^{Hukuki ve Cezai Yönleriyle}Kıymetli Evrak Hukuku_{Bono - Poliçe - Çek}

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Altıncı Baskıya Önsöz 5
§.1
KIYMETLİ EVRAK VE SENET KAVRAMI
I. SENET KAVRAMI 29
II. KIYMETLİ EVRAKA BENZEYEN SENETLER 29
III. KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI 30
IV. TÜRK MEVZUATINDA KIYMETLİ EVRAK İLE İLGİLİ KANUNLAR 30
§.2
KIYMETLİ EVRAK HUKUKUNUN GENEL ESASLARI
I. KIYMETLİ EVRAK BİR SENETTİR 33
II. KIYMETLİ EVRAKTAKİ HAKKIN PARA İLE ÖLÇÜLEBİLİR OLMASI 33
III. KIYMETLİ EVRAKIN İÇERDİĞİ HAKKIN TEDAVÜL ÖZELLİĞİ 34
IV. KIYMETLİ EVRAKIN SOYUTLUK (MÜCERRETLİK) ÖZELLİĞİ 34
İÇTİHATLAR 35
V. KIYMETLİ EVRAKIN ŞEKİL ŞARTLARI 37
İÇTİHATLAR 38
VI. KIYMETLİ EVRAKIN SINIRLI SAYIDA OLMASI 38
§.3
KIYMETLİ EVRAKIN SINIFLANDIRILMASI
I. SENETTEKİ HAKKIN ÇEŞİDİNE GÖRE 39
A. Alacak Senetleri 39
B. Eşya Hukuku Senetleri (Emtia Senetleri) 39
1. Genel Olarak 39
2. Emtia Senetleri 42
a. Makbuz Senedi 42
b. Varant 42
aa. Makbuz Senedi ve Varantın Cirosu 43
bb. Makbuz Senedi ve Varant Aracılığı İle Yapılacak Tasarruflar 43
cc. Zamanaşımı 44
dd. Senetlerin Kaybedilmesi 44
c. Taşıma Senedi 45
d. Konşimento (TTK. m.1228) 46
İÇTİHATLAR 48
C. Hisse Senetleri 49
İÇTİHATLAR 52
II. HAKKIN SENETTEN ÖNCE VAR OLUP OLMAMASINA GÖRE 53
A. Kurucu Senetler 53
B. Açıklayıcı Senetler 53
III. DÜZENLENMELERİNE SEBEP OLAN HUKUKİ İŞLEM İLE İLGİLERİNE GÖRE 53
A. Soyut Kıymetli Evrak 53
B. İlli Kıymetli Evrak 53
IV. HAK SAHİBİNİN TESPİTİNE GÖRE 54
A. Nama Yazılı Kıymetli Evrak 54
1. Tanım 54
2. Nama Düzenlenebilecek Senetler 54
İÇTİHATLAR 55
3. Nama Yazılı Senetlerin Devri 55
a. Nama Yazılı Senetlerin Temliki 55
b. Nama Yazılı Senetlerin Cirosu 56
İÇTİHATLAR 56
4. Alacaklı Sıfatının İspatı 58
5. Eksik Nama Yazılı Senetler 58
B. Emre Yazılı Kıymetli Evrak 59
1. Tanımı ve Unsurları 59
a. İradi Emre Yazılı Senetler 59
b. Kanunen Emre Yazılı Senetler 59
2. Emre Düzenlenebilecek Senetler 60
3. Emre Yazılı Senetlerin Devri 60
C. Hamiline Yazılı Kıymetli Evrak (TTK.m.658–669) 60
1. Tanımı ve Unsurları 61
2. Borçlunun Durumu 61
3. Hamiline Yazılı Senetlerin Devri 62
İÇTİHATLAR 62
V. KAMBİYO SENETLERİNE BENZEYEN SENETLER 63
A. Emre Yazılı Havale (TTK.m.826 v.d) 63
B. Emre Yazılı Ödeme Vadi 64
§.4
KIYMETLİ EVRAKIN TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ (TAHVİL)
I. TANIMI VE NİTELİĞİ 67
II. TAHVİLİN TÜRLERİ 67
A. İradi Tahvil 67
B. Kanuni Tahvil 68
§.5
KAMBİYO SENETLERİ (TİCARİ SENETLER)
I. TANIM 69
II. KAMBİYO SENETLERİNİN (Poliçe, Bono, Çek) ORTAK ÖZELLİKLERİ 69
A. Kambiyo Senetleri Bir Miktar Paranın Ödenmesi Borcunu İçerir 69
İÇTİHATLAR 69
B. Kambiyo Senetleri İbraz Senetleridir 71
C. Kambiyo Senetlerinin Tedavül Kabiliyeti 71
D. Kambiyo Senetlerinde Mücerretlik (Soyutluk) İlkesi 71
E. Kambiyo Senetleri Sıkı Şekil Şartlarına Tabidir 71
F. Kambiyo Senetleri Kanunen Emre Yazılı Senetlerdir 72
G. Kambiyo Senetlerinde İmzaların Bağımsızlığı İlkesi Geçerlidir 72
İÇTİHATLAR 73
H. Kambiyo Senetleri Kamu Güvenine Mazhar Senetlerdir 75
I. Kambiyo Senetleri Uluslararası Nitelikte Senetlerdir 75
İ. Kambiyo Senetlerinin Takibi Özel Hükümlere Tabidir 77
III. KAMBİYO SENETLERİNDE EHLİYET 77
İÇTİHATLAR 80
IV. KAMBİYO SENETLERİNDE İMZA 94
İÇTİHATLAR 95
V. İMZALARIN BAĞIMSIZLIĞI 103
İÇTİHATLAR 105
VI. KAMBİYO SENEDİNİN TEMSİLEN DÜZENLENMESİ 106
İÇTİHATLAR 109
