Haluk N. NOMER
Pakize Ezgi AKBULUT
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZiii
İÇİNDEKİLER .v
KISALTMALAR. ix
KAYNAKÇA xi
§ 1. Hukuk Kavramı, Hukukun Alt Ayrımları ve Hukuk Sistemleri.1
I. Hukuk Kavramı 1
II. Hukukun Alt Ayrımları 1
A. Yazılı Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk 1
B. Özel Hukuk – Kamu Hukuku2
C. Tarihi Hukuk – Yürürlükteki Hukuk – Olması Gereken Hukuk2
D. Pozitif Hukuk – Tabii Hukuk2
III. Hukuk Sistemleri 3
1.Roma-Cermen Hukuk Sistemi (Kara/Kıta Avrupası Hukuk Sistemi) .3
a. Genel Olarak .3
b. Alman Hukuk Sistemi .4
c. Fransız Hukuk Sistemi 6
d. Roma-Cermen Hukuk Sisteminin Genel Özellikleri .7
2. Anglo- Sakson Hukuk Sistemi (Common Law)7
3. İslam Hukuku Sistemi .8
4. Sosyalist Hukuk Sistemi .9
§ 2. Özel Hukukun Kaynakları 10
I. Kaynak Türleri 10
A. Yaratıcı Kaynak . 10
B. Yürürlük Kaynağı veya Şekli Kaynak 11
C. Bilgi Kaynağı . 11
II. Yürürlük Kaynağı 11
A. Genel Olarak 11
B. Kanun. 15
1. Genel Olarak 15
2. Özel Hukukun Temel Kanunları 15
3. Kanuna Dayanan Diğer Yazılı Hukuk Kaynakları . 18
4. Yazılı Hukuk Kaynakları Arasındaki Hiyerarşi . 20
C. Örf ve Âdet Hukuku . 21
1. Örf ve Âdet Hukukunun Doğumu İçin Gerekli Şartlar 21
2. Örf ve Âdet Hukukunun Rolü 23
§ 3. Kanunların Uygulanması 24
I. Kanunların Sözü ve Özü İtibarıyla Uygulanması 24
A. Genel Olarak 24
B. Kanun Hükümlerinin Yorumlanması . 25
1. Yorum Kavramı ve Türleri. 25
2. Yorum Metotları 26
a. Lafzi Yorum (Söze Göre Yorum) 27
b. Mantıksal - Sistematik Yorum. 27
c. Karşılaştırmalı (Mukayeseli) Yorum . 27
d. Amaca Göre Yorum (Teleolojik Yorum, Gai Tefsir) 28
aa. Amaca Göre (Teleolojik) Yorum Metotları . 28
aaa. Subjektif Tarihi Yorum . 28
bbb. Objektif Tarihi Yorum. 28
ccc.Objektif Güncel Yorum (Zamana Göre Objektif Yorum) . 29
bb. Amaca Göre (Teleolojik) Yorumun Çeşitleri 30
aaa. Amaca Göre (Teleolojik) Genişletici Yorum. 30
bbb. Amaca Göre (Teleolojik) Daraltıcı Yorum 31
3. Yorumda Dikkate Alınacak Unsurlar. 33
a. Genel Olarak 33
b. Kıyas ve Evleviyet (Öncelik). 35
aa. Kıyas . 35
bb. Evleviyet (Öncelik) . 36
c. Hükmün Düz ve Zıt Anlamı 36
d.Mantıksal – Sistematik Yorum, Tarihi Yorum, Karşılaştırmalı Yorum. 37
II. Kanun Hükümlerinin Atıf Yoluyla Uygulanması 38
III. Hâkimin Takdir Yetkisi. 39
IV. Kanunların Zaman İtibarıyla Uygulanması . 41
A. Çağlararası Hukuk 41
B. Kanunların Çatışması . 44
1. İç Hukukta 44
2. Milletlerarası Özel Hukukta . 47
V. Kanun Hükümlerinin Nitelikleri İtibarıyla Uygulanması 47
A. Genel Olarak 47
B. Emredici Hükümler – Emredici Olmayan Hükümler . 48
1. Emredici Hükümler 48
2. Emredici Olmayan Hükümler 49
VI.Kanunların Uygulanmasında Bilimsel Görüşlerin ve Yargı Kararlarının Rolü 50
A. Genel Olarak 50
B. Bilimsel Görüşler (Öğreti, Doktrin) . 51
C. Yargı Kararları . 52
§ 4. Kanun Boşluğu ve Hâkimin Hukuk Yaratması . 52
