Sigorta Hukuku
Prof. Dr. Mehmet ÖZDAMAR
- | Genel Olarak Sigorta Hukuku |
- | Sigorta Sözleşmesi |
- | Zarar Sigortaları |
- | Mal Sigortaları |
- | Sorumluluk Sigortaları |
- | Can Sigortaları |
- | Hayat Sigortası |
- | Diğer Can Sigortası Türleri |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 5
Kısaltmalar 15
Birinci Ünite
GENEL OLARAK SİGORTA HUKUKU
I. SİGORTAYA İLİŞKİN KAVRAMLAR 17
A. Sigorta 17
B. Riziko (Risk) 18
C. Prim 19
II. SİGORTANIN TÜRLERİ 19
A. Sosyal ve Özel Sigortalar 20
B. Mal, Sorumluluk ve Can Sigortaları 20
C. Zarar Sigortaları ve Meblağ Sigortaları 21
III. SİGORTA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 21
A. Kanunlar 21
B. Yönetmelikler 22
C. Sigorta Genel Şartları 22
D. Mahkeme İçtihatları ve Öğreti 23
IV. SİGORTA KURULUŞLARI 23
A. Sigorta Şirketleri 23
B. Sigorta Aracıları 25
1. Sigorta Acenteleri 25
2. Sigorta Brokerleri 28
C. Sigorta Aktüer ve Eksperleri 31
1. Sigorta Aktüeri 31
2. Sigorta Eksperleri 32
V. SİGORTACILIKTA TAHKİM UYGULAMASI 33
A. Genel Olarak Tahkim 33
B. Sigortacılık Alanında Tahkim 34
1. Özellikleri 34
2. Tahkim Uygulaması 35
VI. SİGORTACILIK ALANINDA GÜVENCE HESABI 37
BİRİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 40
BİRİNCİ ÜNİTE SORULARI 42
İkinci Ünite
SİGORTA SÖZLEŞMESİ
I. SÖZLEŞMENİN GENEL ÖZELLİKLERİ 45
A. Tanımı 45
B. Şekli 45
C. İrade Serbestisi 46
D. Kurulması 48
D. Sigorta Poliçesi 48
E. Sigorta Süresi 49
F. Hukuki Niteliği 50
II. TARAFLARI 51
A. Sigortacı 51
B. Sigorta Ettiren 51
III. UNSURLARI 52
A. Menfaat 52
B. Tehlike /Riziko 53
C. Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri 53
D. Prim 54
IV. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI 54
A. Sigortacının Borçları 54
1. Sigorta Himayesi Sağlamak (Rizikoyu Taşımak) 55
2. Aydınlatma Yükümlülüğü 56
3. Poliçe Verme Yükümlülüğü 57
4. Sigorta Tazminatı/Sigorta Bedelini Ödemek 57
B. Sigorta Ettirenin Borçları 58
1. Prim Ödeme 59
2. Beyan Yükümlülüğü 61
a. Sözleşmenin Kurulması Esnasında 61
b. Sözleşmenin Devamı Esnasında 63
c. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde 65
3. Bilgi verme ve Araştırma Yapılmasına İzin Verme Yükümlülüğü 65
4. Zararı Önleme, Azaltma ve Sigortacının Rücu Haklarının Koruma Yükümlülüğü 65
V. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 67
A. Sona Erme Halleri 67
1. Sürenin Dolması 67
2. Tarafların Karşılıklı İradesi (İkale Sözleşmesi) ile Sona Erme 67
3. Rizikonun Gerçekleşmesi 67
4. Sigortacının İflası 68
5. Tek Taraflı Olarak Sözleşmenin Sona Erdirilmesi 68
B. Zamanaşımı 70
İKİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 72
İKİNCİ ÜNİTE SORULARI 74
Üçüncü Ünite
ZARAR SİGORTALARI
I. GENEL OLARAK ZARAR SİGORTALARI 79
II. ZARAR SİGORTALARININ ÖZELLİKLERİ 80
A. Sigorta Ettiren ve Sigortalı Kavramları 80
B. Sigortacının Sorumluluğunun Rizikonun Gerçekleşmesi Sonucu Doğan Zarar ile Sınırlı Olması 80
C. Zenginleşme Yasağının Uygulanması 82
III. ZARAR SİGORTALARININ TÜRLERİ 83
A. Mal Sigortaları 83
B. Sorumluluk Sigortaları 85
ÜÇÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 87
ÜÇÜNCÜ ÜNİTE SORULARI 88
Dördüncü Ünite
MAL SİGORTALARI
I. MAL SİGORTASI KAVRAMI 91
II. MAL SİGORTALARINA HÂKİM OLAN İLKELER 92
A. Menfaat İlkesi 92
1. Genel Olarak 92
2. Başkasının Menfaati İçin Sigorta Yapılması 94
3. Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Bulunan Malın Sigorta Edilmesi 95
4. Sigortacının Sigortalanan Menfaati İnceleyebilmesi 97
5. Sigorta Edilen Menfaatin Sahibinin Değişmesi 97
B. Tazminat İlkesi 98
1. Zarar Kavramı 98
2. Zararın Belirlenmesi 99
3. Zararın Tazmini 99
a. Sigorta Değeri ile Sigorta Bedelinin Birbirine Eşit Olması 100
aa. Eksik Sigorta 100
bb. Aşkın Sigorta 101
cc. Takseli Sigorta 102
b. Aynı Menfaatin Birden Fazla Sigorta Edilmesi 103
