Mecelle ve Karşılaştırmalı Kavaid-i Külliye
Ahmet Kanyılmaz
Enes Uyar
Mehmet Yaser Antep
AÇIKLAMA
“Efendiler, tahsil edeceğiniz ilmin kadri pek büyüktür. Bilirsiniz ki
hesap, hendese ve kimya gibi ulûm-ı akliyyeyi talim için bir peygamber
gelmedi. Ama kavânîn-i şer’iyyeyi telkin ü tebliğ için ülü’l- azm
peygamberler geldi. Bu bâbda başka delil îrâdına hacet görmem.”
Adliye Nazırı Ahmet Cevdet Paşa
17 Haziran 1880 Ayasofya
Yukarıdaki sözleriyle hukuka ne denli önem verdiği görülen Ahmet
Cevdet Paşa, yapmış olduğu hizmetlerin belki de en büyüğü olan
Mecelle ile bu düşüncesini tatbik etmiştir. Cevdet Paşa döneminin ileri
gelen devlet adamlarından biri olmakla beraber aynı zamanda önemli
bir tarihçi, matematikçi ve edebi kimliği ile ön plana çıkan ve bu
alanlarda birçok eseri bulunan müstesna bir kişiliktir. Bu kadar
meziyeti kendisinde toplayan bir kimsenin Mecelle-i Ahkam-ı Adliye’yi
hazırlayan komisyona başkanlık etmesi şaşılacak bir hadise değildir.
Mecelle, her ne kadar Corpus Iuris Civilis ve Code Civil gibi diğer
kanunlaştırma (kodifikasyon) hareketleriyle karşılaştırılsa da kendi
dinamikleri ve karakteristik özellikleri bulunan, büyük zorluklar ve
uğraşlar neticesinde ortaya çıkarılan bir eserdir.
Elinizdeki bu kitap, işte bu büyük eserin sadece giriş kısmı olan ve
“genel hüküm” başlığı altında sayılabilecek ilk yüz maddesini günümüz
hukukundan ve farklı hukuk sistemlerinden örnekler vererek
açıklamayı amaç edinmiştir.