VII. SENET METNİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER (TAHRİFAT) (TTK.m.748) 120
İÇTİHATLAR 123
VIII. KAMBİYO SENETLERİNDE DEFİ’LER 141
A. Genel Olarak 141
B. Senet Metninden Anlaşılan ve Anlaşılamayan Defiler 142
İÇTİHATLAR 143
C. Etkilerine Göre (İleri Sürülebilecekleri Kişilere Göre) Defiler 147
1. Mutlak Defiler 147
İÇTİHATLAR 148
2. Nispi Defiler 156
a. Kanunun Nispi Defi Kabul Ettiği Örnekler 156
2. İçtihatlar ve Doktrinin Nispi Defi Kabul Ettiği Örnekler 156
3. Hamilin Bile Bile Borçlu Aleyhine Hareket Etmesi (TTK. m.825/2, 659/2, 687/1) 157
İÇTİHATLAR 160
D. Tüketici Kanunundan Kaynaklanan Defi 180
İÇTİHATLAR 180
E. Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan Defiler 185
İÇTİHATLAR 187
IX. KAMBİYO SENETLERİNDE KANUNLAR İHTİLAFI 195
A. Poliçede Kanunlar İhtilafı 195
B. Bonoda Kanunlar İhtilafı 198
C. Çekte Kanunlar İhtilafı 198
1. Çekte Ehliyete İlişkin Kanunlar İhtilafı İki Başlık Altında İncelenebilir 198
2. Şekil ve Süreler ile İlgili Kanunlar İhtilafı 199
3. Düzenleme Yeri Hukukuna Tabi Kılınan Hususlar 199
4. Çekte, Çekin Ödeneceği Ülke Hukukuna Göre Belirlenen Konular 199
5. Yerleşim Yeri Hukukuna Tabi Olan Konular 200
İÇTİHATLAR 201
§.6
KAMBİYO SENETLERİNİN ÇEŞİTLERİ
I. POLİÇE 207
A. Genel Olarak 207
B. Poliçenin Unsurları (TTK.m.671) 208
1. Zorunlu Unsurlar 208
a. Poliçe Kelimesi (TTK.m.671) 208
b. Belirli Meblağın Kayıtsız Şartsız Havalesi 209
İÇTİHATLAR 210
c. Muhatabın Adı Soyadı 210
İÇTİHATLAR 211
d. Lehtarın Adı Soyadı 212
e. Düzenleyenin İmzası 212
f. Düzenlenme Tarihi 213
2. Alternatif Unsurlar 214
a. Düzenlenme Yeri 214
İÇTİHATLAR 215
b. Ödeme Yeri (6102 s. TTK.m.671/e) 216
İÇTİHATLAR 217
3. Poliçenin İsteğe Bağlı Unsurları 219
a. Vade 219
aa. Poliçe, Dört Ayrı Şekilde Vadeli Olarak Düzenlenebilir (TTK. m.703) 219
bb. Sürelerin Hesabı 220
İÇTİHATLAR 221
b. Bedel Kaydı 223
c. Yetki Kaydı 223
İÇTİHATLAR 225
d. Faiz Şartı 225
e. Muacceliyet Kaydı 225
f. Sorumsuzluk Kaydı 226
g. Menfi Emre Kaydı 226
ğ. Araya Girme Kaydı 226
h. Protestodan Muafiyet Kaydı 226
ı. Kabule Arz Şartı ve Yasağı Kaydı 226
i. Nüsha Düzenlemeye İlişkin Kayıt 227
j. Saklama Kaydı 227
k. Tahkim Kaydı 227
l. İhbar Kaydı 227
m. Provizyon Kaydı 227
n. İhbardan Vazgeçme Kaydı 228
C. Poliçede Unsurların Eksikliğinin Neticesi 228
1. Zorunlu Unsurların Eksikliği 228
2. İsteğe Bağlı Unsurlar 228
3. Kanunun Belli Koşullarda Varlığını Kabul Ettiği Unsurlar 229
4. Adi Senede Dönüşme 229
D. Açık Poliçe (Bono ve Çek) 229
İÇTİHATLAR 231
E. Poliçede Kabul 237
1. Tanım 237
2. Kabule Arz: Kabul İçin İbrazın İhtiyari Olması 238
3. Kabul İçin İbraz Süresi 239
İÇTİHATLAR 240
4. Kabule Arz Yeri 242
5. Kabul Beyanı 242
İÇTİHATLAR 244
6. Kabulün Şartları 246
7. Düzenleyenin “Kabul Edilmemeden” Sorumlu Olmayacağı Kaydı 247
8. Poliçenin Kabul Edilmemesinin Sonuçları 247
a. Borcun Ödenmemesi 247
b. Poliçenin Kabul Edilmemesi 247
c. Poliçenin Ödeneceğinin Şüpheli Olması 248
9. Müracaat Hakkının Kullanılması 248
İÇTİHATLAR 249
II. KAMBİYO SENETLERİNDE CİRO 251
A. Genel Olarak 251
İÇTİHATLAR 251
B. Cironun Şekli 256
1. Genel Olarak 256
2. Ciroya Konulabilen – Konulamayan Kayıtlar 257
3. Çizilmiş Ciro 257
C. Cironun Yapılabileceği Süre 260
İÇTİHATLAR 261
D. Ciroda Kişiler 263
İÇTİHATLAR 264
E. Cironun Türleri 265
1. Ciro Edilen Kişinin Belirtilip Belirtilmemesine Göre Ciro 265
2. Cironun, Konusu ve İşlevine Göre Türleri 266
a. Temlik Cirosu 266
