Masumiyet Karinesini Genişleten Bir İlke Olarak Lekelenmeme Hakkı
- | İnsan Onuru Bağlamında Lekelenmeme Hakkı |
- | Hak Arama Özgürlüğü, Basın Özgürlüğü ve Unutulma Hakları ile Lekelenmeme Hakkı İlişkisi |
- | Lekelenmeme Hakkının Özel Hukuk ve Ceza Hukukunda Korunması |
- | Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Bakış Açısıyla Hukukumuzdaki Düzenlemeler |
- | Ceza Muhakemesinde Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Yeri ile Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığına Dair Karar |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 25
GİRİŞ 29
BİRİNCİ BÖLÜM
MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKINA İLİŞKİN
GENEL AÇIKLAMALAR – BAĞLANTILI OLDUĞU
BAZI KAVRAM VE HAKLARLA İLİŞKİSİ
§1. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKINA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR 33
I. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI KAVRAMLARI 33
A. Genel Bilgiler 33
B. Masumiyet Karinesi Kavramı 38
1. Karine Kavramı 38
2. Terim Olarak Masumiyet Karinesinin Açıklanması 39
a. Masumiyet Karinesi 39
b. Terminoloji Sorunu 40
C. Lekelenmeme Hakkı Kavramı 44
II. MASUMİYET KARİNESİNİN ANLAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER 46
A. Psikolojik Olay Görüşü 46
B. Normatif Kavram Olarak Masumiyet Karinesi 47
III. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 49
A. İnsan Hakları Kavramının Dinamikliği ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 49
B. Lekelenmeme Hakkının Masumiyet Karinesi İçerisindeki Yeri 52
IV. YARGILAMA ETİĞİ BOYUTUYLA LEKELENMEME HAKKI 55
A. Bir Yargılama Etiği Olarak Lekelenmeme Hakkı 55
B. Savcılar İçin Yargı Etiği Düzenlemeleri ve Lekelenmeme Hakkı 57
V. İNSAN ONURUNUN KORUNMASI VE HÜMANİZM DÜŞÜNCESİ İLE İLİŞKİSİ 59
A. Genel Bilgiler 59
B. Onur ve İnsan Onuru Kavramı 60
C. İnsan Onuru ve Hukuki Koruma Gerekliliği 62
D. Hümanizm Düşüncesinin Ceza Yargılamasına Etkisi 64
1. Hümanizm Düşüncesi 64
2. Hümanizim Düşüncesinin Ceza Yargılamasına Etkisi 66
§2. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ TARİHİ GELİŞİMİ KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA DURUM 68
I. TARİHİ GELİŞİM 68
A. Genel Bakış 68
B. Antik Yunan ve Roma Döneminden Aydınlanma Çağına Kadar Olan Dönem 70
1. Antik Yunan ve Roma Dönemi 70
2. Ortaçağ Dönemi 73
3. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Bazı Belgelere Bakış 74
C. Aydınlanma Çağı Anlayışının Etkisi 76
D. İslam Hukukunda Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 79
II. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ YER ALDIĞI ULUSLARARASI BELGELER 81
A. Birleşmiş Milletler Nezdinde Hazırlanan Belgeler 81
B. Avrupa Sözleşme ve Belgeleri 84
III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI 86
A. Anglo–Sakson Hukukunda Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 86
B. Kıta Avrupası Hukukunda Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 89
IV. TÜRK HUKUKUNDA MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ GELİŞİMİ 90
A. 1921 Anayasasına Kadar Olan Dönemde Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 90
1. Tanzimat Fermanına Kadar Olan Dönem 90
2. Tanzimat Döneminden Cumhuriyetin Kurulmasına Kadar Dönem 92
