Mevduat Sözleşmeleri

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
MEVDUAT SÖZLEŞMELERİNE GENEL BAKIŞ
I. MEVDUAT KAVRAMI VE MEVDUATA İLİŞKİN HUKUKİ DÜZENLEMELERİN GELİŞİMİ 17
A. Mevduat Kavramı ve Bankacılık Faaliyetleri Arasındaki Yeri 17
1. Mevduat Kavramı 17
2. Mevduatın Bankacılık Faaliyetleri Arasındaki Yeri 19
B. Mevduat ile İlgili Hukuki Düzenlemelerin Gelişimi 20
1. Cumhuriyetten Önceki Dönem 20
2. Cumhuriyet Dönemi 20
a. 2243 Sayılı Mevduatı Koruma Kanunu 20
b. 2999 Sayılı Bankalar Kanunu 21
c. 7129 Sayılı Bankalar Kanunu 22
d. 28 ve 70 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler 23
e. 4389 Sayılı Bankalar Kanunu 24
f. 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu 24
II. MEVDUAT SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, TÜRLERİ, BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 25
A. Mevduat Sözleşmesinin Tanımı ve Tanımın Unsurları 25
1. Mevduat Sözleşmesinin Tanımı 25
2. Mevduat Sözleşmesinin Tanım Unsurları 26
a. Sözleşmenin Konusunun Bir Miktar Para Olması 26
b. Paranın Yetkili Bir Kuruluşa Yatırılması 26
c. Paranın Saklanmak Üzere veya Ödünç Olarak Bırakılması 28
d. Mevduat Kabul İşleminin Genele Yönelik Olması 30
B. Mevduat Sözleşmesinin Türleri ve Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması 31
1. Mevduat Sözleşmesinin Türleri 31
a. Vade Bakımından Mevduat Sözleşmesi Türleri 32
(1) Vadesiz Mevduat Sözleşmesi 33
(2) Vadeli Mevduat Sözleşmeleri 36
(a) Klasik Vadeli Mevduat Sözleşmesi 36
(b) İhbarlı Mevduat Sözleşmesi 37
(c) Birikimli Mevduat Sözleşmesi 38
(d) Çeyiz Hesabı Sözleşmesi 40
(e) Konut Hesabı Sözleşmesi 41
b. Mevduat Sahibi Bakımından Mevduat Sözleşmesi Türleri 42
(1) Tasarruf Mevduatı Sözleşmesi 44
(a) Mevduat Sahibinin Gerçek Kişi Olması 45
(b) Mevduatın Ticari İşlemlere Konu Olmaması 46
(c) Çek Keşide Edilmesinin Tasarruf Mevduatı Niteliğini Etkilememesi 49
(d) Hesabın Tasarruf Mevduatı Adı Altında Açılması 49
(2) Resmi Kuruluşlar Mevduatı Sözleşmesi 50
(3) Ticari Kuruluşlar Mevduatı Sözleşmesi 51
(4) Bankalar Mevduatı Sözleşmesi 52
(5) Diğer Kuruluşlar Mevduatı Sözleşmesi 52
c. Tasarruf Yetkisi Bakımından Mevduat Sözleşmesi Türleri 52
(1) Genel Olarak 52
(2) Tasarruf Yetkisi Bakımından Sözleşmede Açıklık Bulunmaması 56
(3) Tek Başına Tasarruflu (Teselsüllü) Mevduat Sözleşmeleri 58
(a) Sözleşmenin Kuruluşu 58
(b) Sözleşmenin Hükümleri 60
(i) Borçlunun Durumu 60
(ii) Alacaklıların Durumu 61
(iii) Alacaklılar Arasındaki İç İlişki 62
(iv) Alacağın Haczi 62
(v) Alacaklılardan Birinin Ölümü 63
(4) Birlikte Tasarruflu (Teselsülsüz) Mevduat Sözleşmeleri 65
2. Mevduat Sözleşmesinin Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması 66
a. Özel Cari Hesap ve Katılma Hesabı Sözleşmeleri 66
b. Kasa Kirası Sözleşmesi 68
c. Altın Depo Sözleşmesi 69
C. Mevduat Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 70
1. Misli Şeylerin Saklanması (Usulsüz Tevdi) Sözleşmesi Görüşü 71
2. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi Görüşü 74
3. Karma Sözleşme Görüşü 76
4. Kendisine Özgü Yapısı Olan Sözleşme Görüşü 77
