Vergi Kaçakçılığı Suçu ve Yargılama Usulü
Prof. Dr. Mehmet YÜCE
- | Vergi Suçları |
- | Sahte Belge ve Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge |
- | Vergi Suçlarına Karşı Adli Yargı Yolu |
- | Adli Yargı Kararlarına Karşı Kanun Yolu |
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
İÇİNDEKİLER. IX
BİRİNCİ BÖLÜM
VERGİ SUÇLARI
I. SUÇ KAVRAMI . 1
A. TANIM . 1
B. SUÇ VE CEZADA KANUNİLİK İLKESİ 3
C. SUÇUN UNSURLARI. 5
1. Kanuni Unsur (Tipiklik Unsuru) 5
2. Maddi Unsur 7
a. Harekete Göre Suçlar. 8
(1) Hareketin Belli Olmasına Göre Suçlar . 8
(a) Serbest Hareketli Suçlar . 8
(b) Bağlı Hareketli Suçlar 8
(c) Seçimlik hareketli suçlar. 9
(2) Hareketin Şekline Göre Suçlar. 10
(a) İcrai Hareketli Suçlar 10
(b) İhmali Hareketli Suçlar . 11
(3) Hareketin Sayısına Göre Suçlar . 12
(a) Tek Hareketli Suçlar 12
(b) Birden Fazla Hareketli Suçlar 12
(c) İtiyadi Suçlar. 12
b. Neticeye Göre Suçlar . 13
(1) Neticenin Devamlı Olup Olmamasına Göre Suçlar 13
(a) Mütemadi (Kesintisiz) Suçlar 13
(b) Ani (Kesintili) Suçlar 13
X
(2) Neticenin Beliriş Şekline Göre Suçlar 14
(a) Maddi Suç 14
(b) Şekli Suç . 14
(3) Neticenin Yarattığı Etkiye Göre Suçlar 15
(a) Tehlike Suçu . 15
(b) Zarar Suçu 16
(4) Neticenin Sayısına Göre Suçlar . 17
(a) Basit Hareketli Suç . 17
(b) Zincirleme (Müteselsil) Suç 17
(5) Neticenin Gerçekleşip Gerçekleşmemesine Göre Suçlar 20
(a) Tamamlanmış Suçlar 20
(b) Tamamlanmamış Suçlar. 20
3. Manevi Unsur 21
4. Hukuka Aykırılık Unsuru 25
II. VERGİ SUÇU 26
A. VERGİ SUÇU TANIMI . 26
B. VERGİ SUÇU TÜRLERİ 28
1. KAÇAKÇILIK SUÇU 30
a. Kaçakçılık Suçunun Tanımı. 30
b. Kaçakçılık Suçunun Faili. 30
c. Kaçakçılık Suçunun Unsurları. 32
(1) Kanuni Unsur 32
(2) Maddi Unsur . 33
(3) Manevi Unsur . 40
d. Kaçakçılık Suçu Oluşturan Fiiler. 47
(1) Birinci Grup Fiiller ve Cezası 47
(2) İkinci Grup Fiiller ve Cezası . 47
(3) Üçüncü Grup Fiiller . 48
(4) Dördüncü Grup Fiiller . 48
e. Kaçakçılık Suçunun Cezası . 49
XI
2. VERGİ MAHREMİYETİNİN İHLALİ SUÇU . 53
a. Vergi Mahremiyetinin İhlali Tanımı . 53
b. Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçunun Faili. 54
c. Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçunun Unsurları. 56
(1) Kanuni Unsur. 56
(2) Maddi Unsur . 57
(3) Manevi Unsur 59
(4) Hukuka Aykırılık Unsuru 60
d. Vergi Mahremiyetinin İhlali Suçunun Cezası . 61
3. MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇU 63
a. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçunun Tanımı . 63
b. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçunun Faili 64
c. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçunun Unsurları . 65
(1) Kanuni Unsur. 65
(2) Maddi Unsur . 65
(3) Manevi Unsur 66
d. Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçunun Cezası 66
İKİNCİ BÖLÜM
SAHTE BELGE VE MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE
I. GENEL AÇIKLAMA . 69
II. BELGE KAVRAMI VE UNSURLARI . 70
A. GENEL ANLAMDA BELGE. 70
1. Tanım. 70
2. Belgenin Unsurları . 72
a. Yazılı Olması. 72
b. Anlaşılabilir ve Hukuki Değer Taşıyan Bir İçeriğe Sahip Olması 73
c. Düzenleyenin Belli Olması . 73
d. Taşınabilir Olması. 74
XII
B. TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE BELGE . 74
C. TÜRK CEZA KANUNUNA GÖRE BELGE. 75
D. VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE BELGE . 76
