Milletlerarası Aile Hukuku Ve Milletlerarası Usul Hukuku
MİLLETLERARASI AİLE HUKUKU VE MİLLETLERARASI USUL HUKUKU
İzzet DOĞAN
-Milletlerarası Aile Hukuku
-Nişanlılık
-Evlilik Ve Genel Hükümleri
-Boşanma Ve Ayrılık
-Evlilik Malları
-Soybağının Kurulması
-Soybağının Hükümleri
-Evlat Edinme Yoluyla Soybağının Kurulması
-Uluslararası Özel Hukukta Nafaka
-Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
-Milletlerarası Yetki
-Türklerin Kişi Hallerine İlişkin Davalar
-Yabancıların Kişi Hallerine İlişkin Bazı Davalar
-Miras Davaları
-İş Sözleşmesi Ve İş İlişkisi Davaları
-Tüketici Sözleşmelerine İlişkin Davalar
-Sigorta Sözleşmelerine İlişkin Davalar
-Yetki Anlaşması Ve Sınırları
-Teminat
-Yabancı Devletin Yargı Muafiyetinden Yararlanamayacağı Haller
-Yabancı Mahkeme Kararlarının Tenfizi Ve Tanınması
-Tenfiz Kararı
-Görev Ve Yetki
-Tenfizi İstemi
-Dava Dilekçesine Eklenecek Belgeler
-Tenfiz Şartları
-Tebliğ Ve İtiraz
-Tenfiz Davası Sonunda Verilecek Karar
-Yerine Getirme Ve Temyiz Yolu
-Tanıma
-Kesin Hüküm Ve Kesin Delil Etkisi
-Boşanmaya İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması Ve İkinci Derecede Sonuçlarının Tenfizi
-Boşanma İlamının Tanınması Ve Tenfizinde Görevli Mahkeme
-Boşanma İlamının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizinde Yetkili Mahkeme
-Boşanmaya İlişkin Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizi Davalarında Usul
-Boşanma İle İlgili Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizinde Taraflar
-Boşanma İle İlgili Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizinde Dava Dilekçesi
-Dava Dilekçesine Eklenecek Belgeler
-Boşanma İle İlgili Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizi Davalarında Eksik Belgelerin Tamamlanması
-Boşanma İle İlgili Yabancı Mahkeme İlamlarının Gerekçeli Olması Gerekir Mi?
-Yabancı Boşanma Kararının Tanınması Ve İkinci Derece Sonuçlarının Tenfizinde Duruşma Açılması
-Güvence
-Yargılama Ve Harç Giderleri
- Tebligat
-Yabancı Ülkeye Gönderilecek Tebligat
-Yabancı Ülkedeki Türk Vatandaşlarına Tebligat
-Uluslararası Sözleşmelere Göre Yurt Dışına Tebligat
-Yürürlükteki İkili Anlaşma Veya Çok Taraflı Sözleşmelerden Hangisini Uygulamak Gerekir?
-Türkiye´De Oturan Yabancılara Tebligat
-Abd Adalet Bakanlığının Adres Tespitleri Hakkında T.C. Washıngton Büyükelçiliğinin Bir Yazısı
-Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Adres Bilgilerinin Uyap Üzerinden Alınması
İÇİNDEKİLER
Sunuş 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 17
BİRİNCİ BÖLÜM:
MİLLETLETARASI AİLE HUKUKU
Madde 12 - Nişanlılık 19
Madde 13: Evlilik ve Genel Hükümleri 21
Madde 13 İle İlgili Kararlar 38
Madde 14 - Boşanma ve Ayrılık 51
Madde 14 İle İlgili Kararlar 54
Madde 15 - Evlilik Malları 72
A. Genel Olarak Mal Rejimleri-Tanım 73
B. Eşlerin Mal Rejimine Uygulanacak Hukuk 74
C. Evlenmeden Sonra Yeni Bir Müşterek Hukuka Sahip Olunması 75
Madde 16 - Soybağının Kurulması 75
Madde 16 İle İlgili Kararlar 78