5. Görüşümüz 79
İkinci Bölüm
MEVDUAT SÖZLEŞMELERİNİN KURULUŞU VE SONA ERMESİ İLE HÜKÜMLERİ
I. MEVDUAT SÖZLEŞMELERİNİN KURULUŞU VE SONA ERMESİ 83
A. Mevduat Sözleşmelerinin Kuruluşu 83
1. Sözleşmenin Tarafları 83
a. Mevduat Kabul Etmeye Yetkili Kuruluşlar 83
b. Mevduat Sahibi 84
(1) Hak Ehliyeti 85
(2) Fiil Ehliyeti 85
2. Sözleşmenin Şekli 88
a. Bankacılık Kanunu’na Göre 89
b. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre 91
c. Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’na Göre 91
3. Tarafların Anlaşması 93
a. Rızai–Real Sözleşme Ayrımı Bakımından Mevduat Sözleşmeleri 94
b. Mevduat Sözleşmeleri ve Genel İşlem Koşulları 95
(1) Genel İşlem Koşulları Hakkında Genel Bilgi 96
(a) Genel İşlem Koşullarının Bağlayıcılık Denetimi 98
(b) Genel İşlem Koşullarının İçerik Denetimi 102
(2) Mevduat Sözleşmelerinde Yer Alan Bazı Genel İşlem Koşulları Örnekleri 103
(a) Sorumsuzluk Kayıtları 104
(b) Tek Taraflı Takas Yasağını Bertaraf Eden Kayıtlar 106
(c) Banka Kayıtlarının Delil Teşkil Edeceğine İlişkin Kayıtlar 113
(d) Yetkili Mahkeme Kayıtları 115
(e) Yatırılan Yabancı Paradan Farklı Para ile Ödeme Yapılmasına İlişkin Kayıtlar 116
B. Mevduat Sözleşmelerinin Sona Ermesi 117
1. Fesih Nedeniyle Sona Erme 118
a. Vadesiz Mevduat Sözleşmelerinde Fesih Nedeniyle Sona Erme 118
b. Vadeli Mevduat Sözleşmelerinde Fesih Nedeniyle Sona Erme 120
2. Süre Nedeniyle Sona Erme 121
3. Tarafların Anlaşmasıyla Sona Erme 121
4. Bankanın Mevduat Kabul Etme Faaliyetinin Sona Ermesi Nedeniyle Sona Erme 122
5. Zamanaşımı Nedeniyle Sona Erme 123
a. Bankacılık Kanunu ve Borçlar Kanunu’ndaki Zamanaşımı Düzenlemelerinin Karşılaştırılması 125
b. Bankacılık Kanunu’nun 62. Maddesine Göre Zamanaşımının Koşulları 126
(1) Mevduatın Hak Sahibi Tarafından On Yıl Boyunca Aranmaması 126
(a) Hak Sahibi Tarafından Aranmamış Olma 126
(b) En Son Talep, İşlem veya Talimat Tarihinden İtibaren On Yıllık Sürenin Geçmiş Olması 128
(2) Hak Sahibine Ulaşılamaması 133
c. Zamanaşımının Sonuçları 136
II. MEVDUAT SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 137
A. Tarafların Yükümlülükleri 137
1. Bankanın Yükümlülükleri 137
a. Asli Yükümlülükler 137
(1) Edim Yükümlülükleri 137
(a) Asli Edim Yükümlülükleri 138
(i) Saklama Yükümlülüğü 138
(ii) Faiz Ödeme Yükümlülüğü 139
(b) Yan Edim Yükümlülükleri 140
(2) Yan Yükümlülükler 141
(a) Hesap Açma ve Hesabı Doğru Şekilde Tutma Yükümlülüğü 142
(b) Özen Yükümlülükleri 143
b. Tali Yükümlülükler 145
(1) İade Yükümlülüğü 145
(a) İfa Zamanı ve Yeri 147
(b) Zamanaşımı 148
(2) Borçların İhlal Edilmesinden Doğan Sorumluluk 149
2. Mevduat Sahibinin Yükümlülükleri 151
a. Asli Yükümlülükler 151
(1) Edim Yükümlülükleri 151
(2) Yan Yükümlülükler 153
b. Tali Yükümlülükler 153
B. Mevduat Sözleşmelerinde Özellik Gösteren Bazı Hususlar 154
1. Faiz Ödeme Yükümlülüğünün Esasları 154
2. Mevduatın Vadesinden Önce Çekilmesinin Sonuçları 159
3. Mevduatın Yetkisiz Kişiler Tarafından Çekilmesinin Sonuçları 159
4. Bankacılık Uygulamasında Hesap İşletim Ücretiyle İlgili Durum 163
Sonuç 169
Kaynakça 177
Kavramlar Dizini 185