Kuram ve Uygulama IşığındaMedeni Usul Hukukunda Islah
- | Islahın Kavramsal ve Kuramsal Çerçevesi |
- | Islahın Yasal Çerçevesi, HMK'nın HUMK'tan Farklı ve Yenilik Getiren Düzenlemeleri |
- | Islaha İzin Verilen İşlemler |
- | Islahın Mümkün Olmadığı Durum ve İşlemler |
- | Islahı Gerektirmeyen Durum ve İşlemler |
- | Islahın Koşulları ve Bu Koşulların Gerçekleştirilmesinde Hâkimin Yargısal Ödevleri |
- | Islah – Zamanaşımı İlişkisi |
- | Islah – Faiz İlişkisi |
- | Islahın Mevcut Davaya Etkisi ve Hukuksal Sonuçları |
- | Islahtan Dönme Sorunu – Kötüniyetli Islah ve Yaptırımı |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Altıncı Baskının Önsözü 5
Beşinci Baskının Önsözü 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 21
Birinci Bölüm
ISLAHIN KAVRAMSAL VE KURAMSAL ÇERÇEVESİ
§ 1. ISLAHIN ANLAMI, TANIMI, NİTELİĞİ, AMACI, ÇEŞİTLERİ VE BENZER KURUMLARDAN FARKLARI 23
A. Anlamı 23
B. Tanımı 23
C. Niteliği 26
D. Amacı 26
E. Çeşitleri 27
1.Genel Olarak 27
2. Kısmen Islah 28
3. Tamamen Islah 30
F. Benzer Kurumlardan Farkları 35
1. Düzeltme (HMK m.183–1/ HUMK m.80) 35
2. Aydınlatma (HMK m.31–1/HUMK m.75) 38
3. Tavzih (Açıklama, HMK m.305, 306/ HUMK m.455–459) 40
4. Hükmün Tamamlanması (HMK m.35/A) 40
5. Eski Hâle Getirme (HMK m.95–101/HUMK m.166–174) 41
İkinci Bölüm
ISLAHIN YASAL ÇERÇEVESİ, HMK’NIN HUMK’DAN FARKLI VE YENİLİK GETİREN DÜZENLEMELERİ
§ 2. ISLAHIN YASAL ÇERÇEVESİ 43
A. HMK ile HUMK’un Karşılaştırmalı Metinleri 43
B. HMK’nın HUMK’dan Farklı Olan ve Yenilik Getiren Hükümleri 48
Üçüncü Bölüm
ISLAHA İZİN VERİLEN İŞLEMLER
§ 3. GENEL OLARAK: USUL İŞLEMLERİ 51
§ 4. ÖZEL OLARAK 57
A. Dava Sebebinin Değiştirilmesi 57
B. Dava Konusunun (İstem Sonucunun) Değiştirilmesi 67
C. Davanın Niteliğinin Değiştirilmesi 75
D. Dava Konusunun (Müddeabihin) Artırılması 77
1. Yasak Dönemi: 1927 – 1999 77
2. Yasağın Aşılması: HUMK m.87/Son Tümcesinin İptaline Dair Anayasa Mahkemesinin 20.07.1999 Tarih ve 1/33 Sayılı Kararı 77
3. İptalden Sonraki Durum: Dava Konusunun Artırılmasının Islah Bakımından Niteliği ve Koşulları 86
a. Niteliği (Kısmen Islah mı, Tamamen Islah mı?) 86
b. Koşulları 105
aa. Fazlaya İlişkin Hakkın Saklı Tutulmuş Olması Gerekir mi? (Islah–Kısmi Dava İlişkisi) 105
aaa. 6100 Sayılı HMK’dan Önceki Dönem 105
bbb. 6100 Sayılı HMK’dan Sonraki Dönem 132
ccc. Belirsiz Alacak Davasında Durum 148
bb. Artırılan Kısımla İlgili Hak Düşürücü Süre veya Zamanaşımı Süresinin Dolmamış Olması 148
cc. Davacının Kısmen Islaha veya Ek Dava Açma Yoluna Gitmesinde Seçimlik Hakka Sahip Olması 149
dd. Islah Harç ve Giderlerinin Yatırılmış Olması 160
ee. Diğer Biçimsel Koşullara Uyulmuş Olması 160
E. Delillerin Gösterilmesinde (İbrazında) Islah 161
1. Bizzat Delillerin Islahı 161
2. Delil Listesinin Islahı 163
