%3
Mahalli İdareler Muhasebesi ve DenetimiTemel Kavramlar - Uygulamadaki Hatalar - Çözüm Önerileri
Mahalli İdareler, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğini uygulamakla yükümlüdürler.
Yönetmeliğin amacı; il özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin; gelir ve gider bütçelerinin hazırlanması, kesin hesabın çıkarılması, hesap ve kayıt düzeninde saydamlık, hesap verilebilirlik ve tekdüzenin sağlanması, işlemlerinin kayıt dışında kalmasının önlenmesi, faaliyetlerinin gerçek mahiyetlerine uygun olarak sağlıklı ve güvenilir bir biçimde muhasebeleştirilmesidir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin uygulamasına katkı sağlamak amacıyla hazırlanan bu kitapta, Yönetmeliğin işleyişinde sıkça yapılan hatalar üzerinde durulmuş ve bu hataları önleme adına izlenmesi gereken süreçler adım adım örnekler eşliğinde anlatılmıştır.
Ayrıca kitapta, aşağıda yer alan soruların cevaplarını ve daha fazlasını bulabilirsiniz.
- Belediyeler Sayıştay İlamlarını nasıl infaz edebilir?
- Avrupa Birliği Tarafından Belediyelere Verilen Hibelerinin Muhasebeleştirilmesi Nasıl Yapılmalıdır?
- Belediyelerin taşınmazlarının Muhasebe ve Amortisman Kayıtları Nasıl Yapılmalıdır?
- Belediyelerin Vergiler Karşısındaki Durumu Nedir ve Vergilerin Muhasebeleştirilmesi Nasıl Yapılmalıdır?
- Belediyeler, İndirilecek KDV Hesabı Ne Zaman Kullanılmalıdır?
- Belediyeler Ticari Bankalardan Borçlanabilir mi? Borçlanabilir İse Muhasebe İşlemleri Nasıl Yapılır?
- Belediye Borçlanmalarına İlişkin Limitler Nelerdir?
- Belediye Memurlarının Aralık Ayı Maaş Ödemeleri Nasıl Muhasebeleştirilir?
- Belediyelerden Kesilen İller Bankası Payları Nasıl Muhasebeleştirilir?
- Belediyelerin Diğer Şirket, Teknokent Gibi Ortaklıkları Nasıl Muhasebeleştirilir?
- Belediyelerin Hazine ile Yapmış Oldukları İkraz Anlaşmaları Nasıl Muhasebeleştirilir?
- Belediyelerin İhalelerine Katılan Hangi İsteklilerin Teminatları Gelir Kaydedilir?
- Belediyeler Kiraladıkları Taşınmazları Nazım Hesaplarına Nasıl Kaydetmelidirler?
Konu Başlıkları
 |
Temel Muhasebe Kavramları ve Muhasebe Metodolojisi |
|
Bütçe ve Muhasebe Kavramı Arasındaki İlişki |
|
Mahalli İdareler Muhasebenin Amacı, Kapsamı, Dayanakları ve Tanımları |
|
Mahalli İdareler Muhasebe Hesaplarının İşleyişine İlişkin Çözümlü Örnekler |
|
Mahalli İdareler Muhasebesinin İşleyişinde Sıkça Yapılan Hatalar |
|
Mahalli İdareler Muhasebesinin İşleyişindeki Hataları Önleme Adına Yapılacak İşlemler |
|
Örnek Mizan İncelemesi |
|
İçindekiler
Önsöz 7
Tablolar Listesi 23
I. Bölüm
TEMEL MUHASEBE KAVRAMLARI VE
MUHASEBE METODOLOJİSİ
1. TEMEL MUHASEBE KAVRAMLARI 25
2. TEMEL MUHASEBE İLKELERİ 26
2.1. Faaliyet Sonuçları Tablosu İlkeleri 26
2.2. Bütçe Uygulama Sonuçları Tablosu İlkeleri 27
3. BİLANÇO İLKELERİ 27
3.1. Varlıklara İlişkin İlkeler 28
3.2. Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler 29
3.3. Öz Kaynaklara İlişkin İlkeler 30
3.4. Nazım Hesaplara İlişkin İlkeler 31
4. MAHALLİ İDARELER MUHASEBE STANDARTLARI, KURALLARI VE UYGULANMASI 31
4.1. Muhasebe İşlemi 31
4.2. İşlemlerin Belgeye Dayanması ve Belge Düzeni 32
4.3. Kayıt Zamanı, Kamu Gelir ve Giderleri ile Bütçe Gelir ve Giderlerinin Yılı 32
4.4. Kullanılacak Defterler ve Kayıt Düzeni 32
4.5. Yabancı Para Cinsinden Yapılan İşlemler ve Kur Değişiklikleri 33
4.6. İç İmkânlarla Üretilen Maddi Duran Varlıklar 34
4.7. Yatırım Amaçlı Varlık Edinimleri 34
4.8. Mali Varlıklar ve Sınıflandırılması 34
4.9. Mali Olmayan Varlıklar ve Sınıflandırılması 35
4.10. Hizmet İmtiyaz Sözleşmesine Konu Varlıklar 35
