Kişiler Hukuku ( Gerçek ve Tüzel Kişiler )
Prof. Dr. M. Kemal OĞUZMAN
Prof. Dr. Özer SELİÇİ
Prof. Dr. Saibe OKTAY ÖZDEMİR
KİŞİLER HUKUKU
GİRİŞ
1 – Kişiler Hukukunun Anlamı ve Yeri 1
2 – Kişi ve Kişilik Kavramı 2
3 – Kişiler Hukukuna İlişkin Mevzuat 3
4 – Kişiler Hukukuna İlişkin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları . 4
5 – Kişiler Hukukuna Hâkim Olan Genel İlkeler 5
BÖLÜM I
GERÇEK KİŞİLER
§ 1. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
I – KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI 10
1 – Genel Olarak . 10
2 – Ceninin Durumu . 13
3 – Henüz Ana Rahmine Düşmemiş Olanların Hukuki Durumu 18
II– KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ . 19
1 – Ölüm . 19
a)Biyolojik ölüm 19
b)Beyinsel ölüm . 20
2 – Ölüme Bağlanan Hukuki Sonuçlar 22
3 – Cesedin Durumu . 24
4 – Ölüm Karinesi . 26
5 – Gaiplik Kararı . 28
a)Genel olarak 28
aa) Gaiplik kararı isteyebilmek için gerekli şartlar . 29
aaa) Ortadan kaybolma 29
bbb) Kaybolan kimsenin ölümü kuvvetli şekilde olası
görünmelidir . 29
ccc) Belirli süreler geçmiş olmalıdır 30
bb) Gaiplik kararı istemeye yetkili olanlar 31
cc) Gaiplik kararı vermeye yetkili ve görevli mahkeme . 31
dd) Mahkemece uygulanacak usul 32
ee) Gaiplik kararı ve sonuçları 33
aaa) Miras Hukukuna ilişkin sonuçlar 33
bbb) Aile Hukukuna ilişkin sonuçlar 35
ff) Gaiplik kararının hükümsüzleşmesi . 36
b)Özel olarak 36
III – SAĞLIĞIN VE ÖLÜMÜN İSPATI . 37
1 – Genel Kural . 37
2 – İspat Kuralları . 37
§ 2. HAK EHLİYETİ
I – ANLAMI . 40
II – HAK EHLİYETİNİN TEMEL İLKELERİ 40
III – HAK EHLİYETİNİN SINIRLANDIĞI HALLER 42
1 – Yaş 42
2 – Cinsiyet . 42
3 – Evlilik . 43
4 – Yabancılık . 44
5 – Ayırt Etme Gücüne (Temyiz Kudretine) Sahip Bulunmayanların
Durumu . 45
6 – Akıl Hastalığı 45
7 – Haysiyetsiz Hayat ve Mahkûmiyet . 46
8 – Yabancı Hukukun Uygulanması . 46
§ 3. FİİL EHLİYETİ
I – KAVRAM 47
II – FİİL EHLİYETİNİN ÇEŞİTLİ GÖRÜNÜMLERİ 49
1 – Hukuka Uygun Fiillerde Fiil Ehliyeti 49
a)Hukuki işlemlerde 49
b)Hukuki işlem benzerlerinde ve yöneltilmesi gerekli irade beyanlarına
muhatap olma . 49
c)Maddi fiiller . 50
d)Usuli işlem ehliyeti . 50
2 – Hukuka Aykırı Fiiller Açısından Fiil Ehliyeti . 52
III – TAM FİİL EHLİYETİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR . 51
A – AYIRT ETME GÜCÜ (Temyiz Kudreti) . 52
1 – Kavram . 52
2 – Akla Uygun Biçimde Davranabilme Yeteneği 52
3 – Akla Uygun Biçimde Davranmayı Engelleyen Sebepler 54
a)Yaş küçüklüğü . 55
b)Akıl hastalığı 55
c)Akıl zayıflığı . 56
d)Sarhoşluk 57
e)Benzer sebepler . 57
4 - Ayırt Etme Gücünün Göreceliği 58
5 - İspat Yükü . 60
B – ERGİN OLMAK 63
1 – Normal Erginlik 63