F. Islahın İddia ve Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi Yasağı ile İlişkisi 164
1. Genel Olarak 164
2. İlk İtirazların Islahla İleri Sürülüp Sürülemeyeceği 168
3. Davalının Islah Yoluyla Karşı Dava Açıp Açamayacağı 169
4. Davalının Islah Yoluyla Zamanaşımı Savunmasını İleri Sürüp Süremeyeceği 175
Dördüncü Bölüm
ISLAH YOLUNA BAŞVURMA YETKİSİ BULUNAN KİŞİLER
§ 5. DAVANIN TARAFLARI 177
A. Davacı 177
B. Davalı 178
§ 6. ASLİ MÜDAHİL 186
§ 7. FER’İ MÜDAHİL 187
§ 8. KARŞI DAVACI 188
§ 9. BİRLEŞEN DAVANIN DAVACISI 189
§ 10. DAVA ARKADAŞLIĞINDA DURUM 190
A. Mecburi Dava Arkadaşlığında 190
B. İhtiyari Dava Arkadaşlığında 191
§ 11. DAVANIN İHBARINDA DURUM 192
§ 12. YARGILAMANIN YENİLENMESİNDE DURUM 194
Beşinci Bölüm
ISLAHIN MÜMKÜN OLMADIĞI DURUM VE İŞLEMLER
§ 13. AYNI DAVADA ISLAH HAKKININ ANCAK BİR KEZ KULLANILABİLECEĞİ 197
A. Kural 197
B. Davaların Yığılmasında (Objektif Dava yığılması) Durum 200
C. Davaların Birleştirilmesinde Durum 203
C. Terditli Davada Durum 206
§ 14. HÜKMÜN BOZULMASINDAN SONRA ISLAHIN MÜMKÜN OLUP OLMADIĞI 206
A. Genel Olarak 206
B. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı: 04.02.1948 Tarih ve E. 1944/10, K. 1948/3 Sayılı 208
B. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı: 05.06.2016 Tarih ve E. 2015/1, K. 2016/1 Sayılı 214
C. 7251 Sayılı Kanun ile HMK m.177’ye Eklenen Hükümden Sonraki (Şimdiki) Durum 230
1.Yeni Hüküm ve Gerekçesi 230
2.Yeni Hükmün Değerlendirilmesi 231
a.Bozma Kararından Sonra Islah 231
b.Kaldırma Kararından Sonra Islah 234
Ç. 7251 Sayılı Kanunla HMK’da Yapılan Değişiklik Çerçevesinde Bozmadan Sonra Islah– Usuli Kazanılmış Hak İlişkisi 238
1. Bozmadan Sonra Islah Engeli Olarak Usulî Kazanılmış Hak Durumu 238
2. 7251 Sayılı Kanundan Sonra Usulî Kazanılmış Hak–Islah İlişkisiyle İlgili Yargıtay Kararları 239
3. Kanaatimiz 251
§ 15. İSTİNAF’TA ISLAHA BAŞVURULAMAMASI 253
§ 16. ISLAHLA TARAFIN (HASMIN) DEĞİŞTİRİLEMEMESİ 254
A. Genel Olarak 254
B. Islahla Tarafın (Hasmın) Değiştirilemeyeceğine Yargıtay Kararları 269
§ 17. MENFİ TESPİT DAVASINDA MÜDDEABİHİN ISLAHLA ARTIRILAMAYACAĞI 281
§ 18. DAVA KONUSU OLMAYAN BİR TALEBİN ISLAHLA DAVA KAPSAMINA ALINAMAYACAĞI 282
§ 19. DAVALININ DAVAYI KABUL BEYANINDAN SONRA DAVACININ DAVAYI ISLAH EDEMEYECEĞİ 314
§ 20. MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİNİN ISLAH YOLUYLA ARTIRILAMAYACAĞI 316
§ 21. ISLAHLA İKİNCİ BİR TANIK LİSTESİ VERİLEMEYECEĞİ 329
§ 22. AYIPLI MAL DAVASINDA SEÇİMLİK HAKKINI KULLANMIŞ OLAN DAVACININ (TÜKETİCİNİN) ISLAHLA TALEBİNİ (SEÇİMLİK HAKKINI) DEĞİŞTİREMEYECEĞİ 331
§ 23. İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA MÜDDEABİH ISLAHLA ARTIRILABİLİR Mİ? 347
§ 24. ISLAH YOLU İLE İLK İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLEMEYECEĞİ 355
§ 25. DAVALININ ISLAH YOLUYLA KARŞI DAVA AÇAMAYACAĞI 355
§ 26. ISLAHLA MADDİ HUKUK İŞLEMLERİNİN DÜZELTİLEMEYECEĞİ 356