Madde 17 - Soybağının Hükümleri 80
Madde 17 ile İlgili İçtihatlar 82
Madde 18 - Evlat Edinme Yoluyla Soybağının Kurulması 84
A. Evlat Edinme Ehliyeti ve Koşullarına Uygulanacak Hukuk 85
B. Evlat Edinmenin Şekline İlişkin Koşullar 87
C. Evlat Edinmeye ve Edinilmeye Eşin Onayı 88
D. Evlat Edinmenin Hükümleri 89
Madde 18 İle İlgili İçtihatlar 89
Madde 19 - Uluslararası Özel Hukukta Nafaka 91
A. Genel Olarak 93
B. Nafakaya Uygulanacak Hukuk 94
C. Türkiye’nin Taraf Olduğu Nafakaya İlişkin Sözleşmeler 96
1. 1956 Tarihli Nafaka Mükellefiyetine Uygulanacak Kanuna Dair Lahey Sözleşmesi 96
2. 1973 Tarihli Nafaka Yükümlülüğüne Uygulanacak Kanuna Dair Lahey Sözleşmesi 97
3. 1958 Tarihli Çocuklara Karşı Nafaka Yükümlülüğü Konusundaki Kararların Tanınması ve Tenfizine İlişkin Lahey Sözleşmesi 97
4. 1973 Tarihli Nafaka Yükümlülüğü Konusundaki Kararların Tanınmasına ve Tenfizine İlişkin Lahey Sözleşmesi 98
5. Nafaka Alacaklarının Yabancı Mahkemelerde Tahsili İle İlgili 1956 Tarihli Birleşmiş Milletler Sözleşmesi 100
Madde 19 İle İlgili İçtihatlar 111
İKİNCİ BÖLÜM:
TÜRK MAHKEMELERİNİN MİLLETLERARASI YETKİSİ
Madde 40 - Milletlerarası Yetki 113
A. Genel Yetki Kuralı Olarak Yerleşim Yerinin Bulunduğu Yer Mahkemesi 114
B. Türk Mahkemelerinin Yargı Yetkisi 116
C. Yerleşim Yeri İçin Kural ve Karineler 117
D. Genel Yetki Kuralının Dışındaki Bazı Özel Yetki Kuralları 118
E. Türk Medeni Kanununda Düzenlenen Mahkemelerin Yetkisine İlişkin Bazı Kurallar 119
Madde 40 ile İlgili İçtihatlar 121
Madde 41 - Türklerin Kişi Hallerine İlişkin Davalar 125
A. Maddenin Uygulanması İçin Aranan Koşullar 126
B. Görülmekte Olan (Derdest) Dava 126
Madde 41 ile İlgili İçtihatlar 131
Madde 42 - Yabancıların Kişi Hâllerine İlişkin Bazı Davalar 137
Maddenin Uygulanması İçin Aranan Koşullar 138
Madde 43 - Miras Davaları 138
Madde 44 - İş Sözleşmesi ve İş İlişkisi Davaları 139
Madde 45 - Tüketici Sözleşmelerine İlişkin Davalar 140
Madde 46 - Sigorta Sözleşmelerine İlişkin Davalar 142
Madde 47 - Yetki Anlaşması ve Sınırları 143
A. Yetki Sözleşmesinin Koşulları 145
B. Anlaşmaya Karşın Türkiye’de Yetkili Mahkemede Dava Açılması 145
Madde 47 İle İlgili İçtihatlar 146
Madde 48 - Teminat (Güvence) 147
A. Genel Olarak 148
B. Gösterilecek Güvence 149
C. Güvencenin Gösterilmemesinin Yaptırımı 150
D. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna Göre Yabancı Davacının Güvence Gösterme Yükümlülüğü 150
E. Güvence Gösterme Zorunluluğunun Bulunmaması 152
F. Yabancı Davacının Güvence Göstermek Zorunda Olmaması 154
Madde 48 ile İlgili İçtihatlar 157
Madde 49 - Yabancı Devletin Yargı Muafiyetinden Yararlanamayacağı Hâller 191
Madde 49 İle İlgili İçtihatlar 194
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
YABANCI MAHKEME KARARLARININ TENFİZİ VE TANINMASI
GENEL BİLGİ 203
Madde 50 – Tenfiz Kararı 205
Madde 50 İle İlgili İçtihatlar 211
YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ DAVALARINDA YARGILAMA YÖNTEMİ 235
