%3
Münhasıran Cumhuriyet Başsavcısı ile Adalet Bakanlığının Yetkili Kılın

Münhasıran Cumhuriyet Başsavcısı ile Adalet Bakanlığının Yetkili Kılındığı Olağanüstü Kanun Yolları


Basım Tarihi
2025-03
Sayfa Sayısı
320
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750299520
Boyut
16x24
Baskı
1



Dr. Mehmet GÜRLER

 

İÇİNDEKİLER
 
Önsöz 
 
5
Özgeçmiş 
 
7
Kısaltmalar 
 
17
GİRİŞ 
 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
 
 
CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI, KESİN HÜKÜM,
 
 
ADLİ HATA VE ADLİ HATAYI ÖNLEME İLE ONARMA YOLLARI
 
 
1. CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI 
 
25
1.1. Genel Açıklamalar ve Tarihsel Safhalar 
 
25
1.2. Modern Ceza Muhakemesi Hukuku 
 
27
1.2.1. Menfaatlerin Bağdaştırılması Kapsamında Ceza Muhakemesi Hukuku İlkeleri 
 
29
1.2.1.1. Hukuk Devleti İlkesi 
 
30
1.2.1.2. Adil Yargılanma Hakkı 
 
31
1.2.1.3. Çelişmeli Muhakeme İlkesi 
 
32
1.2.1.4. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi 
 
33
1.2.2. Maddi Gerçek, Adalet ve Hukuk Barışı 
 
34
1.2.3. Alternatif Çözüm Yöntemleri Amaç Bakımından Bir Taviz midir? 
 
36
1.2.4. CMK’da Yer Alan Düzenlemeler Bağlamında Amaç 
 
38
2. KESİN HÜKÜM 
 
39
2.1. Kesin Hükmün Gerekliliği 
 
40
2.2. Kesin Hükmün Hakikate Uygunluğu 
 
41
2.3. Kesin Hükmün Türleri 
 
42
2.3.1. Şekli Kesin Hüküm 
 
43
2.3.2. Maddi Kesin Hüküm 
 
44
2.3.3. Kısmi Kesin Hüküm 
 
47
3. ADLİ HATA 
 
48
3.1. Hakikat ve Hata 
 
48
3.2. Adli Hatanın Türleri 
 
49
3.2.1. Lehe Hata ve Aleyhe Hata 
 
49
3.2.2. Maddi Hata ve Hukuki Hata 
 
50
3.2.3. Adli Hatanın Ciddiyeti Meselesi 
 
51
3.3. Adli Hatanın Sebepleri 
 
51
4. ADLİ HATAYI ÖNLEME VE ONARMA YOLLARI 
 
53
4.1. Genel Açıklamalar 
 
53
4.2. Adli Hatayı Önleme – Olağan Kanun Yolları 
 
55
4.2.1. İtiraz 
 
55
4.2.2. İstinaf 
 
56
4.2.3. Temyiz 
 
58
4.3. Adli Hatayı Onarma – Olağanüstü Kanun Yolları 
 
60
4.3.1. Kesin Hüküm Otoritesi ile Adli Hatanın Telifi 
 
60
4.3.2. Olağanüstü Kanun Yolları 
 
62
4.3.3. Münhasıran Yargı Makamları ve İdareye Verilen Kanun Yolu Yetkisi 
 
63
4.4. Kanun Yollarının Niteliğinin Tespiti İçin Kullanılan Kriterler 
 
65
4.4.1. Kesinleşme Kriteri 
 
65
4.4.2. Başvuruyu Süreyle Sınırlandırma Kriteri 
 
67
4.4.3. Sebep Gösterme Kriteri 
 
67
4.4.4. İnfazı Durdurma Kriteri 
 
69
İKİNCİ BÖLÜM
 
 
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ İTİRAZ YETKİSİ (CMK M. 308/A)
 
 
1. KAVRAM VE KANUNİ DÜZENLEME 
 
71
2. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ İTİRAZININ NİTELİĞİ 
 
74
3. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ İTİRAZININ GEREKLİLİĞİ 
 
77
4. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ İTİRAZININ KONUSU 
 
82
4.1. Genel Olarak 
 
82
4.2. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Kesin Nitelikteki Kararları 
 