4.11. Finansal Kiralama Sözleşmesi İle Edinilen Varlıklar 36
4.12. Maddi Duran Varlıkların Kayıt Değerleri 36
4.13. Maddi Duran Varlıklar İçin Yapılan Değer Artırıcı Harcamalar 37
4.14. Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Kayıt Değerleri 37
4.15. Amortisman ve Tükenme Payı Uygulaması 37
4.16. Enflasyon Düzeltmesi 38
4.17. Amortismana Tabi Varlıkların Kullanım Sürelerinin Değişmesi 39
4.18. Ödenemeyen Giderler ve Emanet Hesapları 39
4.19. Değer ve Miktar Değişimleri 40
4.20. Mübadele İşlemlerinden Sağlanan Gelirler 40
4.21. Borçlanma ve Borçlanma Maliyetleri 40
4.22. Faiz Giderleri ve Faiz Gelirleri 41
4.23. Sübvansiyonlar ve Transferler 41
4.24. Sosyal Yardımlar 41
4.25. Gayri Safilik İlkesi 42
4.26. Taahhütler İle Garantilerin Kaydı ve Değerlemesi 42
4.27. Şartlı Bağış ve Yardımlar 42
4.28. Diğer İdare, Kurum ve Kuruluşlara Verilecek Paylar 42
4.29. Bütçe Ödenek İşlemleri 43
4.30. Kesin Hesap 43
4.31. Hesap Verme Sorumluluğu 43
5. BÜTÇE VE MUHASEBE KAVRAMI ARASINDAKİ İLİŞKİ 43
5.1. Gider Bütçesi 43
5.1.1. Kurumsal Sınıflandırma 44
5.1.2. Fonksiyonel Sınıflandırma 45
5.1.3. Finansman Tipi Sınıflandırma 46
5.1.4. Ekonomik Sınıflandırma 46
5.2. Gelir Bütçesi 47
6. HESAP PLANI 47
II. Bölüm
MAHALLİ İDARELER MUHASEBENİN AMACI, KAPSAMI, DAYANAKLARI VE TANIMLARI
MAHALLİ İDARELER MUHASEBESİNİN AMACI 55
MAHALLİ İDARELER MUHASEBESİNİN KAPSAMI 55
MAHALLİ İDARELER MUHASEBESİNİN DAYANAKLARI 55
MAHALLİ İDARELER BÜTÇE VE MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDEKİ TANIMLAR 56
III. Bölüm
MAHALLİ İDARELER MUHASEBESİNİN İŞLEYİŞİNDE
SIKÇA YAPILAN HATALAR VE HATALARI ÖNLEME ADINA
YAPILACAK İŞLEMLER
1. KASA HESABININ KULLANILMAMASI 59
1.1. Kasa Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 59
1.2. Kasa Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 60
2. ALINAN ÇEKLER HESABININ KULLANILMAMASI 62
2.1. Alınan Çekler Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 63
2.2. Alınan Çekler Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 63
3. MAHALLİ İDARELERDE BANKA HESABININ KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 64
3.1. Bankaya Yapılan Teslimat, Bankaca Yapılacak Tahsilat ve Bankadan Yaptırılacak Ödemeler 64
3.1.1. Vergi Tahsil Alındısı 65
3.1.2. Vergi Tahsil Alındıları Günlük İcmal Cetveli 65
3.2. Kurumun Banka Hesabından Yapılacak Ödemeler ve Aktarmalar İle Bankalar Nezdinde Açtırılacak Krediler 65
3.3. Banka Hesap Özet Cetveli 66
3.4. Banka Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 67
4. BANKALAR HESABININ ALACAĞI İLE VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABININ BORCU ARASINDAKİ EŞİTSİZLİK 69
4.1. Bankalar Hesabının Alacağı İle Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının Borcu Arasındaki Eşitliği Bozan Durumlar 70
4.1.1. Vadesiz Mevduat Hesaplarından Vadeli Mevduat Hesabına Aktarımlar 70
4.1.2. Düzeltme Kayıtlarının Yapılmaması 70
5. PROJE ÖZEL HESABININ HATALI KULLANIMI 71
5.1. Proje Özel Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 71
5.2. Avrupa Birliği’nden Aktarılan Hibelerin Proje Kapsamında Harcanması 72
5.3. Avrupa Birliği’nden Aktarılan Hibelerden Avans Ödenmesi 74
5.4. Avrupa Birliği’nden Alınan Hibelerin Aktarımında Oluşan Kur Farkları 74
6. DÖVİZ HESABININ KULLANIMINDAKİ HATALAR 76
6.1. Döviz Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 76
6.2. Dövizlerin Hesaba Alınması Sırasında Uyulacak Esaslar 76
6.3. Döviz Hesabında Yapılan Hatalı Uygulamalar 77
6.3.1. Konvertibl Paralar 77
6.3.2 Gün Sonunda Yapılması Gereken Değerleme 78