§ 27. ISLAHLA DAVANIN GERİ ALINAMAYACAĞI 357
§ 28. ISLAH YOLUYLA MEVCUT ISLAHTAN DÖNÜLÜP YENİ BİR ISLAH YAPILAMAYACAĞI 357
§ 29. ISLAH YOLUYLA TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARININ İPTALİNİN İSTENEMEYECEĞİ 358
§ 30. ISLAH YOLUYLA DAVA ŞARTI EKSİKLİĞİNİN GİDERİLEMEYECEĞİ 361
§ 31. ISLAH YOLU İLE ÖLÜ KİŞİNİN MİRASÇILARI NA KARŞI DAVAYA DEVAM EDİLEMEYECEĞİ 362
§ 32. DELİL LİSTESİNİN TAMAMEN ISLAHI HALİNDE ÖNCEKİ LİSTEDE BULUNMAYAN DELİLLERE DAYANILAMAYACAĞI 363
§ 33. KISMÎ DAVANIN ISLAH YOLUYLA BELİRSİZ ALACAK DAVASINA DÖNÜŞTÜRÜLEMEYECEĞİ 364
Altıncı Bölüm
ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUM VE İŞLEMLER
§ 30. TALEP SONUCUNUN AZALTILMASI (DARALTILMASI) 369
§ 31. MADDİ HATALARIN DÜZELTİLMESİ 374
§ 32. TALEP SONUCUNUN YANLIŞ TERİMLERLE İFADE EDİLMESİ 377
§ 33. TALEP SONUCUNUN DİLEKÇEDEKİ ÖZGÜL BÖLÜMÜN DIŞINDA İFADE EDİLMESİ 378
§ 34. TASARRUFUN İPTALİ DAVASINDA DAVA KONUSU ŞEYİN ELDEN ÇIKARILMASI HÂLİNDE 4. KİŞİNİN DAVAYA DÂHİL EDİLMESİ 384
§ 35. SONRADAN DELİL GÖSTERİLMESİ 386
§ 36. TENKİS DAVASINDA SONUÇ İSTEĞİN ARTIRILMASI 387
§ 37. MENFİ TESPİT DAVASININ İSTİRDAT DAVASINA DÖNÜŞMESİ 388
Yedinci Bölüm
ISLAHIN KOŞULLARI VE BU KOŞULLARIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİNDE HÂKİMİN YARGISAL ÖDEVLERİ
§ 38. TALEP KOŞULU 391
A. Genel Olarak 391
B. Sıfat 395
C. Tamamen Islah İşlemi İçin Vekâletnamede Özel Islah Yetkisi Bulunması Zorunluluğu 398
D. Talebin Şekli 401
§ 39. ISLAH DİLEKÇESİNİN KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLMESİ ZORUNLULUĞU 406
§ 40. ISLAH İSTEMİNİN YORUMLANMASI 410
§ 41. ISLAH İSTEMİNİN KARŞI TARAFIN MUVAFAKATİNE BAĞLI OLMAMASI 416
§ 42. ISLAH İSTEMİNİN KABUL VEYA REDDİ HAKKINDA MAHKEMENİN BİR KARAR VERME ZORUNLULUĞUNUN BULUNMAMASI 418
§ 43. ISLAHTA HARÇ ALINMASI SORUNU 422
§ 44. ISLAHTA YARGILAMA GİDERİ İLE KARŞI TARAFIN ZARAR–ZİYANININ ÖDENMESİ 445
A. Genel Olarak 445
B. Yargılama Giderinin Kapsamı 446
C. Karşı Taraf Lehine Teminat Yatırılması 450
D. Yargılama Giderleri ile Teminat (Zarar) Tutarının Bizzat Hâkim Tarafından Belirlenmesi 453
E. Islahta Yargılama Giderleri ile Teminatın Yatırılması Koşulunun Karşı Tarafın Talebine Bağlı Olması 455
F. Islah Gider ve Teminatının Yatırılmamasının Sonuçları 456
G. Islah Eden Tarafın Yatırdığı Gider ve Teminatın İadesini Talep Etmesi İçin Hükmün Kesinleşmesi Şart mıdır? 457
§ 45. ISLAHIN ZAMANSAL SINIRLARI 458
A. Islahın Konusu (Kendisi) Bakımından 458
1. Islahın Başlangıç Anı 458
2. Islahın Son Anı 458
3. Bozmadan Sonra Islah 467
B. Islah İşleminin Yapılması Gereken Süre Bakımından 467
1. Kısmen Islahta 467
2. Tamamen Islahta 471
§ 46. KISMİ DAVADA KISMEN ISLAH İLE BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA TALEP ARTIRIM İŞLEMİ–HER İKİ TALEP ARASINDAKİ FARKLAR 471
