Medeni Usul Hukuku Sorunları Cilt 5

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
DAVANIN GERİ ALINMASI, DAVANIN TAKİPSİZ BIRAKILMASI VE DAVADAN FERAGAT ARASINDAKİ FARKLAR 17
I. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.04.2016 Tarihli ve Esas No: 2014/3747,
Karar No: 2016/9244 Sayılı Kararı 17
II. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 27.10.2014 Tarihli ve Esas No: 2014/26338, Karar No: 2014/32864 Sayılı Kararı 20
III. Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 28.01.2016 Tarihli ve Esas No: 2015/33936, Karar No: 2016/1806 Sayılı Kararı 21
IV. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 10.11.2015 Tarihli ve Esas No: 2015/7472,
Karar No: 2015/12939 Sayılı Kararı 24
V. Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 31.10.2016 Tarihli ve Esas No: 2016/8305,
Karar No: 2016/12301 Sayılı Kararı 24
VI. Değerlendirme 25
A. Davanın Geri Alınması 25
B. Davanın Takipsiz Bırakılması 27
C. Davadan Feragat 29
D. Hâkimin Aydınlatma Ödevi 29
GÖREVSİZLİK VE YETKİSİZLİK KARARLARINDA İFADE BİÇİMLERİ VE VEKÂLET ÜCRETİNE KARAR VERİLMESİ SORUNU 31
I. Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 25.03.2015 Tarihli ve E. 2014/22093,
K. 2015/5516 Sayılı Kararı 31
II. Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 09.02.2012 Tarihli ve E. 2012/499, K. 2012/909 Sayılı Kararı 33
III. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.01.2012 Tarihli ve E. 2011/53489,
K. 2012/1606 Sayılı Kararı 34
IV. Değerlendirme 38
A. Mülga 1086/HUMK Sistemindeki Durum 38
B. 6100 Sayılı HMK’daki Düzenleme 39
C. Kararların Değerlendirilmesi 40
HÂKİMİN YEMİN DELİLİNİ RE’SEN HATIRLATMASI TARAFSIZLIĞINI ZEDELER Mİ? 43
I. Olay ve Hukuki Sorun 43
A. Olay 43
B. Hukuki Sorun 43
II. Yargı Mercilerinin Çözüm Tarzları ve Karşıoy 44
A. İlk Derece Mahkemesinin Kararı 44
B. Yargıtay Özel Dairesinin Kararı 48
C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun Kararı 50
D. Karşıoy Görüşü 54
IV. Değerlendirme 60
A. Yasal (Hukuki) Durum 60
B. Yargı Mercilerinin Görüşleri ile Karşıoy Görüşünün Değerlendirilmesi 62
ISLAH İLE FAİZ TALEBİNDE BULUNULMASI VE KISMİ ISLAHTA FAİZİN İŞLEYECEĞİ TARİH İLE İLGİLİ İÇTİHATLARDA YENİ GELİŞMELER 67
I. Genel Olarak 67
II. Dava Dilekçesinde İstenmesi Unutulan Faiz Islahla Talep Edilebilir mi? 68
III. Islah ile Talep Edilen Faizin Başlangıç Tarihi Ne Zamandır? 70
IV. Kısmen Islahta Faizin Hangi Tarihten İtibaren İşletileceği Sorunu 71
A. Haksız Fiilden Kaynaklanan Tazminat Alacaklarında 72
B. Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Alacak Davalarında 72
C. Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Sorumluluğa İlişkin Tazminatlarda 73
D. Kamulaştırmasız El Atma Davalarında 74
E. İşçilik Alacaklarında 75
1. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 24.02.2015 Tarihli ve E. 2013/10696, K. 2015/7991 Sayılı Kararı 75
2. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, 02.07.2015 Tarihli ve E. 2015/9851, K. 2015/22996 Sayılı Kararı 76
F. Katkı Payı Alacağı Davasında 79
G. Yeni Bir İçtihat: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 25.01.2017 Tarihli ve E. 2015/22–449 K. 2017/128 Sayılı Kararı 79
1. Karar Metni 79