83
4.3. İstinaf İsteminin Reddi Kararına İtiraz Sonucu Verilen Bölge Adliye Mahkemesi Kararları 
 
85
4.4. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Bozma Kararları 
 
87
4.5. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Düşme, Durma ve Görevsizlik Kararları 
 
89
5. İTİRAZIN SEBEBİ VE İNCELEMENİN KAPSAMI 
 
93
5.1. Genel Olarak 
 
93
5.2. İtirazın Sebebi 
 
93
5.2.1. Maddi Mesele ve Hukuki Mesele 
 
93
5.2.2. Sebep Gösterme Zorunluluğu 
 
94
5.2.3. İtiraz Sebebi Olamayacak Hususlar 
 
95
5.3. İncelemenin Kapsamı ve Sebeple Bağlılığı 
 
97
6. BAŞVURU USULÜ VE BAŞVURUNUN ETKİLERİ 
 
99
6.1. Başvuru Yetkisi 
 
99
6.1.1. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığı 
 
99
6.1.2. İlgililer ve Diğer Kişiler 
 
100
6.2. Başvurunun Şekli ve İçeriği 
 
101
6.2.1. Başvurunun Şekli 
 
101
6.2.2. Başvurunun İçeriği 
 
101
6.2.3. Sanığın Cevap Hakkı 
 
102
6.3. Başvurunun Süresi 
 
103
6.4. Başvurunun Geri Alınması ve Başvurudan Vazgeçme 
 
106
6.4.1. Başvurunun Geri Alınması 
 
106
6.4.2. Başvurudan Vazgeçme (Feragat) 
 
107
6.5. Başvurunun Etkisi 
 
108
6.5.1. Genel Olarak 
 
108
6.5.2. Aktarma Etkisi 
 
109
6.5.3. Durdurma Etkisi 
 
110
6.5.4. Aleyhe Değiştirme Yasağı 
 
112
7. İTİRAZIN İNCELENMESİ 
 
115
7.1. İtirazı İnceleyecek Merci 
 
115
7.1.1. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesi ve Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu 
 
115
7.1.2. Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Daireleri Başkanlar Kuruluna Gitme Usulü 
 
116
7.1.3. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu Yapısının Adil Yargılanma Hakkına Uygunluğu 
 
117
7.2. Ön İnceleme 
 
121
7.2.1. Genel Olarak 
 
121
7.2.2. Yetki Bakımından 
 
121
7.2.3. Süre Bakımından 
 
122
7.2.4. Konu Bakımından 
 
124
7.2.5. İtiraz Başvurusunun Reddi 
 
124
7.3. Esastan İnceleme 
 
126
7.3.1. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesi Tarafından Yapılan İnceleme 
 
126
7.3.2. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu Tarafından Yapılan İnceleme 
 
128
7.3.3. Esastan İnceleme Sonucu Verilen Karar Türleri 
 
130
8. İTİRAZ ÜZERİNE VERİLEN KARARLARIN DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 
 
131
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
 
 
YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ
 
 
İTİRAZ YETKİSİ (CMK M. 308)
 
 
1. KAVRAM VE KANUNİ DÜZENLEME 
 
135
2. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZININ NİTELİĞİ 
 
138
3. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZININ GEREKLİLİĞİ 
 
144
4. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZININ KONUSU 
 
147
4.1. Genel Olarak 
 
147
4.2. Yargıtay Ceza Dairelerinin Esastan Ret (Onama) Kararları 
 
148
4.3. Yargıtay Ceza Dairelerinin Islah Kararları 
 
148
4.4. Yargıtay Ceza Dairelerinin Bozma Kararları 
 
149
4.5. Temyiz İsteminin Reddi Kararına İtiraz Üzerine Verilen Yargıtay Kararları 
 
151
4.6. Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararları 
 
152
4.7. Yargıtay Hukuk Dairelerinin Cezai Nitelik Taşıyan Kararları 
 
153
4.8. Yargıtay Ceza Dairelerinin İşin Esasına İlişkin Olmayan Kararları 
 
155
4.9. Yargıtay Ceza Dairelerinin CMK m. 141–144 Kapsamındaki Tazminata İlişkin Kararları 
 