b. Temlik Cirosunun Fonksiyonları 267
aa. Temlik Fonksiyonu 267
bb. Teşhis Fonksiyonu 269
cc. Garanti Fonksiyonu 271
İÇTİHATLAR 272
c. Tahsil Cirosu 276
aa. Genel Olarak 276
bb. Örtülü (İnançlı) Tahsil Cirosu 277
cc. Tahsil Cirosunun Hükümleri 277
İÇTİHATLAR 278
d. Rehin Cirosu (TTK.m.689) 280
aa. Genel Olarak 280
bb. Rehin Cirosunun Hükümleri 280
İÇTİHATLAR 281
F. Kopuk Ciro Zincirinin Sonuçları 285
İÇTİHATLAR 286
G. Cironun Yasaklanması 288
III. KAMBİYO SENETLERİNDE AVAL 290
A. Genel Olarak 290
B. Aval–Kefalet 293
İÇTİHATLAR 294
C. Avalin Geçerlilik Koşulları 300
1. Genel Olarak 300
2. Avalde Eşin Rızası 301
İÇTİHATLAR 303
D. Aval Verenin Borçları 309
İÇTİHATLAR 310
E. Aval Verenin Hakları 315
İÇTİHATLAR 316
F. Avalin Sona Ermesi 317
İÇTİHATLAR 317
IV. KAMBİYO SENTLERİNDE İHBAR 319
A. İhbar Süresi 319
B. İhbarın Şekli 319
C. İhbar Mecburiyeti Olanlar ve Muhatapları 320
D. İhbar Mecburiyetinin İhlâli 321
E. İhbar Zorunluluğunun Yerine Getirilmemesinin Bazı Sonuçları 321
İÇTİHATLAR 322
V. RETRET (TTK.m.729) 324
A. Tanım 324
B. Retretin İçeriği 324
VI. POLİÇEDE ARAYA GİRME (TTK.m.734–745) 324
A. Tanım 324
B. Genel Olarak 325
C. Araya Girme Suretiyle Kabul 326
1. Araya Girme Suretiyle Kabulün Şartları 326
2. Araya Girme Suretiyle Kabulde Hamilin Durumu 327
3. Araya Girme Suretiyle Kabulün Müracaat Borçluları ve Kabul Eden Yönünden Sonuçları 327
D. Araya Girme Suretiyle Ödeme (m. 738–747) 327
İÇTİHATLAR 330
VII. POLİÇEDE NÜSHA VE SURETLER (m.743–747) 332
A. Nüsha 332
B. Suretler 333
VIII. POLİÇEDE ÖDEME (TTK.m.703–712) 334
A. Ödeme 334
İÇTİHATLAR 335
B. Vade 337
İÇTİHATLAR 339
C. Ödeme İçin İbraz 342
D. Ödemenin Yapılması ve Sonuçları 343
E. Kabul Etmeme ve Ödememe Halinde Yapılacak İşlem 345
1. Poliçeden Sorumlu Olanlar (TTK m. 636) 345
2. Ödeyen Müracaat Borçlusunun Hukuki Durumu 347
3. Müracaat Hakkının Kapsamı 348
a. Hamilin Müracaat Hakkının Kapsamı 349
b. Ödeyen Kişinin Müracaat Hakkının Kapsamı 350
F. Müracaat Hakkının Düşmesi 350
1. Kabule Arzın veya Ödeme İçin İbrazın Zamanında Yapılmaması 350
2. Kabul Etmeme ve Ödememe Protestosunun Zamanında Düzenlenmemesi 351
3. Protestodan Muafiyet (TTK.m.634) 352
İÇTİHATLAR 353
§.7
KAMBİYO SENETLERİNDE ZAMANAŞIMI
I. GENEL OLARAK 357
II. ZAMANAŞIMININ İLERİ SÜRÜLME ZAMANI 358
İÇTİHATLAR 359
III. ZAMANAŞIMINDAN FERAGAT 361
İÇTİHATLAR 362
IV. ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 370
İÇTİHATLAR 372
V. ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ (TTK.m.750) 377
İÇTİHATLAR 379
VI. ZAMANAŞIMININ KESİLMESİNİN HÜKÜMLERİ 391
İÇTİHATLAR 392
VII. ZAMANAŞIMININ DURMASI 393
VIII. SENEDİN ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI HALİNDE TEMEL İLİŞKİYE DAYANILMASI 394
A. Genel olarak 394
B. Temel İlişkiye Dayanılması Halinde Faiz İstemi ve Faizin Başlangıç Tarihi 395
İÇTİHATLAR 397
§.8
BONO
I. BONONUN İKTİSADİ VE HUKUKİ MAHİYETİ 407
II. BONONUN ŞEKİL ŞARTLARI 407
A. Zorunlu Unsurlar 409
1. ‘Bono‘ veya ‘Emre Muharrer Senet‘ Kelimesi 409
İÇTİHATLAR 409
2. Kayıtsız ve Şartsız Belli Bir Bedeli Ödeme Vadi 411
a. Ödeme Vaadi Koşulsuz Olmalıdır 411
İÇTİHATLAR 412
a. Teminat Senedi İle İlgili Genel İçtihatlar 412
b. Kambiyo Senedinin Teminat Senedi Olduğuna Dair İçtihatlar 420
c. Senedin Teminat Senedi Olmadığına Dair İçtihatlar 440
b. Ödeme Vaadi, Belirli Bir Paraya İlişkin Olmalıdır 450
İÇTİHATLAR 451
3. Lehtar (Kime ve Kimin Emrine Ödenecek İse Onun Ad ve Soyadı) 456