2. Değerlendirme 84
İSTİNAF AŞAMASINDA YENİ DELİL GÖSTERME VE TEMYİZ AŞMASINDA BELGE İBRAZI SORUNU 87
I. Hukuki Sorun 87
II. Delillerin Gösterilmesinde HMK Sistemi 87
III. İstinaf Aşamasında Yeni Delil Gösterme 88
A. Delilerin Hiç Toplanmamış veya Değerlendirilmemiş Olması 89
B. Yeni Delil İleri Sürülmesi 89
C. Re'sen Araştırma Yetkisinin Bulunduğu Davalar 91
IV. Temyiz Aşamasında Belge İbrazı 91
A. Yasal Durum 91
B. Önceki Yargıtay Uygulaması 92
C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun Yeni İçtihadı 94
D. Değerlendirme 100
BASİT YARGILAMA USULÜNDE DELİLLERİ SOMUTLAŞTIRMA YÜKÜ 101
I. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 22.03.2017 Tarihli ve Esas No: 2015/8–881, Karar No: 2017/518 Sayılı Kararı 101
II. Değerlendirme 109
A. İddianın Somutlaştırılması 109
B. Delillerin Somutlaştırılması 110
C. Somutlaştırma Yükünün Yaptırımı 111
D. Kararın Değerlendirilmesi 114
HUKUKİ KONULARDA HUKUKÇU BİLİRKİŞİ ATANMASI SORUNU 117
I. Genel Olarak 117
II. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.01.2017 Tarihli ve Esas: 2014/13–2465, Karar: 2017/10 Sayılı Kararı 118
III. Değerlendirme 131
A. Mülga 1086 Sayılı HUMK Hükümleri ve Uygulama 131
B. 1993 Tarihli Hukuk Yargılama Usulü Kanunu Tasarısı 133
C. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Uygulama 134
D. 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu 135
E. 2802 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu 137
F. Adalet Bakanlığının 23.01.2017 Tarihli Genelgesi 138
G. Yargıtay HGK Kararının Değerlendirilmesi 139
MAHKEME KARARININ GEREKÇESİNDEKİ ELEŞTİREL ÜSLÛP HUKUKEN MEŞRU MUDUR? 141
I. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 15.03.2017 Tarihli ve Esas No: 2017/16–67 Karar No: 2017/510 Sayılı Kararı 141
II. Değerlendirme 154
A. Genel Olarak 154
1. Gerekçeli Karar Hakkı (Gerekçe Zorunluluğu) 154
2. Gerekçenin Rasyonalitesi 156
3. Gerekçenin İçeriği ve Üslûbu 157
B. Kararın Değerlendirilmesi 160
ARA KARARININ OKUNMASI SIRASINDA AVUKATIN AYAĞA KALKMA ZORUNLULUĞU VAR MIDIR? 163
I. Hukuki Sorun 163
II. Yasal Durum–Mevzuat 164
A. HMK’daki Düzenleme 164
B. CMK’daki Düzenleme 165
III. Görüşler 165
IV. Yargıtay İçtihatları 166
V. Değerlendirme 179
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARINA İTİRAZ DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ 183
I. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 12.06.2017 Tarihli ve Esas No: 2017/2113 Karar No: 2017/3589 Sayılı Kararı 183
II. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 17.07.2017 Tarihli ve Esas No: 2017/1357 Karar No: 2017/4130 Sayılı Kararı 186
III. Değerlendirme 187
A. Yasal Mevzuat 187
1. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 187
2. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 188
a. Yargılama Giderine Hükmedilmesine İlişkin Emredici Norm 188
b. Yargılama Giderlerinden Sorumluluğun Temel Hükümleri 189
c. İstisnalar 190
B. Kararların Değerlendirilmesi 190
6502 SAYILI TKHK’YA GÖRE AYIPLI MAL DAVASINDA AYIBIN İHBARI ZORUNLULUĞU VAR MIDIR? 195
I. 4077 Sayılı Dönem Bakımından (28.05.2014 Tarihine Kadar) 195
A. Mülga 4077 Sayılı TKHK’nın 4’üncü Maddesi Hükmü 195