6.3.3. Döviz Sayımlarında Ortaya Çıkan Durumlar 79
7. DİĞER HAZIR DEĞERLER HESABININ KULLANILMAMASI 80
7.1. Diğer Hazır Değerler Hesabına İlişkin İşlemler 80
7.2. Hesabın İşleyişine İlişkin Örnekler 81
8. BANKA KREDİ KARTLARINDAN ALACAKLAR HESABININ KULLANILMAMASI 81
8.1. Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabına İlişkin Örnekler 82
9. FAALİYET ALACAKLARI HESAPLARININ BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPILAN HATALAR 82
9.1. Gelirlerden Alacaklar Hesabının Kullanılmaması 83
9.1.1. Gelirlerden Alacakların Tahakkuk İşlemleri 83
9.1.2. Gelirlerden Alacakların Terkin İşlemleri 83
9.1.3. Gelirlerden Alacaklar Hesabından Yapılan Tahsilat 84
9.2. Vadesi Geçen Tutarların 121– Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına Aktarılmaması 84
9.3. Tecil veya Tehir Edilen Alacakların Muhasebe Kayıtlarının Hatalı Yapılması 84
9.3.1. Tecil ve Tecilin Kaldırılması 84
9.3.2. Tecilli ve Tehirli Alacakların Terkin İşlemleri 85
9.4. Faaliyet Alacakları Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 85
9.5. Faaliyet Alacakları Hesaplarının İşleyişine İlişkin Örnekler 86
10. VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABININ KULLANILMAMASI 88
10.1. Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 88
10.2. Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 88
11. KURUMCA VERİLEN BORÇLARDAN ALACAKLARIN TAKİBİNDE DÖNEMSELLİK KURALINA DİKKAT EDİLMEMESİ 89
11.1. Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 89
11.2. Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesaplarının İşleyişine İlişkin Örnekler 89
12. KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABININ KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 91
12.1. Kişilerden Alacaklar Hesabıyla İlgili Dikkat Edilecek Hususlar 91
12.1.1. Kişilerden Alacakların Doğuşu 91
12.1.2. Kişilerden Alacaklar Hesabına Borç Kaydedilecek Tutarlar 91
12.1.3. Alacak İzleme Dosyaları ve Alacak Sıra Numaraları 92
12.1.4. Alacakların Tahsil Şekilleri 92
12.1.4.1. Özel Kanunlarında Yazılı Hükümlere Göre Yapılan Tahsilat 93
12.1.4.2. Takas Suretiyle Tahsilat 93
12.1.4.3. İcra Yoluyla Tahsilat 93
12.1.5. Sayıştay İlamları 94
12.1.6. Alacak Bilgi Fişi 94
12.1.7. Faiz ve Başlangıç Tarihi 95
12.1.8. Zamanaşımı Süresi, Başlangıcı, Kesilmesi ve Durması 96
12.1.8.1. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna Tabi Alacaklar 96
12.1.8.2. 818 Sayılı Borçlar Kanununa Tabi Olan Alacaklar 96
12.1.9. Alacakların Terkin ve Af İşlemleri 98
12.1.10. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 İnci Maddesinde Düzenlenen Kamu Zararının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar 98
12.1.11. Yabancı Para Cinsinden Kişilerden Alacakların Tahsili 98
12.2. Kişilerden Alacaklar Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 98
12.3. Kişilerden Alacaklar Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 99
13. SAYIŞTAY İLAMLARININ İNFAZI VE İLAMLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 104
13.1. Sayıştay İlamları 104
13.2. Sayıştay İlamlarının İnfazı 106
13.2.1. Rızaen ve Sulh Yolu İle Tahsilat 107
13.2.2. Takas Suretiyle Tahsilat 108
13.2.3. İcra Yoluyla Tahsilat 108
13.3. Sayıştay İlamlarının Muhasebeleştirilmesi 109
13.4. Sayıştay İlamlarının Muhasebeleştirilmesine İlişkin Örnekler 109
14. STOKLAR HESABININ KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 112
14.1. Devlet Muhasebe Standartları–12 (Stoklar) Çerçevesinde Stokların Analizi 113
14.1.1. Bedel Karşılığında Yapılan Faaliyetler Dışındaki İşlemler 114
14.1.2. Maliyet Bedeli 114
