Türk Hukuk Sisteminde Önleme Araması

Mehmet ARSLAN

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ. 5

İÇİNDEKİLER  7

KISALTMALAR . 9

GİRİŞ .11

BİRİNCİ BÖLÜM

TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE ARAMA

ARAMA KAVRAMININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ 13

ARAMA KAVRAMININ HUKUKİ NİTELİĞİ. 17

ARAMA KAVRAMINA HAKİM OLAN İLKELER. 19

3.1. Hukuk Devleti İlkesi. 19

3.2. Orantılılık (Ölçülülük) İlkesi . 23

3.3. Adil Yargılanma İlkesi (Dürüst İşlem İlkesi) . 26

3.4. Özel Yaşamın Gizliliği İlkesi . 29

3.5. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi. 33

3.6. İnsan Haysiyetinin Dokunulmazlığı İlkesi  35

ARAMA ÇEŞİTLERİ 38

4.1. Adli Arama. 38

4.2. Önleme Araması 40

ÖNLEME ARAMASININ MEVZUATTAKİ YERİ . 41

5.1. Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası 41

5.2. 2559 Sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu. 42

5.3. 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu . 44

5.4. 2803 Sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu 45

5.5. 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun  45

5.6. 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu 46

5.7. 2935 Sayılı Olağanüstü Hal Kanunu  48

5.8. 5253 Sayılı Dernekler Kanunu . 49

5.9. 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun. 50

5.10. 7245 Sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu 51

5.11. 211 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu  52

8 İçindekiler

İKİNCİ BÖLÜM

ÖNLEME ARAMASI

GENEL OLARAK55

ÖNLEME ARAMASININ AMACI .55

ÖNLEME ARAMASININ KONUSU 58

3.1. Önleme Araması Kapsamında Yapılan Üst Araması. 59

3.2. Önleme Araması Kapsamında Yapılan Eşya ve Özel Kağıt Araması . 61

3.3. Önleme Araması Kapsamında Yapılan Araç Araması. 62

ÖNLEME ARAMASINA MARUZ KALAN KİŞİLER64

ÖNLEME ARAMASININ ZAMANI.76

ÖNLEME ARAMASI TALEBİ VE KARARI78

ÖNLEME ARAMASI SAYILMAYAN HALLER.86

7.1. İdari Denetim. 86

7.2. Durdurma ve Kimlik Sorma 90

HÂKİM KARARI OLMADAN ÖNLEME AMAÇLI ARAMA YAPILABİLEN

HALLER93

8.1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikeyi Bertaraf Etme Saikiyle Arama

Yapılması . 94

8.2. Yönetmelikte Düzenlenen İstisnalar 96

8.3. Rızaya Dayanan Arama 99

ÖNLEME ARAMASININ UYGULANACAĞI ALANLAR .102

ÖNLEME ARAMASININ İCRASI104

10.1. Karar veya Yazılı Emir Üzerine Üst ve Eşya Aramasının İcrası (AÖAY m. 28). 107

10.2. Araçlarda Arama (AÖAY m. 29) . 111

10.3. İşyeri, Konut ve Eklentilerinde Arama Yapılması (AÖAY m. 30). 111

ÖNLEME ARAMASININ SONLANMASI.112

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HUKUKA AYKIRI ÖNLEME ARAMASI VE

SONUÇLARI ÖNLEME ARAMASINA İLİŞKİN KANUN YOLLARI

GENEL OLARAK115

HUKUKA AYKIRI NİTELİK TAŞIYAN ARAMANIN SUÇ TEŞKİL ETMESİ .116

TOPLANAN DELİLLERİN AKIBETİ .121

3.1. Önleme Araması Bağlamında Hukuka Aykırı Delil Kavramının

Tartışıldığı Yüksek Mahkeme İçtihatlarına Örnekler 125

TAZMİNAT SORUMLULUĞU .134

BAŞVURULABİLECEK KANUN YOLLARI 137

SONUÇ.139

KAYNAKÇA.143