Madde 51 - Görev ve Yetki 235
A. Görevli Mahkeme 236
B. Yetkili Mahkeme 237
C. Yetki İtirazı 240
D. Türk Vatandaşlığı ve Yerleşim Yeri 243
Madde 51 İle İlgili İçtihatlar 245
Madde 52 - Tenfiz İstemi 259
A. Aracı Kurum Sıfatıyla Cumhuriyet Savcılığının Dava Açması 263
B. Tanıma ve Tenfiz Dilekçesi 264
C. Daha Kolay Bir Yol Varsa Hukuki Yarar 265
D. Tanıma ve Tenfiz Davalarında Türk Vatandaşlığından Çıkanlar ile Türk Vatandaşlığını Kaybedenlerin Hukuki Çıkarları 267
Madde 52 ile İlgili İçtihatlar 269
Madde 53 - Dava Dilekçesine Eklenecek Belgeler 283
Madde 53 İle İlgili İçtihatlar 306
TENFİZ KOŞULLARI 325
Madde 54 - Tenfiz Şartları 325
A. Karşılıklılık 327
B. Kararın Yetkili Bir Mahkemeden Alınmış Olması 333
C. Yabancı Mahkeme Kararının Türk Kamu Düzenine Açıkça Aykırı Bulunmaması 340
D. Kendisine Karşı Tenfiz İstenen Tarafın Savunma Hakkına İlişkin Usuli İşlemlere Uyulmuş Olması 353
E. Tenfiz İsteminde Zamanaşımı 356
Madde 54 İle İlgili İçtihatlar 361
Madde 55 - Tebliğ ve İtiraz 384
A. Taraf Oluşturulmadan Alınan Karar 386
B. Çekişmeli – Çekişmesiz Yargı Ayrımı 389
C. Tenfiz İstemine Karşı İtiraz Nedenleri 393
Madde 55 İle İlgili İçtihatlar 394
Madde 56 - Tenfiz Davası Sonunda Verilecek Karar 402
Madde 56 İle İlgili İçtihatlar 405
Madde 57 - Yerine Getirme ve Temyiz Yolu 417
Madde 57 ile İlgili İçtihatlar 420
YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI 423
Madde 58 - Tanıma 423
A. Yabancı Kararın Türk Mahkemesinde Kesin Delil Olarak İleri Sürülmesi 426
B. Kesin Hüküm İtirazı İçin Tanıma 427
C. Yabancı Mahkeme Kararına Dayanılarak İdari Bir İşlemin Yapılması İçin Tanıma 427
Madde 58 ile İlgili İçtihatlar 430
Madde 59 - Kesin Hüküm ve Kesin Delil Etkisi 442
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
BOŞANMAYA İLİŞKİN YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECEDE SONUÇLARININ TENFİZİ
I. BOŞANMA İLAMININ TANINMASI VE TENFİZİNDE GÖREVLİ MAHKEME 451
II. BOŞANMA İLAMININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİNDE YETKİLİ MAHKEME 451
III. BOŞANMAYA İLİŞKİN YABANCI MAHKEME İLAMININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİ DAVALARINDA USUL 455
IV. BOŞANMA İLE İLGİLİ YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİNDE TARAFLAR 456
V. BOŞANMAYA İLİŞKİN YABANCI MAHKEME İLAMININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİNDE DAVA DİLEKÇESİ 457
VI. DAVA DİLEKÇESİNE EKLENECEK BELGELER 460
VII. BOŞANMAYA İLİŞKİN YABANCI MAHKEME İLAMLARININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİ DAVALARINDA EKSİK BELGELERİN TAMAMLANMASI 461
VIII. BOŞANMA İLE İLGİLİ YABANCI MAHKEME İLAMLARININ GEREKÇELİ OLMASI GEREKİR Mİ? 462
IX. YABANCI BOŞANMA KARARININ TANINMASI VE İKİNCİ DERECE SONUÇLARININ TENFİZİNDE DURUŞMA AÇILMASI 462
X. GÜVENCE 462
XI. YARGILAMA HARÇ VE GİDERLERİ 463
BEŞİNCİ BÖLÜM:
TEBLİGAT
I. YABANCI ÜLKEYE GÖNDERİLECEK TEBLİGAT 465
II. YABANCI ÜLKEDEKİ TÜRK VATANDAŞLARINA TEBLİGAT 466
III. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE GÖRE YURT DIŞINA TEBLİGAT 467
IV. YÜRÜRLÜKTEKİ İKİLİ ANLAŞMA VEYA ÇOK TARAFLI SÖZLEŞMELERDEN HANGİSİNİ UYGULAMAK GEREKİR? 470
V. TÜRKİYE’DE OTURAN YABANCILARA TEBLİGAT 471
VI. ABD ADALET BAKANLIĞININ ADRES TESPİTLERİ HAKKINDA T.C. WASINGTON BÜYÜKELÇİLİĞİNİN BİR YAZISI 472
VII. YURTDIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARININ ADRES BİLGİLERİNİN UYAP ÜZERİNDEN ALINMASI 473
EKLER
TÜRKİYEDEN YURT DIŞINA TEBLİGAT USULÜ 475
7201 Sayılı Tebligat Kanunu (m. 25-28) ve Tebligat Tüzüğü (m. 36-47). 475
EK 1: 1965 TARİHLİ HUKUKÎ VE TİCARÎ KONULARDA ADLÎ VE GAYRÎ ADLÎ BELGELERİN YABANCI MEMLEKETLERDE TEBLİĞİNE DAİR LA HAYE SÖZLEŞMESİNE TARAF DEVLETLER 499
EK 2: 1965 TARİHLİ HUKUKÎ VE TİCARÎ KONULARDA ADLÎ VE GAYRÎ ADLÎ BELGELERİN YABANCI MEMLEKETLERDE TEBLİĞİNE DAİR LA HAYE SÖZLEŞMESİNE TARAF DEVLETLERİN MERKEZÎ MAKAMLARI YAZIŞMA DİLLERİ 500
EK 3: ADLİ VEYA GAYRI ADLİ EVRAKIN YABANCI MEMLEKETLERDE TEBLİĞİ İÇİN TALEPNAME 511
EK 4: 1965 TARİHLİ HUKUKÎ VE TİCARÎ KONULARDA ADLÎ VE GAYRÎ ADLÎ BELGELERİN YABANCI MEMLEKETLERDE TEBLİĞİNE DAİR LA HAYE SÖZLEŞMESİNİN 10/A MADDESİNE GÖRE DOĞRUDAN TEBLİGAT YAPILABİLEN DEVLETLER 516
EK 5: 1954 TARİHLİ HUKUK USULÜNE DAİR LA HAYE SÖZLEŞMESİNE TARAF OLAN DEVLETLER 517
EK 6: ANTRAG 518
EK 7: BELÇİKA’NIN İDARİ BÖLÜNMESİ İTİBARIYLA, ADLİ YAZIŞMA DİLLERİ VE GÖREVLİ BAŞKONSOLOSLUKLAR 519
EK 8: İSVİÇRE’NİN İDARİ BÖLÜNMESİ İTİBARIYLA ADLİ YAZIŞMA DİLLERİ VE ADRESLERİ 520
EK 9: TÜRKİYE’NİN YABANCI DEVLETLERLE AKDETTİĞİ İKİ TARAFLI KONSOLOSLUK SÖZLEŞMELERİ 522
EK 10: DEVLETLERE GÖRE ÖZELLİK ARZ EDEN UYGULAMALAR 524
EK 11: YABANCI RESMİ BELGELERİN TASDİKİ MECBURİYETİNİN KALDIRILMASI SÖZLEŞMESİNE TARAF ÜLKELERE İLİŞKİN DIŞİŞLERİ BAKANLIĞININ GENELGESİ 546
ÖRNEKLER VE MAKALELER
KADINA KARŞI ŞİDDET KONUSUNDA DEVLETİN SORUMLULUĞU VE AİLENİN KORUNMASINA İLİŞKİN YASAYA ELEŞTİRİLER 575
VELAYET KONUSUNDA BİR İNCELEME 579
NAFAKA KONUSUNDA BİR İNCELEME 591
MEVZUAT
ADLÎ YARDIM TALEPLERİNİN İLETİLMESİNE İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ 597
ADLÎ YARDIM TALEPLERİNİN İLETİLMESİNE İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİNE EK PROTOKOL 601
DİPLOMASİ VE KONSOLOSLUK MEMURLARINCA DÜZENLENEN BELGELERDE ONAY İŞLEMİNİN KALDIRILMASINA DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESİ 605
HUKUK USULÜNE DAİR SÖZLEŞME 607
HUKUKÎ VEYA TİCARÎ KONULARDA ADLÎ VE GAYRİ ADLÎ BELGELERİN YABANCI MEMLEKETLERDE TEBLİĞİNE DAİR SÖZLEŞME 614
YABANCI HUKUK HAKKINDA BİLGİ EDİNİLMESİNE DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESi 624
YABANCI HUKUK HAKKINDA BİLGİ EDİNİLMESİNE DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESİNE EK PROTOKOL 629
YABANCI RESMİ BELGELERİN TASDİKİ MECBURİYETİNİN KALDIRILMASI SÖZLEŞMESİ 633
BAZI İŞLEM VE BELGELERİN TASDİKTEN MUAF TUTULMASINA DAİR SÖZLEŞME 637
KİŞİ HALLERİ KONUSUNDA MİLLETLERARASI KARŞILIKLI BİLGİ VERİLMESİNE İLİŞKİN SÖZLEŞME 639
Kaynakça 647