14.1.3. Net Gerçekleşebilir Değer 114
14.1.4. Stokların Değerlemesi 115
14.1.5. Stok Maliyetleri 115
14.1.5.1. Satın Alma Maliyetleri 115
14.1.5.2. Dönüştürme Maliyetleri 116
14.1.5.3. Diğer Maliyetler 117
14.1.6. Maliyet Ölçüm Yöntemleri 117
14.1.7. Maliyet Belirleme Yöntemleri 117
14.1.8. Malların Bedelsiz ya da Nominal Bedelinden Dağıtımı 118
14.1.9. Gider Olarak Muhasebeleştirme 119
14.2. Stoklar Ana Hesabına İlişkin İşlemler 119
14.3. Stoklar Ana Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulacak Sorular 119
14.4. Stoklar Ana Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 121
15. AKARYAKIT ALIMI MUHASEBE KAYITLARINA İLİŞKİN HATALAR 124
15.1. Araç Depolarına Konulan Akaryakıt 124
15.2. Kurumda Depolanan Akaryakıt 125
15.3. Zayi Olan Akaryakıt 126
16. İŞ AVANS VE KREDİLER HESABININ KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 127
16.1. Hesaba İlişkin İşlemler 127
16.1.1. İş Avans ve Kredi Çeşitleri 127
16.1.2. Mutemetlerin Görevlendirilmesi, Avans ve Kredi Verilmesi ve Mahsubu 127
16.1.2.1. Harcama Yetkilisi Mutemedi Görevlendirilmesinde Uyulacak Esaslar 127
16.1.2.2. Avansın Verilmesi ve Harcanması 127
16.1.2.3. Avansların Mahsubu 127
16.1.3. Kredi İşlemleri 130
16.1.4. Kredilerin Mahsubu 130
16.1.5. Bir Mutemet Üzerinde Bulunan Avans ve Kredinin Başka Bir Mutemede Devri 132
16.2. İş Avans ve Krediler Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 132
17. ERKEN ÖDENEN MAAŞLARIN MUHASEBE KAYITLARI NASIL OLMALIDIR? 133
18. ARALIK AYI MAAŞLARININ MUHASEBE KAYITLARI NASIL OLMALIDIR? 134
19. MAHSUP DÖNEMİNE AKTARILAN AVANS VE KREDİLER HESABI İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 136
19.1. Hesabın İşleyişine İlişkin İşlemler 136
19.1.1. Mahsup Dönemine Aktarılan İş Avans ve Kredileri 136
19.1.2. Mahsup Dönemine Aktarılan Personel Avansları 136
19.2. Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 137
20. MAHALLİ İDARELERDE DÖNEM AYIRICI HESAPLARIN KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 138
20.1. Gelirler ile İlgili Dönem Ayırıcı Hesaplar 138
20.1.1. Gelecek Aylara/Yıllara Ait Gelirler Hesapları 138
20.2. Giderler ile İlgili Dönem Ayırıcı Hesaplar 139
20.2.1. Gelecek Aylara/ Yıllara Ait Giderler Hesapları 140
20.2.2. Gider Tahakkukları Hesapları 141
21. MAHALLİ İDARELERDE KDV HESAPLARININ HATALI KULLANILMASI 144
21.1. KDV İle İlgili Mevzuat 145
21.2. KDV Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 146
21.3. KDV İndirim Konusu Yapılabilecek Alım Örnekleri 146
21.4. KDV İndirim Konusu Yapılamayacak Alımlara İlişkin Örnekler 147
21.5. KDV Hesaplarının Ay Sonu Görünümüne İlişkin Örnekler 148
22. MAHALLİ İDARELERİN BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI 148
22.1. Vergi Borçlarının Yapılandırılması 148
20.1.1. Vergiyi İlgilendiren Hesapların İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 149
22.1.2. Vergi Borçlarının Yapılandırılmasına İlişkin Örnekler 150
22.2. Sosyal Güvenlik Borçlarının Yapılandırılması 151
22.2.1. SGK Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 151
20.2.1. Sosyal Güvenlik Primi Borçlarının Yapılandırılmasına İlişkin Örnekler 152
23. SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA OLAN BİLDİRİM MÜKELLEFİYETİNİ YERİNE GETİRMEYEN MAHALLİ İDARELERE KESİLEN İDARİ PARA CEZALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 152
23.1. Mevzuat Hükümleri 153
23.2. İdari Para Cezalarının Bütçeden Ödenemeyeceği 155
24. İLLER BANKASINA YATIRILAN SERMAYELERİN HATALI OLARAK MUHASEBE KAYITLARINA ALINMASI 155
24.1. İller Bankası Payından Yapılan %2’lik Kesintilere İlişkin Örnekler 156