2 – Evlenme Sonucu Ergin Olma 64
3 – Mahkeme Kararı ile Ergin Kılınma (Kazaî Rüşt) 65
a)Aranan şartlar 66
aa – 15 yaşın tamamlanmış olması 66
bb – Küçüğün isteğinin bulunması. 66
cc – Küçük velâyet altında ise, velisinin rızasının alınmış olması 67
dd – Çocuk vesayet altında ise, vesayet ve denetim makamının
izninin alınmış olması 67
ee – Erginlik kararının küçüğün menfaatine uygun olması . 68
b)Karar ve etkisi 68
C – KISITLI OLMAMAK 69
1 – Kısıtlama Sebepleri . 69
a)Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı . 70
b)Savurganlık, alkol veya uyuşturucu bağımlılığı, kötü yaşama tarzı,
kötü yönetim . 70
c)Bir yıl veya daha uzun süreli hapis cezasına mahkûmiyet 70
d)İlgilinin talebi 72
2 – Kısıtlamanın Etkisi 72
3 – Danışman Atanması 73
IV – TAM EHLİYET ŞARTLARINDAKİ EKSİKLİKLERİN ETKİSİ . 73
1 – Ayırt Etme Gücünün Bulunmaması 73
2 – Ergin Olmayanlar 74
3 – Kısıtlılar 74
4 – Kendisine Danışman Atananlar . 75
V – EHLİYET AÇISINDAN KİŞİLERİN SINIRLANDIRILMASI . 76
A – TAM EHLİYETLİLER 76
B – TAM EHLİYETSİZLER 76
1 – Genel Olarak 76
2 – İşlem Ehliyeti Açısından Tam Ehliyetsizlerin Durumu . 77
a)Tam ehliyetsizin işlemlerinin hükümsüzlüğü kuralı 77
b)Kesin hükümsüzlük kuralının istisnaları . 80
aa) İradeden bağımsız doğan hukuki sonuçlar 80
bb) Ayırt etme gücünden yoksun olan kimsenin yaptığı evlilik 80
cc) Ayırt etme gücüne sahip olmayan kimsenin ölüme bağlı
tasarrufları . 81
dd) Hükümsüzlüğü ileri sürmenin hakkın kötüye kullanılmasını
oluşturması 81
ee) Geçersiz hizmet sözleşmesinin tarafı olması 82
c)Tam ehliyetsizin temsil edilmesi 82
aa) Genel olarak 82
bb) Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar . 82
3 – Sorumluluk Ehliyeti Açısından Tam Ehliyetsizlerin Hukuki Durumu 84
a)Genel olarak 84
b)Hakkaniyet sorumluluğu . 85
c)Geçici olarak ayırt etme gücünü kaybedenlerin durumu . 86
d)Borca aykırı davranışlar 86
C – SINIRLI EHLİYETSİZLER . 87
1 – Hukuki İşlem Ehliyeti Açısından Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu . 88
a)Yasal temsilcinin rızasına bağlı işlemler . 88
aa) Genel Olarak 88
bb) Rızanın kim tarafından verileceği . 90
cc) Rızanın verilme zamanı, şekli ve kapsamı 91
dd) Rızanın hükmü 94
ee) Sınırlı ehliyetsizin kendisini tam ehliyetli gibi göstermesi 95
b)Sınırlı ehliyetsizlerin, yasal temsilcinin rızasına bağlı olmadan
yapabileceği işlemler . 96
aa) Şahsen kullanılacak haklar 96
bb) Karşılıksız kazanmalar 99
cc) Sınırlı ehliyetsizin temsilci olabilmesi . 100
dd) Ehliyetin genişlediği durumlar . 100
c)Sınırlı ehliyetsizlerin hiç yapamayacakları işlemler . 101
d)Sınırlı ehliyetsizlerin temsil edilmesi . 101
2 - Sınırlı Ehliyetsizlerin Hukuka Aykırı Fiillerinden Sorumluluğu 102