III. SAHTE BELGE DÜZENLEME VE KULLANMA SUÇU . 78
A. TANIM. 78
B. SUÇUN FAİLİ 80
C. UNSURLARI . 84
1. Kanuni Unsur. 84
2. Maddi Unsur . 85
3. Manevi Unsur 88
D. CEZASI. 96
IV. MUHTEVİYATI YANILTICI BELGE DÜZENLEME VE KULLANMA SUÇU. 96
A. TANIM. 96
B. FAİL . 98
C. UNSURLARI . 99
1. Kanuni Unsur. 99
2. Maddi Unsur . 99
3. Manevi Unsur 101
D. CEZASI. 102
V. İSPAT YÜKÜ, ARAÇLAR VE YÖNTEMLERİ . 104
A. İSPAT YÜKÜ. 104
B. İSPAT YÖNTEMLERİ. 108
1. Mal Hareketleri ve Hizmet İfası. 108
2. Finansman Hareketleri 110
3. Miktar Yaklaşımı 111
4. Karine Usulü 113
EK: KONUYA İLİŞKİN UZMAN GÖRÜŞ ÖRNEĞİ. 117
VI. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLERİN
MÜTESELSİL SORUMLULUKLARI. 144
A. MESLEK MENSUPLARININ GÖREVLERİ 144
XIII
B. MESLEK MENSUPLARININ SORUMLULUK KAPSAMI . 144
1. Mali Sorumluluk 144
2. Disiplin Sorumluluğu . 151
C. MESLEK MENSUBUNUN SORUMLULUĞU İÇİN KASIT UNSURUNUN
VARLIĞI . 154
D. SORUMLULUĞUN BAŞLANGIÇ ZAMANI 155
E. SORUMLULUK KAPSAMINDA MESLEK MENSUBUNUN TAKİBİ . 157
EK: UZMAN GÖRÜŞÜ ÖRNEĞİ 159
VII.ÖZEL ESASLARA TABİ MÜKELLEF STATÜSÜNE ALINMA. 177
A. TANIM VE AMAÇ. 177
B. ÖZEL ESASLARA TABİ MÜKELLEFLER. 179
C. ÖZEL ESASLAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN RAPORLAR. 182
1. Olumlu Rapor 182
2. Olumsuz Rapor 183
D. ÖZEL ESASA ALINMA SÜRECİ. 184
1. Özel Esasa Alınacak Mükelleflerin Tespiti . 184
a. Sahte Belge Düzenledikleri veya Kullandıkları Hususunda
Haklarında Tespit Bulunanlar. 184
(1) Sahte Belge Düzenleme Tespiti. 185
(2) Sahte Belge Kullanma Tespiti 188
b. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenledikleri veya
Kullandıkları Hususunda Haklarında Tespit Bulunanlar. 189
(1) Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Tespiti 190
(2) Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Kullanma Tespiti 191
c. Haklarında Sahte Belge Düzenleme ya da Kullanma
Hususunda Olumsuz Rapor Bulunanlar . 191
(1) Haklarında Sahte Belge Düzenleme Hususunda Olumsuz
Rapor Bulunanlar 192
(2) Haklarında Sahte Belge Kullandıkları Hususunda
Olumsuz Rapor Bulunanlar . 192
XIV
d. Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenledikleri veya
Kullandıkları Hususunda Olumsuz Rapor Bulunanlar 194
(1) Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Düzenleme Raporu Bulunanlar. 194
(2) Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Kullanma Raporu Bulunanlar. 194
e. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis
Ettirilmesi. 195
(1) Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis
Ettirenler. 195
(2) Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis
Ettirenlere Mal Teslimi ve Hizmet İfasında Bulunanlar. 197
2. Özel Esaslara Alınma İşlemleri 198
E. ÖZEL ESASLARA TABİ MÜKELLEFLERİN İADE TALEPLERİ . 200
1. Hakkında Olumsuz Rapor Bulunan Mükellefler 200
a. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Düzenleme Raporu Bulunanların İade Talepleri 201
b. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Kullanma Raporu Bulunanların İade Talepleri . 202
2. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Düzenleme veya Kullanma Tespiti Bulunan Mükelleflerin İade
Talepleri 202
a. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Düzenlediği Konusunda Tespit Bulunanlar 203
b. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Kullandığı Konusunda Tespit Bulunanlar . 204
F. ÖZEL ESASTAN GENEL ESASLARA DÖNÜŞ SÜRECİ 204
1. Hakkında Olumsuz Rapor Bulunan Mükellefler 205
a. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Düzenleme Raporu Bulunanlarının Genel Esaslara
Dönüşü 206
b. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Kulanma Raporu Bulunanlarının Genel Esaslara Dönüşü 207
2. Hakkında Olumsuz Tespit Bulunan Mükellefler 209
XV
a. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlarının Genel Esaslara
Dönüşü 209
b. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı
Belge Kullandığı Konusunda Tespit Bulunanlar . 210
G. MÜKELLEFİN SAVUNMA VE İSPAT HAKKI 211
H. ÖZEL ESASLARDA BAZI ÖZELLİKLİ DURUMLAR 214
1. Mükellefin Adresinde Bulunmaması . 214
2. Mükellefin Defter ve Belge İbraz Etmemesi 215
3. Mükellefin Beyanname Vermemesi 216
4. İhtiyati Tahakkuk veya İhtiyati Haciz Uygulanan Mükellefler 217
ÖZEL ESASLARDAN ÇIKIŞ YAZISI 219
İ. ÖZEL MÜKELLEF STATÜSÜNE ALINMANIN HUKUKİ ANALİZİ. 220
J. ÖZEL ESASLARA İLİŞKİN MAHKEME KARARI 223
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ SUÇLARINA KARŞI ADLİ YARGI YOLU
I. GENEL AÇIKLAMA . 229
II. CEZA DAVASININ AÇILMA SÜRECİ. 231
A. GENEL ANLAMDA CEZA DAVASI İKAME SÜRECİ 231
B. VERGİ SUÇLARINDA CEZA DAVASI 235
1. Davanın Açılması . 235
2. Vergi Suçlarında Dava Şartları . 237
a. Vergi Suçu Raporu . 237
b. Mütalaa 238
III. DAVA AÇILMA SÜRECİ. 242
A. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 242
B. VERGİ SUÇLARINDA İDDİANAMENİN HAZIRLANMASI 246
C. VERGİ SUÇLARINDA TARAFLAR . 257
D. VERGİ SUÇLARINDA KOVUŞTURMA VE KARAR . 262
1. Duruşma Hazırlığı Devresi . 263
XVI
2. Duruşma Devresi. 264
3. Hükmün Oluşturulması (Son Karar) Evresi 266
a. Beraat Kararı 267
b. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 268
c. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı 270
d. Mahkûmiyet 271
e. Güvenlik Tedbirleri 271
f. Davanın Reddi 272
g. Davanın Düşmesi . 272
h. Davanın Durması . 273
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ADLİ YARGI KARARLARINA KARŞI KANUN YOLU
I. KANUN YOLLARI 275
A. OLAĞAN KANUN YOLLARI. 276
1. İtiraz 276
2. İstinaf 281
a. Tanım. 281
b. Kapsamı . 284
c. Başvuru 285
d. Başvuru talebinin İncelenmesi ve Karar 286
e. Duruşma 289
3. Temyiz . 291
a. Tanım. 291
b. Kapsam 292
c. Başvuru 296
d. Temyiz Nedenleri. 297
e. Temyiz Süreci. 300
f. Yargıtayca Dosyanın İncelenmesi ve Duruşma 301
g. Karar 302
XVII
B. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI 311
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtirazı. 311
2. Kanun Yararına Bozma 312
3. Yargılamanın Yenilenmesi . 315
a. Tanım. 315
b. Nedenleri . 316
c. Süre 317
d. Başvurada Bulunabilecekler. 318
e. Başvuru ve Talep İncelenmesi . 319
f. Yeniden Yargılama ve Karar. 321
EKLER 325
EK 1: VERGİ SUÇ RAPORU KAPSAMINDA MALİYE BAKANLIĞIN SERBEST MUHASEBECİ VE
MALİ MÜŞEVİRE DİSİPLİN CEZASI UYGULAMA TALEBİNE KARŞI BURSA SERBEST
MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI DİSİPLİN KURULU’NCA VERİLEN DİSİPLİN
KOVUŞTURMASINA YER OLMADIĞINA DAİR KARARA İLİŞKİN MAHKEME KARARI . 325
EK 2: SAHTE BELGE KULLANIMINA İLİŞKİN VERGİ İNCELEME RAPORU ÖRNEĞİ 333
EK 3: VERGİ İNCELEME TUTANAĞI ÖRNEĞİ 351
EK 4: VERGİ SUÇ RAPORU ÖRNEĞİ 358
KAYNAKÇA 366