BÖLÜM
KREDİ TAHSİS VE KULLANDIRIM İLKELERİ,
KREDİLENDİRME SÜRECİ, BANKA UYGULAMALARI
9.1. Kredilerle İlgili Mevzuat 47
9.1.1. Resmi Mevzuat 47
9.1.2. Bankaların İç Mevzuatı 47
9.2. Kredi Tahsis ve Kullandırım İlkeleri 47
9.2.1. Güvenilirlik İlkesi 48
9.2.2. Akışkanlık İlkesi 49
9.2.3. Verimlilik İlkesi 50
9.3. Kredilendirme Süreci 51
9.3.1. Müşteriyle Ön Görüşme 52
9.3.2. Kredi Başvurusu 52
9.3.3. Kredi analizi 53
9.3.4. Kredi Yapılandırılması ve Tahsisi 54
9.3.5. Kredinin izlenmesi 54
9.3.6. Kredinin Ödenmesi ve Tasfiyesi 55
9.3.7. Kredilerde Vade Temdidi 56
9.3.8. TC Merkez Bankası (TCMB) Memzuç Bilgileri 57
9.4. Kredilerde Münakale 59
9.5. Krediler Üzerindeki Yasal Yükümlülükler 60
9.5.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) 60
9.5.2. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) 61
9.6. Banka Uygulamaları 62
9.6.1. Nakit Akım Tablosu 63
9.6.2. Kredi Değerliliğinin Ölçülmesi 65
9.6.2.1. Karakter (Character) 65
9.6.2.2. Kapasite (Capacity) 65
9.6.2.3. Teminat (Collateral) 65
9.6.2.4. Sermaye (Capital) 65
9.6.2.5. Ekonomik Koşullar (Conditions) 66
9.6.3. Kredi Teklifi ve Değerlendirme 66
9.6.4. Kredi Onay Koşullarının Yerine Getirilmesi 66
ONUNCU BÖLÜM
MALİ ANALİZ VE İSTİHBARAT ÇALIŞMALARI,
KREDİ ANALİZİNİN AMAÇLARI
10.1. Bankacılıkta İstihbarat 68
10.1.1. İstihbaratın İlkeleri 68
10.1.1.1. Gizlilik: 68
10.1.1.2. Tarafsızlık ve Doğruluk 69
10.1.1.3. Süreklilik 69
10.1.2. İstihbaratın Kaynakları 69
10.1.2.1. Zorunlu Kaynaklar 69
10.1.2.2. Diğer Kaynaklar 69
10.2. Hesap Durum Belgesi 70
10.2.1. Hesap Durumu Olarak Kabul Edilecek Belgeler 70
10.2.2. Hesap Durum Belgesinin Alınacağı İşlemler 71
10.3. Finansal Tablolar 71
10.3.1. Temel Mali Tablolar 73
10.3.1.1. Bilanço 73
10.3.1.2. Gelir Tablosu 74
10.3.2. Ek Mali Tablolar 75
10.3.2.1. Satılan Malın Maliyeti Tablosu 75
10.3.2.2. Fon Akım Tablosu 75
10.3.2.3. Nakit Akım Tablosu 76
10.3.2.4. Özkaynaklar Değişim Tablosu 76
10.3.2.5. Kar Dağıtım Tablosu 76
10.4. Mali Analiz 78
10.4.1. Mali Analiz Teknikleri 80
10.4.1.1. Yatay Analiz (Karşılaştırmalı Analiz) 80
10.4.1.2. Dikey Analiz (Yüzdeler Analizi) 82
10.4.1.3. Trend Analizi (Eğilim Yüzdeleri Analizi) 86
10.4.1.4. Rasyo Analizi (Oran Analizi) 89
10.4.1.4.1. Likidite Oranları 91
10.4.1.4.2. Finansal Yapı Oranları 94
10.4.1.4.3. Devir Hızları (Mali Yapı Oranları) 95
10.4.1.4.4. Karlılık Oranları 97
10.4.1.4.5. Nakit Akım Oranları 98
10.4.1.4.6. Büyüme Oranları 98
10.5. Bilançoda Taşınan Riskler 99
10.5.1. Likidite Riski 99
10.5.2. Piyasa Riski 99
10.5.3. Döviz Kuru Riski 99
10.5.4. Faiz Oranı Riski 99
10.5.5. Fiyat Riski 100
10.6. Kredi Kararlarının Verilmesi 100
ONBİRİNCİ BÖLÜM
KREDİLERİN İZLENMESİ, FİRMA VE SEKTÖRÜN İZLENMESİ
11.1. Kredilerde izleme 102
11.2. Kredi İzleme Faaliyetleri 102
12.2.1. Finansal Tablolar 103
12.2.2. Müşteri Ziyaretleri 103
12.2.3. Genel Ekonomik Koşullar 103
12.2.4. Sektör Bilgileri 103
12.2.5. Diğer Kontrol Faaliyetleri 103
11.3. İzleme Kriterleri 104
11.4. İzleme Biriminin Organizasyondaki Yeri 105
11.5. İzleme Biriminin Görev ve Sorumlulukları 105
11.6. Bireysel Kredilerin İzlenmesi 106
11.7. Sektörlerin İzlenmesi 106
ONİKİNCİ BÖLÜM
KREDİLERİN SONA ERMESİ, SORUNLU KREDİLERE YOL AÇAN
HATALAR, DONUK ALACAKLAR
12.1. Kredilerin Sona Ermesi 108
12.2. İzlenmesi Gereken Süreçler 108
12.3. Sorunlu Kredi 110
12.3.1. Sorunlu Kredilerin Nedenleri 110
