Prof. Dr. Coşkun Can Aktan
Ayrımcılık insanlık tarihinin bir büyük utancı ve ayıbıdır. Mali ayrımcılık da aynı şekilde maliye tarihinin yüz kızartıcı ayıplarından birisidir ve bu ayıp farklı adlar altında ve farklı boyutlarda 21. Yüzyılda hala yaygın biçimde uygulama alanı bulabilmektedir.
Mali ayrımcılık, devletlerin mali araçların (özellikle vergileri) kullanılmasında yaş, ırk, renk, etnik köken, cinsiyet, dinî inanç ve saire durumları dikkate alarak bir birey veya gruba farklı davranmaları ve/veya vergi konularını (gelir, tüketim, servet vs.) farklı şekillerde vergilendirmeye tabi tutmaları demektir. Mali ayrımcılık dar anlamda vergi ayrımcılığı ile aynı anlama gelmektedir.
Hiçbir iktidar vergileme gücünü ve yetkisini keyfî kullanamaz ve kullanmamalıdır. Hiçbir iktidar keyfî ve takdiri kararlar alıp belirli kişilere, gruplara, mallara ve saire özel imtiyazlar (ayrıcalıklar) sağlayarak vergi ayrımcılığı yapamaz ve yapmamalıdır. Keyfî vergileme açık ifadeyle bir mali ayıptır.
 |
Mali Ayrımcılık |
|
Vergi Ayrımcılığı |
|
Mali İstismar |
|
Mali Sömürü |
|
Vergi Ayrıcalıkları |
|
Vergi İmtiyazları |
|
Vergi Kolaylıkları |
|
Vergi Avantajları |
|
Vergi Teşvikleri |
|
Vergi Harcamaları |
|
Vergi İstisna ve Muafiyetleri |
|
Vergi İndirimleri |
|
Selektif Vergileme |
|
Tercihleri Vergileme |
|
Paternalistik Vergileme |
|
İradi –Takdiri Vergileme |
|
Müdahaleci Vergileme |
|
Keyfî Vergileme |
|
Tarafsız Vergileme |
|
Kurallara Dayalı Vergileme |
