Türk Hukukunda Aşkın Zarar Uygulamaları
Av. Arb. Merve UYAROĞLU
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
AŞKIN ZARAR KAVRAMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, BENZER KAVRAMLARDAN FARKI
I. Aşkın Zarar Kavramı . 3
A. Zarar Kavramına Genel Bakış 3
B. Aşkın Zarar Kavramı 6
C. Kanuni Düzenlemesi ve Düzenlenme Amacı . 7
II. Aşkın Zararın Hukuki Niteliği 10
III. Aşkın Zararın Benzer Kavramlardan Farkı . 14
A. Aşkın Zarar ve Cezai Şart Farkı . 14
1. Genel Olarak 14
2. Cezai Şartın Türleri 16
3. Cezai Şartın İndirilmesi . 19
B. Aşkın Zarar ve Götürü Tazminat Farkı . 20
C. Aşkın Zarar ve Yoksun Kalınan Kâr Farkı . 23
İKİNCİ BÖLÜM
AŞKIN ZARARIN TALEP EDİLME KOŞULLARI
I. Borçlunun Para Borcunun Varlığı 29
II. Borçlunun Para Borcunda Temerrüde Düşmesi . 32
A. Kavram ve Koşulları İtibariyle Borçlu Temerrüdüne Bakış . 32
1. Borçlu Temerrüdü Kavramı . 32
2. Borçlu Temerrüdü Koşulları 33
B. Para Borcunda Temerrüdün Bir Sonucu Olarak Temerrüt Faizi 36
1. Genel Olarak Faiz Kavramı ve Özellikleri. 36
2. Temerrüt Faizi İşlevi ve Niteliği 38
3. Temerrüt Faizi Oranı 41
a. Adi İşlerde Temerrüt Faizi 41
b. Ticari İşlerde Temerrüt Faizi 43
c. Yabancı Para Borçlarında Temerrüt Faizi 46
4. Temerrüt Faizi ve Vade Farkı Kıyaslaması . 47
III. Alacaklının Temerrüt Faizini Aşan Zararı 50
A. Zararın Temerrüt Faizini Aşması 50
B. Kusur . 51
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AŞKIN ZARARIN İSPATI VE TAZMİNATIN HESAPLANMASI
I. Aşkın Zararın İspatı . 53
A. Genel Olarak Zararın İspatı 53
B. Aşkın Zararın İspatı 55
1. Somut Metot . 56
2. Soyut Metot 59
3. Yargı Uygulamaları 62
4. Kanaatimiz . 68
II. Aşkın Zararı Ortaya Çıkaran Durumlar 72
A. Enflasyon 72
B. Devalüasyon 75
C. Kur Değişikliğinden Doğan Zarar . 76
D. Yüksek Kredi Maliyetleri . 79
E. Alacaklının Ödemek Zorunda Kaldığı Zarar Kalemleri 82
F. Yapılan Masrafların Sebep Olduğu Zarar Kalemleri 83
1. İhtar Masrafları. 84
2. Yargılama Giderleri . 85
3. İcra Giderleri 86
4. Avukatlık Masrafları 86
5. Avukatın Vekalet Sözleşmelerinden Doğan Aşkın Zararı . 88
6. Seyahat Masrafları . 91
III. Tazminatın Hesaplanması . 91
A. Zarar ve Tazminatın Denk Olması 91
B. Tazminatın İndirilmesine Etki Eden Hususlar 92
1. Borçlunun Kusurunun Ağırlığı 93
2. Alacaklının Rızası 94
3. Alacaklının Ortak Kusuru 94
4. Alacaklının Zararı Azaltma Borcu . 96
5. Borçlunun Tazminatı Ödemekle Yoksulluğa Düşecek Olması . 97
6. Diğer Sebepler 98
C. Aşkın Zarar Tazminatının Hesaplanma Ânı . 99
D. Dava Görülürken Hakimin Aşkın Zarara Hükmetmesi 100
E. Zamanaşımı . 102
SONUÇ . 105
KAYNAKÇA 111