B. 1982 Anayasasına Kadar Olan Dönemde Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 93
C. 1982 Anayasasında Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 94
1. Anayasanın 38/4 Maddesi Düzenlemesi 94
2. Masumiyet Karinesinin Anayasa’da Çekirdek Alanda Bir Hak Olarak Belirlenmesi 95
§.3. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ ÖTEKİ BAZI HAKLARLA ÇATIŞMASI VE DENGESİ 97
I. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI İLE İLİŞKİSİ 98
A. Genel Bilgiler 98
B. Hak Arama Özgürlüğüne İlişkin Temel Düzenlemeler 99
C. Hak Arama Özgürlüğü Kavramı 100
1. Hak ve Özgürlük Kavramları 100
2. Hak Arama Özgürlüğü Kavramı 102
D. Mahkemeye Erişim Hakkı 103
E. Hak Arama Özgürlüğünün Sınırlandırılması 105
1. Genel Anlamda Hak Arama Özgürlüğünün Sınırlanması 105
2. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Korunması Yönüyle Sınırlanması 106
II. BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI İLE İLİŞKİSİ 109
A. Genel Bilgiler 109
1. Basın Kavramı 110
2. Basın Özgürlüğü Kavramı 113
a. Tanım 113
b. Mevzuatımızda Basın Özgürlüğü 113
B. Basın Özgürlüğünün Önemi ve Kapsamı 114
1. Basın Özgürlüğünün Önemi 114
2. Basın Özgürlüğünün Kapsamı ve Haber Verme Hakkı 115
a. Basın Özgürlüğünün Kapsamı 115
b. Haber ve Haber Verme Hakkı Kavramı 116
aa. Haber Kavramı 116
bb. Haber Verme Kavramı 116
cc. Haber Verme Hakkı 117
C. Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Haber Verme Hakkı 117
1. Haber Verme Hakkı ve Hukuka Aykırılık Kavramı İlişkisi 117
a. Ceza Yargılamasında 118
b. Medeni Yargılamada 119
2. Haber Verme Hakkının Hukuka Uygunluk Nedeni Sayılması Kriterleri 120
a. Haberin Verilmesinde Kamu Yararı Bulunması 121
aa. Kamu Yararı Kavramı 121
bb. Haberde Kamu Yararının Bulunması 122
b. Haberin Gerçek Olması 123
c. Haberin Güncel Olması 126
d. Haberdeki Öz ve Biçim Arasında Dengenin Bulunması 127
D. Tekzip Hakkı Yoluyla Korunması 128
1. Genel Bilgiler 128
2. Tekzip Hakkının Mevzuatımızda ve Uygulamadaki Görünümü 129
E. Yayın Yasağı Kavramı ile İlişkisi 131
1. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun Kapsamında Ele Alınışı 131
2. Basın Kanunu’nda Yayın Yasağı 132
F. Devlete Düşen Pozitif Bir Yükümlülük Olarak Kavramlara Bakış 133
G. Basın Özgürlüğü ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Çatışması ve Dengesi 137
1. Adli Haberler ve Uyulması Gereken İlkeler 137
2. Basın Özgürlüğü ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Dengesinin Sağlanmasında Belirleyici Hususlar 142
III. UNUTULMA HAKKI KAVRAMI İLE İLİŞKİSİ 151
A. Unutulma Hakkı 151
1. Genel Bilgiler 151
2. Unutmanın Önemi 152
3. Unutulma Hakkı Kavramı 154
a. Genel Bilgiler 154
b. Hakkın Koruduğu Hukuki Değer 157
B. Kişisel Verilerin Korunması ve Unutulma Hakkı İlişkisi 158
1. Kişisel Veri Kavramına İlişkin Genel Bilgiler 158
2. Kişisel Verinin Tanımı 158
3. Kişisel Verilerin Korunması Hakkı ve Unutulma Hakkı İlişkisi 160
C. Türkiye’de Unutulma Hakkı ve Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler 161
D. ABAD’ın Google Kararı 164
1. ABAD’ın Yapısı Görevi, Kararın Ülkemiz Açısından Etkisi 164
a. ABAD’ın Yapısı 164
b. Kararın İç Hukukumuza Etkisi 165
2. ABAD’ın Google Kararı 166