D – SINIRLI EHLİYETLİLER 103
§ 4. KİŞİSEL DURUM
I – GENEL BAKIŞ . 105
1 – Bireysel Durumu Meydana Getiren Unsurlar . 105
2 – Ailevi Durumu Meydana Getiren Unsurlar 105
3 – Siyasi Durumu Meydana Getiren Unsurlar 105
II – KİŞİNİN ADI 106
1 – Genel Bilgiler . 106
2 – Adın Çeşitleri . 107
a)Soyadı 107
b)Öz ad 107
c)Müstear ad (takma ad, mahlâs, pseudonyme) . 107
d)Lâkap . 108
e)Ticaret ünvanı . 108
f)Diğer mesleki, soyluluk işareti vb. unvanlar 108
3 – Adın Kazanılması . 109
a)Soyadının kazanılması 109
aa) Soy bağı yoluyla . 109
bb) Evlenme yoluyla 110
cc) Evlât edinilme yoluyla . 113
dd) İdarî karar ile . 113
ee) Soyadı seçme yoluyla . 113
b)Öz adın kazanılması . 114
aa) Evlilik içi çocuk için 114
bb) Evlilik dışı doğan çocuk için . 115
cc) Ana-babası bilinmeyen çocuklar için . 115
c)Müstear adın kazanılması . 115
d)Lâkab'ın kazanılması 115
4 - Adın Değiştirilmesi . 115
a)Adın değişmezliği kuralı 116
b)Ad değişikliğini haklı kılan sebepler 116
c)Usul 121
d)Adın değiştirilmesine itiraz 123
e)Adın değiştirilmesinin sonuçları 124
5 - Ad Üzerindeki Hakkın Korunması . 124
a)Adın kullanılmasının çekişmeye meydan vermesi halinde koruma 124
b)Adın haksız kullanılması halinde koruma 125
c)Kişiliği koruyan davalardan yararlanma . 125
III – HISIMLIK 126
1 – Kavram 126
2 – Kan Hısımlığı . 126
a)Anlamı 126
aa) Üstsoy-altsoy hısımlığı . 126
bb) Yansoy hısımlığı 127
b)Hısımlık derecesi . 127
c)Kan hısımlığına bağlanan hukukî sonuçlar . 128
3 - Kayın Hısımlığı . 129
a)Anlamı 129
b)Kayın hısımlığının derecesi 129
c)Kayın hısımlığının hukuki sonuçları 130
4 – Evlât Edinmeden Doğan Hısımlık 130
IV – YERLEŞİM YERİ 131
1 – Kavram ve Önemi 131
2 – Yerleşim Yerinin Gerekliliği İlkesi ve Yerleşim Yerinin Çeşitleri 132
a)İsteğe bağlı yerleşim yeri . 132
b)İtibari yerleşim yeri 136
c)Yasal yerleşim yeri . 137
aa) Velâyet altındaki çocuklar 137
bb) Vesayet altındaki kimseler . 139
3 – Yerleşim Yeri Adresi . 140
4 – Yerleşim Yerinin Tekliği İlkesi . 140
V – KİŞİSEL DURUM SİCİLLERİ 141
1 – Anlamı ve Düzenleniş Tarzı . 141
2 – Nüfus Hizmetleri Teşkilatı . 142
3 – Nüfus Kütükleri ve Tutulması 142
a)Aile kütüğü . 143
b)Özel kütükler 144
aa) Doğum kütüğü 144
bb) Ölüm kütüğü 144
cc) Evlenme kütüğü . 145
dd) Boşanma kütüğü 145
ee) Kayıt düzeltmeleri kütüğü 145
ff) Diğer kişisel durum değişiklikleri kütüğü . 145
4 – Sicili Tamamlayıcı Kayıtlar ile Kişisel Durum Değişikliklerinin Kütüğe
İşlenmesi 145
5 – Özellikle Cinsiyet Değişikliğinin Kütüğe İşlenmesi 146
6 - Kütükteki Yanlışın Düzeltilmesi . 147
7 – Nüfus Kütüklerine İlişkin İlkeler . 150
a)Sicil kayıtlarının bütünlüğü ilkesi 150