157
4.10. Yargıtay Ceza Dairelerinin Görevsizlik Kararları 
 
161
5. İtirazın Sebebi ve İncelemenin Kapsamı 
 
162
5.1. Genel Olarak 
 
162
5.2. İtirazın Sebebi 
 
163
5.2.1. Maddi Mesele ve Hukuki Mesele 
 
163
5.2.2. Sebep Gösterme Zorunluluğu 
 
165
5.2.3. İtiraz Sebebi Olamayacak Hususlar 
 
166
5.3. İncelemenin Kapsamı ve Sebeple Bağlılığı 
 
168
6. Başvuru Usulü ve Etkileri 
 
171
6.1. Başvuru Yetkisi 
 
171
6.1.1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı 
 
171
6.1.2. İlgililer ve Diğer Kişiler 
 
173
6.2. Başvuru Şekli ve İçeriği 
 
174
6.2.1. Başvurunun Şekli 
 
174
6.2.2. Başvurunun İçeriği 
 
175
6.2.3. Sanığın Cevap Hakkı 
 
175
6.3. Başvurunun Süresi 
 
176
6.3.1. Lehe ve Aleyhe Başvuru 
 
176
6.3.2. 1412 sayılı CMUK Döneminde Verilen Kararlar Bakımından Başvuru Süresi 
 
178
6.4. Başvurunun Geri Alınması ve Başvurudan Vazgeçme 
 
180
6.4.1. Başvurunun Geri Alınması 
 
180
6.4.2. Başvurudan Vazgeçme (Feragat) 
 
183
6.5. Başvurunun Etkisi 
 
183
6.5.1. Genel Olarak 
 
183
6.5.2. Aktarma Etkisi 
 
184
6.5.3. Durdurma Etkisi 
 
184
6.5.4. Aleyhe Değiştirme Yasağı 
 
187
7. İTİRAZIN İNCELENMESİ 
 
189
7.1. İtirazı İnceleyecek Merci 
 
189
7.1.1. Yargıtay Ceza Dairesi ve Yargıtay Ceza Genel Kurulu 
 
189
7.1.2. Dosyanın Yargıtay Ceza Genel Kuruluna Gitme Usulü 
 
190
7.1.3. Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Yapısının Adil Yargılanma Hakkına Uygunluğu 
 
191
7.2. Ön İnceleme 
 
192
7.2.1. Genel Açıklamalar 
 
192
7.2.2. Yetki Bakımından 
 
192
7.2.3. Süre Bakımından 
 
193
7.2.4. Konu Bakımından 
 
194
7.2.5. İtiraz Başvurusunun Reddi 
 
194
7.3. Esastan İnceleme 
 
196
7.3.1. Yargıtay Ceza Dairesi Tarafından Yapılan İnceleme 
 
196
7.3.2. Yargıtay Ceza Genel Kurulu Tarafından Yapılan İnceleme 
 
198
7.3.3. Esastan İnceleme Sonucu Verilen Karar Türleri 
 
199
7.3.4. Direnme Hakkı 
 
200
8. İTİRAZ ÜZERİNE VERİLEN KARARLARIN DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 
 
201
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
 
 
KANUN YARARINA BOZMA (CMK M. 309 – M. 310)
 
 
1. KAVRAM VE KANUNİ DÜZENLEME 
 
205
2. KANUN YARARINA BOZMANIN NİTELİĞİ 
 
208
3. KANUN YARARINA BOZMANIN GEREKLİLİĞİ 
 
211
4. KANUN YARARINA BOZMANIN KONUSU 
 
216
4.1. Genel Olarak 
 
216
4.2. CMK m. 272/3 Gereği Hakkında İstinafa Başvurulamayan Hükümler 
 
216
4.3. CMK m. 272/1 Gereği Hakkında İstinafa Başvurulabilecek Nitelikte Olmasına Rağmen İstinafa Başvurulmayan Hükümler 
 
217
4.4. Cumhuriyet Savcılığı Tarafından Verilen Kararların İtirazına İlişkin Kararlar 
 
219
4.5. Yargıtay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Verdiği Kararlar 
 
222
4.6. İdari Yaptırım Kararlarına Karşı Sulh Ceza Hâkimliğine Başvurulması Üzerine Verilen Kararlar 
 