E. Lekelenmeme Hakkı Boyutuyla ve Global Bir Mesele Olarak Unutulma Hakkına Bakış 167
İKİNCİ BÖLÜM
MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ
ÖZEL HUKUK VE KAMU HUKUKU KAPSAMINDA KORUNMASI,
BAZI CEZA MUHAKEMESİ KURUMLARI VE
SUÇLULUK KARİNELERİ İLE İLİŞKİSİ
§4. KİŞİLİK HAKKI BOYUTU İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ KORUNMASININ ÖNEMİ, ÖZEL HUKUK VE KAMU HUKUKU KAPSAMINDA KORUNMASI 177
I. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ KİŞİLİK HAKKI BOYUTU 177
A. Genel Bilgiler 177
B. Kişilik Hakları ve Kapsamı 180
1. Kişilik Hakkı Kavramı 180
2. Kişilik Hakkının İçeriği 180
a. Maddi Bedensel Değerler 182
aa. Yaşam 182
bb. Beden Bütünlüğü 182
cc. Sağlık 182
b. Manevi Değerler 183
aa. Özgürlükler 183
bb. Onur ve Saygınlık (Şeref ve Haysiyet) 183
cc. Ad Üzerinde Hak 185
dd. Resim Üzerinde Hak 186
ee. Giz Alanı (Sır–Mahremiyet Çevresi) 187
aaa. Mahremiyet Çevresi ve Özel Hayat 187
bbb. Mahremiyet Hakkına Kaşı Görüşler 189
c. Mesleki–Ticari Manevi Değerler 190
II. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ ÖZEL HUKUK YOLUYLA KORUNMASI 190
A. Genel Bilgiler 190
B. Kişilik Haklarını Koruyan Koruyucu Davalar 193
1. Saldırı Tehlikesinin Önlenmesi Davası 193
2. Saldırıya Son Verilmesi Davası 194
3. Saldırının Hukuka Aykırılığının Tespiti Davası 195
4. Tazminat Davaları 195
C. Davalarda Yetkili Mahkeme 197
III. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKINI KORUYAN BAZI CEZAİ DÜZENLEMELER 197
A. Türk Ceza Kanunu 285. maddesindeki Gizliliği İhlal Suçu 198
1. Genel Bilgiler 198
2. Gizliliğin İhlali Suçu (TCK m.285) ve Ceza Muhakemesi Hukuku İlişkisi 199
3. Korunan Hukuksal Yarar 200
4. Suçun Unsurları 201
a. Suçun Maddi Unsurları 201
aa. Fiil 201
bb. Suçun Faili 202
aaa. Genel Olarak 202
bbb. Avukat ve Sanık/Şüpheli Yönünden Faillik 203
b. Suçun Manevi Unsuru 204
c. Hukuka Aykırılık Unsuru 204
5. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 204
a. İştirak 204
b. İçtima 205
c. Teşebbüs 205
d. Soruşturma ve Kovuşturma 206
B. İftira Suçu (TCK m.267) 206
1. Genel Bilgiler 206
2. Korunan Hukuki Yarar 207
3. Suçun Unsurları 208
a. Suçun Maddi Unsurları 208
aa. Fail–Mağdur 208
bb. Eylem, Netice, Nedensellik Bağı 210
b. Suçun Manevi Unsuru 213
4. Hukuka Aykırılık 214
5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 216
a. Teşebbüs 216
b. İçtima 216
c. İştirak 217
6. Suça Etki Eden Sebepler 217
C. Suç Uydurma Suçu 218
1. Genel Bilgiler 218
2. Suçun Unsurları 219
a. Suçun Maddi Unsurları 219
aa. Suçun Konusu 219
bb. Fail–Mağdur 220
cc. Eylem 220
b. Suçun Manevi Unsuru 222
3. Hukuka Aykırılık 222
4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 222
a. Teşebbüs 222
b. İştirak 223
c. İçtima 223
D. Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçu 224
1. Genel Bilgiler 224
2. Korunan Hukuki Yarar 225
3. Fail– Mağdur 225
4. Suçun Maddi Unsuru 226
5. Hukuka Aykırılık 227
6. Manevi Unsur 227
7. Teşebbüs 227
8. İştirak 228
9. İçtima 228
E. Ses ve Görüntülerin Kayda Alınması Suçu 228
1. Genel Bilgiler 228
2. Korunan Hukuksal Yarar 230
3. Suçun Unsurları 230
a. Suçun Faili 230
b. Suçun Maddi Unsuru 231
c. Suçun Manevi Unsuru 231
d. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 231