B. Mülga 4077 Sayılı TKHK’nın 4’üncü Maddesi Hükmünün Gerekçesi 196
C. Yargıtay’ın İhbarla İlgili İçtihadı 196
II. 6502 Sayılı TKHK Dönemi (Hâlen Geçerli Olan Durum) 199
A. 6502 Sayılı Kanunun 10’uncu Maddesi Hükmü 199
B. 6502 Sayılı Kanun'un 10’uncu Maddesi Hükmünün Gerekçesi 200
C. Öğreti 201
D. 6502 Sayılı TKHK m. 10 Hükmü Çerçevesinde İhbarla İlgili Yargıtay İçtihadı 202
E. Görüşümüz 205
ORTAK YETKİLİ MAHKEME HÜKMÜNÜN KESİN YETKİ NİTELİĞİNDE OLUP OLMADIĞI SORUNU 207
I. Hukuki Sorun 207
II. Yargıtay'ın Görüşü (İçtihadı) 208
A. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.05.2015 Tarihli ve Esas No: 2013/11–2359, Karar No: 2015/1443 Sayılı Kararı, 208
B. Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 16.11.2015 Tarihli ve Esas No: 2015/29785 Karar No: 2015/31001 Sayılı Kararı 216
III. Öğretinin Görüşü 217
IV. Değerlendirme 219
DAVANIN KABULÜ VE REDDİ DURUMLARINDA TEDBİRİN SÜRESİ VE KALDIRILMASI SORUNU 221
I. Hukuki Sorun 221
II. Yasal Durum 222
III. HMK m. 397/2 Hükmünün Kapsamı 223
A. Esasa İlişkin Nihai Kararlar 223
1. Davanın Tam Kabulü 223
a. Genel Olarak 223
b. İstisnai Durum: İflâsa Karar Verilmiş Olması: 224
2. Davanın Kısmen Kabulü 225
3. Davanın Esastan Reddi 226
a. Genel Olarak 226
b. Menfi Tespit Davasında Özel Düzenleme: İİK m. 72/4 Hükmü 230
B. Usule İlişkin Nihai Kararlar 231
1. Genel Olarak 231
2. Görevsizlik Kararı 232
3. Yetkisizlik Kararı 233
7063 SAYILI KANUNA GÖRE TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN GÖREV ALANI VE İTİRAZIN İPTALİ SORUNU 235
I. Hukuki Sorun 235
II. 7063 Sayılı Kanundan Önceki Dönem 235
III. 7063 Sayılı Kanundan Sonraki (İçinde Bulunduğumuz) Dönem 245
A. 7063 Sayılı Kanunun 11’inci Maddesi Hükmü 245
B. 7063 Sayılı Kanunun 11’inci Maddesi Hükmünün Gerekçesi 245
IV. Değerlendirme 246
A. Parasal Miktarlar Bakımından 246
B. Doğrudan İlâmsız İcraya Başvurma Bakımından (İİK m. 42) 248
C. İtirazın İptali Talepleri Bakımından 248
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARLARINDA GEREKÇE SORUNU 251
I. Genel Olarak 251
II. Tüketici Hakem Heyetlerinin Durumu 253
III. Uygulamadan Örnekler 254
IV. Değerlendirme 260
YENİ YARGITAY İÇTİHATLARINA GÖRE AYIPLI MAL DAVASINDA İSPAT 265
I. Giriş 265
II. Ayıplı Mal 265
III. İhbar Yükümlülüğü 266
IV. Ayıbın İspatı 267
V. Diğer Usul Hükümleri 268
A. Görevli Merci 268
1. Tüketici Hakem Heyeti 268
2. Tüketici Mahkemesi 268
B. Yetkili Merci 268
1. Tüketici Hakem Heyeti 268
2. Tüketici Mahkemesi 269
C. Taraflar 269
D. Zamanaşımı 270
VI. Yeni İçtihatlar 271
TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ MENFİ TESPİT TALEPLERİ HAKKINDA KARAR VEREBİLİR Mİ? 281
I. Hukuki Sorun 281
II. Yasal Düzenleme 281
III. Öğreti 283
IV. Yargısal Çözüm – Örnek Kararlar 286
A. Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 08.02.2018 Tarihli ve E. 2017/5506, K. 2018/508 Sayılı İlamı 286
B. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 10.10.2016 Tarihli ve E. 2016/8176, K. 2016/1789 Sayılı İlamı 288
V. Değerlendirme 289
YASANIN YORUMUNDA GEREKÇENİN ROLÜ 291
I. Genel Olarak Hukukta Yorum 291
II. Yasa Gerekçesi 293
A. Genel Olarak 293
B. Gerekçenin İşlevi 294
C. Gerekçenin Hukuki Değeri 295
1. Gerekçe Metninin Bağlayıcılık Gücü 295