25. TEKNOKENT A.Ş.’LERE AKTARILAN PAYLARIN HATALI MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 158
25.1. Teknokentlere Yatırılan Sermayelere İlişkin Örnekler 159
26. MADDİ DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 160
26.1. Hesap Grubuna İlişkin İşlemler 161
26.1.1. Maddi Duran Varlıkların Hesaplara Alınması 161
26.1.2. Maddi Duran Varlıkların Maliyet Unsurları 161
26.1.3. Maddi Duran Varlıkların Maliyetin Ölçümü 163
26.1.4. Maddi Duran Varlıkların Yeniden Değerleme İşlemleri 165
26.1.5. Maddi Duran Varlıkların Amortisman İşlemleri 165
26.1.6. Maddi Duran Varlıkların Satılması 166
26.1.7. Maddi Duran Varlıkların Muhasebe Kayıtlarından Çıkarılması 166
26.2. Arazi ve Arsaların Muhasebeleştirilmesi 167
26.2.1. Arazi ve Arsalar Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 168
26.2.2. Arazi ve Arsalar Hesabına İlişkin Örnekler 168
26.3. Yeraltı ve Yerüstü Düzenlerinin Muhasebeleştirilmesi 170
26.3.1. Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabına İlişkin Örnekler 171
26.4. Binaların Muhasebeleştirilmesi 172
26.4.1. Binalar Hesabına İlişkin Örnekler 173
26.5. Tesis, Makine ve Cihazların Muhasebeleştirilmesi 175
26.5.1. Tesis, Makine ve Cihaz Hesaplarının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 175
26.5.2. Tesis, Makine ve Cihazlara İlişkin Örnekler 177
26.6. Taşıtların Muhasebeleştirilmesi 178
26.6.1. Taşıtlar Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 179
26.6.2. Taşıtlar Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 180
26.7. Demirbaşların Muhasebeleştirilmesi 182
26.7.1. Demirbaşlar Hesabının İşleyişine İlişkin Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 184
26.7.2. Demirbaşlar Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 186
26.8. Maddi Duran Varlıkların Amortisman İşlemleri 188
26.8.1. Amortismana Tabi Tutar ve Amortisman Dönemi 189
26.8.2. Amortisman Yöntemi 191
26.8.3. Amortisman Ayırma İşlemleri Sırasında Sıkça Karşılaşılan Hatalar 192
26.8.4. Maddi Duran Varlıkların Amortisman İşlemlerine İlişkin Örnekler 194
27. YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE SIKÇA YAPILAN HATALAR 195
27.1. Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının İşleyişinde Karşılaşılan Hatalar ve Bu Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 196
27.2. Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 197
28. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 200
28.1. Maddi Olmayan Duran Varlıkların Hesaplara Alınması 201
28.2. Bedel Karşılığı Yapılmayan Faaliyetlerden Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar 202
28.3. Maddi Olmayan Duran Varlıkların Amortisman İşlemleri 202
28.4. Bedel Karşılığı Yapılmayan Faaliyetlerden Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar 204
28.5. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesaplarının İşleyişinde Karşılaşılan Hatalar ve Bu Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 204
28.6. Maddi Olmayan Duran Varlıkların İşleyişine İlişkin Örnekler 204
29. MAHALLİ İDARELERİN BORÇLANMALARI VE BORÇLANMALARA İLİŞKİN MUHASEBE İŞLEMLERİ 206
29.1. İç Borçlanma 207
29.1.1. İller Bankasından Borçlanma 207
29.1.2. İller Bankasından Borçlanmaya İlişkin Örnekler 208
29.1.3. Ticari Bankalardan Borçlanma 209
29.1.4. Ticari Bankalardan Borçlanmaya İlişkin Örnekler 209
29.1.5. Tahvil İhracı Şeklinde Borçlanma 211
29.2. Dış Borçlanma 211
29.3. Dış Borçlanmaya İlişkin Örnekler 212
29.4. Belediyelerin Borçlanma Limitleri 213
29.5. Belediyelerde Borçlanma Yetkisi ve Sınırı 214