aa. Teşebbüs 231
bb. İçtima 231
F. Hakaret Suçu 232
1. Genel Bilgiler 232
2. Korunan Hukuksal Değer 234
3. Fail–Mağdur 235
a. Fail 235
b. Mağdur 236
4. Suçun Maddi Unsuru: 236
5. Suçun Manevi Unsuru 237
6. Hukuka Aykırılık Unsuru 237
7. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 238
a. Teşebbüs 238
b. İştirak 238
c. İçtima 239
G. Basın Kanunu’nda Kimlik Açıklama Yasağına Aykırılık Suçu 239
H. 5561 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun Çerçevesinde Korunması 240
§5. BAZI CEZA MUHAKEMESİ KURUMLARININ MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 245
I. ADİL YARGILANMA HAKKININ BİR UNSURU KAVRAMLARA BAKIŞ 245
A. Genel Olarak 245
B. Terminoloji Sorunu 247
C. Anayasa’da ve Ceza Yargılamamızda Adil Yargılanma Hakkının Ele Alınışı 249
1. Anayasa’da Adil Yargılanma Hakkı 249
2. Ceza Yargılamamızda Adil Yargılanma Hakkının Ele Alınışı 250
D. Adil Yargılanma Hakkının Kapsamı ve Başlangıcı 251
1. Adil Yargılanma Hakkının Kapsamı ve Konusu 251
2. Adil Yargılama Hakkı Uygulanmasının Başlangıcı 252
E. Adil Yargılanma Hakkının Bir Parçası Olarak Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Ele Alınması 253
II. SUSMA HAKKI (KENDİNİ SUÇLAMAYA ZORLANMAMA HAKKI) KAVRAMI İLE İLİŞKİSİ 256
A. Genel Bilgiler, Kavram 256
1. Genel Bilgiler 256
2. Tanım, Kavramın, Niteliği 258
a. Tanım 258
b. Niteliği 259
B. Susma Hakkı Kullanmanın Çeşitleri 260
C. Susma Hakkının Sonuçları 260
D. Mevzuatımızda Susma Hakkı ve Uygulaması 261
1. Mevzuatımızda Susma Hakkı 261
2. Susma Hakkının Uygulanması 262
3. Susma Hakkının İstisnaları 263
E. Cevap Verme Yükümlülüğüne Aykırılık/Defter ve Belgeleri İbraz Etmeme Suçları 265
E. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Parçası Olarak Susma Hakkı 267
1. Genel Bakış 267
2. AİHM Uygulamasında Susma Hakkı ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 268
3. AYM ve Yargıtay Uygulamasında Susma Hakkı ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 269
III. TUTUKLAMA KORUMA TEDBİRİ İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 273
A. Genel Bilgiler 273
B. Bazı Ceza Muhakemesi İşlemlerine Katlanma Yükümlülüğü 274
1. Genel Bilgiler 274
2. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Boyutuyla Katlanma Yükümlülüğü 276
C. Tutuklama Koruma Tedbiri 277
1. Koruma Tedbiri Kavramı 277
2. Tutuklama Tedbirine İlişkin Genel Bilgiler 278
D. Tutukluların İnfaz Kurumlarındaki Statüsü 283
E. Tutuklama Kararı Verilmesinin Bazı Sonuçları 284
1. Tutuklama Kararı Verilmesinin CGTİK Kapsamında Sonuçları 284
2. Tutuklama Kararı Verilmesinin 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında Sonuçları 285
F. TutuklamaTedbiri ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 286
1. Genel Olarak 286
2. Tutuklulukta Makul Süre Sorunu ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 289
3. Tutuklamanın Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruya Konu Olabilmesi 292
4. Hükmen Tutukluluk Halindeki Tutukluluk Süresinin Değerlendirilmesi 293
IV. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMAYI SONA ERDİREN BAZI CEZA MUHAKEMESİ KURUMLARININ MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLE İLİŞKİSİ 294