b)Kamuya kapalılık (gizlilik) ilkesi . 150
c)Nüfus kayıtlarının ispat gücü . 151
8 – Kişisel Durum Kütüklerini Tutan Memurların Sorumluluğu . 151
§ 5. KİŞİLİĞİN KORUNMASI
I – GENEL OLARAK KİŞİLİK VE KİŞİLİĞİN KORUNMASI . 153
II – KİŞİLİK HAKLARININ NİTELİKLERİ . 155
III – KİŞİLİK HAKKININ KAPSAMI 157
1 – Kişilik Hakkının Konusu Olan Değerler 159
a)Ad . 159
b)Hayat, sağlık ve vücut tamlığı 159
aa) Tıbbi müdahaleler 161
bb) Organ ve doku nakli 162
cc) Cinsel faaliyete ilişkin müdahaleler . 164
aaa) Üreme faaliyetleri . 164
bbb) Cinsiyet değişikliği 165
c)Faaliyet ve yaşamını düzenleme özgürlüğü 167
d)Haysiyet ve onur 168
e)Resim ve ses 175
f)Kişinin sırları . 177
g)Özel hayat . 178
IV – KİŞİLİĞİN KORUNMASI YOLLARI 182
1 – Kişiliğin Hukuki İşlemle Saldırıya Karşı Korunması . 183
a)MK. m. 23’ün kapsamı 183
b)MK. m. 23 hükmüne ilişkin uygulama halleri . 185
aa) MK. m. 23/1 185
bb) MK. m. 23/2 . 187
aaa) Genel olarak . 187
bbb) Ekonomik özgürlüğe ilişkin kişilik hakkının MK. m. 23/2
ile korunması 188
ccc) MK. m. 23/2’ye aykırılığın yaptırımı . 191
2 – Kişiliğin Saldırıya Karşı Korunması 193
a – İlke . 193
b – Hukuka Aykırılık 194
c – Hukuka Aykırılığı Kaldıran Sebepler . 195
aa) Kişilik Hakkı Zedelenen Kimsenin Rızası (Mağdurun rızası) 196
bb) Üstün nitelikte özel yarar . 200
cc) Üstün nitelikte kamu yararı 204
dd) Kanunun verdiği yetki 217
d – Kişilik Haklarına Saldırılan Kişiye Tanınan Dava Hakları 219
aa) Genel olarak . 219
bb) Davacı ve davalı sıfatı 221
cc) Davalar . 223
aaa) Saldırıya son verilmesi davası 223
bbb) Saldırı tehlikesinin önlenmesi davası . 226
ccc) Saldırının hukuka aykırılığının tespiti davası . 228
ddd) Maddi tazminat davası . 231
eee) Manevi tazminat davası 233
fff) Saldırıdan elde edilen kazancın verilmesi davası . 239
dd) Kişilik hakkına hukuka aykırı saldırı sebebiyle açılacak davalarda
yetkili mahkeme . 240
BÖLÜM II
TÜZEL KİŞİLER
§ 1. GİRİŞ
I – TÜZEL KİŞİ KAVRAMI . 245
II – TÜZEL KİŞİLİK KAZANILMASININ KOŞULLARI 246
1 – Örgütlenme Unsuru 246
2 – Sürekli Amaç Unsuru . 247
3 – Bağımsızlığa Hukuken İmkân Verilmesi . 247
III – TÜZEL KİŞİLİĞİN NİTELİĞİ 248
1 – Farazi Kişilik Teorisi . 249
2 – Gerçek Kişilik Teorisi 249
3 – Amaç (Gaye) Kişiliği Teorisi ve Soyutlama Teorisi 250
IV – TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 251
1 – Kamu Hukuku Tüzel Kişileri . 251
2 – Özel Hukuk Tüzel Kişileri . 252
a)Kazanç paylaşmak amacı güden tüzel kişiler . 252
b)Kazanç paylaşmak amacı gütmeyen tüzel kişiler . 253
3 – Kamu İktisadi Teşebbüsleri 253
V – TÜRKİYE'DE TÜZEL KİŞİLERİN DÜZENLENİŞ TARZI . 254
VI – TÜZEL KİŞİLERDE "ARADAN SIZMA” VEYA "PERDENİN
KALDIRILMASI” TEORİSİ. 256