İÇTİHATLAR 458
4. Düzenlenme Tarihi (TTK.m.776/1–f) 471
İÇTİHATLAR 473
5. Düzenleyenin İmzası 482
İÇTİHATLAR 484
B. Alternatif Unsurlar 494
1. Düzenlenme Yeri 494
İÇTİHATLAR 495
2. Ödeme Yeri 508
İÇTİHATLAR 508
3. Bonoda Vade 510
İÇTİHATLAR 512
III. BONONUN İSTEĞE BAĞLI İÇERİĞİ 528
İÇTİHATLAR 530
IV. BONOYA UYGULANACAK POLİÇE HÜKÜMLERİ (TTK.m.778) 535
V. BONODA BEDEL KAYDI VE BEDELSİZLİĞİN İSPATI 536
İÇTİHATLAR 537
VI. SENEDİN TALİLİ VE TALİLDE İSPAT YÜKÜ 543
İÇTİHATLAR 545
VII. BANKANIN BONOYU KAYIP ETMESİ VEYA PROTESTO ÇEKMEMESİ NEDENİYLE SORUMLULUĞU 560
İÇTİHATLAR 560
§.9
ÇEK
I. ÇEKİN HUKUKİ MAHİYETİ 565
II. ÇEKİN İKTİSADI MAHİYETİ 566
III. TÜRK TİCARET KANUNUNA TABİ ÇEKLER 567
A. Garantili Çek 567
B. Banka Çeki 568
C. Teyitli (Bloke) Çek 568
D. Çizgili Çek 569
1. Çizgili Çek 569
2. Genel Çizgili Çek 570
3. Özel Çizgili Çek 570
4. Çizgili Çekin Şekil Şartları (TTK.m.803) 571
İÇTİHATLAR 571
E. Mahsup Çeki 572
1. Mahsup Çeki (TTK.m.805) 572
2. Mahsup Çekinde Hamilin Hakları 573
IV. TÜRK TİCARET KANUNUNA TABİ OLMAYAN ÇEKLER 573
A. Çek Kartı 573
B. Posta Çekleri 574
C. Seyahat Çekleri 574
İÇTİHATLAR 575
V. 5941 SAYILI ÇEK KANUNU’NUN İHDAS ETTİĞİ ÇEK TÜRLERİ 575
A. Tacir Kişi Çeki – Tacir Olmayan Kişi Çeki 575
B. Tacir Çeki – Tacir Olmayan Kişi Çeki Ayrımının Amacı 577
C. Hamiline Çek 578
İÇTİHATLAR 579
D. Çek Yapraklarının Şekli 579
E. Çek Hesabı Açılırken Bankanın Yükümlülükleri 581
İÇTİHATLAR 583
F. Çek Hesabı Açmak İsteyenin Yükümleri 585
İÇTİHATLAR 586
G. Muhatap Bankanın Yükümlülüğü 588
1. Ödeme Yükümlülüğü ve Miktarı 588
a. Karşılığının Hiç Bulunmaması Hâlinde 589
b. Karşılığının Kısmen Bulunması Hâlinde 590
aa. Muhatap Bankanın Ödemek Zorunda Olduğu Miktarlar 591
bb. Kanuni Garanti Miktarının Karşılıksız Çek Eyleminin Oluşması Yönünden Çeşitli Olasılıklara Göre Değerlendirilmesi 592
İÇTİHATLAR 593
cc. Sahte–Tahrif Edilmiş Çekin Ödenmiş Olması veya Çekin Kaybedilmesi Nedeniyle Bankanın Sorumluluğu 596
İÇTİHATLAR 597
2. Karşılıksızdır, İşlemi Yapma Yükümlülüğü 601
İÇTİHATLAR 602
3. Bankanın Çek Hesabı Sahiplerinin Kişisel Bilgilerini Bildirim Yükümlülüğü (5941 s.k.m.4/1) 604
4. Bankanın Çek Hesabı Sahiplerinin Adres Bilgilerini Hamile Verme Yükümlülüğü (5941 s.k.m.4/1) 605
5. Bankanın Çek Hesabının “Tacir Tüzel Kişiye” Ait Olduğuna Dair Emareyi Bildirme Yükümlülüğü (5941 s.k.m.4/2) 605
6. Bankanın Hamiline Çek Defteri Yaprağını Kullanmadan Hamiline Çek Düzenlendiğini Bildirme Yükümlülüğü (5941 s.k.m.4/3) 606
H. Lehtarın Çeki Karekod Sistemine Kaydetme Yükümlülüğü 606
I. Karşılıksız Çekte Hamilin Hakları (Çek K. m.3/6) 607
1. Takip Yapma ve İcra Ceza Mahkemesine Müracaat Hakkı 607
İÇTİHATLAR 608
2. Gecikme Cezası Talep Etme Hakkı 608
3. İleri Tarihli Çekte Hamilin Takip Yapabilme Hakkı 608
VI. ÇEKİN ŞEKİL ŞARTLARI 608
A. Genel Olarak Çek (TTK m.692–735) 608
B. Çekin Unsurları: (TTK. m.780) 610
1. Senette Çek Kelimesi 610
İÇTİHATLAR 611
2. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi İçin Havaleyi 611
İÇTİHATLAR 612
3. Ödeyecek Kimsenin “Muhatabın” Ad ve Soyadı 619
İÇTİHATLAR 619
4. Ödeme Yeri (TTK.m.780/d) 620
İÇTİHATLAR 621
5. Düzenlenme Yeri (TTK.m.780/e) 621
İÇTİHATLAR 622
6. Düzenlenme Tarihi (TTK.m.780/e) 626
İÇTİHATLAR 627
7. Düzenleyenin İmzası 631
İÇTİHATLAR 633
8. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 637
9. Karekod 637