A. Genel Bilgiler 294
B. Uzlaştırma 296
1. Genel Bilgiler 296
2. Uzlaştırma ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 297
C. Ön Ödeme Kurumu ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 299
1. Kavram 299
2. Hukuki Niteliği 300
3. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Ön Ödeme Kurumu 300
D. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kurumu ile İlişkisi 301
1. Genel Bilgiler 301
2. Hukuki Niteliği 302
3. Genel Olarak HAGB Kararının Uygulanması 302
4. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 303
V. SERİ VE BASİT YARGILAMA USULÜ KAVRAMLARI İLE İLİŞKİSİ 305
A. Genel Bilgiler 305
B. Düzenlemelerin Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönünden Değerlendirilmesi 306
1. Seri Yargılama Usulü Yönünden Değerlendirme 306
2. Basit Yargılama Usulü Yönünden Değerlendirme 309
§6. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ DİSİPLİN HUKUKU UYGULAMALARI, SUÇLULUK KARİNELERİ İLE DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ YÖNÜYLE ELE ALINMASI 311
I. DİSİPLİN HUKUKU UYGULAMALARI YÖNÜYLE KAVRAMLARIN ELE ALINIŞI 311
A. Genel Bilgiler 311
B. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Disiplin Cezaları 312
II. SUÇLULUK KARİNELERİ YÖNÜYLE KAVRAMLARIN ELE ALINIŞI 317
A. Genel Bilgiler 317
B. Suçluluk Karineleri ile Kavramların Uygunluğu 318
1. AİHM Nezdinde Uygulama 320
2. AYM Nezdinde Uygulama 322
C. Türk Hukukunda Suçluluk Karinelerine Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Bakış 323
1. 3628 S. Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanunu 323
2. Müsadere Hükmü Öngören Yasalar Yönünden Değerlendirme 325
3. Orman Kanunu 82. Madde Düzenlemesi 327
4. Karayolları Trafik Kanunu (KTK) Kapsamında Tescil Plakasına Ceza Düzenlenmesi 327
5. 586 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Sınai Mülkiyet Kanunu Kapsamında “Kast Karineleri” 329
6. Çevreye Karşı Suçlar 330
III. HUKUKA AYKIRI DELİLLER SORUNU İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 331
A. Genel Bilgiler 331
B. Hukuka Aykırı Deliller ve Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 332
IV. ŞÜPHEDEN SANIK YARARLANIR İLKESİ İLE KAVRAMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ 336
A. Genel Bilgiler 336
1. Terminoloji 336
2. Hukuki Niteliği 338
B. İlkenin Anlamı ve Ceza Yargılamasındaki Önemi 338
C. Ceza Yargılamasında İspat Yükümlülüğü 340
D. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı ile Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi İlişkisi 343
1. Genel Olarak 343
2. Delil Yetersizliğinden Beraat Kararları Yönüyle Değerlendirilmesi 345
3. Sanığın “Kötü Şöhreti” nin Ceza Yargılamasındaki Değeri 347
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜNDE
MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ
YERİ İLE SORUŞTURMA YAPILMASINA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR
§7. CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI, MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKINI SINIRLANDIRICI YAKLAŞIMLAR 349
I. CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI YÖNÜYLE KAVRAMLARA BAKIŞ 349
II. CEZA MUHAKEMESİNDE MAĞDUR HAKLARI İLE KAVRAMLARIN KIYASLANMASI 352