§ 2. TÜZEL KİŞİLERE İLİŞKİN GENEL KURALLAR
I – TÜZEL KİŞİNİN KURULUŞU 258
1 – Çeşitli Kuruluş Sistemleri 258
a)Serbest kuruluş sistemi . 258
b)İzin sistemi . 258
c)Tescil sistemi 259
2 – Türkiye'de Yürürlükte Olan Sistem 259
II – TÜZEL KİŞİLERİN HAK EHLİYETİ . 262
1 – Sadece Gerçek Kişilere Özgü Olan Haklar 263
2 – Sadece Tüzel Kişilere Özgü Olan Haklar . 263
3 – Hem Gerçek Kişilerin Hem Tüzel Kişilerin Yararlanacağı Haklar . 263
a)Malvarlığı haklarında . 264
aa) İntifa hakkı . 264
bb) Oturma hakkı . 265
cc) Miras 265
dd) Alacak ve borç . 265
b)Zilyetlik . 265
c)Kişinin halleri bakımından . 265
aa) Ad . 265
bb) Yerleşim yeri (İkametgâh) . 266
cc) Uyruğu . 267
dd) Kişiliğin korunması . 267
III – TÜZEL KİŞİLERİN FİİL EHLİYETİ 268
1 – Genel Bakış 268
2 – Tüzel Kişilerde Fiil Ehliyetinin Başlangıcı ve Fiil Ehliyetsizliği . 269
3 – Tüzel Kişilerin Organları . 269
a)Organ kavramı . 269
b)Organ, temsilci ve yardımcı kişi . 272
c)Organ çeşitleri . 273
aa) Karar organı – Yürütme organı 273
bb) Zorunlu organ – İhtiyarî organ . 273
cc) İç organ – Dış Organ 274
dd) Fert organ – Kurul organ . 274
ee) Resmi organ – Fiili organ – Görünüşte organ . 274
4 – Organın Fiilinin Tüzel Kişiye İzafesi . 275
a)Hukuki işlemler açısından 275
b)Hukuka aykırı fiiller açısından . 276
aa) Organın borca aykırı davranışı . 276
bb) Organın haksız fiili 277
IV – TÜZEL KİŞİLERİN SONA ERMESİ 279
1 – Tasfiye . 280
2 – Tahsis (Özgüleme) 281
§ 3. DERNEKLER
I – GİRİŞ 284
II – DERNEK KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ . 286
1 – Kavram 286
2 – Çeşitleri 287
a)Ticari işletme işleten ve işletmeyen dernekler 287
b)Alelâde dernekler – Kamuya yararlı dernekler 289
c)Dernekler–Üst Kuruluş (Dernek birlikleri: federasyonlar,
konfederasyonlar) 291
III – DERNEKLERDE ÜYE UNSURU . 291
1 – Dernek Üyeliği . 291
2 – Üyelik Şartları 293
a)Normal üyelik için aranan şartlar 293
aa) Kamu hizmeti görevlilerinin derneklere üye olmaları
açısından 294
bb) Çocuk derneklerine üyelik açısından 294
cc) Yabancıların derneklere üye olmaları açısından . 295
dd) Tüzükte belirlenmiş olan şartlar . 295
b)Kurucu üyelik için aranan şartlar . 295
aa) Fiil ehliyetine sahip olmak . 296
bb) Dernekler Kanunu m. 3/2'de sayılanlardan olmamak 296
cc) Çocuk Derneklerinde . 296
3 – Üyelik Sıfatının Kazanılması . 296
4 – Üyeliğe Bağlı Hak ve Yükümlülükler 299
a)Üyelik hakları . 299
aa) Katılma hakları . 300
aaa) Oy hakkı 300
bbb) Genel kurulu toplantıya davet ettirmek hakkı . 301
ccc) Genel kurul toplantısında gündeme ek madde koydurma
hakkı 301
bb) Yararlanma hakları 302
cc) Koruma hakları 302
aaa) Derneğin amacını koruma hakkı . 302
bbb) Şikâyet hakkı 303