2. Gerekçenin Dikkate Alınması Gerekli mi? 296
III. Yüksek Mahkemelerin Gerekçe Hakkındaki Tutumları 298
A. Gerekçe ve Meclis Hazırlık Çalışmalarının Önemine Vurgu Yapan Karar 298
B. Bizzat Gerekçeye Dayanılarak Oluşturulan Kararlar 299
C. Gerekçeye Yönelik Olumsuz Tutumu Yansıtan Kararlar 307
SENEDİN (BONONUN) DÜZENLENME SEBEBİNE VE BEDELSİZLİĞİNE İLİŞKİN İDDİALARIN İSPATI 317
I. Genel Olarak 317
II. İspat Yükü ve Deliler 321
III. Emsal İçtihatlar 324
ŞARTLARI OLUŞMADAN AÇILAN BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA NASIL KARAR VERİLECEĞİ SORUNU 341
I. Genel Olarak 341
II. Hukuki Sorun 342
III. Öğreti 343
IV. Yargıtay İçtihatları 345
A. Davacıya Süre Verilmeden Davanın Usulden Reddine İlişkin Kararlar 345
B. Davacıya Süre Verilerek Belirsiz Alacak Davasının Tam Eda Davasına Dönüştürülmesine İlişkin Karar 365
C. Dava Türünün Hatalı (Belirsiz Alacak Davası) Nitelendirilmesi Hâlinde Kısmî Dava Yönünden Davanın Yürütülmesine İlişkin Kararlar 367
V. Değerlendirme 376
DAVA AÇILDIKTAN SONRA GERÇEKLEŞEN KANUN VEYA İÇTİHAT DEĞİŞİKLİĞİNİN YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUĞA ETKİSİ 381
I. Hukuki Sorun 381
II. Yasal Düzenleme 381
III. Yargıtay Kararları 382
IV. Değerlendirme 392
A. Avukatlık Hukuku (Vekâlet İlişkisi) Açısından 392
B. Somut Dava Bakımından 393
SÜRESİNDE GÖREVLİ MAHKEMESİNE GÖNDERİLMEYEN DAVA DOSYASI HAKKINDA AÇILMAMIŞ SAYILMA KARARININ HANGİ MAHKEMECE VERİLMESİ GEREKTİĞİ SORUNU 395
I. Hukuki Sorun 395
II. Yasal Mevzuat 395
III. Yargıtay Kararları 397
A. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 18.01.2018 Tarihli ve E: 2015/6075, K: 2018/442 Sayılı Kararı 397
B. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 18.04.2018 Tarihli ve E: 2015/10188, K: 2018/9216 Sayılı Kararı 403
IV. Değerlendirme 409
TANIĞIN DİNLENİLMESİNDEN VAZGEÇME KARŞI TARAFIN İZNİNE BAĞLI MIDIR? 413
I. Mülga 1086 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu Dönemi 413
II. Halen Yürürlükte Bulunan 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Bu Kanunu Yorumlayan İçtihatlar Bakımından 415
III. Değerlendirme 423
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARININ İPTALİ ISLAH YOLUYLA İSTENEBİLİR Mİ? 427
I. Hukuki Sorun 427
II. Mahkeme Kararları, 427
III. Değerlendirme 435
A. Genel Olarak 435
B. Islah Sorunu 437
1. Genel Olarak 437
2. Kısmen Islah Açısından 438
3. Tamamen Islah Açısından 439
6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNUNA GÖRE CEZA (UZAMIŞ) ZAMANAŞIMININ UYGULANMA KOŞULLARI 441
I. Genel Olarak 441
II. Ceza Zamanaşımı 444
A. Kavram 444
1. Haksız Fiilin Ceza Kanunlarına Göre Suç Teşkil Etmesi 444
2. Ceza Zamanaşımının Daha Uzun Olması 447
3. Ceza Zamanaşımının Kişiler Yönünden Uygulanması 448
4. Ceza Zamanaşımı Süresinin Hesaplanması 451
a. Sürenin İşlemeye Başlayacağı Tarih 451
b. Ceza Davası Devam Ettiği Sürece Hukuk Davasının Açılabileceği– Zamanaşımının Dolmamış Olacağı 452
c. Maluliyet Bakımından Gelişen Bir Durumun Olup Olmadığı 452
d. Durma ve Kesme Nedenleri Hususunda TBK Hükümlerinin Uygulanması Gerektiği 453
B. Tazminat Davasının Trafik Kazasından Kaynaklanması 453
Yazarın Özgeçmişi ve Diğer Yapıtları 457