29.6. Herhangi Bir Sınırlamaya Tabi Olmayan Borçlanmalar 214
29.7. Mahalli İdarelerin Başka Kamu Kurumlarından Borçlanması 214
30. BELEDİYELERİN HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI İLE YAPTIĞI İKRAZ ANLAŞMALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 215
30.1. Hesaba İlişkin Yapılan Hatalar 215
30.2. Belediyelerin Hazine Müsteşarlığı İle Yaptığı İkraz Anlaşmaları İlişkin Örnekler 216
31. BÜTÇE EMANETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 217
31.1. Hesaba İlişkin İşlemler 217
31.1.1. Bütçe Emanetlerine Alınacak Tutarlar 217
31.1.2. Bütçe Emanetlerinden Yapılacak Ödemeler 218
31.1.3. Bütçe Emanetlerinde Zamanaşımı ve Zamanaşımı Dolayısıyla Gelir Kaydedilen Paraların Ödenmesi 218
31.2. Bütçe Emanetleri Hesabının İşleyişinde Karşılaşılan Hatalar ve Bu Hataları Önleme Adına Sorulması Gereken Sorular 218
31.3. Bütçe Emanetleri Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 219
32. ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 220
32.1. Teminat Çeşitleri ve Zamanaşımı Süreleri 221
32.1.1. İhale Teminatları 221
32.1.2. Adlî Teminatlar 221
32.1.3. Vergi Teminatları 222
32.1.4. Gümrük Teminatları 222
32.1.5. Beyan Edilen Gümrük Vergileri ve %10 Fazlaları Depozitoları 222
32.2. Zamanaşımı Süreleri 222
32.3. Alınan Depozito ve Teminatlara İlişkin Yapılan Hatalar: 223
32.4. Alınan Depozito ve Teminatların Muhasebeleştirilmesi İlişkin Örnekler 224
33. İADE EDİLMEYEN TEMİNATLAR VE BU TEMİNATLARA İLİŞKİN MUHASEBE KAYITLARI 225
33.1. Kesin Teminat ve Ek Kesin Teminatların Geri Verilmesi 226
33.2. İade Edilmeyecek Olan Teminatlar 227
33.3. İade Edilmeyen Teminatlara İlişkin Muhasebe İşlemleri 228
34. EMANET HESAPLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE SIKÇA YAPILAN HATALAR 230
34.1. Zamanaşımı Süreleri 231
34.1.1. Altı Aylık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 231
34.1.2. Bir Yıllık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 231
34.1.3. İki Yıllık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 231
34.1.4. Üç Yıllık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 231
34.1.5. Beş Yıllık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 231
34.1.6. 10 Yıllık Zamanaşımına Tabi Olan Emanetler 232
34.1.7. Zamanaşımına Tabi Olmayan Emanetler 232
34.1.8. Zamanaşımına Uğramasa da Bütçeye Gelir Kaydedilmesi Gereken Emanetler 232
34.2. Emanetler Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 234
35. MAHALLİ İDARELERİN VERGİLER KARŞISINDAKİ DURUMU VE BU VERGİLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 235
35.1. Damga Vergisi 235
35.2. Gelir Vergisi Tevkifatı 236
35.3. Katma Değer Vergisi Tevkifatı 238
36. KIDEM TAZMİNATI KARŞILIKLARI HESAPLARININ KULLANIMINDAKİ HATALAR 239
36.1. Kıdem Tazminatları Karşılığı Hesaplarının Kullanılmaması 239
36.2. Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayrılırken 800’lü Bütçe Hesaplarının Kullanılması 241
36.3. Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayrıldıktan Sonra İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkını Kaybetmesi Durumu 241
37. HİZMET ALIMI İHALELERİNİN AYLIK HAKEDİŞ ÖDEMELERİ VE BU ÖDEMELERE İLİŞKİN MUHASEBE İŞLEMLERİ 242
37.1. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi– (Hakediş Ödemeleri) 242
37.2. Hakedişlerin Düzeltilmesi 244
37.3. Hizmetin Kabulü 244
37.4. Kısmi Kabul 246
37.5. Hakediş Ödemelerine Eklenmesi Gereken Belgeler 246
37.6. Hakediş Ödemesinden Önce Yapılması Gerekenler 247
37.6.1. Vergi Borçlarına İlişkin Sorgulama 247
37.6.2. SGK Borçlarına İlişkin Sorgulama 247