12.3.1.1. Firmalardan Kaynaklanan Sebepler 110
12.3.1.2. Çevresel Faktörler 111
12.3.1.3. Bankacılık Hatalar 111
12.3.2. Sorunlu Kredilerin Bankalara Etkileri 113
12.3.3. Sorunlu Kredilerin Önüne Geçmek İçin Alınacak Önlemler 113
12.3.4. Erken Uyarı Sinyalleri 114
12.3.4.1. Kredi Tahsisinden Önce Yapılan Bankacılık
Hataları 114
12.3.4.2. Bankacılık İşlemleriyle Ortaya Çıkanlar 116
12.3.4.3. Firmaların Kendi Bünyesinden Anlaşılabilen
Erken Uyarı Sinyalleri 117
12.3.4.4. Finansal Yapıda Meydana Gelen Değişimler 120
12.3.4.5. Piyasa ve Sektördeki Değişimler 122
12.3.5. Sorunlu Kredilerin Yönetilmesi 123
12.3.6. Sorunlu Kredilerle İlgili Alınacak Aksiyonlar 126
12.3.6.1. Vade Temdidi ve Kredi Vade Yapısının Yeniden
Düzenlenmesi 128
12.3.6.2. Tedricen Tasfiye 129
12.3.6.3. Firmaların Yapacağı İyileştirmeler 129
12.4. Yasal Takip 131
12.4.1. Temerrüt 131
12.4.1. Belgeler 131
12.4.1. Yasal takip yolları 131
12.4.1. Aciz vesikası 132
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KREDİ SINIRLAMALARI, YASAL SINIRLAMALAR VE KREDİ
YÖNETMELİKLERİ
13.1. Yasal Çerçeve 133
13.1.1. Bankacılık Kanunu 133
13.1.2. Borçlar Kanunu 133
13.1.3. Türk Ticaret Kanunu 133
13.1.4. Medeni Kanun 134
13.1.5. İcra İflas Kanunu 134
13.1.6. Vergi Kanunları 134
13.1.7. TCMB Kanunu 134
13.1.8. Sermaye Piyasası Kanunu 143
13.2. Bankacılık Kanununun Kredilerle İlgili Hükümleri 134
13.2.1. Krediler 135
13.2.2. Risk Grubu: 135
13.2.3. Kredi Verilmesi Yasak Olan Durumlar 135
13.2.3.1. İstisnası: 136
13.2.4. Kredi Açma Yetkisi 136
13.2.5. Kredilerin İzlenmesi 136
13.2.6. Karşılıklar ve Teminatlar 136
13.2.7. Kredi Sınırları 137
13.2.8. Kredi Sınırlamalarına Tâbi Olmayan İşlemler 138
13.2.9. Kredi Açılması ve Kullandırılmasına İlişkin Engeller 139
13.2.9.1. Yasal Engeller 139
13.2.9.2. İdari Engeller 139
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILIK KARARNAMESİ, KREDİLERE
KARŞILIK AYRILMASI
14.1. Karşılıklar Kararnamesi 141
14.2. Tanımlar 141
14.2.3. Krediler ve Diğer Alacaklar 141
14.2.4. Karşılıklar 142
14.2.5.Teminat 142
14.2.6. Kredi Değerliliğinin Zayıflaması 142
14.2.7. Kredinin Zafiyete Uğraması 142
14.2.8. Kredinin Kayıtlı Değeri 142
14.3. Krediler ve Diğer Alacakların Sınıflandırılması 142
14.3.1. Birinci Grup-Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar 143
14.3.2. İkinci Grup-Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 143
14.3.3. Üçüncü Grup-Tahsil İmkânı Sınırlı Krediler ve Diğer
Alacaklar 144
14.3.4. Dördüncü Grup-Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 144
14.3.5. Beşinci Grup-Zarar Niteliğinde Krediler ve Diğer Alacaklar 145
14.3.6. Krediler ve Diğer Alacakların Sınıflandırılmasına
İlişkin Diğer Hususlar 145
14.3.7. Donuk Alacaklar 147
14.4. Bankalar Tarafından Ayrılacak Genel ve Özel Karşılıkların Oranları 147
14.4.1. Özel Karşılık 147
14.4.2. Genel Karşılık 148
14.5. Teminatlar 149
14.5.1. Birinci Grup Teminatlar 149
14.5.2. İkinci Grup Teminatlar 149
14.5.3. Üçüncü Grup Teminatlar 150
14.5.4. Dördüncü Grup Teminatlar 150
14.5.5. Özel Karşılığa Tabi Tutulacak Tutarın Belirlenmesi 151
14.5.5.1.İndirimde Kullanılacak Dikkate Alınma Oranları 151
14.6. Kredilerin ve Diğer Alacakların Yeniden Yapılandırılması veya
Yeni Bir İtfa Planına Bağlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar 151
14.7. Faiz Tahakkuku ve Reeskontu 152
YARARLANILAN KAYNAKLAR 153
EKLER 155