C. Eksik Unsurlu Çekin Hukuki Sonuçları 638
1. Eksik Unsurlu Çek 638
2. Çekin Boş veya Kısmen Doldurularak Tedavüle Çıkarılması 640
3. Tedavülden Sonra Düzenleyenin Kişisel Durumunda Meydana Gelen Değişikliklerin Çeke Etkisi (TTK.m.800) 641
İÇTİHATLAR 641
VII. ÇEKE YAZILABİLECEK KAYITLAR 642
İÇTİHATLAR 645
VIII. ÇEKE YAZILAMAYACAK KAYITLAR 646
A. Senedin Çek Olma Özelliğini Etkileyen Yasak Kayıtlar 646
B. Senedin Çek Olma Özelliğini Etkilemeyen Yasak Kayıtlar 646
IX. ÇEKTE LEHTAR 647
İÇTİHATLAR 648
X. ÇEKTE İBRAZ 651
A. Çekin İbrazı 651
İÇTİHATLAR 652
B. Çek Hesabının Bulunduğu Bankaya İbraz 657
C. Çekin Muhatap Banka Dışında Bir Bankaya İbrazı 658
D. Takas Odasına İbraz 658
İÇTİHATLAR 659
E. Çekin Elektronik Ortamda Takas İşlemi 661
İÇTİHATLAR 661
F. İbraz Süreleri 663
İÇTİHATLAR 665
G. Çekin Süresinde İbraz Edilmemesinin Sonuçları 669
İÇTİHATLAR 670
H. İleri Tarihli Çek Düzenlenmesi 684
İÇTİHATLAR 685
I. Mücbir Nedenle İbraz Süresinin Kaçırılması (TTK.m.811) 686
İÇTİHATLAR 688
XI. ÇEKTEN CAYMA (TTK.m.799) 689
A. Genel Olarak 689
B. Çekten Caymanın Şartları 690
İÇTİHATLAR 691
XII. ÇEKİN DEVRİ 692
A. Ciro Yolu İle Devir 692
1. Genel Olarak 692
İÇTİHATLAR 693
2. Emre Yazılı Çekin Devri 696
3. Nama Yazılı Çeklerin Devri 696
4. Hamiline Yazılı Çeklerin Devri 696
İÇTİHATLAR 698
5. Çekin Ciro Olunabileceği Süre 699
İÇTİHATLAR 700
6. Muhatabın Cirosu 702
7. Muhatap Lehine Yapılan Ciro 702
İÇTİHATLAR 703
8. Çekin, Muhatap Bankanın Başka Bir Şubesine İbrazı veya Cirosu 704
İÇTİHATLAR 704
9. Rehin Cirosu 705
İÇTİHATLAR 705
B. Çekin Alacağın Temliki Yolu İle Devir 710
İÇTİHATLAR 710
C. Zilyetliğin Geçirilmesi Suretiyle Devir 714
XIII. AVAL 714
XIV. ÇEKTE ZAMANAŞIMI (TTK.m.814) 715
İÇTİHATLAR 716
XV. SAHTE VE TAHRİF EDİLMİŞ ÇEKİ BANKANIN ÖDEMESİ 718
İÇTİHATLAR 719
XVI. ÇEKE UYGULANACAK POLİÇE HÜKÜMLERİ 722
XVII. ÇEKİN ÖDENMESİ 723
A. Ödeme Zamanı 723
B. Ödeme 723
C. Ödeme Şekli 724
İÇTİHATLAR 726
D. Çekin Karşılıksız Olması Halinde Bankanın Ödeme Yükümlülüğü 727
İÇTİHATLAR 729
E. Karşılığı Olmayan Çekin Ödenmesi 730
XVIII. ÇEKİN ÖDENMEMESİ 730
XIX. BANKALARIN BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 731
§.10
KAMBİYO SENETLERİNİN TAKİP USULÜ
(İİK.M. 167–176/A)
I. GENEL OLARAK 733
II. ALACAĞIN KAMBİYO SENEDİNE BAĞLI OLMASI 734
İÇTİHATLAR 735
III. TAKİP TALEBİNİN İÇERİĞİ 736
A. Alacaklı 737
İÇTİHATLAR 738
1. Yetkili Hamilden Maksat 740
İÇTİHATLAR 740
2. Ciro 746
İÇTİHATLAR 747
3. Cironun Çeşitleri 750
a. Temlik Cirosu 750
İÇTİHATLAR 752
b. Tahsil Cirosu 753
İÇTİHATLAR 754
c. Rehin Cirosu 754
4. Vadeden Sonraki Ciro 755
İÇTİHATLAR 755
5. İbrazdan Sonra Çekin Cirosu 757
İÇTİHATLAR 758
6. Çekte Muhatap Bankanın Cirosu 760
İÇTİHATLAR 761
B. Borçlu 761
İÇTİHATLAR 763
C. Alacak Tutarı 781
1. Kambiyo Senedinde Yazılı Bedel 782
İÇTİHATLAR 782
2. Temerrüt Faizi 785
İÇTİHATLAR 786
3. Alacağın Yabancı Para Olması 788
İÇTİHATLAR 788
D. Komisyon Ücreti 793
İÇTİHATLAR 793
E. Çek Tazminatı 794
İÇTİHATLAR 795
F. Protesto ve İhbarname Giderleri 798
İÇTİHATLAR 799
IV. KAMBİYO SENEDİNİN ASLININ TAKİP TALEBİNE EKLENMESİ 799
İÇTİHATLAR 800
V. PROTESTONUN TAKİP TALEBİNE EKLENMESİ 802
A. Bono’da Protestonun Takip Talebine Eklenmesi 802
B. Çek’te Protestonun Takip Talebine Eklenmesi (TTK. m.720) 804
İÇTİHATLAR 806
VI. ALACAKLININ SEÇTİĞİ TAKİP YOLU 816
İÇTİHATLAR 817
§.11
KAMBİYO SENETLERİNE ÖZGÜ
HACİZ YOLUYLA TAKİPTE ÖDEME EMRİ