ccc) İstifa (dernekten çekilme) hakkı 303
ddd) İtiraz hakkı 303
b)Üyelik yükümlülükleri . 307
aa) Sadakat yükümlülüğü . 307
bb) Ödenti (aidat) ödeme borcu . 308
cc) Derneğin amacına uygun davranmak ve derneğin amacını
korumak . 310
5 – Üyelik Sıfatının Sona Ermesi . 310
a)Üyelik sıfatının kendiliğinden sona ermesi 311
b)Üyenin dernekten çekilmesi (istifa) . 311
c)Üyenin dernekten çıkarılması (ihraç) 312
aa) Çıkarma sebepleri . 313
aaa) Çıkarma tüzükte düzenlenmişse . 313
bbb) Çıkarma hakkında tüzükte hiçbir hüküm
öngörülmemişse 313
bb) Dernekten çıkarılan üyenin itiraz hakkı . 314
d)Üyelik sıfatının sona ermesinin sonuçları 316
IV – DERNEKTE AMAÇ (GAYE) UNSURU 316
1 – Kavram 316
2 – Amacın, Kanuna ve Ahlâka Aykırı Olmaması . 318
a)Genel olarak . 318
b)Çocuk dernekleri için sınırlandırılmış amaçlar 318
c)Amacın imkânsız olmaması . 318
V – DERNEĞİN TÜZEL KİŞİLİĞİ 319
1 – Derneğin Kuruluşu . 319
a)Tüzüğün hazırlanması 320
aa) Tüzük kavramı . 320
bb) Tüzüğün içeriği 320
b)Tüzüğün idareye verilmesi . 322
c)Kurulmaları ve faaliyetleri izne bağlı dernekler . 323
d)Kuruluşa etkili olmayan düzen hükümleri . 323
aa) Kuruluş bildirisi ve tüzüğün incelenmesi 323
bb) İlk genel kurul toplantısı 324
cc) Dernek kütüğüne kayıt . 324
2 - Derneğin Organları 325
a)Genel kurul . 325
aa) Genel kurulun toplanması 326
aaa) Olağan toplantı 326
bbb) Olağanüstü toplantı . 326
bb) Çağrı usulü . 327
cc) Toplantı yeter sayısı . 328
dd) Toplantı yeri 329
ee) Toplantının yapılış usulü 329
ff) Gündem ve genel kurulun yetkileri . 329
gg) Genel kurulda karar alınması . 330
b)Yönetim kurulu 331
aa) Yönetim kurulunun oluşumu ve sona ermesi . 331
bb) Yönetim kurulunun görev ve yetkileri . 332
c)Denetim kurulu . 333
3 – Derneğin Faaliyeti 334
a)Faaliyeti kısıtlayıcı ve yasaklayıcı hükümler . 334
b)Kolluk Kuvvetlerinin Dernek Faaliyetlerine Müdahale Yetkisi . 337
4 – Derneğin Devlet Tarafından Denetlenmesi . 337
5 – Derneğin Sona Ermesi . 339
a)Sona erme şekli 339
aa) Derneğin kendi kendini feshetmesi 339
bb) Derneğin kendiliğinden sonra ermesi (infisah; kendiliğinden
dağılmış sayılma) 339
aaa) Derneğin aciz haline düşmesi 339
bbb) Yönetim kurulunun tüzüğe göre kurulmasına imkan
kalmaması . 340
ccc) Genel kurulun toplanması için gerekli yeter sayının
bulunmaması yüzünden olağan genel kurul toplantısının
üst üste iki defa yapılamaması 340
ddd) Derneğin amacının gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin
imkansızlaşması veya şartların kaybolması . 340
eee) İlk genel kurul toplantısının yapılmaması ve zorunlu
organların kurulmaması 341
fff) Sürenin dolması 341
cc) Derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi . 341