224
4.7. İcra Mahkemelerinin İcra ve İflas Suçlarına İlişkin Ceza İçeren Kararları ile Disiplin Hapsi ve Tazyik Hapsi İçeren Kararları 
 
227
4.8. Tartışmalı Hususlar 
 
230
4.8.1. İstinaf İncelemesinden Geçmek Suretiyle Kesinleşen Kararlar 
 
230
4.8.2. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına İlişkin Kararlar 
 
233
5. KANUN YARARINA BOZMANIN SEBEBİ VE İNCELEMENİN KAPSAMI 
 
241
5.1. Genel Olarak 
 
241
5.2. Karar veya Hükmün Hukuka Aykırı Olması 
 
242
5.2.1. Hukuka Aykırılığın İçeriği 
 
242
5.2.2. Hukuka Kesin Aykırılık Hallerinin (CMK m. 289) Kanun Yararına Bozma Sebebi Olarak Değerlendirilmesi 
 
243
5.3. Kanun Yararına Bozma Nedeni Olmayan Haller 
 
244
5.3.1. Başka Bir Yol ile Giderilmesi Mümkün Olan Hukuka Aykırılıklar 
 
244
5.3.2. Kabule Göre Bozmanın Konusunu Oluşturan Hukuka Aykırılıklar 
 
246
5.3.3. Hükmün Kesinleşmesinden Sonra Gerçekleşen Yasa Değişiklikleri 
 
247
5.4. İncelemenin Kapsamı ve Sebeple Bağlılığı 
 
249
6. BAŞVURU USULÜ VE ETKİLERİ 
 
253
6.1. Başvuru Yetkisi 
 
253
6.1.1. Adalet Bakanlığı 
 
253
6.1.2. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı 
 
254
6.1.3. İlgililer ve Diğer Kişiler 
 
255
6.1.4. Başvuru Yetkisinin Silahların Eşitliği İlkesi Bağlamında Değerlendirilmesi 
 
257
6.2. Başvurunun Şekli ve İçeriği 
 
260
6.2.1. Başvurunun Şekli 
 
260
6.2.2. Başvurunun İçeriği 
 
262
6.3. Başvuru Süresi 
 
263
6.4. Başvurunun Geri Alınması ve Başvurudan Vazgeçme 
 
263
6.4.1. Başvurunun Geri Alınması 
 
263
6.4.2. Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat) 
 
266
6.5. Başvurunun Etkisi 
 
266
6.5.1. Genel Olarak 
 
266
6.5.2. Aktarma Etkisi 
 
267
6.5.3. Durdurma Etkisi 
 
267
7. KANUN YARARINA BOZMANIN İNCELENMESİ 
 
269
7.1. Kanun Yararına Bozmayı İnceleyecek Merci 
 
269
7.1.1. Yargıtay Ceza Dairesi 
 
269
7.1.2. Yargıtay Ceza Genel Kurulu 
 
270
7.2. Ön İnceleme 
 
272
7.2.1. Genel Açıklamalar 
 
272
7.2.2. Görev Bakımından 
 
273
7.2.3. Yetki Bakımından 
 
273
7.2.4. Konu Bakımından 
 
274
7.2.5. Kanun Yararına Bozma Başvurusunun Reddi 
 
274
7.3. Esastan İnceleme 
 
275
7.3.1. İnceleme Usulü 
 
275
7.3.2. Esastan İnceleme Sonunda Verilebilecek Karar Türleri 
 
277
7.3.2.1. Genel Olarak 
 
277
7.3.2.2. CMK m. 309/4–a Bendi Kapsamında Verilen Bozma Kararları 
 
280
7.3.2.4. CMK m. 309/4–b Bendi Kapsamında Verilen Bozma Kararları 
 
282
7.3.2.5. CMK m. 309/4–c Bendi Kapsamın Verilen Bozma Kararları 
 
284
7.3.2.6. CMK m. 309/4–d Bendi Kapsamında Kalan Bozma Kararları 
 
286
8. KANUN YARARINA BOZMANIN DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 
 
288
Sonuç 
 
291
Kaynakça 
 
305
Kavram Dizini 
 
319
Kapat