İÇTİHATLAR 821
§.12
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS
TAKİPTE BORCA İTİRAZ (İİK.M.169)
İÇTİHATLAR 835
§.13
BORCA İTİRAZIN İNCELENMESİ (İİK.M.169/A)
I. GENEL OLARAK 841
İÇTİHATLAR 842
II. BORCA İTİRAZ SEBEPLERİ 846
A. Yetkiye İtiraz 846
İÇTİHATLAR 850
B. Borcun Olmadığı veya İtfa veya İmhal Edildiği İtirazları 867
1. İtiraz Sebepleri 867
İÇTİHATLAR 870
2. İtirazın İspatı 889
a. Resmî Belge ile İtirazın İspatı 889
b. Adî Belge ile İtirazın İspatı 890
c. Kambiyo Senedindeki Yazılar İle İtirazın İspatı 891
İÇTİHATLAR 892
C. Zamanaşımı İtirazı 904
1. Zamanaşımı İtirazının Ödeme Emrine İtiraz Yolu ile İleri Sürülmesi 904
İÇTİHATLAR 905
a. Bonoda Zamanaşımı 908
İÇTİHATLAR 909
b. Çekte Zamanaşımı 912
İÇTİHATLAR 913
2. Zamanaşımı İtirazının Takibin Kesinleşmesinden Sonra İleri Sürülmesi 916
İÇTİHATLAR 917
3. Kambiyo Senetlerinde Zamanaşımını Kesen Haller (TTK. m.662) 922
İÇTİHATLAR 924
D. Faize İtiraz 936
1. Faiz Çeşitleri 938
İÇTİHATLAR 942
2. Yabancı Para ile Düzenlenen Bono ve Çekte, Faiz Hesabı 948
İÇTİHATLAR 949
III. TAKİBİN GEÇİCİ OLARAK DURDURULMASI 952
IV. DURUŞMA YAPILMASI 953
İÇTİHATLAR 955
A. Borca İtirazın Kabulü Kararı 957
B. Borca İtirazın Reddi Kararı 958
İÇTİHATLAR 960
V. İNKAR VE KÖTÜNİYET TAZMİNATI 968
İÇTİHATLAR 970
§.14
KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU İLE
TAKİPTE İMZAYA İTİRAZ
İÇTİHATLAR 997
§.15
BORÇLUNUN KAMBİYO HUKUKUNA YÖNELİK ŞİKAYETİ (İİK.M.170/A)
I. GENEL OLARAK 1039
İÇTİHATLAR 1040
II. KAMBİYO SENETLERİNE MAHSUS HACİZ YOLU İLE TAKİPTE, ŞİKAYET SEBEPLERİ 1044
İÇTİHATLAR 1046
III. BORÇLUNUN İMZAYA İTİRAZINI GERİ ALMASI – BORCU KISMEN VEYA TAMAMEN KABUL ETMESİ 1048
İÇTİHATLAR 1049
IV. KAMBİYO HUKUKUNA İLİŞKİN ŞİKAYET–İNKAR TAZMİNATI 1062
İÇTİHATLAR 1062
V. GENEL HACİZ YOLUNA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN KAMBİYO YOLU İLE TAKİPTE UYGULANMASI (İİK.m.170/b) 1063
İÇTİHATLAR 1066
§.16
GENEL MAHKEMELERDE KIYMETLİ EVRAKLA İLGİLİ GÖRÜLEN DAVA TÜRLERİ
I. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTAL DAVASI 1073
A. Genel Olarak 1073
İÇTİHATLAR 1074
B. İptal Davasının Şartları 1081
1. Senedin Zıyaı 1081
İÇTİHATLAR 1082
2. Senetteki Hakkın Varlığını Devam Ettirmesi 1084
İÇTİHATLAR 1084
3. İptali Talep Edenin Hak Sahibi Olması (Aktif Dava Ehliyeti) 1086
İÇTİHATLAR 1087
4. Senet Zilyetliğinin Yeniden İktisabının Mümkün Olmaması 1090
İÇTİHATLAR 1090
5. Dava Konusu Senedin İptalinin Mümkün Olması 1091
C. Hamiline Yazılı Senetlerin Zıyaı ve İptali 1092
D. Nama Yazılı Senetlerin Zıyaı ve İptali 1093
E. Emre Yazılı Senetlerin Zıyaı ve İptali 1094
F. Zayi Nedeniyle Açılan İptal Davasında Yargılama Usulü 1095
1. Önleyici Önlemler 1095
2. Davacı 1097
İÇTİHATLAR 1097
3. Davalı 1100
İÇTİHATLAR 1100
4. Yetkili Mahkeme 1101
İÇTİHATLAR 1101
5. Görevli Mahkeme 1102
İÇTİHATLAR 1103
6. Davanın İspatı 1104
İÇTİHATLAR 1105
G. Senet İptal Kararının Doğuracağı Sonuçlar 1107
1. İptal Kararının Davacı İle Senet Borçlusu Arasındaki İlişkiye Etkisi 1107
2. İptal Kararının Borçlu İle Senet Zilyedi Olan Üçüncü Kişi Arasında İlişkiye Etkisi 1109
İÇTİHATLAR 1110
3. İptal Kararı Sonucu Meydana Gelen Zarardan Kimin Sorumlu Olacağı 1111
İÇTİHATLAR 1113
H. Hisse Senetlerinin Zıyaı ve İptali 1121
II. KIYMETLİ EVRAKTA İSTİRDAT DAVASI 1122
İÇTİHATLAR 1122
III. MENFİ TESPİT DAVASI 1134
A. Genel Olarak Menfi Tespit Davası 1134
İÇTİHATLAR 1135