aaa) Derneğin amacının kanuna yahut ahlâka aykırı hale
gelmesi (MK. m. 89) 341
bbb) Kuruluştaki kanuna aykırılık ve eksikliklerin
giderilmemesi 342
ccc) Suç sebebiyle derneğin kapatılması . 342
b)Sona ermenin sonuçları 343
§ 4. VAKIF
I – GİRİŞ 344
II – VAKIF KAVRAMI 346
III – VAKFIN ÇEŞİTLERİ 347
1 – Yeni Vakıflar . 347
2 – Kamuya Yararlı Vakıflar . 347
3 – Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 350
a)İki taraflı (katılmalı), çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları 352
b)Tek taraflı, çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları 353
c)Ortak esaslar . 353
4 – Aile Vakıfları . 353
5 – Mazbut Vakıflar . 354
6 – Mülhak Vakıflar . 355
7 – Cemaat Vakıfları 356
8 – Esnaf Vakıfları . 358
IV – VAKIFTA MAL UNSURU 358
V – MALIN USULÜNE GÖRE BELİRLİ VE SÜREKLİ BİR AMACA TAHSİSİ
(VAKIF KURMA İŞLEMİ) . 362
1 – Amaç (Gaye) 363
a)Amaç kanuna, ahlâka ve millî menfaatlere aykırı olmamalıdır 365
b)Amaç imkânsız olmamalıdır 365
c)Amaç belirli olmalıdır 368
d)Amaç devamlı olmalıdır . 369
2 – Tahsis Usulü 369
3 – Vakıf Kurma İşlemi . 370
a)Vakıf kurma işleminin şekli 370
b)Vakıf kurma işleminde ehliyet . 371
c)Vakıf kurma işleminin içeriği . 372
d)Vakıf kurma işleminin geri alınması 373
e)Mirasçıların ve alacaklıların itiraz hakkı 374
VI – VAKIFTA TÜZEL KİŞİLİK UNSURU . 374
1 – Tüzel Kişiliğin Kazanılması . 375
a)Tescil 375
b)Mahkeme siciline tescilin hukukî sonuçları . 378
aa) Tüzel kişiliğin kazanılması . 378
bb) Vakfın tahsis olunan malları ve hakları kazanması 378
2 – Vakfın Yönetimi ve Örgütü . 380
a)Genel olarak . 380
b)Örgütün tamamlattırılması . 382
c)Yönetimin değiştirilmesi 383
d)Yönetim organlarının görevleri 384
e)Vakıf yöneticilerinde aranan nitelikler ve yöneticilerin yönetimden
uzaklaştırılmaları 386
f)Görevden alınmanın sonuçları . 388
3 – Vakıf Senedinin Değiştirilmesi 389
4 - Vakıfların Uluslararası Faaliyetleri ve Şube, Temsilcilik ve İrtibat
Bürosu Açmaları 391
5 – Yurtdışındaki Vakıfların Türkiye'deki Faaliyetleri 391
6 – Vakfın Denetimi . 392
a)Genel olarak . 392
b)İktisadi işletme ve iştiraklerin denetimi 396
7 – Vakfın Sona Ermesi . 397
a)Vakfın kendiliğinden sona ermesi (vakfın dağılması) 397
aa) Vakıf senedindeki hüküm dolayısıyla sona erme . 397
bb) Kanun gereğince sona erme . 398
b)Vakfın mahkeme kararı gereği sona ermesi (vakfın dağıtılması) . 399
c)Alacaklıların veya saklı pay sahibi mirasçıların itirazı üzerine sona
erme 400
8 – Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları 401
a)Tasfiye 401
b)Tahsis . 401
c)Sona eren vakfın kaydının silinmesi ve ilân edilmesi . 402
Yararlanılan Eserler 403