aa. Müşterek Sigorta 103
bb. Çifte Sigorta 104
cc. Kısmi Sigorta 105
C. Halefiyet İlkesi 106
III. MAL SİGORTASININ TÜRLERİ 108
A. Yangın Sigortası 108
B. Hırsızlık Sigortası 110
C. Kasko Sigortası 111
DÖRDÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 116
DÖRDÜNCÜ ÜNİTE SORULARI 118
Beşinci Ünite
SORUMLULUK SİGORTALARI
I. GENEL OLARAK 121
II. SORUMLULUK SİGORTALARININ ÖZELLİKLERİ 121
II. SORUMLULUK SİGORTALARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER 122
A. Mecburî Sorumluluk Sigortası ve İsteğe Bağlı Sorumluluk Sigortası Ayrımı 122
B. Sorumluluk Sigortalarında Riziko 123
C. Sorumluluk Sigortasının Konusu ve Kapsamı 123
D. Sigortalının Bildirim Yükümlülüğü 124
E. Kasten Neden Olma 124
F. Doğrudan Dava Hakkı 125
G. Sigortacının Hak ve Yükümlülükleri 125
H. Zamanaşımı 126
I. Halefiyet 126
III. SORUMLULUK SİGORTALARININ TÜRLERİ 127
A. Zorunlu Trafik Sigortası 127
1. Zorunlu Trafik Sigortasının Kapsamı 128
2. Tazminatın Ödenmesi 130
B. Meslekî Sorumluluk Sigortası 130
1. Teminat Dışında Kalan Haller 131
2. Sigortalı ve Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 133
3. Tazminatın Ödenmesi 133
BEŞİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 135
BEŞİNCİ ÜNİTE SORULAR 137
Altıncı Ünite
CAN SİGORTALARI
I. CAN SİGORTALARININ ÖZELLİKLERİ 141
A. Sigortalanan Menfaatin İnsan Hayatı ve Sağlığı Olması 141
B. Meblağ Sigortası Niteliğinde Olması 141
C. Aşkın Sigorta ve Birden Çok Sigorta Hükümlerinin Uygulanmaması 142
D. Halefiyet Prensibinin Geçerli Olmaması 143
II. CAN SİGORTALARININ TÜRLERİ 144
A. Hayat Sigortası 144
B. Kaza Sigortası 144
C. Hastalık ve Sağlık Sigortası 145
ALTINCI ÜNİTE ÖZETİ 146
ALTINCI ÜNİTE SORULARI 147
Yedinci Bölüm
HAYAT SİGORTASI
I. HAYAT SİGORTASININ TANIMI VE KONUSU 149
II. HAYAT SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 149
A. Ölüm ve Hayatta Kalma İhtimaline Karşı Hayat Sigortası 149
B. Grup Sigortaları 150
C. Tontin 151
III. HAYAT SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI VE İLGİLİLER 152
A. Sigortacı 152
B. Sigorta Ettiren 152
C. Sigortalı 153
D. Lehtar 154
1. Genel Olarak 154
2. Lehtar Tayini 155
3. Lehtar Tayin Edilen Kişi Bakımından Aranan Menfaat Prensibi 157
4. Lehtarın Değiştirilmesi ve Dönülemez Lehtar Tayini 161
IV. HAYAT SİGORTA SÖZLEŞMESİNDE SİGORTA ETTİRENİN BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 162
A. Sözleşmenin Kurulması Sırasında 162
1. Yanlış Yaş Beyanı 162
2. Beyan Yükümlülüğü 163
B. Sözleşmenin Devamı Sırasında 165
V. ÖZEL DURUMLAR 165
A. İntihar 165
B. Sigorta Ettirenin veya Lehtarın Sigortalıyı Öldürmesi 166
C. Lehtarın Ölümü 167
D. Sigortadan Ayrılma 167
E. Ödünç Verme 167
F. Prim Ödemeden Muaf Sigorta 168
G. Sigortacının İflâsı 168
VI. HAYAT SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNE İLİŞKİN ÖZELLİK ARZ EDEN HÜKÜMLER 169
A. Sözleşmeden Cayma 169
B. Sigortalının Ölümü 169
YEDİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 170
YEDİNCİ ÜNİTE SORULARI 172
Sekizinci Ünite
DİĞER CAN SİGORTASI TÜRLERİ
I. KAZA SİGORTASI 177
A. Kaza Sigortasının Konusu ve Kapsamı 177
B. Sigortalı 179
C. Tedavi Giderleri 179
II. HASTALIK VE SAĞLIK SİGORTASI 180
A. Hastalık Sigortası 180
1. Konusu ve Kapsamı 180
2. Lehtar 181
3. Hastalık Sigortasına Uygulanacak Hayat Sigortası Hükümleri 181
B. Sağlık Sigortası 182
1. Konusu ve Kapsamı 182
2. Sağlık Sigortasına Uygulanacak Hükümler 183
C. Hastalık ve Sağlık Sigortasına İlişkin Müşterek Hükümler 183
1. Sigorta Değeri 183
2. Bekleme Süresi 183
3. Yeni Doğan Bebeğin ve Evlat Edinilenin Sigorta Kapsamında Olması 184
4. Bilgi İsteme Hakkı 184
SEKİZİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 185
SEKİZİNCİ ÜNİTE SORULARI 186
Kaynakça 189
Kavram Dizini 190