B. Menfi Tespit Davasının Konusu 1139
1. Bedelsiz Senet Nedeniyle Menfi Tespit Davası Açılması 1139
C. İcra Takibinden Önce Açılan Menfi Tespit Davası 1143
İÇTİHATLAR 1145
D. İcra Takibinden Sonra Açılan Menfi Tespit Davası 1148
İÇTİHATLAR 1151
E. Yargılama Usulü 1158
1.Menfi Tespit Davası Açılmadan Önce Arabulucuya Gitmek Zorunlu mudur? 1158
İçtihatlar 1159
2.Davanın Tarafları 1160
İÇTİHATLAR 1161
3. Görevli Mahkeme 1169
İÇTİHATLAR 1169
4. Yetkili Mahkeme 1176
İÇTİHATLAR 1179
5. Menfi Tespit Davasında İspat Yükü 1183
a. Genel Olarak 1183
İÇTİHATLAR 1185
b. İspat Yükü Kural Olarak Davalı/Alacaklıya Aittir 1191
İÇTİHATLAR 1193
c. İspat Yükünün Davacı–Borçluda Olduğu Durumlar 1201
İÇTİHATLAR 1202
d. Taraflardan Birinin Kanuni veya Fiili Karineden Yararlanması 1210
aa. Kanuni Karineler 1210
İÇTİHATLAR 1211
bb. Fiili Karine ve Ticari Teamüller 1217
İÇTİHATLAR 1218
e. Ödemenin Başka Amaçla Yapıldığının İspat Yükü 1231
İÇTİHATLAR 1231
F. Deliller 1235
1. Genel Olarak 1235
İÇTİHATLAR 1236
2. Kesin Hüküm 1238
İÇTİHATLAR 1240
3. Senetle İspat 1250
a. Senetle İspat Zorunluluğunun İstisnaları (HMK. m. 203) 1252
b. Maddi Olayların (Hukukî Fiillerin) Tanıkla İspatı 1253
c. Senede Karşı Senetle İspat Zorunluluğu 1254
İÇTİHATLAR 1256
4. Yemin 1261
İÇTİHATLAR 1264
5. İkrar 1268
İÇTİHATLAR 1269
6. Belge 1275
İÇTİHATLAR 1277
7. Ticari Defterlerin Delil Olması (HMK. m. 222) 1283
İÇTİHATLAR 1285
8. Delil Başlangıcı 1288
İÇTİHATLAR 1289
9. Tanık 1294
İÇTİHATLAR 1295
10. Bilirkişilik 1300
İÇTİHATLAR 1301
11. Keşif 1312
12. İsticvap 1313
İÇTİHATLAR 1315
G. Menfi Tespit Davasında Verilecek Kararlar 1315
1. Menfi Tespit Davasının Reddi 1315
a. Genel Olarak 1315
İÇTİHATLAR 1317
b. Borçlunun Tazminata Mahkûm Edilmesinin Şartları 1322
İÇTİHATLAR 1324
c. Yargılama Giderleri, Harç ve Vekalet Ücreti 1328
İÇTİHATLAR 1329
2. Menfi Tespit Davasının Kabulü 1331
İÇTİHATLAR 1332
a. Menfi Tespit Davasının Kabulünün Sonuçları 1339
İÇTİHATLAR 1340
b. Davacı (Borçlu) Lehine Tazminata Hükmetmenin Koşulları 1341
İÇTİHATLAR 1343
c. Menfi Tespit Davasının Kabulü Kararının İnfazı 1351
İÇTİHATLAR 1352
d. Menfi Tespit Davasının Kabulü Halinde Yargılama Giderleri ve Harç 1354
İÇTİHATLAR 1355
e. Menfi tespit davasında hükmün tamamlanması 1360
f. Menfi Tespit Davasının İstirdat Davasına Dönüşmesi 1360
İÇTİHATLAR 1361
IV. İSTİRDAT DAVASI 1365
A. İstirdat Davasının Şartları 1365
1. Geri Verilmesi İstenen Paranın İcra Takibi Sırasında Ödenmiş Olması 1365
2. Borcun Cebrî İcra Tehdidi Altında Ödenmiş Olması 1365
3. Davacı– Borçlunun, Ödemek Zorunda Olmadığı Bir Parayı Ödemiş Olması 1366
4. İstirdat Davası Bir Yıl İçinde Açılabilir 1366
İÇTİHATLAR 1366
B. İstirdat Davasında Yargılama Usulü 1367
1. Görev 1367
İÇTİHATLAR 1367
2. İstirdat Davasında Yetki 1369
İÇTİHATLAR 1370
3. Davanın Tarafları 1371
İÇTİHATLAR 1371
4. Davanın Konusu ve Yargılama Usulü 1372
İÇTİHATLAR 1374
V. KAMBİYO SENETLERİNDEN KAYNAKLANAN SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME DAVASI 1380
A. Genel Olarak 1380
B. Asıl Borç İlişkisi 1381
İÇTİHATLAR 1382
C. Sebepsiz Zenginleşme Davası (TTK.m.732) 1385
1. Davanın Şartları 1386
İÇTİHATLAR 1386
2. Davanın Tarafları 1389
İÇTİHATLAR 1390
3. Görevli ve Yetkili Mahkeme 1393
İÇTİHATLAR 1393
4. İspat Yükü 1394
İÇTİHATLAR 1394
5. Sebepsiz Zenginleşme Davasında Zamanaşımı 1402
İÇTİHATLAR 1402
6. Sebepsiz Zenginleşme Davasında Faiz 1407