I. Boşluk Kavramı 52
A. Hüküm İçi Boşluk 52
B. Kanun Boşluğu. 53
II. Kanun Boşluğunun Türleri 53
A. Bilinçli Boşluk- Bilinçli Olmayan Boşluk . 54
B. Açık Boşluk- Örtülü Boşluk. 55
III. Boşlukların Doldurulması 57
A. Açık Boşlukların Doldurulması . 57
B. Örtülü Boşlukların Doldurulması . 61
IV.Hâkimin Hukuk Yaratırken İzleyeceği Yöntem, Yararlanacağı İmkânlar ve Hâkimin Hukuk Yaratmasının Sınırları 66
A. Hâkimin Hukuk Yaratırken İzleyeceği Yöntem . 66
B. Hâkimin Hukuk Yaratırken Yararlanacağı İmkânlar 67
C. Hâkimin Hukuk Yaratmasının Sınırları 69
§ 5. Hak Kavramı ve Türleri 71
I. Hak Kavramı . 71
II. Türleri . 74
A. Genel Olarak 74
B. Özel Hukuk Hakları . 75
C. Kamu Hukuku Hakları . 75
III. Özel Hukuk Haklarının Türleri 76
1. Ekonomik Değeri Ölçülebilen Haklar (Malvarlığı Hakları) 76
a. Ayni Haklar. 76
aa. Genel Olarak 76
bb. Türleri . 78
aaa. Mülkiyet Hakkı (TMK 683 vd.). 78
bbb. Sınırlı Ayni Haklar 81
(a) İrtifak Hakları. 82
i.Yararlanma Yetkisinin Kapsamı Bakımından İrtifakHakları 83
(i) İntifa Hakkı 83
(ii) Oturma (Sükna) Hakkı . 84
(iii) Üst (İnşaat) Hakkı . 84
(iv) Kaynak Hakkı 85
(v) Diğer İrtifak Hakları . 85
ii. Yararlanma Şekli Bakımından İrtifak Hakları . 86
iii.Hak Sahibinin Belirlenmesi Bakımından İrtifak Hakları. 87
(b) Taşınmaz Yükü 88
(c) Rehin Hakkı . 89
b. Alacak Hakları 92
c. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 92
d. Fikri Haklar. 96
2. Ekonomik Değeri Ölçülemeyen Haklar (Kişi Varlığı Hakları) . 96
B. Etki Alanı Açısından 97
1. Mutlak Haklar 97
2. Nispi Haklar . 98
3. Mutlak Haklar ile Nispi Hakların Pratik Farkları . 99
4. Nispi Hakların Etki Alanlarının Genişletilmesi .101
C. Edinme Zamanı Açısından .104
D. Bağlılık/Devredilebilme Açısından 105
1. Genel Olarak 105
2. Bağımsız Haklar.105
3. Bağlı Haklar .106
a) Kişiye bağlı (kişiyle kaim) haklar 107
b) Eşyaya bağlı haklar 108
c) Alacağa bağlı (fer’i) haklar 108
d) Borç ilişkisine bağlı haklar 109
e) Topluluğa üye olmaya bağlı haklar 109
§ 6. Hak Sahibi 109
§ 7. Hakların Kazanılması ve Kaybedilmesine Yol Açan Sebepler .110
I. Genel Olarak .110
II. Hukuki Fiiller (Hukuki Eylemler) .111
A. Genel Olarak 111
B. Hukuka Aykırı Fiiller .112
C. Hukuka Uygun Fiiller.113
1. Genel Olarak .113
2. Hukuki İşlem (Hukuki Muamele)116
a. Genel Olarak .116
b. Hukuki İşlemin Türleri117
aa. İrade Açıklamasının Adedi Açısından . 117
bb. Hüküm ve Sonuçlarını Doğurduğu Alan Bakımından . 119
aaa. Kişi Varlığına İlişkin Hukuki İşlemler . 119
bbb. Malvarlığına İlişkin Hukuki İşlemler 119
aaaa. Genel Olarak. 119
bbbb. Borçlandırıcı İşlemler 120
cccc. Tasarruf İşlemleri . 122
dddd. Kazandırıcı İşlemler 124
aaaaa. Genel Olarak . 124
bbbbb. Kazandırmanın Sebebe Bağlı Olup
Olmadığı (Sebebe Bağlılık-Soyutluk Ayrımı) 125
cc. Hüküm İfade Ettiği An Bakımından 129