A. Kısmen Islahta Artırım Talebi 471
B. Belirsiz Alacak Davasında Talep Artırım İşlemi 474
C. Kısmen Islah ile Belirsiz Alacak Davasındaki Artırım Talepleri Arasındaki Farklar 479
Sekizinci Bölüm
ISLAH – ZAMANAŞIMI İLİŞKİSİ
§ 47. ISLAHIN ZAMANAŞIMININ KESİLMESİNE ETKİSİ 481
A. Kısmen Islahta 481
B. Tamamen Islahta 505
§ 48. ISLAHLA ARTIRILAN ALACAK KISMI YÖNÜNDEN İLERİ SÜRÜLEN ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İNCELENİP KARARA BAĞLANMASI 511
§ 49. ZAMANAŞIMI DEF’İNİN ISLAH YOLUYLA İLERİ SÜRÜLÜP SÜRÜLEMEYECEĞİ 517
A. Genel Olarak 517
1. 6100 Sayılı HMK’dan Önceki Dönem 517
a. Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmemiş Olsa Bile Islahla Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülebileceği Görüşü 517
b. Süresinde Verilen Cevap Dilekçesinde Belirtilmesi Unutulan Zamanaşımı Def’inin Islahla İleri Sürülebileceği Görüşü 518
c. Yargıtay Kararlarında Durum 518
aa. Islah Yolu ile Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülemeyeceğine İlişkin Kararlar 518
bb. Islah Yolu ile Zamanaşımı Def’inin İleri sürülebileceğine İlişkin Kararlar 532
2. 6100 Sayılı HMK’dan Sonraki Dönem 540
a. Savunmanın Genişletilmesi İtirazının İleri Sürülmesi Durumunda: 540
b. Savunmanın Genişletilmesi İtirazının İleri Sürülmemesi Durumunda 565
Dokuzuncu Bölüm
ISLAH – FAİZ İLİŞKİSİ
§ 50. DAVA DİLEKÇESİNDE YAZILMASI, İSTENMESİ UNUTULAN FAİZİN ISLAHLA TALEP EDİLEBİLECEĞİ 577
§ 51. KISMEN ISLAHTA ARTIRILAN MİKTAR İÇİN FAİZ TALEP EDİLMEMİŞ OLMASI 578
§ 52. ISLAHTA FAİZİN İŞLEMEYE BAŞLADIĞI TARİH 579
A. Taleple Bağlılık İlkesinin Gözetilmesi 579
1. Faizin Başlangıç Tarihinde 579
2. Faizin Türünde 580
B. Islah Dilekçesinin Havalesi Tarihinden Değil, Islah Harcının Yatırıldığı Tarihten İtibaren Faizin İşletilmesi 581
C. Temerrüt Durumuna Göre Tamamen Islah ve Kısmen Islahta Faizin İşlemeye Başlaması 582
1. Genel Olarak 582
2. Tamamen Islahta 583
3. Kısmen Islahta 584
4. Haksız Fiilde 596
Onuncu Bölüm
ISLAHIN MEVCUT DAVAYA ETKİSİ VE HUKUKİ SONUÇLARI
§ 53. ISLAHIN GÖREVE ETKİSİ 601
§ 54. ISLAHIN HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İLE ZAMANAŞIMI SÜRESİNE ETKİSİ 603
A. Hak Düşürücü Süreye Etkisi 603
B. Zamanaşımına Etkisi 609
§ 55. ISLAH DOĞRULTUSUNDA SORUŞTURMA (TAHKİKAT) YAPILIP HÜKÜM KURULMASI GEREKTİĞİ 609
§ 56. ISLAH NEDENİYLE YAPILAN GİDERLERİN HANGİ TARAF ÜZERİNDE BIRAKILACAĞI SORUNU 614
§ 57. ISLAH TARİHİNE KADAR YAPILMIŞ OLAN İŞLEMLERİN AKIBETİ 619
Onbirinci Bölüm
ISLAHTAN DÖNME SORUNU – KÖTÜNİYETLİ ISLAH VE YAPTIRIMI
§ 58. ISLAHTAN DÖNME SORUNU 621
§ 59. KÖTÜNİYETLİ ISLAH VE YAPTIRIMI 622
A. Kötüniyetli Islah 622
B. Yaptırımı 623
1. Islahın Dikkate Alınmaması 623
2. Karşı Tarafın Uğradığı Zararın Tazmini 623
3. İdari Para Cezası 624
Bibliyografya 625
Yazarın Özgeçmişi ve Diğer Yapıtları 637
Kavramlar Dizini 669