A. Mağdur Hakları Kavramı 352
B. Mağdur Hakları ile Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkının Yarışan Haklar Olmadığı 353
III. CEZA MUHAKEMESİNDE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKINI SINIRLANDIRICI YAKLAŞIMLAR 357
IV. ÖN ALAN ARAŞTIRMALARI İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 362
A. Genel Bilgiler 362
B. Kolluğun Suç Öncesi Kendiliğinden Yaptığı Araştırmalar 363
C. Ön Alan Araştırmaları 364
1. Kavram 364
2. Ön Alan Çalışmalarının Başlama Anı 366
a. Şüphenin Dereceleri 366
aa. Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi, Soruşturmayı Başlatan Şüphe) 367
bb. Makul Şüphe 368
cc. Yeterli Şüphe (Kamu Davasının Açılması İçin Gerekli Olan Şüphe) 369
dd. Kuvvetli Şüphe 369
b. Ön Alan Çalışmalarının Başlangıcı 370
D. Ön Alan Çalışmalarının Sınırları ve Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönünden Değerlendirme 370
V. CEZA MUHAKEMESİNİN SAFHALARINA GÖRE KAVRAMLARA BAKIŞ 375
A. Genel Bilgiler 375
B. Kişiye Suçun İsnad Edilmesi 376
1. AY ve AİHS Metinlerinde Suç İsnadı 376
2. Suç İsnadı Kavramı, İçeriği ve Engels Kriterleri 377
a. Suç Kavramının Tanımı 377
b. Suç İsnadı Kavramının İçeriği 378
c. Suç İsnadı Kavramı ve Engels ve diğerleri/Hollanda Kararında Belirlenen Kriterler 379
C. Kovuşturma Sürecinde Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 382
1. Aleniyet İlkesi İlkesi ile İlişkisi 382
2. Hükmün Niteliğine Göre Kavramların Değerlendirilmesi 384
a. Derhal Beraat Kararları Yönünden 385
b. Beraat Hükmü Dışında Bir Kararla Yargılamanın Bitmesi Halinde 386
c. Ölmüş Kişi Hakkında Verilen Kararlara İlişkin Olarak 389
D. Hükmün Kesinleşmesinden Sonraki Safhada Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı 391
VI. MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI YÖNÜYLE CEZA VE HUKUK YARGILAMASINA İLİŞKİN KARARLARIN BİRBİRİNE ETKİSİ 392
A. Genel Bilgiler 392
B. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Boyutuyla Hukuk ve Ceza Yargılamalarının Birbirine Etkisi 394
§8. CUMHURİYET SAVCISININ HAZIRLIK SORUŞTURMASINI YÜRÜTMESİ İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKININ KORUNMASI İLİŞKİSİ 395
I. SAVCILIK TEŞKİLATINA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER 395
A. Savcılık Teşkilatına İlişkin Genel Bilgiler 395
B. Suç Karşısında Cumhuriyet Savcısı İşlemlerinin Lekelenmeme Hakkı Yönünden Değeri 397
II. CUMHURİYET SAVCISININ ARAŞTIRMA VE SORUŞTURMA GÖREVİ 399
A. Kovuşturma Mecburiyeti 399
B. Suçun Öğrenilmesi ve Cumhuriyet Savcısının Araştırma Görevi 400
1. Suçun İşlenildiğinin Re’sen Öğrenilmesi 400
2. İhbar Yoluyla Suçun İşlenildiğinin Öğrenilmesi 401
a. Tanım ve Genel Bilgiler 401
b. İhbar Yükümlülüğü 401
aa. Genel İhbar Yükümlülüğü 402
bb. Kamu Görevlilerinin İhbar Yükümlülüğü 402
cc. Sağlık Meslek Mensuplarının Suçu İhbar Yükümlülüğü 402
c. İhbarın Şekli 403
d. İhbarın Yapılacağı Makamlar 403
3. Şikâyet Yoluyla Suçun İşlenildiğinin Öğrenilmesi 403
a. Tanım 403
b. Şikâyet Hakkı Bulunanlar 404
c. Şikâyetin Şekli 405
d. Şikâyetin Süresi 405
4. Tutanak Yoluyla Öğrenme 406
5. Diğer Yollarla Öğrenme 406
a. Talep – Karar Yoluyla Öğrenme 406
b. Yabancı Bir Devletin Şikâyeti 407
6. Kamu Görevlilerinin Görev Suçlarında İzin Yoluyla Soruşturma 407
III. SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ KAVRAMI İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 409
A. Soruşturmanın Gizliliği Kavramı ve Lekelenmeme Hakkı İlişkisi 409
1. Genel Bilgiler 409
2. Soruşturmanın Gizliliği Yönüyle Lekelenmeme Hakkı Kapsamında Mezuatımızdaki Düzenlemeler 412
B. Soruşturmanın Gizliliğinin Kapsamı 413
C. Bizzat Adli Mercilerce Basına Yapılan Açıklamalar 414
D. Diğer Kamu Görevlilerinin Basına Adli Olaylarla İlgili Bilgi Verilmesi 418
1. Genel Bilgiler 418
2. Basına Adli Olaylarla İlgili Bilgi Verilmesi 418
E. Basın Açıklamalarına İlişkin Yargısal Denetim 419
IV. CUMHURİYET SAVCISININ SORUŞTURMAYI SONUÇLANDIRAN İŞLEMLERİ 421
A. Genel Bilgiler 421
B. Cumhuriyet Savcısının Soruşturmayı Sonuçlandıran İşlemleri 422
1. Yetkisizlik Kararı Verilmesi 422
2. Görevsizlik Kararı Verilmesi 423
3. Fezleke Düzenlenmesi Kararı Verilmesi 423
4. Kovuşturmaya Yer Olmadığına (KYOK) Kararı Verilmesi 423
5. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararı 425
6. İddianamenin Düzenlenmesi 425
V. KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELEMESİ KARARININ MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI AÇISINDAN DEĞERİ 427
A. Genel Bilgiler 427
B. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Yönüyle Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararı 429
VI. İDDİANAMENİN İADESİ SEBEBİ OLARAK LEKELENMEME HAKKI 430
A. Genel Bilgiler 430
B. Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı Boyutuyla İddianamenin İadesi 432
VII. KAMU DAVASININ AÇILMASI ÜZERİNE BAZI HAKLARDAN YOKSUN KILINMA İLE MASUMİYET KARİNESİ VE LEKELENMEME HAKKI İLİŞKİSİ 435
A. Kamu İhalelerine Katılma Yasağı 435
B. Bazı Kamu Görevlerine Atanmada Soruşturma ve Kovuşturma Altında Bulunmama Koşulu 437
§9. LEKELENMEME HAKKI BAĞLAMINDA SYOK KARARINA BAKIŞ 439
I. SORUŞTURMA İŞLEMLERİNİN AYIKLAYICILIK FONSİYONU BAĞLAMINDA KAVRAMLARA BAKIŞ 439
II. LEKELENMEME HAKKINI KORUYAN DÜZENLEMELER 441
A. CMK m.158/6 ve Lekelenmeme Hakkını Koruyan Diğer Düzenlemeler 441
B. CMK m.158/6 Değişikliğine Karşı Getirilen Eleştiriler 443
C. CMK.m.158/6 Düzenlemesi ile İlgili Genel Değerlendirme 445
III. CEZA YARGILAMASINDA LEKELENMEME HAKKININ KORUNMASINDA UYGULAMADAN KAYNAKLANAN GÜÇLÜKLER 449
A. İtham Kolaycılığı ve Haksız Yargılama 449
B. Eksik Soruşturma ve Etkin Soruşturma Noksanlığı 453
C. Adli Kültür, Hâkim ve Savcıların Eğitimi ve Terfi Sisteminin Rolü 455
1. Adli kültür 455
2. Hâkim ve Savcıların Eğitimi, Terfi Sisteminin Rolü 457
D. İş Yükünün Etkisi 458
IV. SYOK KARARI VERİLEBİLECEK HALLER 462
A. İhbar ve Şikâyet Konusu Fiilin Suç Oluşturmadığının Herhangi Bir Araştırma Yapılmasını Gerektirmeksizin Açıkça Anlaşılması 462
B. İhbar veya Şikâyetin Genel ve Soyut Nitelikte Olması 464
1. İhbarın Soyut Olması 464
2. İhbarın Genel Olması 465
3. Bu İki Şartın Birlikte Varlığı 466
C. Soruşturmaya Yer Olmadığına Kararının Verileceği Aşama 467
VI. İHBAR VE ŞİKÂYETLERİN SİSTEME KAYDEDİLMESİ VE TERMİNOLOJİ SORUNU 468
A. İhbar ve Şikâyetlerin Sisteme Kaydedilmesi 468
B. Terminoloji Sorunu 469
VII. İTİRAZ HAKKI OLANLAR 471
Sonuç 475
Kaynakça 487
Kavram Dizini 515
Özgeçmiş 520