37.7. Aylık Hakediş Ödemesi Örneği 248
37.8. Aylık Hakediş Ödemesine İlişkin Muhasebe Kayıtları 248
37.9. Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planında Hizmet Alımlarına İlişkin Detay Hesaplar 249
38. ERTESİ YILA AKTARILABİLECEK ÖDENEKLER 249
38.1. Akreditif Artığı Karşılığı Ertesi Yıla Ödenek Devri 249
38.2. Yüklenme Artığı Karşılığı Ertesi Yıla Ödenek Devri 249
38.3. Devreden Dış Proje Kredileri Karşılığı Ertesi Yıla Ödenek Devri 250
38.4. Şartlı Bağış ve Yardımların Ertesi Yıla Ödenek Devri 250
38.5. Ödenek Devrine İlişkin Muhasebe Kaydı 250
39. FAALİYET HESAPLARI İLE BÜTÇE HESAPLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ 251
39.1. Faaliyet Gelirleri İle Bütçe Gelirleri Arasındaki İlişki 251
39.1.1. 600.01 ile 800.01– Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki 252
39.1.2. 600.03 ile 800.03– Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri Arasındaki İlişki 252
39.1.3. 600.04 ile 800.04– Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler Arasındaki İlişki 252
39.2. Faaliyet Giderleri İle Bütçe Giderleri Arasındaki İlişki 253
39.3. Tahakkuk Esasına Dayanan Gelir ve Giderler Hesabının İşleyişine İlişkin Örnekler 253
39.4. Nakit Esasına Dayanan Bütçe Gelir ve Gider Hesaplarının İşleyişine İlişkin Örnekler 254
40. MAHALLİ İDARELERDE NAZIM HESAPLARININ KULLANIMI 255
40.1. Karşılıklar ve Diğer Yükümlülükler 256
40.2. Karşılığa İlişkin Ödemeler 257
40.3. Karşılıklardaki Değişmeler 258
40.4. Karşılıkların Kullanımı 258
40.5. Karşılıklar Hakkında Açıklanması Gereken Hususlar 258
40.6. Nazım Hesaplarının İşleyişi 259
40.7. Ödenek Hesapları 259
40.7.1. Ödenek Gelmesi ve Ödenek İptal Kaydı 260
40.7.2. Ödeneğin Harcanması Kaydı 260
40.8. Nakit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet Hesapları 260
40.8.1. Belediye Muhasebe Biriminin Yapacağı Kayıt 261
40.8.2. Yüklenici Taahhüdünü Yerine Getirdiğinde Teminat Mektubunun İade Kaydı 261
40.8.3. Kesin Teminatın Muhasebe Birimine Teslimi 261
40.8.4. Kesin Teminat Olarak Alınan Hisse Senetlerinin Bankaya Gönderilmesi Kaydı 262
40.9. Taahhüt Hesapları 262
40.9.1. Yapım İşi İçin Sözleşme İmzalandığında Belediyenin Yapması Gereken Kayıt 262
40.10. Diğer Nazım Hesaplar 263
41. MAHALLİ İDARELERİN DÖNEM SONU ÖNCESİ VE SONRASI YAPACAKLARI İŞLEMLER 263
41.1. Dönem Sonu Öncesi Yapılacaklar 263
41.1.1. Dönem Sonu Öncesi Yapılması Gereken İşlemler 264
41.2. Bütçe ve Ödenek Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri 267
41.3. Bütçe ve Ödenek Hesapları Dışındaki Dönem Sonu İşlemleri 269
42. MALİ TABLOLARIN RAPORLANMASINDAN SONRA OLAN İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 273
42.1. Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar 273
42.2. Mali Tabloların Yayım İçin Onaylanması 273
42.3. Raporlama Tarihinden Sonraki Düzeltme Gerektiren Olaylar 274
42.4. Raporlama Tarihinden Sonraki Düzeltme Gerektirmeyen Olaylar 275
42.5. Temettüler veya Benzer Dağıtımlar 275
42.6. İdarenin Sürekliliği 275
42.7. Yeniden Yapılandırma 276
42.8. Mali Tabloların Yayımı İçin Onaylama Tarihine İlişkin Açıklamalar 277
42.9. Raporlama Tarihindeki Koşullar Hakkında Açıklamanın Güncellenmesi 277
42.10. Raporlama Tarihinden Sonraki Düzeltme Gerektirmeyen Olaylara İlişkin Açıklamalar 277
43. YATIRIM AMAÇLI VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 279
43.1. Faaliyet Kiralaması Çerçevesinde Kiracı Tarafından Elde Tutulan Gayrimenkule İlişkin Getiriler 279
43.2. Yatırım Amaçlı Varlıklar 280
43.3. Yatırım Amaçlı Varlıkların Muhasebeleştirmesi 283
