Medeni Usul HukukundaÖn İnceleme
- | Genel Olarak Ön İnceleme ve Ön İnceleme Müessesesinin Mukayeseli Hukuk İle Medeni Usul Hukukuna Hâkim Olan İlkeler Açısından Değerlendirilmesi |
- | Ön İncelemenin Aşamaları |
- | Kanun Yollarında Ön İnceleme ve Adalet Bakanlığı'nın Hazırladığı Kanun Tasarı Taslağı Kapsamında Ön İncelemenin Değerlendirilmesi |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
2. Baskıya Önsöz 7
1. Baskıya Önsöz 11
Kısaltmalar 17
Giriş 21
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK ÖN İNCELEME AŞAMASI VE ÖN İNCELEME
AŞAMASININ MUKAYESELİ HUKUK İLE MEDENÎ USUL
HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ
§1. GENEL OLARAK ÖN İNCELEME AŞAMASI 27
A. Ön İnceleme Aşamasının Tarihçesi, Türk Hukukuna Girişi, Kabul Edilme Amacı ve Önemi 27
B. Ön İncelemenin Amacı 32
C. Kavram Olarak Ön İnceleme 35
§ 2. MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN ÖN İNCELEME AŞAMASI 36
A. Kıta Avrupası Hukuk Sistemlerinde Ön İnceleme Aşaması 36
1. İsviçre Hukuk Sisteminde Ön İnceleme Aşaması 36
a. Seri Yargılama Usulü (Summarisches Verfahren) 37
b. Adi (Yazılı) Yargılama Usulü (Ordentlisches Verfahren) 39
c. Basit Yargılama Usulü (Vereinfachtes Verfahren) 42
d. İsviçre Hukukunda Kanun Yollarında Ön İnceleme 44
aa. “Berufung” 44
bb. “Beschwerde” 46
cc. “Revision” 47
2. Almanya ve Fransa Hukuk Sistemlerinde Ön İnceleme 49
B. Anglo – Amerikan Hukuk Sisteminde Ön İnceleme 51
1. İngiliz Hukukunda Ön İnceleme 51
2. Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda Ön İnceleme 55
§ 3. HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA ÖN İNCELEMENİN YERİ 58
A. Genel Olarak 58
B. Yargılamanın Aşamaları 62
1. Davanın Açılması 62
2. Dilekçeler Aşaması 69
3. Ön İnceleme Aşaması 76
4. Tahkikat Aşaması 78
5. Sözlü Yargılama Aşaması 91
6. Hüküm Aşaması 93
7. Kanun Yolu Aşaması 97
§ 4. MEDENİ USUL HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER AÇISINDAN ÖN İNCELEME AŞAMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ 103
A. Genel Olarak Medeni Usul Hukukuna Hâkim Olan İlkeler 103
B. Ön İncelemenin Medeni Usul Hukukuna Hâkim Olan İlkelerle İlişkisinin Değerlendirilmesi 105
1. Tasarruf (HMK m. 24) ve Taleple Bağlılık İlkesi (HMK m. 26) 105
2. Taraflarca Getirilme İlkesi (HMK m. 25) 109
3. Kendiliğinden Araştırma İlkesi 112
4. Teksif İlkesi 115
5. Doğrudanlık İlkesi 118
6. Usul Ekonomisi İlkesi (HMK m. 30) 119
7. Hukukî Dinlenilme Hakkı (HMK m. 27) 123
8. Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi (HMK m. 31) 127
İkinci Bölüm
ÖN İNCELEMENİN AŞAMALARI
§ 5. GENEL OLARAK ÖN İNCELEMENİN KAPSAMI VE ZAMANI 131
A. Genel Olarak Ön İncelemenin Kapsamı 131
B. Ön İncelemenin Zamanı 135
§ 6. ÖN İNCELEME AŞAMASINDA YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER 136
A. Ön İncelemede Mahkeme Tarafından Yapılması Gerekli Olan İşlemler 136
1. Ön İncelemede Duruşma Yapılmaması Hususu 136
2. Ön İnceleme Aşamasında İncelenecek Hususlar 138
a. Dava Şartlarının İncelenmesi 138
aa. Türk Mahkemelerinin Yargı Hakkının Bulunması (HMK m. 114/1–a) 141
bb. Yargı Yolunun Caiz Olması (HMK m. 114/1–b) 143
cc. Mahkemenin Görevli Olması (HMK m. 114/1–c) 145
dd. Yetkinin Kesin Olduğu Hâllerde Mahkemenin Yetkili Bulunması (HMK m. 114/1–ç) 148
ee. Taraf ve Dava Ehliyeti ile Temsilcinin Gerekli Niteliğe Sahip Bulunması (HMK m. 114/1–d) 153
ff. Dava Takip Yetkisine Sahip Olunması (HMK m. 114/1–e) 156
gg. Vekilin Davaya Vekâlet Ehliyetine Sahip Olması ve Usulüne Uygun Vekâletnamesinin Bulunması (HMK m. 114/1–f) 157