İÇTİHATLAR 1409
§.17
ÇEK KANUNUNDA DÜZENLENEN
SUÇ VE KABAHATLER
I. ÇEK DÜZENLEYEN VEYA DÜZENLETENLER AÇISINDAN SUÇLAR VE KABAHATLER 1411
A. Çekle İlgili Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçu 1411
1. Suçun Maddi Unsurları 1411
a. Çekin Unsurlarının Tam Olması 1411
b. Çekin Süresinde İbrazı 1412
c. Karşılıksızlık İşlemi 1412
2. Eylemin Manevi Unsuru 1413
3. Şikayet Hakkının Süresi İçinde Kullanılması 1414
İÇTİHATLAR 1415
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1419
4. Çekle İlgili Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçunun Faili ve Çek Hesabı Açma Yasağı Uygulanacak Kişiler 1425
a. Genel Olarak 1425
b. Gerçek Kişinin Düzenlediği Çekte Fail 1426
c. Tüzel Kişiler Adına Düzenlenen Çekte Fail 1426
İÇTİHATLAR 1427
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1428
5. Yetkili ve Görevli Mahkeme 1429
a. Görevli Mahkeme 1429
b. Yetkili Mahkeme 1429
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1430
6. Çekle İlgili Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçunun Müeyyidesi 1430
a. Adli Para Cezası 1430
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1431
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI 1435
b. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı 1436
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1438
c. Çekle İlgili Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçunda İçtima 1438
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1438
7. Karşılıksız Çek Suçunun Yargılama Usulü 1439
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1441
8. Çekle İlgili Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçunda Kanun Yolu (İstinaf Yolu) 1443
9. Hükmün Bütün Sonuçlarıyla Ortadan Kaldırılması 1444
a. Çek Bedelinin Faiziyle Birlikte Ödenmesi 1444
b. Müştekinin Şikayetten Vazgeçmesi 1444
c. İnfazdan İtibaren Belli Sürenin Geçmesi İle Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması 1444
d. 24/3/2020 tarihine kadar karşılıksız çek düzenleme suçundan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı,(Çek K.Geç.md.5) 1445
İÇTİHATLAR 1445
İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARI 1447
B. Kambiyo Senedi (Bono, Çek) Üzerinden Dolandırıcılık veya Resmi Belgede Sahtecilik Suçu İşlenmesi 1447
1. Dolandırıcılık Suçu 1447
İÇTİHATLAR 1448
2. Resmi Belgede Sahtecilik Suçu 1449
İÇTİHATLAR 1451
C. Tacirin, Tacir Olmayan Kişiye Ait Çek Defterini Kullanarak Çek Düzenleme Suçu (Çek K.m.7/1) 1454
1. Genel Olarak 1454
Ç. Çek Hesabı Açılırken Bankaya Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunma Suçu (Çek K.m.7/3) 1457
D. Yasak Kararına Rağmen, Çek Düzenleme Suçu (Çek K.m.7/6) 1459
E. Yetkisiz Olarak Çek Defteri Basma Suçu (Çek K.m.7/8) 1462
F. Hamiline Çek Yaprağını Kullanmadan Hamiline Çek Düzenleme Kabahati (Çek K. m.7/9) 1465
II. MUHATAP BANKA AÇISINDAN ÇEK SUÇLARI 1466
A. Tacir Olmayan Kişiye Tacir Çeki Verme Suçu (Çek K.m.7/2) 1466
B. Kanuna Aykırı Şekilde Çek Defteri Verme Suçu (Çek K. m.7/3–2.Cüm.) 1468
C. Karşılıksızdır, İşlemi Yapmama Suçu (Çek K. m. 7/4) 1469
D. Mevcut Karşılığı veya Kanunen Ödemekle Yükümlü Olan Meblağı Ödememe Suçu (Çek K.m.7/5) 1471
İÇTİHATLAR 1474
E. Yasağa Rağmen Çek Hesabı Açma Suçu (Çek K.m.7/7) 1474
F. Kanunen Saklanması Gereken Belgelerin Alınmaması veya Talebe Rağmen Verilmeme Kabahati (Çek K.m.7/10) 1476
Yararlanılan Kaynaklar 1479
Kavram Dizini 1481