43.4. Gerçeğe Uygun Değerin Güvenilir Bir Şekilde Tespit Edilememesi 284
43.5. Maliyet Bedeli Yöntemi 284
43.6. Yatırım Amaçlı Varlık Sınıfına Girme veya Bu Sınıftan Çıkma 284
43.7. Elden Çıkarmalar 287
44. YÖNETİM DÖNEMİ 289
44.1. Yönetim Dönemi Hesabı İle İlgili Hükümler 290
44.2. Aylık Hesap Belgeleri 290
45. MALİ RAPORLAMA 291
45.1. Raporlama Birimi 291
45.2. Mizan Cetveli ve Düzenlenecek Temel Mali Tablolar 291
45.2.1. Mizanlar 292
45.2.2. Bilanço 293
45.2.3. Faaliyet Sonuçları Tablosu 293
45.2.4. Bütçe Uygulama Sonuçları Tablosu 293
45.2.5. Nakit Akım Tablosu 294
45.2.6. Mali Varlık ve Yükümlülükler Değişim Tablosu 295
45.2.7. İç Borç Değişim Tablosu 295
45.2.8. Dış Borç Değişim Tablosu 295
45.2.9. Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler Tablosu 295
45.2.10. Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.11. Giderlerin Kurumsal Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.12. Giderlerin Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.13. Giderlerin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.14. Bütçe Gelirlerinin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.15. Bütçe Giderlerinin Kurumsal Sınıflandırılması Tablosu 296
45.2.16. Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablosu 297
45.2.17. Bütçe Giderlerinin Finansal Sınıflandırılması Tablosu 297
45.2.18. Bütçe Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması Tablosu 297
45.2.19. Bütçe Giderleri ve Ödenekler Tablosu 297
45.2.20. Raporlama Süreleri 297
45.2.21. Mali Tabloların İlgili Kurumlara Gönderilmesi 298
46. ÖRNEK MİZAN İNCELEMESİ 298
46.1. Kasa Hesabının İncelenmesi 301
46.2. Banka Hesabının İncelenmesi 301
46.3. Banka Hesabının Alacağı ile Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının Borcu Arasındaki Uyum 301
46.4. Döviz Hesabının İncelenmesi 302
46.5. Diğer Hazır Değerler Hesabının İncelenmesi: 302
46.6. Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının İncelenmesi 302
46.7. 120–121–122 No.lu Faaliyet Alacakları Hesaplarının İncelenmesi: 302
46.8. Kişilerden Alacaklar Hesabının İncelenmesi: 303
46.9. İş Avans ve Krediler Hesabının İncelenmesi 303
46.10. İndirilecek KDV Hesabının İncelenmesi 303
46.11. Uzun Dönem Faaliyet Alacakları Hesaplarının (220–221–222) İncelenmesi 304
46.12. Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının İncelenmesi 304
46.13. Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının İncelenmesi 305
46.14. Maddi Duran Varlıkların Değerlendirilmesi 305
46.15. Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının İncelenmesi 306
46.16. Maddi Olmayan Duran Varlıklarının İncelenmesi 307
46.17. Hurdaya Ayırma İşlemlerinin İncelenmesi 308
46.18. Bütçe Emanetleri Hesabının İncelenmesi 309
46.19. Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabının İncelenmesi 310
46.20. Emanetler Hesabının İncelenmesi 311
46.21. Gider Tahakkukları Hesaplarının İncelenmesi 312
46.22. Kıdem Tazminatları Hesaplarının İncelenmesi 313
46.23. Faaliyet Hesapları ile Bütçe Hesaplarının İncelenmesi 313
46.24. Nazım Hesapların İncelenmesi 314
EKLER
EK–1: MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 28) AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 317
EK–2: MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 41) GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ KAMU İDARELERİNİN DETAYLI HESAP PLANLARI 329
EK–3: 6360 SAYILI KANUNLA KURULAN BELEDİYELERİN KURUMSAL KODLARI 332
EK–4: 6360 SAYILI KANUN SONRASI İL ÖZEL İDARESİ KURUMSAL KODLARI 335
Kaynakça 339
Kavramlar Dizini 347
Yazarın Özgeçmişi 350
|