hh. Gider Avansının Yatırılmış Olması (HMK m. 114/1–g) 158
ii. Teminat Gösterilmesine İlişkin Kararın Gereğinin Yerine Getirilmesi (HMK m. 114/1–ğ) 163
jj. Hukuki Yararın Bulunması (HMK m. 114/1–h) 165
kk. Davanın Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmaması (HMK m. 114/1–ı) 169
ll. Davanın Daha Önceden Kesin Hükme Bağlanmamış Olması (HMK m. 114/1–i) 171
mm. Diğer Kanunlardaki Dava Şartlarının Yerine Getirilmiş Olması ve Dava Şartlarının İncelenmesi (HMK m. 114/2, 115) 172
b. İlk İtirazlar Hakkında Karar Verilmesi 181
aa. Kesin Yetki Kuralının Bulunmadığı Hallerde Yetki İlk İtirazı (HMK m. 116/1–a) 183
bb. Tahkim İlk İtirazı (Uyuşmazlığın Tahkim Yoluyla Çözümlenmesi Gerektiği İtirazı), (HMK m. 116/1–b) 186
cc. İlk itirazlar Hakkında Karar Verilmesi 190
3. Dava Şartları ve İlk İtirazların Dosya Üzerinden İncelenmesi Hâlinde Uygulanacak Usul 193
4. Ön İnceleme Duruşmasında Uygulanacak Usul 197
a. Tarafların Ön İnceleme Duruşmasına Davet Edilmesi 197
b. Ön İnceleme Duruşmasının Yapılması ve Uyuşmazlık Konularının Belirlenmesi 201
c. Tarafların Sulhe veya Arabuluculuğa Davet ve Teşvik Edilmesi 203
d. Taraflarca Bildirilip Dilekçeler Aşamasında Sunulmamış Delillerin Sunulmasının Sağlanması ve Bu Delillerin Toplanması İçin Karar Verilmesi 209
e. Ön İnceleme Tutanağının Düzenlenmesi, Taraflarca imzalanması ve Hukukî Niteliği 215
f. Ön İncelemenin Tamamlanması, Sonuçları ve Kanun Yollarında Ön İnceleme Aşamasının Değerlendirilmesi 218
5. Ön İnceleme Duruşmasında Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre Açısından Karar Verilip Verilemeyeceği Sorunu 223
B. Basit Yargılama Usulünde Ön İnceleme 227
Üçüncü Bölüm
TAHKİMDE, HÜKÜM YERİNE GEÇEN TARAF İŞLEMLERİYLE
İKRARIN VE TAHKİKAT AŞAMASINDA VE ÖNCESİNDE
YAPILABİLEN BİR KISIM İŞLEMLERİN ÖN İNCELEME
AŞAMASINDA YAPILABİLİP YAPILAMAYACAĞI
HUSUSU VE KANUN YOLLARINDA
ÖN İNCELEME
§ 7. TAHKİMDE ÖN İNCELEME VE GÖREV BELGESİ İLE ÖN İNCELEME DURUŞMA TUTANAĞININ KARŞILAŞTIRILMASI 233
A. Genel Olarak Tahkimde Ön İnceleme Aşaması 233
B. MTK’daki ve Milletlerarası Ticaret Odası Tahkim (ICC) Uygulamasındaki Görev Belgesi ile HMK’da Düzenlenen Ön İnceleme Duruşma Tutanağının Benzerlikleri ve Karşılaştırılması 238
§ 8. HÜKÜM YERİNE GEÇEN TARAF İŞLEMLERİ İLE İKRARIN ÖN İNCELEME AŞAMASINDA YAPILABİLİP YAPILAMAYACAĞI HUSUSU 239
A. İkrar 239
B. Davayı Kabul 244
C. Davadan Feragat 248
D. Sulh İşlemleri 252
§ 9. TAHKİKAT AŞAMASINDA VE ÖNCESİNDE YAPILABİLEN BİR KISIM İŞLEMLERİN ÖN İNCELEME AŞAMASINDA YAPILABİLİP YAPILAMAYACAĞI HUSUSU 255
A. Ön Sorun ve Bekletici Sorun Açısından Ön İnceleme 255
B. Ön İnceleme Aşamasında Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Hususu 261
C. Karşı Davada Ön İnceleme Aşaması 266
D. Islahın ve Maddi Hataların Düzeltilmesinin Ön İnceleme Aşamasında Yapılabilip Yapılamayacağı 269
§ 10. ÖN İNCELEME DURUŞMASININ BİRDEN FAZLA ERTELENEBİLİP ERTELENEMEYECEĞİ SORUNU 271
A. Genel Olarak Ön İnceleme Duruşmasının Ertelenmesi 271
B. Ön İnceleme Duruşmasına Mazeret Bildirilmesi Hâlinde HMK m. 140/4 Uyarınca Ön İnceleme Duruşmasının Ertelenebilip Ertelenemeyeceği Sorunu 273
§ 11. GENEL OLARAK KANUN YOLLARINDA ÖN İNCELEME 276
A. İstinaf Kanun Yolunda Ön İnceleme 276
B. Temyiz Kanun Yolunda Ön İnceleme 283
C. Yargılamanın Yenilenmesinde Ön İnceleme 285
1. Mahkemede Yapılan Yargılama Neticesinde Verilen Karar İçin Talep Edilen Yargılamanın Yenilenmesinde Ön İnceleme 285
2. Tahkimde Yargılamanın Yenilenmesinde Ön İnceleme 290
Sonuç 295
Kaynakça 315